Η ιστορία των βασιλικών τάφων στο Τατόι: Ποιοι έχουν ταφεί εκεί

Στο επίκεντρο βρίσκονται ξανά, μετά τον θάνατο του τέως βασιλιά Κωνσταντίνου, τα πρώην βασιλικά θερινά ανάκτορα στο Τατόι.

Η τελευταία κατοικία του Κωνσταντίνου, που πέθανε το βράδυ της Τετάρτης (11/1), όπως όλα δείχνουν θα είναι το βασιλικό κοιμητήριο, γεγονός, πάντως, που έχει προκαλέσει αρκετές αντιδράσεις. Ο τέως θα ταφεί, εκτός απροόπτου, δίπλα στους γονείς του, Παύλο τον Α', ο οποίος άφησε την τελευταία του πνοή το 1964 και τη Φρειδερίκη, η οποία πέθανε το 1981. Η τελευταία, εξάλλου, που έμελλε να ταφεί στο ίδιο σημείο μετά τη βασίλισσα της Γιουγκοσλαβίας, Αλεξάνδρα, ήταν η πριγκίπισσα Αικατερίνη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι τον Φεβρουάριο του 1981, όταν ο τέως βασιλιάς Κωνσταντίνος έφτανε με έκτακτη πτήση στο αεροδρόμιο του Ελληνικού, προκειμένου να παραστεί στην κηδεία της Φρειδερίκης, είχε γίνει χαμός σε πολιτικό επίπεδο! Ο Κωνσταντίνος θα ερχόταν τότε για πρώτη φορά στην Ελλάδα, μετά το δημοψήφισμα του '74 και θα συνόδευε τη σορό της μητέρα του, που είχε αφήσει την τελευταία της πνοή στα ανάκτορα Θαρθουέλα της Μαδρίτης, στην τελευταία της κατοικία, στο Τατόι. Οι αντιδράσεις του τότε αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, Ανδρέα Παπανδρέου, ήταν εντονότατες, καθώς ζητούσε να του απαγορευτεί η άφιξη με νόμο!

Ο τότε πρωθυπουργός Γεώργιος Ράλλης είχε δεχθεί, τελικά, παρά τις αντιδράσεις, την παρουσία του τέως για λίγες ώρες και με την προϋπόθεση ότι θα έφευγε αμέσως μετά την κηδεία από τη χώρα. Τελευταία επιθυμία της Φρειδερίκης ήταν να ταφεί στο Τατόι, δίπλα στον άνδρα της Παύλο, αν και αστειευόμενη στα απομνημονεύματά της είχε γράψει ότι περίμενε από αυτόν ότι θα της έφτιαχνε ένα μνημείο σαν το Ταζ Μαχάλ, για να λάβει την απάντησή του ότι το Τατόι ήταν, κατά πολύ επιβλητικότερο, με τα δέντρα, τα ελάφια και τα σπάνια λουλούδια.

Ποια είναι η ιστορία, όμως, του βασιλικού κοιμητηρίου, ποιοι έχουν ταφεί εκεί και ποια είναι τα μυστικά του.

Στις 6 Αυγούστου 1899, με πρωτοβουλία της βασίλισσας Όλγας, θεμελιώθηκε, σε σχέδια του αρχιτέκτονα Αναστασίου Μεταξά, ο ναός της Αναστάσεως του Κυρίου στον λόφο, που φέρει την ονομασία «Παληόκαστρο» και που είχε ενταφιαστεί η πριγκίπισσα Όλγα. Από τότε, λοιπόν, όλα τα μέλη της βασιλικής οικογένειας ενταφιάζονται σε εκείνο τον χώρο σε λιτούς μαρμάρινους τάφους. Εξαίρεση αποτελεί το νεκρικό παρεκκλήσι του Κωνσταντίνου και της Σοφίας, το οποίο σχεδιάστηκε από τον Εμμανουήλ Λαζαρίδη. Την 1η Σεπτεμβρίου του 2020 διαπιστώθηκε βανδαλισμός του ταφικού μνημείου του Παύλου και της Φρειδερίκης.

Το Μαυσωλείο στο Τατόιο, δε, είναι ένα νεοβυζαντινό κτίσμα με έτη κατασκευής 1936-1940. Είναι ισόγειο ταφικό κτήριο τετράγωνου σχήματος με κεντρικό τρούλο. Εσωτερικά οι θόλοι και ο τρούλος προοριζόταν να καλυφθούν με ψηφιδωτά σε χρυσό φόντο.

Είναι έργο του αρχιτέκτονα Μανώλη Λαζαρίδη, ο οποίος αρχικά είχε σχεδιάσει ένα πιο σύνθετο κτίσμα.

Όπως αναφέρεται στην ιστοσελίδα tatoi.org, φιλοξενεί τους τάφους των Βασιλέως Κωνσταντίνου Α', της Βασίλισσας Σοφίας και του Βασιλέως Αλέξανδρου. Οι σοροί των παλαιών βασιλέων ενταφιάστηκαν την Κυριακή 22 Νοεμβρίου 1936 μετά τη μεταφορά τους από τον Βασιλέα Γεώργιο από την κρύπτη της Ορθόδοξης Εκκλησίας της Φλωρεντίας. Ο Αλέξανδρος μεταφέρθηκε κοντά στους γονείς του από το αρχικό του μνήμα μπροστά από το ναό της Αναστάσεως.

