Η «αυγή» της δεκαετίας του ’80 συμπίπτει χρονικά με το γεγονός ότι το ελληνικό ποδόσφαιρο είχε γίνει πλέον επαγγελματικό. Η εικοσαετία που ακολούθησε και οδήγησε στον 21ο αιώνα, τουλάχιστον σε ότι αφορά στο θεσμό του Κυπέλλου Ελλάδας, ήταν συναρπαστική. Αυτή η περίοδος χαρακτηρίζεται από την «επανάσταση» της επαρχίας, αφού τρεις ομάδες κατάφεραν να κατακτήσουν το τρόπαιο, ενώ ως τότε δεν το είχε κατορθώσει καμία, την κυριαρχία του Παναθηναϊκού, αλλά και ορισμένες καινοτομίες που δεν «περπάτησαν», όπως ο διπλός τελικός.

Γράφει ο Νικόλας Ακτύπης

Επαγγελματίας Κυπελλούχος

Αδιαμφισβήτητος κυρίαρχος του θεσμού την περίοδο 1980-1999 ήταν ο Παναθηναϊκός. Η οικογένεια Βαρδινογιάννη είχε αποκτήσει την πλειοψηφία των μετοχών της ομάδας, ο Γιώργος, ο «Καπετάνιος» βρισκόταν στο τιμόνι, αλλά τα αποτελέσματα άργησαν να έλθουν. Μέχρι να ξαναπάρουν τα «σκήπτρα» του πρωταθλήματος από τον Ολυμπιακό, οι «πράσινοι» βρήκαν παρηγοριά στο Κύπελλο. Η αρχή έγινε το 1982 κόντρα στη Λάρισα, όταν το «τριφύλλι» επικράτησε 1-0 και κατέκτησε τον πρώτο τίτλο μετά την αλλαγή στο ιδιοκτησιακό του καθεστώς.

Όταν ο Παναθηναϊκός τα μέσα της δεκαετίας του ’80 γινόταν το «αφεντικό» του ελληνικού ποδοσφαίρου, δεν γύρισε την πλάτη του στο θεσμό του Κυπέλλου και συνέχισε να έχει την ίδια επιτυχία. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το 1995 είχε εννιά παρουσίες σε τελικό και ισάριθμες κατακτήσεις! Ξεχωριστή θέση στις καρδιές των φίλων της ομάδας έχει σίγουρα η επιτυχία του 1986, όταν το «τριφύλλι» νίκησε τον Ολυμπιακό 4-0, αλλά και η επικράτηση επί του «αιωνίου» ξανά δύο χρόνια αργότερα στα πέναλτι, γεγονός που έδωσε ένα ευρωπαϊκό εισιτήριο στον Παναθηναϊκό και παράλληλα σήμανε τον αποκλεισμό του αντιπάλου από την Ευρώπη, καθώς οι δύο ομάδες είχαν μέτρια πορεία στο πρωτάθλημα.

Χάιλαϊτ εκείνης της περιόδου ο τελικός απέναντι στην ΑΕΚ το 1995, ίσως ο εντυπωσιακότερος μέχρι την περσινή πανδαισία στο Ολυμπιακός-ΑΕΚ. Οι «πράσινοι» επικράτησαν 4-2 στα πέναλτι, με τις δύο ομάδες να είναι ισόπαλες 3-3 μετά από 120’ αγώνα. Αυτός ήταν και ο τελευταίος τίτλος για τον Παναθηναϊκό, αφού ακολούθησαν άλλοι τρεις συνεχόμενοι χαμένοι τελικοί (1997-1998-1999).

Ελλάδα δεν είναι μόνο η Αθήνα

Τέσσερις φορές επαρχιακή ομάδα κατάφερε να φτάσει σε τελικό, αλλά ισάριθμες έφυγε με σκυμμένο το κεφάλί. Η μεγάλη Δόξα Δράμας (1954, 1958, 1959) και ο Πιερικός το 1963 έπεσαν πάνω στον Ολυμπιακό αλλά και το... σύστημα που ήθελε τους τελικούς να γίνονται στο λεκανοπέδιο. Το 1980 όμως ήρθε η ώρα για την εκδίκηση της επαρχίας. Η Καστοριά νίκησε 5-2 τον Ηρακλή και έγινε η πρώτη ομάδα της υπόλοιπης Ελλάδας που κατακτούσε το τρόπαιο. Την επιτυχία της μιμίθηκε η Λάρισα το 1985 όταν «σκόρπισε» τον ΠΑΟΚ με σκορ 4-1 στο ΟΑΚΑ, μια επιτυχία που αποτέλεσε προάγγελο του πρωταθλήματος που ακολούθησε τρία χρόνια αργότερα. Νωρίτερα οι «βυσσινί» έχασαν δύο φορές από τον Παναθηναϊκό, ενώ το 1987, ο ΟΦΗ κατάφερε να γίνει η τρίτη ομάδα της επαρχίας που κατακτά το Κύπελλο Ελλάδας, χάρη στα πέναλτι που απέκρουσε ο Μύρωνας Σηφάκης κόντρα στους παίκτες του Ηρακλή. Οι Κρητικοί έφτασαν στην «πηγή» και τρία χρόνια μετά, αλλά ηττήθηκαν από τον Ολυμπιακό.

