Όλοι στη ζωή μας έχουμε κάνει λάθη. Άλλος μεγαλύτερα, άλλος μικρότερα. Κάποιοι αντικρίζουν τα λάθη τους στο σαλόνι του σπιτιού τους κάθε φορά που επιστρέφουν από τη δουλειά. Ορισμένοι, οφείλουν την ίδια τους την ύπαρξη σε ένα λάθος (απευθύνομαι σε όσους το ινδιάνικο τους όνομα είναι «τρύπια καπότα». Και όλοι μας κάποτε σκύψαμε το κεφάλι, μετά από κατσάδα, λέγοντας: «συγνώμη, δεν θα το ξανακάνω». Κι όμως υπήρξαν λάθη που αποδείχτηκαν πιο καλά κι από τα σωστά. Ας τα δούμε.
Γράφει –κατά λάθος- ο Νικόλας Ακτύπης
Ξεκινάμε με κάτι για τους μικρούς μας φίλους. Βάζοντας στην άκρη τα σεξιστικά υπονοούμενα και τα καλά κρυμμένα φαλλικά σύμβολα, ας μιλήσουμε για το κλασικό παραμύθι που όλοι αγαπήσατε. Εγώ όχι γιατί δεν υπήρξα παιδί. Ο λόγος για την «Σταχτοπούτα». Πού θα ήταν αυτό το κορίτσι χωρίς το γυάλινο γοβάκι της; Πιθανότατα θα συνέχιζε να καθαρίζει βρομιές, παντρεμένη με κάνα μεθύστακα, εάν δεν γινόταν ένα λάθος. Όταν το 1697 ο Σαρλ Περό έγραφε τη βερσιόν που ξέρουμε σήμερα, έκανε λόγο για γούνινο γοβάκι. Ω θεέ μου και άλλο υπονοούμενο. Ο τύπος που το μετέφρασε στα αγγλικά ήταν ολίγον τι σκράπας ή είπε ψέματα για να πάρει τη δουλειά. Έτσι το γούνινο (vair) γοβάκι, έγινε γυάλινο (verre). Το πήραν οι αδελφοί Γκριμ και έτσι το έδωσαν στον κόσμο...
Πέρα από τα παραμύθια, σε ένα λάθος χρωστάνε κάποιοι σήμερα τις αμύθητες περιουσίες τους. Πώς θα νιώθατε αν μαθαίνατε ότι ακόμη και η Coca Cola ήταν αποτέλεσμα μιας επιστημονικής... μαλακίας; Το 1886 ένας φαρμακοποιός-αλχημιστής-μαθητεθόμενος μάγος ονόματι Τζον Πέμπερτον είπε να φτιάξει ένα σιροπάκι για πάσα νόσο. Έτσι στο κατσαρολάκι του έβαλε κόκα, καφεΐνη, κρασί και ανθρακούχο νερό και δημιούργησε ένα προϊόν το οποίο –όπως διαφήμιζε- θεράπευε στομαχόπονο, πονοκέφαλο, τον εθισμό στη μορφίνη(!), νευρασθένεια και δυσπεψία. Μόνο για εντριβές και για κάλους δεν έκανε. Το «φάρμακο» δεν τα πήγε και πολύ καλά (γιατί άραγε;) και τελικά, αφού για κάποιον ανεξήγητο λόγο η κοκαΐνη απαγορεύτηκε ως ναρκωτικό, ο ήρωάς μας πούλησε την ιδέα του, θεωρώντας μάλιστα ότι έπιασε τους αγοραστές κορόιδα. Η συνέχεια είναι γνωστή σε όλους και η νέα φόρμουλα, ως αναψυκτικό πια, έχει ξεπεράσει σε κέρδη ακόμη και την μπίζνα του συγχωρεμένου Πάμπλο Εσκομπάρ στην Κολομβία.
Η πενικιλίνη είναι το πιο σημαντικό «λάθος» που έγινε για το καλό της ανθρωπότητας. Η ιστορία λίγο-πολύ είναι γνωστή. Το 1928 ο Αλέξανδρος Φλέμινγκ απέδειξε ότι η εικόνα-στερεότυπο που έχουμε για τους αφηρημένους επιστήμονες είναι σωστή, όταν συνειδητοποίησε ότι κατέστρεψε ένα πείραμά του, αφήνοντας ένα ανοιχτό παράθυρο σε χώρο που θα έπρεπε να είναι αεροστεγής. Μούχλα είχε δημιουργηθεί μολύνοντας τα δείγματα με βακτήρια. Ο Φλέμινγκ μας διδάσκει ότι αν θες να κάνεις καριέρα στις επιστήμες καλό είναι να μπορείς να συγκρατήσεις τα νεύρα σου. Έτσι, ανεξάρτητα από το αν έριξε ή όχι «καντήλια» για την αφηρημάδα του, δεν πέταξε τις μουχλιασμένες καλλιέργειες. Αντίθετα, παρατήρησε πως τα επιβλαβή βακτήρια γίνονταν μια «χαψιά» και κάπως έτσι γεννήθηκαν τα σύγχρονα αντιβιοτικά. Ευτυχώς που δεν μπήκε πριν από αυτόν η μάνα του γιατί σίγουρα δεν θα έδειχνε τιε ίδιες ανησυχίες, θα έστελνε στο καλάθι των αχρήστων τις βρωμιές και στον τάφο εκατομμύρια συνανθρώπους μας!
Οπότε την επόμενη φορά που θα κάνετε λάθος, μην τα βάψετε μαύρα. Ρίξτε μια πιο προσεκτική ματιά. Μπορεί το «λάθος» σας να μην σώσει τον πλανήτη, αλλά τουλάχιστον ίσως να τρώγεται ή να πίνεται ευχάριστα.
Σας αφήνω με το άσμα του Γιώργου Κοινούση, ο οποίος έδωσε τη δική του διάσταση στα ανθρώπινα σφάλματα...
Συζητάμε μεταξύ μας στο nikolas_aktipis@yahoo.gr