Ελλάς-Τουρκία… πελατεία: Οι ιστορικοί θρίαμβοι πριν το διπλό ραντεβού

Μια ιστορία που ξεκίνησε πριν από 86 χρόνια (!) συνεχίζεται με δύο αγώνες για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου 2023. Ελλάδα και Τουρκία έχουν μεγάλο… παρελθόν, το οποίο χαρακτηρίζεται από κυριαρχία της πρώτης, καθώς σε 65 αγώνες μετρά 42 νίκες.

Λίγο πριν το τζάμπολ στα Λιόσια και την Κωνσταντινούπολη, το sport-fm.gr θυμίζει τις πιο χαρακτηριστικές αναμετρήσεις των δύο ομάδων. Από το Ευρωμπάσκετ στην… Αίγυπτο και τις πρώτες παραστάσεις του Γκάλη με το εθνόσημο, μέχρι τις νίκες πριν από τα τελευταία ελληνικά μετάλλια και τον θρίαμβο στο Προολυμπιακό Τουρνουά του Καναδά.



Η αρχή στην ιστορία με φωνές για τη διαιτησία
Ο πρώτος αγώνας στην ιστορία της Ελλάδας με την Τουρκία ήταν και ο πρώτος στην… ιστορία της Εθνικής. Στις 25 Ιουνίου του 1936 οι δύο ομάδες αναμετρήθηκαν στην Κωνσταντινούπολη, με τους γηπεδούχους να επικρατούν 49-12. Το ρεπορτάζ της εφημερίδας «Αθλητισμός» πέρα από κριτική στον ΣΕΓΑΣ, όπου υπαγόταν το μπάσκετ τότε, για την καθυστέρηση στη δημιουργία εθνικής ομάδας, μιλά και για σκανδαλώδη διαιτησία από τον Τούρκο ρέφερι. Μάλιστα οι Έλληνες ομογενείς αποχώρησαν από το γήπεδο της ΧΑΝ σε ένδειξη διαμαρτυρίας καλώντας και τους Έλληνες διεθνείς να κάνουν το ίδιο! Αξίζει να σημειωθεί πως στον πάγκο της Εθνικής ήταν ο Μάικλ Στεργιάδης, ο οποίος υπήρξε μαθητής του Τζέιμς Νέισμιθ, του ανθρώπου που δημιούργησε το μπάσκετ!



Το ραντεβού πριν το χάλκινο στο… φιάσκο του 1949
Η πρώτη επίσημη αναμέτρηση ανάμεσα σε Ελλάδα και Τουρκία καταγράφηκε το 1949 στο Ευρωμπάσκετ που έγινε στο… Κάιρο (!) και εξελίχθηκε σε φιάσκο. Κι αυτό γιατί η κάτοχος Σοβιετική Ένωση αρνήθηκε να φιλοξενήσει τη διοργάνωση, η δεύτερη Τσεχοσλοβακία δήλωσε αδυναμία, ενώ οι περισσότερες χώρες δεν έδειξαν πρόθυμες να κάνουν το μεγάλο ταξίδι. Τελικά κατέβηκαν μόλις επτά ομάδες παίζοντας όλοι με όλους, η Αίγυπτος κατέκτησε την κορυφή της… Ευρώπης και η Ελλάδα το χάλκινο μετάλλιο νικώντας στη διαδρομή με 54-41 την Τουρκία, με κορυφαίους τους Γιάννη Λάμπρου (16π.) και Φαίδωνα Ματθαίου (15π.).



Η πρώτη παράσταση του Γκάλη στη διεθνή σκηνή
Στο Ευρωμπάσκετ της Τσεχοσλοβακίας η Ελλάδα τερμάτισε μόλις δέκατη μεταξύ δώδεκα ομάδων και πέτυχε μία από τις δύο νίκες της απέναντι στην Τουρκία, με 72-64. Ήταν η πρώτη μεγάλη διοργάνωση στην οποία εμφανίστηκε με την Εθνική ο Νίκος Γκάλης, ο οποίος σε εκείνο το ματς είχε 26 πόντους. Ο ίδιος περιποιήθηκε την Τουρκία και στο Προολυμπιακό του Παρισιού το 1984 έχοντας 33 πόντους στο 83-73.