Και τα «ντεσού» της εικοσαετίας

Για δύο περιόδους, το 1991 και την επόμενη χρονιά, η ΕΠΟ αποφάσισε να κάνει «λίγτινγκ» στο θεσμό και καθιέρωσε το διπλό τελικό, ένα επιχείρημα που δεν στέφθηκε με επιτυχία και μοιραία μας «άφησε χρόνους». Την πρώτη σεζόν το πρόβλημα ήταν η διαφορά δυναμικότητας των δύο ομάδων. Παναθηναϊκός και Αθηναϊκός διεκδίκησαν το τρόπαιο και όλα τελείωσαν μετά το πρώτο ματς, όταν οι «πράσινοι» επικράτησαν 3-0 εκτός έδρας στο «Απόστολος Νικολαΐδης»(!). Ο επαναληπτικός έγινε στο στο ΟΑΚΑ και το «τριφύλλι» νίκησε ξανά με σκορ 2-1.
Σε αυτά τα ματς ο Νίκος Σαργκάνης κέρδισε μια θέση στην ιστορία, καθώς έγινε ο μοναδικός πάικτης με παρουσία στον τελικό με τέσσερις διαφορετικές ομάδες (Καστοριά, Ολυμπιακό, Παναθηναϊκό και Αθηναϊκό), κατακτώντας τον τίτλο με τις τρεις πρώτες.
Την επόμενη σεζόν αντιμέτωποι βρέθηκαν Ολυμπιακός και ΠΑΟΚ, γεγονός που σήμανε μετακινήσεις οπαδών με τα πολλά γνωστά προβλήματα, ιδιαίτερα όταν συναντώνται αυτές οι δύο ομάδες. Για την ιστορία, οι «ερυθρόλευκοι» ήταν αυτοί που πανηγύρισαν, αποσπώντας 1-1 στην Τούμπα και νικώντας 2-0 στον Πειραιά.

Οι τελικοί της περιόδου 1980-1999

1979-1980 ΚΑΣΤΟΡΙΑ-ΗΡΑΚΛΗΣ: 5-2 (1-1)
Η Καστοριά επικράτησε με σκορ 5-2 του Ηρακλη και έγινε η πρώτη επαρχιακή ομάδα που κατακτά το τρόπαιο. Οι «γουναράδες» στηρίχθηκαν σε μια σειρά ποδοσφαιριστών όπως οι Σαργκάνης, Σημαιοφορίδης, Δίντσικος, Παπαβασιλείου, που αργότερα έκαναν καριέρα στις λεγόμενες μεγάλες ομάδες, αφήνοντας τον «Νουρέγιεφ» του ελληνικού ποδοσφαίρου, τον Βασίλη Χατζηπαναγή και τους συμπαίκτες του με την πίκρα της απλής συμμετοχής.

ΚΑΣΤΟΡΙΑ: Σαργκάνης (88' Ερμείδης), Αλεξιάδης, Σιαπανίδης, Κόπανος, Σημαιοφορίδης, Παράσχος, Δίντσικος (73' Χουζουνίδης), Αρ. Παπαβασιλείου, Γρ. Παπαβασιλείoυ, Βοϊτσίδης, Τσιρώνης. Προπονητής: Σάββας Βασιλειάδης.
ΗΡΑΚΛΗΣ: Παπαδόπουλος, Βαβρόφσκι, Μαυροδουλάκης (81' Αλεξιάδης), Μιχαηλίδης, Ξανθόπουλος, Βούλγαρης, Καλαμπάκας, Χα-τζηελευθερίου (70' Τσιρίκας), Καφκενάρης, Χατζηπαναγής, Παπαϊωάννου.Προπονητής: Κώστας Καραπατής
Σκόρερς: 16' Καλαμπάκας, 41΄ Σημαιοφορίδης, 49' Δίντσικος, 70' Τσιρώνης, 80' Μαυροδουλάκης, 87' και 90' Τσιρώνης. Θεατές: 9.471

1980-1981 ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ-ΠΑΟΚ: 3-1 (1-0)

Την ευκαιρία να κάνει το νταμπλ είχε ο πρωταθλητής Ολυμπιακός κόντρα στον ΠΑΟΚ και δεν την άφησε να πάει χαμένη. Αναμισβήτητα, πρόσωπο της αναμέτρησης ήταν ο Γιάννης Δαμανάκης που αρχικά σκόραρε σε βάρος της ομάδας και στη συνέχεια παίζοντας με απίστευτο πάθος κατάφερε να μειώσει σε 2-1, χωρίς όμως να μπορέσει να αλλάξει τη μοίρα της αναμέτρησης.

ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: Σαργκάνης, Κυράστας, Βαμβακούλας, Παπαδόπουλος, Νοβοσέλατς, Κουσουλάκης, Ορφανός (80' Άλστρομ), Νικολούδης (69΄ Μίχος), Λεμονής, Γαλάκος, Περσίας. Προπονητής: Κάζιμιρ Γκόρσκι
ΠΑΟΚ: Φορτούλα, Γούναρης, Ιωσηφίδης, Σάλαμον, Σίγγας, Δαμανάκης, Κερμανίδης (68΄ Τριανταφυλλίδης), Γεωργόπουλος, Γκουερίνο, Κούδας (75΄ Βασιλάκος), Κωστίκος. Προπονητής: Αρίσταρχος Φουντουκίδης
Σκόρερς: 18΄Δαμανάκης (αυτ), 61΄Ορφανός, 62΄Δαμανάκης, 92΄Κουσουλάκης. Θεατές: 30.512





1981-1982 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΛΑΡΙΣΑ 1-0 (0-0)
Ο Παναθηναϊκός ζούσε τα δικά του «πέτρινα» χρόνια, αφού δεν είχε κατακτήσει κανένα τρόπαιο μετά το νταμπλ του 1977. Ύστερα από πενταετή απουσία λοιπόν, οι «πράσινοι» επέστρεψαν στις επιτυχίες και έκαναν «σεφτέ», ενώ παράλληλα πρόκειται για τον πρώτο τίτλο της ομάδας από τη στιγμή που ανέλαβε τις τύχες της η οικογένεια Βαρδινογιάννη.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Κωνσταντίνου, Κυράστας, Σημαιοφορίδης, Κόβης, Καψής, Λιβαθηνός, Νικολάε, Κουρόπουλος (78' Κατσιάκος), Χαραλαμπίδης (78' Αναστασιάδης), Ντόκεν, Γαλάκος. Προπονητής: Λάκης Πετρόπουλος
ΛΑΡΙΣΑ: Πλίτσης, Παραφέστας, Πατσιαβούρας, Γκαλίτσιος, Aργυρoύλης, Δράμαλης (82' Βουτυρίτσας), Κουτάς (82' Μητσιμπόνας), Γκόλαντας, Βαλαώρας, Ανδρεούδης, Μαλουμίδης.Προπονητής: Αντώνης Γεωργιάδης
Σκόρερ: 49' Χαραλαμπίδης . Θεατές: 22.560

1982-1983 ΑΕΚ-ΠΑΟΚ: 2-0 (1-0)
Είναι ο πρώτος τελικός Κυπέλλου που φιλοξενείται στο νεόδμητο ΟΑΚΑ και στη μάχη των «Δικεφάλων» επικρατεί αυτός του νότου. Εκείνη τη χρονιά οι δυο ομάδες ήταν σχεδόν ισοδύναμες, αλλά στον τελικό η «Ένωση» έφτασε δίκαια στην κατάκτηση του τίτλου.

ΑΕΚ: Αρβανίτης, Γεωργαμλής, Παραπραστανίτης, Μανωλάς, Καραγκιοζόπουλος (65' Τζιράκης), Αρδίζογλου, Μπαλλής, Δίντσικος (65' Pάντoνιτ), Κώττης, Βλάχος, Μαύρος. Προπονητής: Χέλμουτ Σεκέκοβιτς
ΠΑΟΚ: Φορτούλα, Σκαρτάδος, Ψαρράς, Αλαβάντας, Σίγγας, Δαμανάκης (75' Τριανταφυλλίδης), Τρίμχολντ, Γκουερίνο, Δημόπουλος, Κούδας, Κωστίκος. Προπονητής: Χάινς Χέερ
Σκόρερς: 27' Μαύρος, 80' Βλάχος. Θεατές: 72.899

1983-1984 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΛΑΡΙΣΑ: 2-0 (2-0)
Δύο χρόνια μετά την πρώτη μεταξύ τους αναμέτρηση σε τελικό, Παναθηναϊκός και Λάρισα ανταμώνουν ξανά. Και αυτήν τη φορά χαμογελούν οι «πράσινοι», που εκείνοι τη χρονιά κατάφεραν να πανηγυρίσουν και το πρωτάθλημα. Οι 73.829 θεατές που παρακολούθησαν το ματς αποτελούν το απόλυτο ρεκόρ προσέλευσης σε τελικό Κυπέλλου Ελλάδας.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Λαφτσής, Ταράσης, Καρούλιας, Κυράστας, Καψής, Γρηγόρης Παπαβασιλείου, Μαυρίδης, Αντωνίου, Χαραλαμπίδης (83' Γεροθόδωρος), Ρότσα, Θανάσης Δημόπουλος (88' Τασσόπουλος). Προπονητής: Γιάτσεκ Γκμοχ
ΛΑΡΙΣΑ: Πλίτσης, Παραφέστας, Πατσιαβούρας, Μητσιμπόνας, Γκαλίτσιος, Boυτυρίτσας, Κυριλίδης (46' Τσιώλης), Ανδρεούδης, Ζιώγας, Κμίετσικ (72' Γκαμπέτας), Μαλουμίδης. Προπονητής: Βάλτερ Σκότσικ
Σκόρερς: 18' Δημόπουλος, 38' Αvτωνίου. Θεατές: 73.829

1984-1985 ΛΑΡΙΣΑ-ΠΑΟΚ: 4-1 (1-0)
Για μια από τις δύο ομάδες θα ήταν η τρίτη και η «φαρμακερή», αφούν Λάρισα και ΠΑΟΚ ήταν οι εναλλάξ ηττημένοι των τεσσάρων προηγούμενων τελικών. Οι «βυσσινί» σε μια μαγική για αυτούς βραδιά πήραν το Κύπελλο, στέλνοντας παράλληλα και μήνυμα για το πρωτάθλημα που ακολούθησε τρία χρόνια αργότερα.

