Μεταρρύθμιση ευρωζώνης: Τρία... πασαλείμματα και μια κηδεία

Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα ανάλυση για την πορεία και τα αποτελέσματα της διαπραγμάτευσης Μακρόν-Μέρκελ για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης φιλοξενεί το Politico, υπό τον ευρηματικό τίτλο: «Τρία πασαλείμματα και μια κηδεία». Το βασικό επιχείρημα του αρθρογράφου του κειμένου, Pierre Briancon, είναι ότι πίσω από τις μεγαλόστομες διακηρύξεις, εάν κανείς δώσει προσοχή στις λεπτομέρειες, θα διαπιστώσει ότι τα βασικά προβλήματα που αναμενόταν να λυθούν παραμένουν εκκρεμή.

«Την περασμένη εβδομάδα ο γάλλος πρόεδρος κατάφερε να κερδίσει από την Άνγκελα Μέρκελ ένα σχέδιο για τη μεταρρύθμιση της ευρωζώνης [...] Ήταν η πρώτη φορά στην 20χρονη ιστορία της νομισματικής ένωσης που μια συμφωνία για μεταρρύθμιση επετεύχθη χωρίς την πίεση μιας μεγάλης υπαρξιακής κρίσης. Αυτά είναι τα δύο μεγάλα κέρδη από την περίφημη διακήρυξη του Meseberg που έκαναν οι ηγέτες της Γερμανίας και της Γαλλίας. Εάν όμως δει κανείς τις λεπτομέρειες του κειμένου καθώς και τον οδικό χάρτη των δύο υπουργών Οικονομικών, αυτό που θα δει θα μπορούσε να περιγραφεί με την ακόλουθη φράση: Τρία “πασαλείμματα” και μια κηδεία», αναφέρει στην ανάλυσή του Briancon.

«Πασάλειμμα» πρώτο: Ο προϋπολογισμός της ευρωζώνης
Σύμφωνα με το αρθρογράφο του Politico, το πρώτο «πασάλειμμα» αφορά τον προϋπολογισμό της ευρωζώνης, ένα σημείο στο οποίο επέμενε αρκετά ο Εμανουέλ Μακρόν μετά την εκλογή του στην γαλλική προεδρία τον Μάιο του 2017. Στη συνάντηση του Meseberg, Μακρόν και Μέρκελ συμφώνησαν μεν ότι θα υπάρξει ένας τέτοιος προϋπολογισμός, δεν διευκρίνισαν όμως ούτε το μέγεθός του ούτε τη πηγή από την οποία χρηματοδοτείται.

Όπως είναι προφανές, υπάρχει μια ουσιαστική διαφορά ανάμεσα σε έναν προϋπολογισμό της ευρωζώνης ύψους 300 δισεκατομμυρίων και έναν αντίστοιχο ύψους 30 δισεκατομμυρίων. Όσον δε αφορά το από πού θα προέρχονται τα χρήματα, και το σημείο αυτό παραμένει θολό, αναφέρει το Politico. Σύμφωνα με τον οδικό χάρτη, τα χρήματα θα προέρχονται από συνεισφορές από τα εθνικά κράτη, ευρωπαϊκούς πόρους, ποσοστά από φορολογικά έσοδα. «Αυτό σημαίνει ότι θα χρησιμοποιούνται όλοι οι πιθανοί πόροι εκτός από τον κοινό δανεισμό που αποτελεί ανάθεμα για τους Γερμανούς» τονίζει το Politico.

«Πασάλειμμα» δεύτερο: Ο ρόλος του ESM
Το δεύτερο «πασάλειμμα» αφορά το μελλοντικό ρόλο που θα διαδραματίζει ο ESM. Όπως αναφέρει το Politicο, η δραστικότητα του νέου και πολυσυζητημένου ρόλου που ετοιμάζεται για τον μηχανισμό, στο πλαίσιο του οποίου θα λειτουργεί ως ένας μηχανισμός γρήγορης σταθεροποίησης για χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικά προβλήματα, φαίνεται πως θα είναι περιορισμένη.

Για παράδειγμα, όπως αναφέρει το Politico, σύμφωνα με τη συμφωνία, για να προσφύγει κανείς στον ESM θα πρέπει να πληροί συγκεκριμένους και σκληρούς όρους. «Η συμφωνία φαίνεται να υπονοεί, για παράδειγμα, ότι μια χώρα με έλλειμμα πάνω από το 3% δεν θα πληροί αυτούς τους όρους. Το τίμημα για να συμφωνήσει η Γερμανία θα περιορίσει την ισχύ του νέου εργαλείου» αναφέρει το Politico.

«Πασάλειμμα» τρίτο: Που θα καταλήξουν τα πράγματα
Η συμφωνία Γαλλίας-Γερμανίας συνιστά την πρόταση που θα κάνουν οι δύο χώρες στις υπόλοιπες 17 που συμμετέχουν στη ζώνη του ευρώ. Έτσι, ορισμένες από αυτές τις χώρες μπορεί να θέσουν ενστάσεις. Για παράδειγμα, ορισμένες από τις βόρειες χώρες, όπως για παράδειγμα η Ολλανδία, επιμένουν να αντιτάσσονται σε οποιαδήποτε μορφή αμοιβαιοποίησης του κινδύνου ή ακόμη και στην ιδέα ότι ότι τα πράγματα πάνε στραβά το βάρος της διόρθωσης τους το φέρουν όλες οι χώρες από κοινού, σημειώνει το Politico. Και προσθέτει: Αυτό σημαίνει ότι κατά τη διάρκεια του «παζαριού» με τις υπόλοιπες χώρες τις επόμενες εβδομάδες, η Γερμανία θα διατηρεί την δυνατότητα να κάνει πίσω σε ορισμένες από τις δεσμεύσεις που συμφώνησε στο Meseberg, χρησιμοποιώντας ως άλλοθι τη διστακτικότητα των Ολλανδών ή άλλων χωρών.

Και η «κηδεία»: Κοινή ευρωπαϊκή εγγύηση καταθέσεων
Με τον παραπάνω τρόπο, μεταφέρθηκε στις καλένδες ήδη ένα από τα βασικά ζητήματα, το θέμα ενός ευρωπαϊκού συστήματος εγγύησης καταθέσεων. Σύμφωνα με τα επίσημα συμπεράσματα της τελευταίας Συνόδου, επιτεύχθηκε συμφωνία για μια «δέσμη τραπεζικών μέτρων» που θα επιτρέψουν να ξεκινήσουν «οι εργασίες για την κατάρτιση οδικού χάρτη για την έναρξη πολιτικών διαπραγματεύσεων σχετικά με το ευρωπαϊκό σύστημα ασφάλισης των καταθέσεων».

Πηγή: Politico