Η χαρά πριν την απογοήτευση
Δύο χρόνια πριν την επιστροφή της στην κορυφή της Ευρώπης, η Ελλάδα είχε κερδίσει την Τουρκία με 75-70 στο Ευρωμπάσκετ της Σουηδίας το 2003 «κλειδώνοντας» ουσιαστικά την πρόκριση ως πρώτη στον όμιλο. Με μπροστάρη τον Ευθύμη Ρεντζιά που είχε 15 πόντους και ήδη μέλη της ομάδας τους Διαμαντίδη, Παπαλουκά, Φώτση, Ντικούδη, Κακιούζη και Χατζηβρέττα, πανηγύρισε αλλά λίγες μέρες μετά έφευγε απογοητευμένη μετά την ήττα από την Ιταλία στα προημιτελικά.



Ο θρίαμβος στη Χαμαμάτσου λίγο πριν το έπος της Σαϊτάμα
Πρωταθλήτρια Ευρώπης πλέον η Εθνική, είχε μπει σαν σίφουνας στο Μουντομπάσκετ του 2006. Η νίκη 76-69 επί της Τουρκίας στη Χαμαμάτσου, με τους Κακιούζη (17π.), Παπαδόπουλο (17π.) και Σχορτσανίτη (14π.) ήταν η πέμπτη σε ισάριθμα ματς στην πρώτη φάση και άνοιξε το δρόμο για να φτάσει στη μεγαλύτερη υπέρβαση της ιστορίας της, το 101-95 επί των ΗΠΑ στα ημιτελικά και τελικά την κατάκτηση του ασημένιου μεταλλίου.



Το θρίλερ στο Κατοβίτσε
Ίσως η πιο συγκλονιστική αναμέτρηση στην ιστορία των δύο ομάδων έγινε στα προημιτελικά του Ευρωμπάσκετ του 2009 στο Κατοβίτσε της Πολωνίας. Η Τουρκία με οδηγό τον Τούρκογλου, πλέον πρόεδρο της ομοσπονδίας της χώρας, προηγήθηκε με 63-57 με 2:20 να απομένουν, αλλά η Εθνική εκείνη ήξερε καλά από ανατροπές και το είχε αποδείξει κατ’ επανάληψη. Τα τρίποντα του Ζήση και του Πρίντεζη έφεραν την ελληνική ομάδα μπροστά, 64-63, στα 35’’, ο Ζήσης μετά από λάθος του Τούρκογλου κέρδισε φάουλ και με 1/2 βολές έκανε το 65-65, αλλά το λέι απ του Αρσλάν στην εκπνοή έστειλε το ματς στην παράταση. Εκεί τα μεγάλα τρίποντα του Σπανούλη έφεραν την Ελλάδα στο 73-67, αλλά «καθάρισε» το ματς και λαχτάρησε ως το τέλος, όταν ο Αρσλάν δεν μπόρεσε να γίνει ξανά ήρωας αστοχώντας σε τρίποντο. Η Εθνική με το 76-74 ήταν στα ημιτελικά και λίγες μέρες μετά κατακτούσε το χάλκινο μετάλλιο.