ΛΑΡΙΣΑ: Πλίτσης, Παραφέστας, Κολομητρούσης, Μητσιμπόνας, Γκαλίτσιος, Βουτυρίτσας, Ζιώγας, Άνταμτσικ, Ανδρεούδης (85' Τσιώλης), Κμίετσικ, Βαλαώρας. Προπονητής: Αντρέϊ Στρεϊλάου
ΠΑΟΚ: Στεριούδας, Τσουρέλας, Αλαβάντας, Γιούρισιτς, Μπανιώτης (20' Καρασαββίδης), Σκαρτάδος, Αλεξανδρίδης, Βασιλάκος, Σίγγας, Πάπριτσα, Κωστίκος (62' Δαμανάκης). Προπονητής: Βάλτερ Σκότσικ
Σκόρερς: 39',73’ Ζιώγας, 47' Κμίετσικ, 55' Σκαρτάδος, 73' Ζιώγας. Θεατές: 24.994



1985-1986 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: 4-0 (1-0)
Μια από τις πιο ευχάριστες αναμνήσεις φέρνει στους οπαδούς του Παναθηναϊκού ο τελικός εκείνης της σεζόν. Το «τριφύλλι» στηριζόμενο στον μεγάλο «μικρό» του ελληνικού ποδοσφαίρου, τον Δημήτρη Σαραβάκο, ο οποίος έδωσε μια από τις σπουδαιότερες παραστάσεις του, κάνει «φύλλο και φτερό» τον Ολυμπιακό και σε συνδυασμό με το πρωτάθλημα που κατακτά την ίδια χρονιά, πανηγυρίζει το νταμπλ. Από τα αξιοπερίεργα της χρονιάς ήταν ο αποκλεισμός -από τον πρώτο κιόλας γύρο- της κατόχου του τίτλου Λάρισας από τον Πανσερραϊκό

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Μήνου, Ταράσης, Πατσιαβούρας, Μαυρίδης, Κυράστας, Ζάετς, Βλάχος, Γεροθόδωρος (62' Ρότσα), Σαραβάκος, Mπατσινίλας, Χρήστος Δημόπουλος (84' Αντωνίου). Προπονητής: Πιέτρ Πάκερτ
ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: Αρβανίτης, Ξανθόπoυλoς, Κοκολάκης, Μίχος, Τόγιας, Παπαχρήστου, Μητρόπουλος, Σεμερτζίδης, Σέστιτς, Αναστόπουλος, Βαΐτσης (46' Παπαγγέλης). Προπονητής: Αντώνης Γεωργιάδης
Σκόρερς: 24΄ Βλάχος, 52' Δημόπουλος, 57', 72' Σαραβάκος. Θεατές: 72.948

1986-1987 ΟΦΗ–ΗΡΑΚΛΗΣ: 3-1 στα πέναλτι (Καν. αγ.1-1, παράταση 1-1)
Με κάτι τέτοιες περιπτώσεις σαν αυτή του Μύρωνα Σηφάκη, γράφεται ιστορία. ΟΦΗ και Ηρακλής φτάνουν στον τελικό και ο προπονητής των Κρητικών, Ένγκε Γκέραρντ αποφασίζει αντί των Χοσάδα ή Μητσέα, να χρησιμοποιήσει τον τρίτο γκολκίπερ της ομάδας. Ο Σηφάκης γίνεται ο ήρωας της βραδιάς αποκρούοντας δύο εκτελέσεις πέναλτι, χαρίζοντας στο σύλλογο του Ηρακλείου τον μοναδικό τίτλο της ιστορίας του. Μεγάλος πρωταγωνιστής τη χρονιά εκείνη ήταν ο Πανιώνιος. Αφού απέκλεισε διαδοχικά ΑΕΚ, ΠΑΟΚ και Ολυμπιακό (μάλιστα τους 2 τελευταίους με μεγάλες νίκες 3-0 στην έδρα του), αποκλείστηκε δύσκολα από τον Παναθηναϊκό στον προημιτελικό.

ΟΦΗ: Σηφάκης, Γκουλής, Βασιλείου, Τσινός, Μιχαλίτσιος (102' Ανδρεανίδης), Ίσις, Περσίας, Παπαβασιλείου, Νιόπλιας (94' Καριώτης), Χαραλαμπίδης, Σαμαράς. Προπονητής: Ευγένιος Γκέραρντ
ΗΡΑΚΛΗΣ: Γκεοργκίεφ, Λευκόπουλος, Ζήφκας, Βακαλόπουλος, Ηλιάδης, Κωφίδης, Δανιήλ Παπαδόπουλος, Ζούντμπι, Αναστασιάδης, Χατζηπαναγής (98' Αδάμου), Καραΐσκος (57' Γιώργος Παπαδόπουλος). Προπονητής: Χρήστος Αρχοντίδης
Σκόρερς: 30' Κωφίδης, 34' Χαραλαμπίδης. Θεατές: 23.587



