Οταν ο Μάλκολμ Γκλέιζερ εμφανίστηκε στο προσκήνιο, ως υποψήφιος αγοραστής της Γιουνάιτεντ, πολλοί αναρωτήθηκαν για τα περιθώρια κερδοφορίας μιας τέτοιας αγοράς. Είναι δεδομένο ότι για μία τέτοια αγορά ο Γκλέιζερ θα είχε ξοδέψει 750 εκατομμύρια ευρώ, ενώ παράλληλα θα δανειζόταν άλλα 450 εκατομμύρια από τις τράπεζες. Η κερδοφορία της Γιουνάιτεντ, που έφθασε γύρω στα 90 εκατομμύρια ευρώ το 2004, αναμένεται να έχει μία πτώση γύρω στο 40% για το 2005. Οπότε εύλογα αναρωτιέται κάποιος. Πού ποντάριζε ο Γκλέιζερ; Ενας επιχειρηματίας που έκανε περιουσία κάνοντας μελετημένες κινήσεις στο αμερικανικό χρηματιστήριο, κινήσεις που σε πολλούς έμοιαζαν καταδικασμένες σε αποτυχία. Ο Γκλέιζερ ποντάρει σε δύο κυρίως προοπτικές. Η πρώτη αφορά την αποχώρηση της Γιουνάιτεντ από τη συμφωνία διαπραγμάτευσης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων, που στην Αγγλία είναι συλλογική. Οι ομάδες της Πρέμιερσιπ διαπραγματεύονται όλες μαζί τη συμφωνία των τηλεοπτικών τους δικαιωμάτων και στη συνέχεια μοιράζονται τα χρήματα ανάλογα με τις νίκες τους, τη θέση που καταλαμβάνουν στη βαθμολογία και τον αριθμό των παιχνιδιών τους που μεταδίδονται τηλεοπτικά. Ο Γκλέιζερ είναι κοινό μυστικό ότι επιδιώκει η Γιουνάιτεντ να διαπραγματεύεται μόνη της τα τηλεοπτικά της δικαιώματα. Η δεύτερη προοπτική που κάνει τη Γιουνάιτεντ ελκυστική και κερδοφόρα επένδυση, αφορά την πώληση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων μέσω του διαδικτύου. Αυτή η δεύτερη προοπτική συνδυάζεται με την ανάπτυξη των ευρυζωνικών δικτύων, την ανάπτυξη των διαδικτυακών συνδέσεων τύπου ADSL, που στην Ευρώπη είναι λιγότερο ανεπτυγμένες απ' ό,τι στην Αμερική. Με αυτήν την εξέλιξη, οποιοσδήποτε, οπουδήποτε στον κόσμο με σύνδεση στο διαδίκτυο, θα μπορεί στην οθόνη του υπολογιστή του να παρακολουθεί τα εντός έδρας παιχνίδια της Γιουνάιτεντ με μία μικρή συνδρομή. Ας πούμε 20 ευρώ το μήνα. Με τι αριθμό συνδρομητών θα μπορούσαμε να πολλαπλασιάσουμε αυτό το ποσό; Αν υποθέσουμε ότι για τη δημοφιλέστερη ομάδα του κόσμου, με εκτιμώμενη πελατειακή βάση τα 70 εκατομμύρια οπαδούς, 500 χιλιάδες συνδρομητές είναι ένα λογικό νούμερο, τα έσοδα θα έφθαναν τα 10 εκατομμύρια ευρώ το μήνα. Και τις δυνατότητες του δικτύου να είστε σίγουροι ότι θα τις εκμεταλλευθούν όλοι οι μεγάλοι σύλλογοι, που θα γίνουν ακόμη πλουσιότεροι. Σε ό,τι αφορά τη μεμονωμένη διαπραγμάτευση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων της Μάντσεστερ, μία μελέτη της διεθνούς εταιρείας