Η Εθνική ομάδα μπάσκετ της Ελλάδας δεν είναι απλώς μια ομάδα. Είναι ένα κομμάτι της αθλητικής μας ταυτότητας, ένας ζωντανός θρύλος που έχει χαρίσει στιγμές δόξας, συγκίνησης και εθνικής υπερηφάνειας. Δεν λέγεται τυχαία, άλλωστε, η «επίσημη αγαπημένη».
Στο Ευρωμπάσκετ, η «γαλανόλευκη» έχει γράψει ιστορία με νίκες που δεν είναι απλά αριθμοί σε έναν πίνακα σκορ, αλλά κυρίως ιστορίες που μεταφέρονται από γενιά σε γενιά.
Υπήρξαν βραδιές που μια ολόκληρη χώρα σταμάτησε να αναπνέει για να δει την τελευταία επίθεση. Καλάθια που ακούστηκαν σε κάθε γωνιά της Ελλάδας, φράσεις εκφωνητών που έμειναν ανεξίτηλες και πρόσωπα παικτών που έγιναν σύμβολα.
Από την ιστορική κατάκτηση του 1987 μέχρι το χρυσό και τις απίθανες ανατροπές των 2000s, η Εθνική απέδειξε πως όταν φοράει το μπλε και το λευκό, μπορεί να νικήσει τους πάντες.
1987 - Ο «τίμιος γίγαντας» και η νύχτα που άλλαξε την Ελλάδα
Ελλάδα - Σοβιετική Ένωση 103-101 (Τελικός, ΣΕΦ)
14 Ιουνίου 1987. Το Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας βράζει. Η Ελλάδα απέναντι στην πανίσχυρη Σοβιετική Ένωση του Τκατσένκο και του Μαρτσουλιόνις. Ο Νίκος Γκάλης «πυροβολεί» με 40 πόντους, ο Παναγιώτης Γιαννάκης ματώνει την ψυχή του στην άμυνα, και το ματς πάει στην παράταση.
Στα τελευταία δευτερόλεπτα, ο Αργύρης Καμπούρης πάει στη γραμμή των βολών. Ο Φίλιππος Συρίγος λέει με συγκίνηση: «Η πρόκριση στα χέρια αυτού του τίμιου γίγαντα». Δύο εύστοχες βολές, 103-101, και η Ελλάδα πρωταθλήτρια Ευρώπης. Δεν ήταν μόνο η αρχή του ελληνικού μπασκετικού θαύματος. Ήταν η στιγμή που άλλαξε για πάντα το ελληνικό αθλητικό DNA.
2005 - Το τρίποντο που άκουσε όλη η Ελλάδα
Ελλάδα - Γαλλία 67-66 (Ημιτελικός, Βελιγράδι)
Μπορεί το έπος του 1987 να άλλαξε μία για πάντα το ελληνικό μπάσκετ, όμως καμία νίκη δεν χαρακτηρίζει περισσότερο το DNA της Εθνικής ομάδας μας από αυτή στον ημιτελικό του Ευρωμπάσκετ 2005. Η Γαλλία είχε τον απόλυτο έλεγχο του αγώνα, προηγούμενη 62-55 με 47 δευτερόλεπτα να απομένουν.
Οι διεθνείς μας όμως δεν παράτησαν το παιχνίδι. Με ηγέτη τον Θοδωρή Παπαλουκά, άρχισαν να ροκανίζουν τη διαφορά και να βάζουν πίεση στους «τρίκολορ». Μετά από 1/2 βολές του Αντουάν Ριγκοντό, οι Γάλλοι προηγούνται 66-64, ο χρόνος τελειώνει και η Εθνική έχει την τελευταία επίθεση. Η μπάλα φτάνει στον Δημήτρη Διαμαντίδη. Ο Βασίλης Σκουντής, στην περιγραφή, φωνάζει: «Βάλ’ το αγόρι μου!».
Ο Διαμαντίδης εκτελεί για τρεις και... μέσα! 67-66, η Ελλάδα στον τελικό και ένα από τα πιο θρυλικά καλάθια της ιστορίας μας. Ήταν η απόλυτη στιγμή ψυχραιμίας και κλάσης, η απόδειξη ότι αυτή η ομάδα είχε την καρδιά και το μυαλό για να φτάσει μέχρι το χρυσό.