1987-1988 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: 4-3 πέναλτι (Παρ. 2-2)
«Ο θάνατος σου η ζωή μου» ήταν ο τελικός του 1988. Παναθηναϊκός και Ολυμπιακός έκαναν μέτρια πορεία στο πρωτάθλημα και αυτό το παιχνίδι θα έκρινε ποια από τις δύο θα κέρδιζε την έξοδό της στην Ευρώπη.Τελικά, οι «πράσινοι» χαμογέλασαν επικρατώντας στα πέναλτι του «αιωνίου», ενώ χαρακτηριστικό είναι ότι τα τρία από τα τέσσερα γκολ πριν από αυτή τη διαδικασία, σημειώθηκαν επίσης από την άσπρη βούλα. Μεγάλος πρωταγωνιστής για το «τριφύλλι» ένας πρώην «ερυθρόλευκος», ο Νίκος Σαργκάνης αποκρούοντας δύο και ευστοχώντας ο ίδιος σε ένα.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Σαργκάνης, Χατζηαθανασίου, Βαμβακούλας, Καλιτζάκης, Μαυρίδης, Ζάετς (75΄ Βλάχος), Σαραβάκος, Χριστοδούλου (46' Μπατσινίλας), Χρήστος Δημόπουλος, Ρότσα, Γεωργαμλής. Προπονητής: Γκίντερ Mπένγκστον
ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: Ταληκριάδης, Αποστολάκης, Χατζίδης, Αλεξίου, Μπανιώτης, Τσαλουχίδης, Μπονόβας (46΄ Μουστακίδης), Ξανθόπουλος, Φούνες, Μητρόπουλος, Τσιαντάκης. Προπονητής: Παύλος Γρηγοριάδης
Σκόρερς: 31' Σαραβάκος (πεν), 59' Φούνες (πεν), 96' Φούνες (πεν), 101' Χρ. Δημόπουλος. Θεατές: 73.375

1988-1989 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ: 3-1 (2-1)
Παναθηναϊκός και Πανιώνιος ξανασυναντήθηκαν 22 χρόνια μετά την προηγούμενη τους κόντρα και το «τριφύλλι» έφτασε σε ακόμη μια επιτυχία. Στα χαρακτηριστικά της σεζόν ήταν η καθιέρωση της φάσης των ομίλων πριν τους νοκ-άουτ αγώνες αλλά και η μη μετάδοση του τελικού λόγω απεργίας των υπαλλήλων της ΕΡΤ.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Σαργκάνης, Χατζηαθανασίου, Σαμαράς, Καλιτζάκης, Μαυρίδης, Σαραβάκος, Αντωνίου, Δημόπουλος (78' Κουρμπανάς), Γεωργακόπουλος (71' Ρότσα), Γεωργαμλής, Καλατζής. Προπονητής: Γκίντερ Μπένγκστον
ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ: Παπαδόπουλος, Χατζημωυσιάδης, Παπουλίδης, Κουτρόπουλος, Τόγιας, Καναράς (51' Βασιλάκος), Μίχος, Αποσπόρης (69' Μπερσεμί), Μαραγκός, Ζάκκας, Μαύρος. Προπονητής: Μπο Γιόχανσον (Σουηδός)
Σκόρερς: 8' Μαυρίδης, 35' Ζάκκας, 44' Δημόπουλος (πεν), 46' Σαραβάκος. Θεατές: 54.183

1989-1990 ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ-ΟΦΗ: 4-2 (2-0)
Χρειάστηκε να περάσουν εννιά χρόνια για να ξανασηκώσει αρχηγός του Ολυμπιακού (πολυνίκη του θεσμού) στον αέρα ένα Κύπελλο Ελλάδας. Οι «ερυθρόλευκοι» το κατάφεραν το 1990 απέναντι στον ΟΦΗ, καθοδηγούμενοι από την «πριμαντόνα» της εποχής εκείνης, τον σπουδαίο Λάγιος Ντέταρι.

ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: Ταληκριάδης, Αποστολάκης, Καραταΐδης, Τσαλουχίδης, Παχατουρίδης, Αλεξίου, Μαυρομμάτης (76' Τσιαντάκης), Κωφίδης (89' Δρακόπουλος), Αναστόπουλος, Ντέταρι, Μητρόπουλος. Προπονητής: Ίμρε Κόμορα
ΟΦΗ: Χανιωτάκης, Βάβουλας, Γκουλής (81' Τσινός), Πατεμτζής, Ανδρεανίδης, 'Ισις, Τσίμπος, Βέρα, Βλαστός (83' Μπατσινίλας), Νιόπλιας, Κάβουρας. Προπονητής: Ευγένιος Γκέραρντ
Σκόρερς: 12' Τσαλουχίδης, 29' Ντέταρι, 48' Βλαστός, 53' Τσίμπος, 69' Τσαλουχίδης, 89' Ντέταρι. Θεατές: 47.627

1990-1991 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ (Διπλός τελικός)
ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: 0-3 (0-0)
ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Σαργκάνης, Μπούτζουκας, Μπασαγιάννης, Χατζηαγγελής, Θεοδωράκος, Χατζηράπτης (72' Μπονγκ), Ζώταλης, Τζαλακώστας, Κόλεφ (55' Αναστασίου), Τσαβαλιάς, Σπηλιώτης. Προπονητής: Γκερτ Πρόκοπ
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Βάντσικ, Αποστολάκης, Καλατζής, Χριστοδούλου, Καλιτζάκης, Κουρμπανάς, Φρατζέσκος (60' Βλάχος), Αντωνίου, Βαζέχα, Γεωργακόπουλος (88' Καλπάκης), Μαραγκός. Προπονητής: Βασίλης Δανιήλ
Σκόρερς: 70' Κουρμπανάς, 78' Βαζέχα, 88' Βλάχος. Θεατές: 12.737