επενδυτικών συμβούλων Ernst & Young, που δημοσιοποιήθηκε προχθές, αποκαλύπτει ότι η Μάντσεστερ θα εισέπραττε 22,5 εκατομμύρια ευρώ, ετησίως, περισσότερα από όσα εισπράττει τώρα, αν πήγαινε σε μεμονωμένη διαπραγμάτευση για τα τηλεοπτικά της δικαιώματα. Στο τέλος του οικονομικού έτους 2004, η Γιουνάιτεντ από την πώληση των τηλεοπτικών της δικαιωμάτων εισέπραξε 93,7 εκατομμύρια ευρώ, από τα οποία τα 50,7 αφορούσαν τηλεοπτικά δικαιώματα αγώνων της Πρέμιερσιπ. Την ίδια ώρα η Γιούβε για τα δικά της τηλεοπτικά δικαιώματα στα παιχνίδια του Καμπιονάτο εισέπραττε 93 εκατομμύρια ευρώ και η Μίλαν 79. Στην Αγγλία η πρωταθλήτρια, λόγω της συλλογικής διαπραγμάτευσης, εισπράττει από την πώληση των τηλεοπτικών δικαιωμάτων 2,5 φορές περισσότερα από την τελευταία, ενώ η ίδια σχέση σε Ιταλία και Ισπανία είναι 6 προς 1. Οι μεγάλες ομάδες στην Αγγλία, πλέον, προσανατολίζονται στην ατομική διαπραγμάτευση και σε συνδυασμό με τις τεχνολογικές εξελίξεις, η ψαλίδα μεταξύ φτωχών και πλουσίων -και όχι μόνο στην Αγγλία- θα ανοίξει εντυπωσιακά. Μήπως έτσι όμως πάμε για ένα ποδόσφαιρο των πλουσίων και μόνο;
Περί επιταγόν και μεταγραφικής αγοράς εν γένι
Είχα τύχει προειδοποιήσας όλους σας από ανύποπτου χρόνου περί χρησιμότητος και πολλαπλών παγίδων που κρύβουσιν οι επιταγές. Κάθε επιταγή είναι ομοιάζουσα προς δόντι. Κάποια στιγμή μαθηματικώς θα σφραγιστεί εκσόν αν είσαι προλαβών εισπράκσας προ εξαντλήσεος αντικρύσματος. Εικοστόν τέταρτον αξίωμα Φουρκέτα άνεφ χρήζον αποδείκσεος. Μη αναγνώσας την παρεμού συγγραφείσαν βίβλον περί χτιστής και αποτελεσματικής διοικήσεως ο ποδοσφαιριστής Ζίζι Ρόμπερτς ήτο τραβόμενος εις δικαστήρια ος κάτοχος πετσίνου επιταγής. Αντιθέτως, ο μέγας Μάκαρος κυβερνήσας επί μακρόν εις παραγοντικόν στερέωμα, ήταν επαίων περί θέματος και ήτο αποφυγόν εκδίδον επιταγάς, προτιμόν έκδοσης άλλων ενταλμάτων πληρωμής και εισπράκσεος άτινα ετύγχανον μεταφερόμενα παρά υπηρετικού προσωπικού ιδιαιτέρου σωματοδομής και οπλοφορίας. Είμαι παρατηρών την επικαιρότης και διαπιστώνων ότι ο πρακτοροκαλόγερος, ο συνεντεφκσιασθείς από Μάκην, ήτο δαγκάσας κατά συρροήν μέσο επιταγόν, κτηματομεσίτην πατριάρχην, προς δόξαν Κυρίου και τσέπης του. Είμαι βασίμος υποθέτον ότι ο εν λόγω θα έτυχε αποφυγόν πληρωνόμενος μετ’ επιταγής προς παραχώρησιν συνεντεύξεος, καθότι πάσα επιταγή είναι ομοιάζουσα με κατεπσυγμένον κρεατικόν λόγω της αναμονής ξεπαγώματος και ερχομένης ώρας εισπράκσεος ζεστού χρήματος. Πέραν τούτων, τονίζω σπουδαιότηταν κατοχής