Ήττα σε «καυτή» ατμόσφαιρα, με επεισόδιο Μπουρούση-Τάνιεβιτς και πένθος
Η πιο πρόσφατη ήττα της Ελλάδας από την Τουρκία σε επίσημο ματς είχε έρθει στο Μουντομπάσκετ του 2010. Τότε μέσα σε εχθρική ατμόσφαιρα στην Άγκυρα, για τη φάση των ομίλων, έχανε με 76-65, σε ένα ματς που σημαδεύτηκε και από το επεισόδιο του Γιάννη Μπουρούση με τον προπονητή των γηπεδούχων, Μπόγκνταν Τάνιεβιτς. «Είπα κάτι για αστείο. Είπα συγχαρητήρια για την προσπάθεια. Ο Μπουρούσης άρχισε να κλωτσά κάποια μπουκάλια. Παρακολουθεί προφανώς πολύ σινεμά. Εδώ δεν είναι φεστιβάλ Βερολίνου ή Βενετίας, είναι το Παγκόσμιο Πρωτάθλημα», είχε δηλώσει ο ομοσπονδιακός τεχνικός της Τουρκίας. Αμέσως μετά το τέλος του ματς τα μέλη της ελληνικής αποστολής ενημερώθηκαν πως ο τότε πρόεδρος της ΕΟΚ, Ανδρέας Μιαούλης, είχε φύγει από τη ζωή στη διάρκεια του αγώνα μετά από μάχη με τον καρκίνο.



Για εκδίκηση, τους έστειλε σπίτι τους
Το Ευρωμπάσκετ του 2013 είχε αρχίσει ονειρεμένα (αν και τελείωσε απογοητευτικά) για την Ελλάδα στο Κόπερ της Σλοβενίας. Το 3/3 ήρθε παρά την απουσία του λαβωμένου Σπανούλη με το εμφατικό 84-61 επί της Τουρκίας, που με αυτό το αποτέλεσμα έμενε εκτός συνέχειας. Ο Γιάννης Μπουρούσης με 21 πόντους ήταν ο πρωταγωνιστής εκείνου του αγώνα, αλλά οι ήττες από Φινλανδία και Ιταλία εκτροχίασαν την Εθνική του Αντρέα Τρινκιέρι στη συνέχεια.



Άξιζε το ξενύχτι
Ξημερώματα της 4ης Ιουλίου, το περασμένο καλοκαίρι, έγινε η τελευταία συνάντηση Ελλάδας και Τουρκίας. Στον ημιτελικό του Προολυμπιακού Τουρνουά της Βικτόρια του Καναδά, η ελλιπέστατη Εθνική ομάδα έστησε πάρτι απέναντι στους γείτονες. Το σύνολο του Ρικ Πιτίνο είχε θριαμβεύσει με 81-63 έχοντας σε τρελά κέφια τους Νικ Καλάθη (18π.) και Κώστα Σλούκα (15π.), έστω κι αν στον τελικό δεν τα κατάφερε απέναντι στην Τσεχία να πάρει το εισιτήριο για το Πεκίνο.



