Ταφόπλακα στις ποδοσφαιρικές αξίες

Eχουν προσπαθήσει πολλοί να εξηγήσουν ή να δαιμονοποιήσουν την παρουσία των χρημάτων και τον καταλυτικό ρόλο που παίζουν στη ζωή μας. Από τις σελίδες της Βίβλου μέχρι τους Beatles και το «(money) can't buy me love». Ανάλογα με το γούστο του καθενός, διαλέγεις και παίρνεις.

Από το ελληνικό «θα τα κάψω τα ρημάδια τα λεφτά μου» μέχρι την πρόσφατη απόδειξη πως το να έχεις πάρα πολλά χρήματα δεν σου εγγυάται τίποτα περισσότερο από το να βρεθείς από δισεκατομμυριούχος, εκατομμυριούχος -αν προκύψει μια κρίση ή αν έχεις εμπιστευθεί τα χρήματά σου στον Μέιντοφ. Εχει αποδειχθεί πως το να στηρίζεις τα πάντα στο χρήμα δεν είναι και η καλύτερη λύση.

Στο ποδόσφαιρο εδώ και μία δεκαπενταετία όλο και περισσότερο οι μεγάλες ομάδες έχουν βασική προτεραιότητα το πόσο περισσότερα χρήματα θα κερδίσουν και απομακρύνονται από την πραγματική έννοια του συγκεκριμένου παιχνιδιού. Το ποδόσφαιρο εξαρτάται από την κοινωνία, την κουλτούρα, τους οπαδούς και περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο σπορ έχει απόλυτα συνδεδεμένες τις προοπτικές του και την εξέλιξη ενός αγώνα με τη… θεά τύχη.

Γιατί σε κανέναν άλλο τομέα της παγκόσμιας οικονομίας δεν υπάρχει αυτή η ελάχιστη απόσταση ανάμεσα στον θρίαμβο και την τραγωδία, όπως υπάρχει μέσα στο γήπεδο με τα λίγα εκατοστά που μπορούν να μετατρέψουν ένα σουτ σε γκολ ή να στείλουν την μπάλα στο δοκάρι. Η λεπτή κλωστή που χωρίζει τη νίκη από την ήττα ήταν, είναι και θα είναι η λεπτομέρεια που έχει μεταβάλει το ποδόσφαιρο σε «θρησκεία» σε πολλές χώρες του κόσμου.

Λέμε πολλές φορές για τους δικούς μας παράγοντες στη Σούπερ Λίγκα και στην ΕΠΟ πως ασχολούνται περισσότερο με τα χρήματα που θα βάλουν στο παντελόνι τους παρά με τις προοπτικές που θα μπορούσαν να δώσουν στον σύλλογό τους και στην εξέλιξη του αθλήματος στη χώρα. Σε αυτόν τον τομέα, όμως, δεν είμαστε πρωτοπόροι, όπως συνηθίζουμε στην Ελλάδα σε τέτοιου είδους αρνητικές κατηγορίες. Απλώς ακολουθούμε τα βήματα των ευρωπαϊκών μεγαθηρίων.

Ολο αυτό το θέμα που προέκυψε τις τελευταίες ημέρες με την ευρωπαϊκή Σούπερ Λίγκα, η οποία θα αποτελείται από τρεις κατηγορίες με σύστημα ανόδου και υποβιβασμού, μπορεί να αποδεικνύεται ότι είναι ουσιαστικά αποκύημα της φαντασίας ενός δημοσιογράφου που το δημοσίευσε στην «El Μundo Deportivo» και στο «France Football» και το αναπαρήγαγαν όλα τα μεγάλα ευρωπαϊκά δίκτυα, αλλά ο θυμόσοφος λαός λέει ότι όπου υπάρχει καπνός υπάρχει και φωτιά. Τα «ξύλα», για να συντηρείται αυτή η φωτιά, τα κόβουν και τα μαζεύουν πηγαίνοντάς τα -με μεγάλη προθυμία- σε όποια εστία αναταραχής υπάρχει οι μεγάλοι του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου.

Από την εποχή της Mediapartners του Μπερλουσκόνι (στα μέσα της δεκαετίας του '90) έως και τις σκέψεις της δημιουργίας ενός κλειστού ευρωπαϊκού πρωταθλήματος δύο ταχυτήτων το 1998 (που ήταν η αφορμή της δημιουργίας τής αλήστου μνήμης G14), οι ομάδες που κινούν τα νήματα στα υψηλά κλιμάκια κάθε χώρας είχαν απόλυτο στόχο να μπουν περισσότερα χρήματα στα ταμεία τους με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο.

