Μόνο ένα πανί γεμάτο αέρα;

Ακόμα και σήμερα που συνηθίσαμε πρώτες μέρες του Αυγούστου να παίζονται επίσημα ποδοσφαιρικά παιχνίδια, ακούγεται παράδοξο αυτό που συνέβη το 1966. Δηλαδή να διεξάγεται ο τελικός του Παγκοσμίου Κυπέλλου την τελευταία μέρα του Ιουλίου! Δεν ήταν, όμως, μόνο αυτό ξεχωριστό γεγονός εκείνη την ημέρα.

Υπήρχε κάτι το διαφορετικό, που δημιουργούσε αντίθεση στην κορύφωση του τελικού στο «Γουέμπλεϊ». Η Αγγλία έκανε τον γύρο του θριάμβου με το τρόπαιο (νικήτρια με 4-2 στην παράταση), ενώ η Γερμανία έκανε... παρέλαση με την μπάλα. Σύμφωνα με τη βρετανική παράδοση, η μπάλα του αγώνα θα έπρεπε να δοθεί στον σκόρερ του χατ-τρικ, Τζεφ Χαρστ. Σύμφωνα, όμως, με τη γερμανική παράδοση, όποιος την άρπαζε πρώτος μετά το τελευταίο σφύριγμα μπορούσε να την κρατήσει. Φυσικά, έπρεπε στη συνέχεια να τη βγάλει… κρυφά από τη χώρα και να την κρατήσει για πάντα.

Ο… κατεργάρης Γερμανός που πήρε τη «χρυσή» μπάλα ήταν ο μέσος Χέλμουτ Χάλερ, σκόρερ του πρώτου γκολ του αγώνα. Ηταν, μάλιστα, χωμένη κάτω από το χέρι του ακόμη και όταν έκανε χειραψία με τη βασίλισσα της Αγγλίας. Επρεπε να περάσουν τριάντα χρόνια για να την πάρει πίσω ο Τζεφ Χαρστ, που ενδιάμεσα έγινε και σερ. Ο Χάλερ γνώρισε το προσωπικό του Βατερλό στις 26 Απριλίου του 1996, αλλά χρειάστηκε πρώτα η πιο δυναμική διεκδίκηση μπάλας στην ιστορία του ποδοσφαίρου.

Το 1966 δεν είχε διαμαρτυρηθεί κανείς. Τα αναμνηστικά τρόπαια δεν είχαν κάποια ιδιαίτερη αξία. Ο Χάλερ έκανε την μπάλα δώρο στον γιο του, Γιούργκεν, για τα πέμπτα του γενέθλια. Υστερα από περισσότερα από είκοσι χρόνια, και αφού την είχαν υπογράψει ο Πελέ, ο Εουσέμπιο και άλλοι μεγάλοι του ποδοσφαίρου, ξεχάστηκε στην αποθήκη του σπιτιού. Οταν όμως η Αγγλία ανέλαβε τη διοργάνωση του Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος του 1996, το περιοδικό «Total Football» ανέφερε πως η μπάλα του 1966 έπρεπε να επιστρέψει στο σπίτι της. Η «Sun» και η «Mirror» άρχισαν καμπάνιες για την επιστροφή της μπάλας. Η οικογένεια Χάλερ έδειξε να έχει σαστίσει με όλη αυτή τη φασαρία. «Η μπάλα κύλησε προς το μέρος μου και απλώς την πήρα. Πώς μπορώ να την έχω κλέψει;», έλεγε ο Χέλμουτ. «Είμαστε έτοιμοι να ακούσουμε προσφορές», είπε ο Γιούργκεν. Σύντομα τα δύο βρετανικά ταμπλόιντ ξεκίνησαν τον δικό τους πόλεμο, αφού θα ήταν μεγάλο «λαβράκι» να φέρουν το συγκεκριμένο τρόπαιο πίσω στην Αγγλία.

Ερευνητές-δημοσιογράφοι απεστάλησαν στο Αουγκσμπουργκ για να βρουν τα ίχνη της οικογένειας Χάλερ, την ώρα που… χρυσοθήρες έφερναν στον Τύπο τουλάχιστον τριάντα (υποτίθεται αυθεντικές) μπάλες. Η εφημερίδα «Observer», ωστόσο, είχε την απάντηση γράφοντας στον τίτλο της «Ο Χάλερ έχει στην κατοχή του τη μοναδική μπάλα».

