Νέα δεδομένα στο Κυπριακό μετά τα νέα «κηρύγματα» Ερντογάν

Σοβαρές αναταράξεις στο τρίγωνο Άγκυρα-Αθήνα-Λευκωσία, μετά το ναυάγιο των συνομιλιών στο Μοντ Πελεράν για το Κυπριακό και τις νέες προκλητικές δηλώσεις Ερντογάν, στις οποίες ο τούρκος πρόεδρος -ούτε λίγο ούτε πολύ- λέει ότι η Συνθήκη της Λωζάνης θα πρέπει να ξανασυζητηθεί.

Την ίδια στιγμή, πυρετώδεις είναι οι διεργασίες με στόχο τη διάσωση της διαδικασίας, ενώ έντονο είναι και το παρασκήνιο που σχετίζεται με τη σχεδιαζόμενη συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν για το Κυπριακό, με τον κυβερνητικό εκπρόσωπο ωστόσο να διαψεύδει ότι έχει οριστεί συγκεκριμένη ημερομηνία.

«Στην πρόσφατη συνομιλία που είχε ο κ. Τσίπρας με τον Ταγίπ Ερντογάν, εκφράστηκε από την πλευρά Τσίπρα η θέληση για διμερή συνάντηση ώστε να υπάρξει σύγκλιση σε ότι αφορά το ανοιχτό θέμα των εγγυήσεων. Αναφορικά με αυτήν την συνάντηση δεν υπάρχει ορισμένη ημερομηνία. Και μετά τη χθεσινή εξέλιξη θα δούμε τα επόμενα βήματα» σημείωσε ο κ. Τζανακόπουλος, αφήνοντας να εννοηθεί ότι μπορεί ενδεχομένως να υπάρξει επανεξέταση του ζητήματος.

Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος απέφυγε, πάντως, να σχολιάσει τις νέες δηλώσεις Ερντογάν ότι «η Συνθήκη της Λωζάνης δεν είναι ιερό κείμενο», τονίζοντας ότι πρόκειται για «ανεπιβεβαίωτα δημοσιεύματα».

«Δηλώσεις αμφισβήτησης της Συνθήκης της Λωζάννης είναι απαράδεκτες» δήλωσε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Στράτος Ευθυμίου. Ο κ. Ευθυμίου επισήμανε ότι «στον αναθεωρητισμό που διατυπώνεται κατ' επανάληψη από την τουρκική ηγεσία, η Ελλάδα αντιπαρατάσσει την προσήλωσή της στη διασφάλιση της διεθνούς νομιμότητας, της ειρήνης και της σταθερότητας».

Το απόγευμα της Τρίτης, ο Αλέξης Τσίπρας είχε νέα τηλεφωνική επικοινωνία με τον κύπριο πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, ο οποίος με την επιστροφή του από το ελβετικό θέρετρο, αναμένεται να εξετάσει τις εξελίξεις που διαμορφώνονται μετά την αρνητική έκβαση των συνομιλιών και να αποφασίσει για τις επόμενες κινήσεις.

Νωρίτερα, ο έλληνας υπουρός Εξωτερικών Νίκος Κοτζιάς είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον με τον ειδικό απεσταλμένο του ΓΓ του ΟΗΕ για το Κυπριακό, Έσπεν Μπαρθ Άιντε, κατόπιν πρωτοβουλίας του πρώτου. Κατά τη διάρκεια του τηλεφωνήματος ο κ. Κοτζιάς τόνισε ότι η Ελλάδα επιθυμεί τη λύση του Κυπριακού και υποστηρίζει τη συνέχιση της διαπραγματευτικής διαδικασίας.

Σύμφωνα με πληροφορίες που μεταδίδουν τα κυπριακά ΜΜΕ, τα Ηνωμένα Έθνη αναμένεται να αναλάβουν πρωτοβουλία διάσωσης των συνομιλιών, με στόχο την πραγματοποίηση σειράς συναντήσεων μεταξύ των δύο ηγετών προκειμένου να υπάρξει κατάληξη στα κριτήρια του εδαφικού.

