Πέθανε ο Φώτος Φωτιάδης, ιστορικός επιχειρηματίας της Κύπρου

Έφυγε από τη ζωή, πλήρης ημερών, τα ξημερώματα της Παρασκευής 5 Οκτωβρίου, ο γνωστός Κύπριος επιχειρηματίας Φώτος Φωτιάδης, σε ηλικία 98 ετών. Ο Φώτος Φωτιάδης συνέδεσε το όνομα του με την Carlsberg καθ' ότι υπέγραψε την πρώτη συμφωνία παγκοσμίως για την παραγωγή της εν λόγω μπύρας εκτός της Δανίας.

Ο Φώτος Φωτιάδης γεννήθηκε στην Αγκαστίνα στις 25 Οκτωβρίου 1920. Παιδί πολυμελούς οικογένειας, έλαβε τα πρώτα του μαθήματα στο επιχειρείν από τον πατέρα του Ιάκωβο Φ. Φωτιάδη. Αναγνωρίζεται ως «ο Πατριάρχης του Κυπριακού Επιχειρείν». Ήταν κορυφαίος παράγοντας της οικονομικής, κοινωνικής και πολιτιστικής ζωής της χώρας.

Η ιστορία ενός οραματικού επιχειρηματία

Μπήκε στο εμπόριο υπό τις χειρότερες συνθήκες, με τον πόλεμο στο ζενίθ του: δυσκολίες, οικονομική κρίση, ελλείψεις ειδών, αποκλεισμός. Εμπορευόταν ό,τι έβρισκε στον τόπο –όσπρια, ξηρούς καρπούς– και υπόλοιπο εμπορευμάτων παλαιότερων εισαγωγών. Για επέκταση ίδρυε βιοτεχνίες τη μία μετά την άλλη. Με εργαστήριο στη Γεροσκήπου παρήγαγε σχοινιά, λιμιστήρες και σπάγκους. Στην Κλήρου έκανε εργοστάσιο για πήλινα σκεύη. Αγόρασε αλιευτικό σκάφος και άνοιξε ιχθυοπωλεία. Κτηνοτροφική φάρμα με κρεοπωλεία, εργοστάσιο συσκευασίας μπαχαρικών και άλλων τροφίμων και ένα πρώτης τάξης αλλαντοποιείο. Οι βιοτεχνίες, ως πρωτοποριακές και οι μόνες στην Κύπρο, έτυχαν της θερμής στήριξης των καταναλωτών. Αναζητούσε συνέχεια νέους τρόπους διεύρυνσης. Και τους εύρισκε.

Ήταν ο πρώτος Κύπριος που ανέπτυξε, μετά τον πόλεμο, εκτεταμένο εμπόριο με τη Μέση Ανατολή. Άνοιξε το 1947 γραφείο στην Αλεξάνδρεια και πωλούσε στην Αίγυπτο χαρούπια, σταφίδα, κρασί, ξηρούς καρπούς. Το 1948 άνοιξε γραφείο στη Βηρυτό και αποθήκες στο Free Zone, από όπου προμήθευε τις γύρω αγορές με διάφορα εμπορεύματα. Οι αποθήκες στο Free Zone αύξησαν τις πωλήσεις του, διότι οι Άραβες, καχύποπτοι, δεν άνοιγαν τραπεζιτικές πιστώσεις, γι’ αυτό έρχονταν εκεί και έπαιρναν τα εμπορεύματα. Το 1949, με γραφείο στην Αθήνα, εξήγε ελληνικά γεωργικά και βιομηχανικά προϊόντα στη Μέση Ανατολή.