Ζητούσαν (ουσιαστικά εκβίαζαν) από την ΟΥΕΦΑ να υποκύπτει κατά διαστήματα στις απαιτήσεις τους. Και αυτό γινόταν για πολύ καιρό? από τη δεκαετία του '80, όταν ξεκίνησαν τη «φάμπρικα» η Μίλαν και η Ρεάλ Μαδρίτης με τις αρχικές προτάσεις του Μπερλουσκόνι και του Μεντόθα για τη δημιουργία αυτού που στη συνέχεια πήρε σάρκα και οστά ως Τσάμπιονς Λιγκ.

Ολο και πιο πολύ, όλο και πιο πολλά, όλο και μεγαλύτερες πιέσεις προκειμένου να εξασφαλιστούν παραπάνω παιχνίδια, παραπάνω έσοδα και σε τελική ανάλυση κι άλλο… σανό για τα «άλογα». Οπου «άλογα» είναι οι παγκόσμιοι σούπερ σταρ του αθλήματος που αγωνίζονται σε αυτές τις ομάδες, οι οποίοι ζητούν και παίρνουν σε μία εβδομάδα χρήματα που κάποτε παίκτες αντίστοιχης ή μεγαλύτερης αξίας δεν έβγαζαν σε μια καριέρα ολόκληρη.

Ωσπου καταλήξαμε σε παίκτες «σκασμένους» από τα πολλά παιχνίδια μέσα στη σεζόν. Αυτοί οι παίκτες-είδωλα εμφανίστηκαν σε μεγάλα ποδοσφαιρικά ραντεβού σαν φαντάσματα του πραγματικού τους εαυτού. Ο Ρονάλντο άκουσε τις παροτρύνσεις-προειδοποιήσεις των χορηγών και εμφάνισε στον τελικό του Μουντιάλ του 1998 ένα πρόσωπο «στεγνό» από την κούραση και την ταλαιπωρία, οδηγώντας την ομάδα του σε συντριβή.

Ο Ροναλντίνιο στο Παγκόσμιο Κύπελλο του 2006 ήταν ένα αντίστοιχο παράδειγμα. Ακόμα και ο Κριστιάνο Ρονάλντο στο πρόσφατο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα ήταν σκιά του ποδοσφαιριστή που κατέκτησε τη «Χρυσή Μπάλα». Ολα αυτά για να υπάρχουν περισσότερα παιχνίδια, άρα και περισσότερα έσοδα.

Οταν καταλάβουν όλοι στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο πως τα χρήματα δεν πρέπει να αποτελούν την πρώτη τους προτεραιότητα, αλλά πως το ίδιο το άθλημα απαιτεί και πρέπει να διατηρήσει τις αξίες πάνω στις οποίες γιγαντώθηκε στο πέρασμα των δεκαετιών, πιθανώς να έχουμε κάνει μια αρχή.

Αυτή η ιδέα της ευρωπαϊκής Σούπερ Λίγκας με τρεις κατηγορίες (με ανόδους και υποβιβασμούς) που θα αντικαθιστούσε τα Κύπελλα Ευρώπης, εκτός από ταφόπλακα στις παραδοσιακές αξίες τις οποίες πρεσβεύουν αυτά τα δύο τρόπαια (του Τσάμπιονς Λιγκ και του ΟΥΕΦΑ), θα ήταν και ένα αβάσταχτο βάρος στις πλάτες των εθνικών πρωταθλημάτων. Αυτών που είναι για χρόνια ολόκληρα οι «αιμοδότες» του σπορ σε κάθε χώρα σε όλον τον κόσμο μέχρι τις ρίζες του.

Και το ποδόσφαιρο δεν μπορεί να έχει την πολυτέλεια να αποκοπεί από αυτές. Ο Μισέλ Πλατινί είναι βέβαιο πως δεν θα συμφωνήσει, ακόμα κι αν υπάρξει ουσιαστική πρόταση πάνω στο θέμα. Οι σύλλογοι, όμως, πρέπει να κοιταχθούν στον καθρέφτη και να αποφασίσουν αν αξίζει τελικά να πουλήσουν την ψυχή τους στον… διάβολο για μια χούφτα ευρώ περισσότερα.