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: 2-1 (0-1)
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Βάντσικ, Αποστολάκης, Καλατζής, Χριστοδούλου, Καλιτζάκης, Κουρμπανάς, Μαραγκός (60' Σαραβάκος), Αντωνίου, Βαζέχα, Βλάχος (46' Φρατζέσκος), Γεωργαμλής. Προπονητής: Βασίλης Δανιήλ
ΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Κάντας, Μπασαγιάννης, Τάμπραντζης (46' Μπονγκ), Χατζηαγγελής, Σπηλιώτης, Θεοδωράκος, Χατζηράπτης, Βρύνιος, Δημόπουλος, Ζώταλης (71' Αναστασίου), Τσαβαλιάς. Προπονητής: Γκερτ Πρόκοπ
Σκόρερς: 45' Ζώταλης, 71' Σαραβάκος, 84' Κουρμπανάς. Θεατές: 19.375

1991-1992 ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ (Διπλός τελικός)
Στην 50ή διοργάνωση του Κυπέλλου Ελλάδας συναντήθηκαν δύο ομάδες, Ολυμπιακός και ΠΑΟΚ, με πολύ μεγάλη ιστορία αλλά και μεταξύ τους παρελθόν. Αυτή ήταν ίσως και η πιο δίκαιη κόντρα τους αφού ίσχυσε ο διπλός τελικός. Η ομάδα του Όλεγκ Μπλαχίν, τη σεζόν που έσπασε την κατάρα της Τούμπας μετά από 21 χρόνια, κατάφερε να επικρατήσει του «Δικεφάλου» και για τον δεύτερο τη τάξει θεσμό.

ΠΑΟΚ-ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: 1-1 (0-0)
ΠΑΟΚ: Γκάμπριτς, Οικονομίδης (63' Μπασμπανάς), Πλίτσης, Αλεξίου, Μητσιμπόνας, Λαγωνίδης, Μπορμπόκης, Σκαρτάδος, Τζούρτζεβιτς (56' Αναστασιάδης), Τουρσουνίδης, Λεοντιάδης. Προπονητής: Γιάννης Γούναρης
ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: Ταληκριάδης, Παχατουρίδης, Καραταΐδης, Βλάχος, Νεντίδης (55' Xατζίδης), Τσαλουχίδης, Λιτόφτσενκο, Τσιαντάκης, Σάβιτσεφ, Προτάσοφ, Σοφιανόπουλος (78' Βαΐτσης). Προπονητής: Όλεγκ Μπλαχίν
Σκόρερς: 52' Σκαρτάδος, 63' Τσαλουχίδης. Θεατές: 25.744

ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ-ΠΑΟΚ: 2-0 (1-0)

ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: Ταληκριάδης, Παχατουρίδης, Καραταΐδης, Βλάχος, Νεντίδης (54' Χαντζίδης), Τσαλουχίδης, Λιτόφτσενκο, Τσιαντάκης, Σάβιτσεφ, Προτάσοφ, Σοφιανόπουλος (64' Καραπιάλης). Προπονητής: Όλεγκ Μπλαχίν
ΠΑΟΚ: Γκάμπριτς, Οικονομίδης, Μαλιούφας (73' Μίτογλου), Αλεξίου, Μητσιμπόνας, Λαγωνίδης, Μπορμπόκης, Σκαρτάδος, Τζούρτζεβιτς (46' Καλογερόπουλος), Τουρσουνίδης, Αναστασιάδης. Προπονητής: Γιάννης Γούναρης
Σκόρερς: 21' Λιτόφτσενκο, 62' Τσαλουχίδης. Θεατές: 29.831

1992-1993 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ: 1-0 (1-0)
Οι δύο «αιώνιοι» του ελληνικού ποδοσφαίρου ξαναβρίσκονται σε τελικό, αλλά είπαμε, είναι τα χρόνια του Παναθηναϊκού. Για μια ακόμη φορά το «τριφύλλι» επικράτησε του Ολυμπιακού με πρωταγωνιστή όχι πια τον Δημήτρη Σαραβάκο, αλλά τον Κριστόφ Βαζέχα.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Βάντσικ, Αποστολάκης, Καπουράνης, Χριστοδούλου, Καλιτζάκης, Μαυρίδης, Ουζουνίδης, Αντωνίου, Βαζέχα (90' Φραντζέσκος), Γεωργιάδης (89' Δώνης), Μαραγκός. Προπονητής: Ίβιτσα Όσιμ
ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: Ταληκριάδης, Παχατουρίδης, Καραταΐδης, Μητσιμπόνας, Μαυρομμάτης, Τσαλουχίδης, Λιτόφτσενκο (77' Καραπιάλης), Τσιαντάκης, Προτάσοφ, Μπατίστα, Σαββίδης (73' Βαΐτσης). Προπονητής: Λιούμπισα Πέτροβιτς
Σκόρερ: 13' Βαζέχα. Θεατές: 64.532

1993-1994 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΑΕΚ: 4-2 στα πέναλτι (Ημ.1-0, καν. αγ. 2-2, παρ. 3-3)
Μπορεί Παναθηναϊκός και ΑΕΚ να είναι δύο από τις ομάδες που έχουν κυριαρχήσει στο ποδόσφαιρο της χώρας μας, αλλά έπρεπε να περάσουν 45 χρόνια για να ξαναβρεθούν αντιμέτωπες σε τελικό! Άξιξε τον κόπο όμως η αναμονή, καθώς οι δυο τους προσέφεραν σπουδαίο θέαμα σε ένα παιχνίδι που διεκδικούσε τον τίτλο του κορυφαίου, μέχρι το περσινό 4-4 ανάμεσα σε Ολυμπιακό και ΑΕΚ. Το 2-2 στην κανονική διάρκεια και το 3-3 στην παράταση έστειλε τις δύο ομάδες στα πέναλτι, όπου χαμογέλασαν οι «πράσινοι».