Τελικώς, η «Mirror» κατάφερε να εξασφαλίσει την μπάλα. Ο πρώην διεθνής Γερμανός χαφ θα έπαιρνε βάσει της συμφωνίας 70.000 λίρες σε μετρητά, ποσό που δόθηκε από τον πρόεδρο της Virgin, Ρίτσαρντ Μπράνσον, μαζί με την εταιρεία Eurostar. Το αντικείμενο του πόθου θα έφτανε στο αεροδρόμιο «Stansted» και από εκεί θα μεταφερόταν με ελικόπτερο σε μυστική τοποθεσία, όπου θα το περίμενε ο Χαρστ. Ρεπόρτερ της «Mirror» θα απαθανάτιζαν την παράδοση των χρημάτων και μετά θα φωτογράφιζαν την μπάλα με τον Ρίτσαρντ Μπράνσον στο «Waterloo Station», δηλαδή τον «Σταθμό Βατερλό», στην αγγλική πρωτεύουσα, όπου θα έμπαινε ως έκθεμα στη διάρκεια του Euro 1996.

Το σενάριο της ιστορίας εξελίχθηκε σαν κατασκοπικό θρίλερ. Μια μερίδα απελπισμένων φωτογράφων της «Sun» ακολούθησαν αυτούς της «Mirror» προσπαθώντας να «κλέψουν» μια φωτογραφία της μπάλας. Ακόμη και την ίδια την μπάλα. Το σκηνικό περιελάμβανε μαύρα γυαλιά, μυστικές συναντήσεις, καταδιώξεις με αυτοκίνητα και παρακολουθήσεις με τηλεσκόπια. Ο Τζεφ Χαρστ είχε κλείσει δωμάτιο σε ένα πολυτελές ξενοδοχείο του Χέρτφορντσαϊρ με το ψευδώνυμο Αλμπερτ Χολ. Στη διάρκεια της καταδίωξης βρέθηκε να κρύβεται σε μια καφετέρια.

Τελικά, η «Mirror» κέρδισε τη μάχη και η μπάλα «προσγειώθηκε» στις 26 Απριλίου. Ο Χαρστ, ο Μπράνσον και ο Χέλμουτ Χάλερ φωτογραφήθηκαν για το φύλλο της επόμενης ημέρας. Ο τίτλος της «Mirror» ήταν θριαμβευτικός, χρησιμοποιώντας μια ατάκα που έμεινε ιστορική στην Αγγλία από τη μετάδοση του αγώνα του 1966! «They think it’s all over, it is now». Ο τίτλος της «Sun» έδειχνε την πικρία της εφημερίδας: «Ο πιο άπληστος Γερμαναράς στη Γη». Οι «Times» ανέφεραν, σε πιο ήπιο τόνο, πως η επιστροφή αυτού του αντικειμένου συμβολικής σημασίας έβαλε τέλος σε έναν πόλεμο τριάντα ετών.
Το τρελό Σαββατοκύριακο συνεχίστηκε. Ο Χάλερ παραέφαγε σε ένα ιταλικό εστιατόριο και πέρασε το πρωί του Σαββάτου περιπλανώμενος στο Λονδίνο έχοντας έναν φοβερό πονοκέφαλο από το ποτό. Ο Τζεφ Χαρστ συναντήθηκε ξανά με τον Γερμανό τερματοφύλακα Χανς Τιλκόφσκι για να αναπαραστήσουν το χατ τρικ του τελικού το 1966. Η «Sun» απαιτούσε από «τους άπληστους Γερμαναράδες» να δώσουν τις 70.000 λίρες σε φιλανθρωπίες, κάτι που φημολογείται πως τελικά έκαναν.

Υστερα από αυτό το περιπετειώδες ταξίδι, το ιερό αυτό ποδοσφαιρικό σύμβολο των Αγγλων από το 1966 βρήκε μόνιμη θέση στο Εθνικό Ποδοσφαιρικό Μουσείο, στο γήπεδο της Πρέστον. Οποιος το αγγίζει πλέον πρέπει να φορά χειρουργικά γάντια. Οι πολύτιμες υπογραφές που έφερε το τρόπαιο είχαν χαθεί, αφού η μπάλα είχε εκτεθεί στον ήλιο.
Ολόκληρη η ιστορία για την πιο πολυσυζητημένη μπάλα στην ιστορία του ποδοσφαίρου περιγράφεται από τον Πίτερ Αλαν σε ένα βιβλίο 90.000 λέξεων. Μην ξαναπεί κανείς πως η μπάλα του ποδοσφαίρου είναι μονάχα ένα πανί γεμάτο αέρα.