2005 - Ο θρόνος ξανά στα ελληνικά χέρια
Ελλάδα - Γερμανία 78-62 (Τελικός, Βελιγράδι)
Δύο μέρες μετά τον ημιτελικό-θρίλερ με τη Γαλλία, η Ελλάδα αντιμετωπίζει τη Γερμανία του ασταμάτητου Ντιρκ Νοβίτσκι. Όμως η ελληνική άμυνα ήταν ακόμη πιο ασταμάτητη. Με παγίδες, βοήθειες, και πλήρη έλεγχο του ρυθμού, κατάφερε να περιορίσει όσο γινόταν τον Γερμανό σούπερ σταρ.
Στην άλλη πλευρά, η πολυφωνία στην επίθεση (Παπαλουκάς, Ζήσης, Κακιούζης και Τσαρτσαρής διψήφιοι) και η εξαιρετική κυκλοφορία μπάλας δεν άφησαν περιθώρια στη Γερμανία. Κυριαρχώντας σε όλη τη διάρκεια του αγώνα, η Ελλάδα φτάνει άνετα στο 78-62 και σηκώνει το δεύτερο χρυσό της Ευρώπης.
Ο θρόνος είχε ξανά ελληνικά χρώματα.
2007 - Η πιο τρελή ανατροπή
Ελλάδα - Σλοβενία 63-62 (Ημιτελικός, Μαδρίτη)
Όποιος νόμιζε ότι τα είχε δει όλα από την Εθνική μετά την επική ανατροπή στον ημιτελικό του 2005 απέναντι στη Γαλλία, τελικά έσφαλε. Με μόλις 2:39 να απομένουν στον προημιτελικό του Ευρωμπάσκετ 2007 με τη Σλοβενία, η ελληνική ομάδα ήταν στο -12 (61-49) κι έβλεπε την τετράδα με το… κιάλι.
Όμως τότε εμφανίστηκε ένα σύνολο παικτών που αρνείται να παραδοθεί και άρχισε μία ανεπανάληπτη αντεπίθεση, που ολοκληρώθηκε με καλάθι του Θοδωρή Παπαλουκά και έφερε την πρόκριση στη ζώνη των μεταλλίων με 63-62.
Ματς-μάθημα για το πώς η πίστη μπορεί να γυρίσει κάθε κατάσταση, κι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα του DNA που χτίστηκε κόντρα στους Γάλλους δύο χρόνια νωρίτερα.
1989 - Ο ημιτελικός–θρίλερ στο Ζάγκρεμπ
Ελλάδα - Σοβιετική Ένωση 81-80 (Ημιτελικός, Ζάγκρεμπ)
Δύο χρόνια μετά τον θρίαμβο του ’87, η Ελλάδα συναντά ξανά τη Σοβιετική Ένωση, αυτή τη φορά στον ημιτελικό του Ευρωμπάσκετ 1989, μέσα στο «σπίτι» της Γιουγκοσλαβίας. Το ματς είναι σκληρό, γεμάτο ένταση και επαφές, με τον Νίκο Γκάλη να δίνει ακόμη μία «παράσταση» με 45 πόντους.
Στα τελευταία δευτερόλεπτα, η Εθνική κρατά το ελάχιστο προβάδισμα χάρη σε τρίποντο του Φάνη Χριστοδούλου, και η άμυνα της τελευταίας φάσης σταματά την προσπάθεια των Σοβιετικών. Το 81-80 πανηγυρίζεται σαν τίτλος, αφού σήμαινε την πρόκριση στον δεύτερο συνεχόμενο τελικό της Ελλάδας.
Μπορεί να μην κατακτήσαμε το χρυσό (ήττα από την πανίσχυρη Γιουγκοσλαβία), αλλά αυτή η νίκη επιβεβαίωσε ότι η Ελλάδα δεν ήταν απλώς μια «έκπληξη του ’87», αλλά μια πραγματική δύναμη της ευρωπαϊκής σκηνής.