Αναλυτικά η προϊστορία Ελλάδας-Τουρκίας:
25/06/1936-Κωνσταντινούπολη (Φιλικό): 12-49
06/11/1946-Αθήνα (Φιλικό): 30-34
19/03/1947-Κωνσταντινούπολη (Φιλικό): 35-25
17/05/1949-Κάιρο (Ευρωμπάσκετ): 54-41
11/05/1951-Παρίσι (Ευρωμπάσκετ): 36-42
10/10/195-Αλεξάνδρεια (Μεσογ. Αγώνες): 43-37
27/04/1951-Μιλάνο (Φιλικό): 40-36
17/11/1962-Κωνσταντινούπολη (Βαλκανικοί Αγώνες): 55-72
11/09/1963-Αθήνα (Βαλκανικοί Αγώνες): 73-62
18/09/1964-Βουκουρέστι (Βαλκανικοί Αγώνες): 80-69
17/09/1966-Πράγα (Φιλικό): 64-70
21/12/1966-Σόφια (Βαλκανικοί Αγώνες): 76-62
11/05/1967-Σκόπια (Βαλκανικοί Αγώνες): 81-63
16/09/1967-Τύνιδα (Μεσογ. Αγώνες): 84-87
25/12/1968-Σμύρνη (Βαλκανικοί Αγώνες): 74-99
01/09/1969-Θεσσαλονίκη (Βαλκανικοί Αγώνες): 75-65
22/09/1971-Βιντίν (Βαλκανικοί Αγώνες): 80-89
10/10/1971-Σμύρνη (Μεσογειακοί Αγώνες): 66-80
26/07/1972-Σαράγεβο (Βαλκανικοί Αγώνες): 87-60
14/05/1973-Σομπατέλι (Προκρ. Μουντομπάσκετ): 84-81
12/09/1973-Κωνσταντινούπολη (Βαλκανικοί Αγώνες): 60-64
24/05/1974-Άγκυρα (Κύπελλο Εθνών): 68-70
05/06/1974-Γλυφάδα (Κύπελλο Εθνών): 71-55
15/06/1975-Βελιγράδι (Ευρωμπάσκετ): 64-74
16/05/1977-Ελσίνσκι (Προκρ. Μουντομπάσκετ): 87-90
18/12/1977-Σκόπια (Βαλκανικοί Αγώνες): 72-63
07/05/1978-Άγκυρα (Βαλκανικοί Αγώνες): 81-80
19/05/1979-Θεσσαλονίκη (Προκρ. Μουντομπάσκετ): 87-77
14/09/1979-Αθήνα (Βαλκανικοί Αγώνες): 92-71
27/09/1979-Σπλιτ (Μεσογ. Αγώνες): 86-73
12/09/1980-Κλουζ (Βαλκανικοί Αγώνες): 62-56
07/05/1981-Κωνσταντινούπολη (Προκρ. Μουντομπάσκετ): 85-84
03/06/1981-Πράγα (Ευρωμπάσκετ): 72-64
05/12/1981-Σόφια (Βαλκανικοί Αγώνες): 80-93
04/05/1982-Κωνσταντινούπολη (Βαλκανικοί Αγώνες): 77-82
25/05/1982-Πόρτο (Προκρ. Μουντομπάσκετ): 75-57
02/09/1983-Τίτοφμπρας (Βαλκανικοί Αγώνες): 74-66
16/09/1983-Καζαμπλάνκα (Μεσογ. Αγώνες): 73-77
16/05/1984-Λε Μαν (Προολ. Τουρνουά): 83-73
16/05/1985-Βουκουρέστι (Βαλκανικοί Αγώνες): 52-70
15/09/1987-Λαττάκεια (Μεσογ. Αγώνες): 66-77
24/12/1988-Αττάλεια (Βαλκανικοί Αγώνες): 105-114
22/11/1990-Σκόπια (Βαλκανικοί Αγώνες): 78-77
10/07/1991-Θεσσαλονίκη (Μεσογ. Αγώνες): 82-76
12/06/1993-Καστελνο (Μεσογ. Αγώνες): 86-79
29/12/1993-Κατερίνχολμ (Φιλικό): 84-79
13/06/1997-Μπάρι (Μεσογ. Αγώνες): 60-51
25/06/1997-Τζιρόνα (Ευρωμπάσκετ): 74-52
26/08/2000-Βαγιαδολίδ (Φιλικό): 61-71
06/09/2003-Μπόρας (Ευρωμπάσκετ): 75-70
28/06/2005-Αλμερία (Μεσογ. Αγώνες): 69-78
24/08/2006-Χαμαμάτσου (Μουντομπάσκετ): 76-69
02/07/2009-Πεσκάρα (Μεσογ. Αγώνες): 82-79
18/09/2009-Κατοβίτσε (Ευρωμπάσκετ): 76-74
31/08/2010-Άγκυρα (Μουντομπάσκετ): 65-76
19/08/2011-Μπάμπεργκ (Φιλικό): 62-38
07/09/2013-Κόπερ (Ευρωμπάσκετ): 84-61
20/08/2014-Αθήνα (Φιλικό): 70-56
22/08/2014-Κωνσταντινούπολη (Φιλικό): 76-72
15/08/2015-Κωνσταντινούπολη (Φιλικό): 64-73
28/08/2015-Αθήνα (Φιλικό): 62-58
23/06/2016-Αθήνα (Φιλικό): 78-52
26/06/2016-Κωνσταντινούπολη (Φιλικό): 75-70
17/08/2019-Αθήνα (Φιλικό): 84-70
04/07/2021-Βικτόρια (Προολυμπιακό Τουρνουά): 81-63