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Βάντσικ, Αποστολάκης, Γεωργιάδης Γ.Χ., Καλιτζάκης, Κολιτσιδάκης, Ουζουνίδης, Χριστοδούλου, Νιόπλιας, Μάρκος, Μπορέλι (67' Μαραγκός), Βαζέχα (65' Δώνης). Προπονητής: Χουάν Ραμόν Ρότσα
ΑΕΚ: Ατματζίδης, Καραγιάννης, Μανωλάς, Σταματής, Βλάχος (59' Δημητριάδης), Αλεξανδρής, Σαμπανάτζοβιτς (48' Τσιάρτας), Σλίσκοβιτς, Κοπιτσής, Σαβέβσκι, Κασάπης. Προπονητής: Ντούσαν Μπάγεβιτς
Σκόρερς: 31' Βαζέχα, 54' Μανωλάς (αυτ.), 71' Αλεξανδρής, 77' Δημητριάδης, 95' Αλεξανδρής, 115' Μάρκος. Θεατές: 61.232

1994-1995 ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ-ΑΕΚ: 1-0 στην παράταση (Καν. αγ. 0-0)
Όσοι περίμεναν επανάληψη του υπερθεάματος της περασμένης χρονιάς, απογοητεύτηκαν πλήρως. Παναθηναϊκός και ΑΕΚ δεν μπόρεσαν να αποδώσουν τα αναμενόμενα. Το «τριφύλλι» επικράτησε με ένα πέναλτι που αμφισβητήθηκε έντονα από τους παίκτες της «Ένωσης» και έφτασε σε τρίτη σερί κατάκτηση, αλλά αυτό επισκιάστηκε από όσα ακολούθησαν. Διαμαρτυρίες, αποβολές, συμπλοκές οπαδών και 21 συλλήψεις, ενώ ορισμένοι ποδοσφαιριστές της ΑΕΚ αρνήθηκαν να παραστούν στην απονομη. Λίγες ημέρες αργότερα, ο Φίλιππος Μπάκας δέχτηκε επίθεση από αγνώστους σε δρόμο κοντά στο αεροδρόμιο του Ελληνικού...

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Βάντσικ, Αποστολάκης, Ουζουνίδης (64' Κολιτσιδάκης), Γεωργιάδης Γ.Χ, Καλιτζάκης, Καπουράνης, Μπορέλι, Νιόπλιας, Βαζέχα, Μάρκος, Δώνης (73' Αλεξούδης). Προπονητής: Χουάν Ραμόν Ρότσα
ΑΕΚ: Ατματζίδης, Αγορογιάννης (73' Κοπιτσής), Παπαδόπουλος, Μανωλάς, Σαμπανάτζοβιτς (117' Μπορμπόκης), Βλάχος, Σαραβάκος, Σαβέβσκι, Δημητριάδης, Τσιάρτας, Κασάπης. Προπονητής: Ντούσαν Μπάγιεβιτς
Σκόρερ: 118' Βαζέχα (πεν). Θεατές: 60.777

1995-1996 ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ-ΑΕΚ: 1-7 (0-3)
Τελικός των ρεκόρ αυτός του 1996. Τα εφτά γκολ της «Ένωσης» είναι τα περισσότερα που πετυχαίνει ένας από τους δύο φιναλίστ, τα έξι τέρματα διαφορά στο 7-1 επί του Απόλλωνα είναι η νίκη με το μεγαλύτερο εύρος στην ιστορία των τελικών, ενώ τα οκτώ συνολικά γκολ που σημείωσαν οι δύο ομάδες είναι επίσης τα πιο πολλά που έχουν μπει σε 90’ μαζί με τη διοργάνωση του 1932 (ΑΕΚ-Άρης 5-3).

ΑΠΟΛΛΩΝΑΣ: Ράπτης, Ιωάννου, Μαυρίδης (55' Λαχανάς), Θεοδωρόπουλος (35' Αλέξης), Αποστόλου (46' Κεφαλάς), Τάτσης, Βελέντζας, Έρακ, Μπάρνιακ, Κόλα, Νικολαΐδης. Προπονητής: Γιάννης Παθιακάκης.
ΑΕΚ: Ατματζίδης, Μπορμπόκης (66' Μαλαδένης), Κωστένογλου, Μανωλάς, Σαμπανάτζοβιτς, Βλάχος (66' Κωστής), Κετσπάγια, Σαβέβσκι, Μπατίστα, Τσιάρτας (82' Βάιος Καραγιάννης), Κασάπης. Προπονητής: Ντούσαν Μπάγεβιτς.
Σκόρερς: 11' Μπατίστα, 22' Τσάρτας, 34' Μπατίστα, 48' Τσάρτας (πεν), 60' Κετσπάγια, 76' Τσιάρτας, 78' Μπάρνιακ, 89' Κωστής. Θεατές: 31.563