Στο βασιλικό κοιμητήριο, στο λοφίσκο Παλαιόκαστρο, έχουν ενταφιασθεί:

Βασιλιάς Γεώργιος Α' των Ελλήνων (24 Δεκεμβρίου, 1845 — 18 Μαρτίου, 1913)

Βασίλισσα Όλγα των Ελλήνων, Μεγάλη Δούκισσα Όλγα Κωνσταντίνοβνα της Ρωσίας (3 Σεπτεμβρίου, 1851 — 18 Ιουνίου, 1926) – (σύζυγος του Βασιλιά Γεωργίου Α΄)

Βασιλιάς Κωνσταντίνος Α΄ των Ελλήνων (2 Αυγούστου, 1868 — 6 Φεβρουαρίου, 1923)

Βασίλισσα Σοφία των Ελλήνων, Πριγκίπισσα Σοφία της Πρωσίας (14 Ιουνίου, 1870 — 13 Ιανουαρίου, 1932) – (σύζυγος του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄)

Βασιλιάς Αλέξανδρος Α΄ των Ελλήνων (1 Αυγούστου, 1893 — 25 Οκτωβρίου, 1920)

Πριγκίπισσα Ασπασία Μάνου (4 Σεπτεμβρίου, 1896 — 7 Αυγούστου, 1972) – (σύζυγος του Βασιλιά Αλέξανδρου Α΄)

Βασίλισσα Αλεξάνδρα της Γιουγκοσλαβίας, Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα της Ελλάδας (25 Μαρτίου, 1921 — 30 Ιανουαρίου, 1993) – (σύζυγος του Βασιλιά Πέτρου Β΄ της Γιουγκοσλαβίας, κόρη του Βασιλιά Αλέξανδρου Α΄)

Βασιλιάς Γεώργιος Β΄ των Ελλήνων (20 Ιουλίου, 1890 — 1 Απριλίου, 1947)

Βασιλιάς Παύλος Α΄ των Ελλήνων (14 Δεκεμβρίου, 1901 — 6 Μαρτίου, 1964)

Βασίλισσα Φρειδερίκη των Ελλήνων, Πριγκίπισσα Φρειδερίκη του Αννοβέρου (18 Απριλίου, 1917 — 6 Φεβρουαρίου, 1981) – (σύζυγος του Βασιλιά Παύλου Α΄)

Πρίγκιπας Γεώργιος της Ελλάδας (24 Ιουνίου, 1869 — 25 Νοεμβρίου, 1957)

Πριγκίπισσα Μαρία Βοναπάρτη (2 Ιουλίου, 1882 — 21 Σεπτεμβρίου, 1962) – (σύζυγος του Πρίγκιπα Γεωργίου)

Πρίγκιπας Νικόλαος της Ελλάδας (22 Ιανουαρίου, 1872 — 8 Φεβρουαρίου, 1938)

Πριγκίπισσα Ελένη της Ελλάδας, Μεγάλη Δούκισσα Ελένη της Ρωσίας (17 Ιανουαρίου, 1882 — 13 Μαρτίου, 1957) – (σύζυγος του Πρίγκιπα Νικολάου)

Πρίγκιπας Ανδρέας της Ελλάδας (20 Ιανουαρίου, 1882 — 3 Δεκεμβρίου, 1944) (Γιος του Γεωργίου Α’ και πατέρας του Δούκα του Εδιμβούργου)

Πρίγκιπας Χριστόφορος της Ελλάδας (10 Αυγούστου, 1888 — 21 Ιανουαρίου, 1940)

Πριγκίπισσα Φραγκίσκη της Ορλεάνης (25 Δεκεμβρίου, 1902 — 25 Φεβρουαρίου, 1953)- σύζυγος του Πρίγκιπα Χριστόφορου)

Πριγκίπισσα Αλεξάνδρα της Ελλάδας, Μεγάλη Δούκισσα της Ρωσίας (30 Αυγούστου, 1870 — 24 Σεπτεμβρίου, 1891) – (σύζυγος του Μεγάλου Δούκα

Παύλου Αλεξάνδροβιτς της Ρωσίας, κόρη του Βασιλιά Γεωργίου Α΄)

Πριγκίπισσα Μαρία της Ελλάδας, Μεγάλη Δούκισσα της Ρωσίας (3 Μαρτίου, 1876 — 14 Δεκεμβρίου, 1940) – (σύζυγος του Μεγάλου Δούκα Γεώργιου Μιχαήλοβιτς της Ρωσίας, κόρη του Βασιλιά Γεωργίου Α΄)

Πριγκίπισσα Όλγα της Ελλάδας (26 Μαρτίου, 1880 — 21 Οκτωβρίου, 1880) – (κόρη του Βασιλιά Γεωργίου Α΄)

Πριγκίπισσα Αικατερίνη της Ελλάδας, Λαίδη Μπράντραμ (4 Μαΐου, 1913 — 2 Οκτωβρίου, 2007) – (κόρη του Βασιλιά Κωνσταντίνου Α΄)

Αντιναύαρχος Περικλής Ιωαννίδης (1 Νοεμβρίου 1881 – 7 Φεβρουαρίου 1965), δεύτερος σύζυγος της Πριγκίπισσας Μαρίας της Ελλάδος.