Μετά την ανεξαρτησία της Κύπρου, με βάση την Αθήνα, ξανοίχθηκε σε μεγάλης κλίμακας εμπόριο με τις σοσιαλιστικές χώρες, μέσω των Clearing Accounts και κυρίως με το Private Barder. Ήταν αντιπρόσωπος των ξυριστικών λεπίδων «Άστορ», κι αυτό βοήθησε πολύ τα Barter του. Επειδή δεν διέθεταν οι χώρες ξένο συνάλλαγμα, αντάλλασσε λεπίδες με προϊόντα τους. Με γραφεία σε Βελιγράδι, Σόφια, Βουκουρέστι, κάλυπτε τη Ρωσία και άλλες χώρες. Γραφεία στο Λονδίνο και στη Λωζάνη διαχειρίζοντο τις ευρωπαϊκές αγορές και τις αποθήκες Freezone στο Ρότερνταμ από όπου πωλούσε τα προϊόντα της ανταλλαγής στην Αφρική και αλλού. Στην Κύπρο, στην εταιρεία, είχε τα αδέλφια του, Τάκη και Κίκο, που του κάλυπταν τα νώτα.

Η ιστορία της Carlsberg

Το όνειρό του ήταν να φτιάξει ζυθοποιείο αλλά το Υπουργείο απάντησε αρνητικά, με την «προσχηματική δικαιολογία» ότι η Κύπρος είναι οινοπαραγωγική χώρα και «δεν είναι ορθό να προωθούμε την κατανάλωση μπίρας». Αγόρασε το ζυθοποιείο Πλατάνη και εξασφάλισε την άδεια και μετά από πέντε χρόνων σκληρούς αγώνες εξασφάλισε τη συμφωνία με τη Carlsberg, με έκθεσή του που έληγε με τα εξής: «You have the chance to make Carlsberg the Coca Cola of beers in the world, if you do it now. If not, one of your competitors will take over and you will miss the train.» Ο πρόεδρός της A.W. Nielsen του παραδέχθηκε μετά τη συμφωνία: «Your last paragraph started ringing the bell». Σήμερα τα κέρδη της Carlsberg από την παγκόσμια παραγωγή της είναι εκατονταπλάσια και το χρωστούν στον Φώτο Φωτιάδη, κατά τον νέο πρόεδρο Νiels Andersen, σε ανακοίνωσή του στη βράβευση της Carlsberg Κύπρου ως την καλύτερη Carlsberg στον κόσμο.

Το Φεστιβάλ Carlsberg, μεταξύ πολλών άλλων, η μεγαλύτερη Γιορτή της Κύπρου, πρόσφερε εξευγενισμένη ψυχαγωγία στο κοινό για δύο δεκαετίες. Εδραιωμένη του αρχή ήταν ο Οργανισμός του να επιστρέφει στο κοινωνικό σύνολο όσο γίνεται περισσότερα από όσα η στήριξη και αγάπη της κοινωνίας τον καταξιώνει

Βραβεύσεις και τιμές

Σε αναγνώριση της ποιότητας και προσωπικότητάς του, της πολύμορφης προσφοράς του στην κοινωνία και τον πολιτισμό, έτυχε πολλών διακρίσεων. Η Δανία τον τίμησε ως τον άνθρωπο που θεμελίωσε την παγκοσμιοποίηση της παραγωγής της Carlsberg. Ο Πρόεδρος της Ιταλίας τον τίμησε με την ύψιστη διάκριση του Ανώτατου Ταξιάρχου, «Grande Ufficiale della Stella d’ Italia», η Εκκλησία της Εύβοιας τον ανακήρυξε μέγα ευεργέτη, η Κεφαλονιά επίτιμο πολίτη, η Διεθνής Αρκαδική Εταιρεία επίτιμο μέλος, η ΑHEPA Αμερικής Πρόεδρο της AHEPA CYPRUS Freedom Chapter Idalion. Τιμήθηκε από την ιστορική Ένωση Νέων «Τραστ» δια χειρός του προέδρου Αναστασιάδη, ανακηρυχθείς επίτιμο μέλος και από άλλους 34 οργανισμούς.

Πηγή: thetoc.gr