1996-1997 ΑΕΚ-ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: 5-3 στα πέναλτι (0-0)
Για τρίτη φορά τα τελευταία τέσσερα χρόνια Παναθηναϊκός και ΑΕΚ διασταύρωσαν τα «ξίφη» τους στον τελικό. Οι «κιτρινόμαυροι» -σε αντίθεση με τις προηγούμενες δύο- ήταν αυτοί που πανηγύρισαν την κατάκτηση του τροπαίου. Για να γίνει αυτό χρειάστηκε η διαδικασία των πέναλτι και μάλιστα, ο τερματοφύλακας της «Ένωσης», Ηλίας Ατματζίδης, ήταν αυτός που ευστόχησε στο τελευταίο και χάρισε το τρόπαιο στην ομάδα του. Για το «τριφύλλι» ήταν η πρώτη αποτυχία σε τελικό μετά από εννιά επιτυχημένες παρουσίες.

ΑΕΚ: Ατματζίδης, Μπορμπόκης, Κασάπης, Μανωλάς, Κωστένογλου, Μαχαιρίδης, Κετσπάγια, Σαβέβσκι (98' Μαρτσέλο - 120' Ντόμπος), Μπατίστα, Κωστής (83' Κοπιτσής), Νικολαΐδης. Προπονητής: Πέτρος Ραβούσης
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Βάντσικ, Αποστολάκης, Ουζουνίδης, Γεωργιάδης ΓΧ, Αλεξόπουλος (105' Κώστας Κωνσταντινίδης), Κολιτσιδάκης, Μάρκος, Κόλα (96' Καπουράνης), Βαζέχα, Αλεξούδης (112' Νασιόπουλος), Γκούμας. Προπονητής: Βέλιμιρ Ζάετς. Θεατές: 21.926



1997-1998 ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ-ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: 1-0 (0-0)
Ο Πανιώνιος έχοντας επιστρέψει εκείνη τη χρονιά από τη Β’ Εθνική, έκανε την έκπληξη, επικρατώντας του Παναθηναϊκού και κατακτώντας το δεύτερο Κύπελλο στην ιστορία του. Στα αξιοσημείωτα και η παρουσία για πρώτη φορά του Προέδρου της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνου Στεφανόπουλου.

ΠΑΝΙΩΝΙΟΣ: Στρακόσια, Μπουγάς, Βόκολος, Ιωαννίδης, Κατσιαμπής (78' Θεόφιλος Καρασαββίδης), Μένταν (65' Κάφαλης), Μόντζιος, Ναλιτζής (73' Βάσμπεργκ), Καμίτσης, Σαπουντζής, Φύσσας. Προπονητής: Χρήστος Εμβολιάδης
ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Βάντσικ, Αποστολάκης (65' Σιμπνιέφσκι), Κολιτσιδάκης, Νικολαΐδης, Γεωργιάδης ΓΣ, Γκούμας, Αλεξούδης (54' Λυμπερόπουλος), Μίκλαντ (48' Μπασινάς), Κώστας Κωνσταντινίδης, Γεωργιάδης ΓΧ, Βαζέχα. Προπονητής: Βασίλης Δανιήλ
Σκόρερ: 53' Ναλιτζής. Θεατές: 21.436

1998-1999 ΟΛΥΜΠΙΑΚΟΣ-ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: 2-0 (0–0)
Ο Ολυμπιακός έψαχνε μια εκδίκηση για τους τρεις χαμένους τελικούς (1986, 1988, 1993) απέναντι στον Παναθηναϊκό και το κατάφερε στην τελευταία διοργάνωση της περιόδου που εξετάζουμε. Οι «ερυθρόλευκοι» έφτασαν στις 20 κατακτήσεις του θεσμού και η παράλληλη στέψη τους ως πρωταθλητές σήμανε και το πρώτο νταμπλ μετά από 18 χρόνια. Για το «τριφύλλι» ήταν ο τρίτος σερί χαμένος τελικός, κάτι που δεν είχε ξανασυμβεί ποτέ στην ιστορία του θεσμού.

ΠΑΝΑΘΗΝΑΪΚΟΣ: Νικοπολίδης, Βόκολος, Μπασινάς, Γκούμας, Kαραγκούνης, Λαγωνικάκης (66' Κιάσσος), Μίκλαντ, Aσάνοβιτς (71΄ Αλεξούδης), Κώστας Κωνσταντινίδης, Λυμπερόπουλος (81' Κόλα), Βαζέχα. Προπονητής: Xoυάν Ρότσα
ΟΛΥΜΠIΑΚΟΣ: Ελευθερόπουλος, Αμανατίδης, Ανατολάκης, Καραταΐδης, Γεωργάτος, Μαυρογενίδης, Πουρσανίδης, Τζόρτζεβιτς, Καραπιάλης (82' Άντζας), Γκόγκιτς (86' Nινιάδης), Αλεξανδρής (72' Οφορίκουε). Προπονητής: Ντούσαν Μπάγεβιτς.
Σκόρερς: 54' Mαυρογενίδης, 90' Oφορίκουε. Θεατές: 57.783

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube