Από Νησί σε νησί…

Τα επεισόδια των οπαδών της Μίλγουολ και της Γουέστ Χαμ αμαύρωσαν την εικόνα του δεύτερου γύρου του Carling Cup. Αυτή είναι η είδηση, αλλά δεν υπήρχε κάποιος που να ήξερε την προϊστορία των οπαδών των δύο συλλόγων και να έμεινε με το στόμα ανοικτό στο άκουσμα της.

Ιδιόρρυθμος λαός οι Άγγλοι. Αρκεί μια καλοκαιρινή εξόρμηση στα ελληνικά νησιά για να καταλάβει κανείς, από τις αντιδράσεις τους, το πόσο καταπιεσμένοι μπορεί να νοιώθουν.

Ο Τζορτζ Όργουελ είχε περιγράψει στον «μεγάλο αδερφό» το 1949 -σε ένα βιβλίο που θεωρήθηκε επιστημονικής φαντασίας την εποχή του- πως πρόκειται να ζουν οι άνθρωποι το 1984. Οι Βρετανοί είναι σαν να χρησιμοποίησαν το εν λόγω μυθιστόρημα ως εγχειρίδιο για τις επόμενες δεκαετίες και δεν ξέφυγαν ούτε στο ελάχιστο από τις ανατριχιαστικές προβλέψεις του διάσημου συγγραφέα. Ζουν λες και κάποιος άλλος αποφασίζει για τη μοίρα τους και «αναπνέουν» μόνο για τα Σαββατοκύριακα.

Υπό αυτό το καθεστώς πίεσης, λοιπόν, φαίνεται ότι για τους περισσότερους μοναδική παρηγοριά είναι το ποδόσφαιρο. Ένα άθλημα που-ως γνωστόν- εφηύραν οι ίδιοι.

Δεν είχα κλείσει τα πέντε μου χρόνια όταν στις 15/4 του 1989 συνέβη η τραγωδία του «Χίλσμπορο», που άλλαξε ριζικά το αγγλικό ποδόσφαιρο στο εξευγενισμένο μοντέλο που είναι σήμερα. Μέχρι κάποια ηλικία νόμιζα ότι οι μοναδικοί «χουλιγκάνοι» είναι οι Έλληνες που αντιδρούν υποστηρίζοντας ότι η «αλήθεια κρύβεται στους Sex Pistols», ενώ όταν χάνει η ομάδα τους καίνε ή πετάνε τα καθίσματά στον αγωνιστικό χώρο.

Ήμουν στο πρώτο έτος στην Κρήτη όταν έμαθα περισσότερα για την άλλη «όψη» του αγγλικού ποδοσφαίρου. Μέχρι τότε είχα διαβάσει, είχα ακούσει αλλά δεν το είχα βιώσει. Και τα βιώματα κατά κάποιο τρόπο, εικονικά, έστω, έχει τη δυνατότητα να στα μεταφέρει ο κινηματογράφος.

Τους πρώτους μήνες στη μεγαλόνησο δεν είχα εγκλιματιστεί στο περιβάλλον και μοναδική μου διασκέδαση ήταν οι ταινίες. Ο… καλύτερός μου φίλος, τότε, ήταν ο κάτοχος του «ντιβιντάδικου» της γειτονιάς.

«Πάρε αυτό το ταινιάκι, θα σου αρέσει», μου είχε πει μια μέρα ρουτίνας που είχα επισκεφθεί το κατάστημά του.
Ήταν αλήθεια ότι δεν είχα «τυφλή» εμπιστοσύνη στις προτάσεις του. Ήταν στυγνός επαγγελματίας. Στους άντρες πρότεινε αίμα και ξύλο και στις γυναίκες έρωτα. Μπροστά στα μάτια μου είχε παροτρύνει πελάτες του νοικιάσουν ταινίες του Στίβεν Σιγκάλ και του Βαν Νταμ. Απίστευτος τύπος.

«Ποτέ μην φέρνεις αντίρρηση σε έναν Κρητικό, θα βρεις τον μπελά σου», μου είπε όλο υπονοούμενο, όταν κατάλαβε ότι δεν είχα «ψηθεί» ιδιαίτερα για να του κάνω το χατίρι.

Δεν γινόταν διαφορετικά, έκανα «μόκο», πήρα την ταινιούλα που μου πρότεινε ο… καλύτερός μου φίλος και την έκανα για τη «φωλιά» μου. Ο Κρητικός είχε δίκιο. Η ταινία, εκ των υστέρων, αποδείχθηκε ότι ήταν ταινιάρα. Ήταν η μεταφορά του βιβλίου του Τζον Κινγκ, «Football Factory», στον κινηματογράφο. Ο ρεαλισμός σε όλο του το μεγαλείο.
Γραφικοί χαρακτήρες, ναρκωτικά, αλκοόλ και άγριο ξύλο. Η σκοτεινή πλευρά του Λονδίνου και των οπαδών των τοπικών ομάδων της πρωτεύουσας, όπως είναι πραγματικά και όχι όπως συνηθίζουν να την «πλασάρουν» τα Μέσα. Μια ομάδα ανθρώπων που υποστήριζαν την Τσέλσι και παρά το γεγονός ότι όλοι ήταν ευκατάστατοι και κοινωνικά αποδεκτοί, στον ελεύθερό τους χρόνο «έπαιζαν» μπουνιές.

Δεν πέρασε πολύς καιρός για να αντιληφθεί και το Hollywood ότι οι Άγγλοι χούλιγκανς και η ιστορία τους έχει «ψωμί». Βγήκε στους κινηματογράφους το «Green Street hooligans» και έκανε γνωστή σε όλο τον κόσμο την κόντρα των οπαδών της Γουέστ Χαμ με της Μίλγουολ. Μια αντιπαλότητα και έχθρα που διαρκεί έναν αιώνα(!)

Το οξύμωρο είναι ότι οι οπαδοί των δύο ομάδων ανήκουν στα ίδια κοινωνικά στρώματα. Το μίσος ανάμεσα στους «Hammers» και τους «Bushwackers», που ξεπερνάει τα όρια της παράνοιας, λέγεται ότι ξεκίνησε στις αποβάθρες του ποταμού Τάμεση. Όταν οι λιμενεργάτες οπαδοί της Γουέστ Χαμ στις αρχές του περασμένου αιώνα θέλησαν να απεργήσουν, οι συνάδελφοί τους, υποστηρικτές της Μίλγουολ στην πλειοψηφία τους, έπαιξαν το ρόλο του απεργοσπάστη και κάπως έτσι ξεκίνησαν όλα.

Το πιο παράξενο είναι ότι για να βασιστεί μια χολιγουντιανή υπερπαραγωγή σε μια αληθινή ιστορία, προκειμένου να μην θίξει υπολήψεις, το θέμα που διαπραγματεύεται θα πρέπει να θεωρείται λήξαν. Και έτσι πρέπει να πίστευαν τόσο οι παραγωγοί του φιλμ όσο και το ανυποψίαστο κοινό, που παρακολουθώντας την συμπαθητική κατά τ’ άλλα ταινία, θα περίμενε ότι όλα αυτά που βλέπει στη μεγάλη οθόνη, δεν πρόκειται να επαναληφθούν.

Η κοινή γνώμη εδώ και χρόνια είναι βέβαιη ότι οι βρετανικές αρχές έχουν βρει τον τρόπο να κατευνάσουν τα ανήσυχα πνεύματα. Η μέθοδος γνωστή. «Έκοψαν» κεφάλια, έβαλαν τον «μεγάλο αδερφό» στα γήπεδα και δεν έδειξαν το παραμικρό οίκτο στους ταραξίες.

Όλα έδειχναν ότι το φαινόμενο του χουλιγκανισμού είχε εξαλειφθεί με περίτεχνο τρόπο. Το αίμα ωστόσο ορισμένων φαίνεται ότι «βράζει» ακόμη. Η κληρωτίδα του Carling Cup έφερε μετά από τέσσερα χρόνια αντιμέτωπες τη Γουέστ Χαμ με την Μίλγουολ και το «πάρτι» για τους οπαδούς τους, είχε μόλις ξεκινήσει.

Την Τρίτη(25/8) στο δεύτερο γύρο του Κυπέλλου τα «φαντάσματα» από το παρελθόν δεν άργησαν να ξυπνήσουν. Περισσότεροι από χίλιοι οπαδοί των δύο ομάδων μετέτρεψαν το Ανατολικό Λονδίνο, γύρω από το «Άπτον Παρκ», σε πεδίο μάχης. Στην Green St. ένας 44χρονος άνδρας μαχαιρώθηκε(ξεπέρασε τον κίνδυνο) και η αστυνομία συνέλαβε άλλους πέντε ταραξίες. Οι συλληφθέντες είναι δεδομένο ότι θα τιμωρηθούν παραδειγματικά, ενώ για τους υπόλοιπους ο «μεγάλος αδερφός» είναι σίγουρο ότι θα κάνει καλά τη δουλειά του.

Είναι από τις λίγες φορές που αποδεικνύεται με τον πιο περίτρανο τρόπο ότι ο κινηματογράφος αντιγράφει τη ζωή και το αντίστροφο.

Αφού είχα δει το «Football Factory», ήμουν πολύ πιο επιφυλακτικός στο να πάρω την απόφαση να δω το «Green Street Hooligans». Δεν μου «καθόταν» καλά η ιδέα να παρακολουθήσω ένα «χόμπιτ» να δέρνει αλύπητα.
Το σενάριο ήταν ακριβώς όπως το φανταζόμουν. Ένας «φλώρος» που η μοίρα τον οδήγησε να μπλέξει κάποια στιγμή ανάμεσα στους «μάγκες» και την ύστατη στιγμή αποδείχτηκε ότι ήταν πιο δυνατός από αυτούς(Κλασικό Hollywood ποτέ δεν πεθαίνεις).

Παρ’ όλα αυτά, ότι και να λέει ο… κάθε πικραμένος(όπως εγώ), το «Hollywood» είναι απολαυστικό. Είναι σαν ένα γεύμα στα Mc Donalds. Γκρινιάζεις τόσο για τα σκουπίδια που πρόκειται να φας πριν βάλεις στο στόμα σου το πεντανόστημο Cheeseburger όσο και μετά, αφού σου μένει η εντύπωση ότι δεν έχεις χορτάσει με αυτές τις αηδίες. Στην κορύφωση όμως της στιγμής, την ώρα που καταβροχθίζεις το δύστυχο “cheese’’, τα ξεχνάς όλα και παραδίνεσαι στη μεγαλειότητά του.

Αυτό έπαθα και εγώ με την ταινία του Λέξι Αλεξάντερ. Ξεπέρασα τις αναστολές μου και λόγω του νεαρού της ηλικίας μπήκα τόσο πολύ στο κλίμα της ταινίας, που μόλις τελείωσε, ήθελα οπωσδήποτε να βρω κάποιον να δείρω.

Είχε συσσωρευθεί τόση ενέργεια μέσα μου που κάπου έπρεπε να την ξεσπάσω. Είχα ξεχάσει προς στιγμήν σε πιο τόπο βρισκόμουν. Μια βόλτα στην πόλη όμως ήταν αρκετή για να μου το θυμίσει.

Η όψη των «μαυροφορεμένων» Κρητικών, που δεν «σηκώνουν» και πολλά-πολλά, με επανέφερε στην πραγματικότητα. «Εδώ είναι Βαλκάνια δεν είναι παίξε γέλασε», σιγοτραγούδησα καθώς είχα αρχίσει να αντιλαμβάνομαι τι βλακεία ήμουν έτοιμος να κάνω.

Είδα τα πράγματα από μια πιο θετική πλευρά, έκανα «κοκοκο» και έβγαλα το πόρισμα που για την ώρα με ανακούφισε. Ξύπνησε ο «Ελληνάρας» μέσα μου και όλα τελείωσαν πριν καν αρχίσουν.

Έχω δεκατέσσερις αθλητικές εφημερίδες να διαβάσω αν θέλω, αύριο, προκειμένου να διοχετεύσω κάπου την συσσωρευμένη μου ενέργεια. Σιγά μη χυθεί και αίμα σκέφτηκα και την «έκανα» για ύπνο στη «φωλιά» μου, με το κεφάλι… ψηλά.

«Έτσι γεννιούνται οι θρύλοι. Οι Νέλσονες και οι Γουέλινγκτον δε μετράνε μία μπροστά στην Τσέλσι, την Μίλγουολ, τη Γουέστ Χαμ και τους οπαδούς τους. Η μοναδική τιμή που έγινε σε αυτούς που έδωσαν την ζωή τους για την πατρίδα είναι το όνομα ενός σταθμού στο τέλος μιας γραμμής του υπογείου: Βατερλό. Σήμερα σημασία έχει μια επιδρομή στο Μίλγουολ και είναι σαφώς πιο λογικό από το να αφήνεις το κουφάρι σου στη γ… Γαλλία.

Ο χρόνος έχει παγώσει στο Μίλγουολ, παρόλο που έφτιαξαν σύγχρονο γήπεδο. Σε ένα Λονδίνο που εξελίσσεται, ο κόσμος και οι δρόμοι μιας ολόκληρης συνοικίας παραμένουν ίδιοι.

Κατεβαίνουμε από το τρένο και πατάμε την πλατφόρμα. Προχωράμε στο σκοτάδι και στρίβουμε στην επόμενη γωνία. Και να τοι. Κάνουν την μεγαλειώδη εμφάνισή τους. Είναι καμιά πεντακοσαριά, έχουν την αριθμητική υπεροχή.
Η παράσταση αρχίζει».

Απόσπασμα από το «Football factory», του John King.



Κώστας Τσούγκος