To παρασκήνιο της αποτυχίας των συνομιλιών στο Μον Πελεράν

Η Μόρφου φαίνεται πως ήταν τελικά το σημείο που έκρινε την έκβαση των διαπραγματεύσεων για το εδαφικό ανάμεσα στον Νίκο Αναστασιάδη και τον Μουσταφά Ακιντζί στο Μοντ Πελεράν της Ελβετίας. Σύμφωνα με πληροφορίες που μετέδωσαν τα κυπριακά ΜΜΕ, κατά τη διάρκεια της δεύτερης ημέρας των συνομιλιών, οι αριθμοί που κατέθετε ο Μουσταφά Ακιντζί για τους πρόσφυγες που θα επιστρέψουν υπό ελληνοκυπριακή διοίκηση, έδειχναν να μη λαμβάνουν υπόψη την επιστροφή της συγκεκριμένης περιοχής.

Όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η κυπριακή εφημερίδα «Πολίτης», «η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι ο τουρκοκύπριος ηγέτης είχε προχωρήσει μόνος την προηγούμενη φορά στην αποδοχή του ποσοστού εδάφους γύρω στο 28,2-29,2%, χωρίς να έχει την έγκριση της Τουρκίας. Έτσι, ενώ διατήρησε τη θέση του σε αυτό το ποσοστό, τη διαφοροποίησε ως προς τον αριθμό των προσφύγων, αποκαλύπτοντας ότι δεν είχε το πράσινο φως να προχωρήσει με τη Μόρφου».

Σύμφωνα με πληροφορίες, μια από τις προτάσεις που έπεσαν στο τραπέζι από την τουρκοκυπριακή πλευρά, ήταν να παραπεμφθεί η διαφωνία επί του εδαφικού στην πολυμερή διάσκεψη για τις εγγυήσεις και την ασφάλεια. Η πρόταση απερρίφθη από τον Ν. Αναστασιάδη.

Σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις, στην Ελβετία δεν επετεύχθη συμφωνία, λόγω της πάγιας τουρκικής θέσης να «κλείσει» το εδαφικό όχι στις συνομιλίες Ακιντζί-Αναστασιάδη αλλά σε μια διάσκεψη (πενταμερή, κατά την τουρκική πλευρά, πολυμερή κατά τη Λευκωσία και Αθήνα), ώστε σε αυτή να γίνει ένα «πάρε δώσε» με την ασφάλεια και τις εγγυήσεις. Υπενθυμίζεται ότι η τουρκική πλευρά σταθερά τάσσεται υπέρ της διατήρησης των εγγυήσεων με την Αθήνα να κάνει λόγο για αναχρονιστικό καθεστώς.

O Aκιντζί επιρρίπτει ευθύνες στην ελληνοκυπριακή πλευρά

Ευθύνες στην ελληνοκυπριακή πλευρά για το ναυάγιο των διαπραγματεύσεων στο εδαφικό, επέρριψε ο Τουρκοκύπριος ηγέτης Μουσταφά Ακιντζί, επιστρέφοντας από το Μοντ Πελεράν. Ο κ. Ακιντζί είπε, ότι αν υπάρχει επιθυμία για λύση η διαδικασία δεν τελειώνει, προσθέτοντας ότι αναμένει μια «λογική και θαρραλέα στάση» από την ελληνοκυπριακή πλευρά.

Αναφερόμενος στην πρώτη φάση των διαπραγματεύσεων, είπε ότι ήταν η δική του θαρραλέα στάση και πρωτοβουλία, που «ανάγκασε», κατά την έκφραση του, την ελληνοκυπριακή πλευρά να ζητήσει διάλειμμα για διαβουλεύσεις με την Ελλάδα και τα κόμματα.

Ο κ. Ακιντζί εξέφρασε την ετοιμότητά του για συνέχιση των διαπραγματεύσεων και είπε ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά έπαιρνε από το σχέδιο Ανάν όποια στοιχεία την συνέφεραν και, όταν η τουρκοκυπριακή πλευρά ρωτούσε για στοιχεία που ήταν προς το συμφέρον των Τουρκοκυπρίων, η ελληνοκυπριακή πλευρά δεν απαντούσε.

Υποστήριξε ακόμα ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά έκανε σημαντικά βήματα και εξέφρασε λύπη γιατί, όπως είπε, δεν έγινε το ίδιο από την ελληνοκυπριακή πλευρά.

Επίσης, είπε ότι το πρώτο δεκαπενθήμερο του Δεκέμβρη, αναμένεται να πραγματοποιηθεί στην Άγκυρα, συνάντηση του Έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα και του Προέδρου της Τουρκίας Ταγίπ Ερντογάν.

Η συνάντηση Τσίπρα-Ερντογάν και οι δηλώσεις του τούρκου προέδρου

Εν τω μεταξύ, αδιευκρίνιστο παραμένει το εάν και πότε θα γίνει η συνάντηση του έλληνα πρωθυπουργού Αλέξη Τσίπρα με τον τούρκο πρόεδρο Ταγίπ Ερντογάν, μετά την αρνητική τροπή που πήραν οι συνομιλίες στο Μοντ Πελεράν.

Την Τρίτη το πρωί, η τουρκική εφημερίδα Haberturk δημοσίευσε πως ο Αλέξης Τσίπρας αναμένεται να μεταβεί στην Άγκυρα στις 4 Δεκεμβριου για να συναντήσει τον κ. Ερντογάν με θέμα συζήτησης το Κυπριακό. Το Μέγαρο Μαξίμου αρχικά και κατόπιν ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Δημήτρης Τζανακόπουλος διέψευσαν την πληροφορία. Όπως μάλιστα δήλωσε ο τελευταίος, μετά τις πρόσφατες εξελίξεις θα μελετηθούν τα επόμενα βήματα.

«Η κυβέρνηση παρακολουθεί από κοντά τις συνομιλίες για το Κυπριακό. Πάγια θέση μας είναι ότι εμπλεκόμαστε στο θέμα των εγγυήσεων και της ασφάλειας και όχι στα τα υπόλοιπα» είπε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, τα πράγματα περιπλέκονται σοβαρά μετά τις σημερινές δηλώσεις του τούρκου προέδρου με τις οποίες θέτει για ακόμη μια φορά -αυτή τη φορά ευθέως- θέμα Συνθήκης της Λωζάνης. Όπως αναφέρει η ιστοσελίδα "A Haber" ο Ερντογάν σημείωσε πως η Συνθήκη της Λωζάνης δεν είναι ιερό κείμενο, ούτε ιερό βιβλίο, οπότε το περιεχόμενό της πρέπει να ξανασυζητηθεί.

«Οι κανόνες που έθεσαν οι νικήτριες δυνάμεις του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου δεν έδιναν στην Τουρκία το δικαίωμα της επιβίωσης. Με την Συνθήκη των Σεβρών η Τουρκία διαμελιζόταν σε 7-8 κομμάτια. Η Τουρκία δεν αποδέχθηκε αυτή την διχοτόμηση και σχημάτισε τα σημερινά σύνορα. Η συζήτηση για την Συνθήκη της Λωζάνης ξεκινά από αυτό το σημείο...Φυσικά αντιμετωπίζουμε με ευχαρίστηση ότι κερδίσαμε στην Συνθήκη της Λωζάνης. (Όμως), η Λωζάνη δεν είναι μια συνθήκη που δεν μπορεί να συζητηθεί. Σε καμία περίπτωση δεν είναι ένα ιερό κείμενο, δεν είναι ιερό βιβλίο. Και φυσικά θα την συζητήσουμε...Θα εργαστούμε για να εξασφαλίσουμε κάτι καλύτερο... Είμαστε αποφασισμένοι να οδηγήσουμε την Τουρκία πιο πέρα», είπε χαρακτηριστικά ο τούρκος πρόεδρος.

Πρωτοβουλία αναμένεται από τα Ηνωμένα Έθνη

Στη Λευκωσία πάντως εντείνεται η ανησυχία μήπως η 'Αγκυρα αποφάσισε να υλοποιήσει τις απειλές της για de jure προσάρτηση των κατεχομένων, ενώ πολλοί είναι επίσης οι αναλυτές που συνδέουν τις τελευταίες κινήσεις της Άγκυρας με το ενδεχόμενο ενός αρνητικού ψηφίσματος από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για τις σχέσεις της Άγκυρας με την ΕΕ.

Σύμφωνα πάντως με πληροφορίες που επικαλούνται κυπριακά μέσα ενημέρωσης, τα Ηνωμένα Έθνη αναμένεται να αναλάβουν πρωτοβουλία για την επανεκκίνηση των συνομιλιών με σειρά συναντήσεων των δύο ηγετών στην Λευκωσία και στόχο την κατάληξη επί των κριτηρίων του εδαφικού για να προχωρήσει η διαδικασία στην πολυμερή για την ασφάλεια και τις εγγυήσεις.

Πηγή: thetoc.gr