καρνέ από παράγοντας ιδιαιτέρος δια την διεφκόλυνσην των συναλλαγών των μετά των εκπροσώπων διαιτητικού κόσμου, προς εξασφάλισην δικαιοσύνης. Επισημαίνω αποφυγήν εκδόσεος επιταγόν προς εξυπηρέτησιν μεταγραφικόν στόχον καθότι εις παρούσαν περίπτοσιν κινούμεθα αποκλειστικός μετρητοίς ή αποδεχόμενοι ποδοσφαιρικών ανταλλαγμάτων. Και είμαι αναφερόμενος περί μεταγραφών καθότι είναι πλησιάζουσα η περίοδος η κρίσιμος περί ενισχύσεως ομάδων και άπαντες κινηθούσιν προς επίτεφκσιν στόχων. Γνωρίζω ότι διαβάζομαι παρά εχεφρόνων αναγνωστών, οίτινες δεν είναι μασόντες περι πληροφοριών μεταγραφικών στόχων δημοσιεφθείσες εις εφημερίδας. Καθότι και τινές των δημοσιορουφιάνων τυγχάνουν ετεροαπασχολήσεως και είναι κολώντες ένσημα και ος μανατζερέοι και είναι προωθούντες δικούς τους πελάτας, ως καφτά ονόματα μεταγραφικού παζαριού. Ος διακεκριμένος παράγων και γνώστης βαθύτατος του χώρου είμαι αποκαλύπτον γνωστόν κόλπον, ότι άπακς και εις παράγον αποκαλύπσει μεταγραφικόν στόχον πολλού προ της ενάρξεος της μεταγραφικής περιόδου, πρόκειται περί στόχου είτε πανακρίβου και εκτός εμβελείας της τσέπης του εν λόγω, είτε περί κσεκαρφώματος. Μετά της κρίσεος της οικονομικής ήτις είναι πληκσασα τον ποδοσφαιρικόν χώρον και οδήγησε εις υπερπλήρωσην ελληνικών εκπεδεφτηρίων εις άπασαν την επικράτειαν, με εκσαίρεσιν εκπεδεφτήριον αγροτικής παραγωγής και οικονομίας εδρέβον εις Τίρυνθαν, η οικονομική κίνησις εις μεταγραφικόν παζάρι είναι πίφτουσα διαρκός όσον αναφορά περί τζίρου, καθότι είναι λείποντα τα μετρητά και οι εκδίδοντες επιταγάς είναι ήδη μέσα προς μετεκπέδεφσιν. Οπερ σημαίνει ότι άπαντες είναι πσαχνοντες το τζακ ποτ. Τζάμπα παικταράν μικράς ηλικίας. Ταύτα και σήμερον και διατελώ ντούρος εις τας επάλξεις της ενημέρωσης ες αεί, εκσόν από τις αργίες.
Εξετάσεις ανθρωπιάς και πολιτισμού
Ρατσισμός σημαίνει να ξεχωρίζεις και να μεταχειρίζεσαι, εσύ ο άνθρωπος, με άσχημο τρόπο έναν άλλον άνθρωπο, λόγω του ότι προέρχεται από διαφορετική εθνικότητα, φυλή ή έχει διαφορετικές θρησκευτικές πεποιθήσεις. Και αυτή η κακή μεταχείριση ξεκινάει από την αδικαιολόγητη αφαίρεση δικαιωμάτων από έναν άνθρωπο και φτάνει στην ωμή βία ή και το φόνο.
Και όσες φορές ένας άνθρωπος αρνιέται σε έναν άλλον άνθρωπο τα δικαιώματα που αναγνωρίζει στον εαυτό του, τόσες φορές μεταβάλλεται σε ζώο. Ο ρατσισμός, όπως και η ξενοφοβία, ξεκινά από την πεποίθηση ότι το δίκιο υπάρχει μόνο στη μία πλευρά. Τη δική μας και όχι των άλλων.
Ο Γιάννης Αγιάννης θα είναι πάντα παραβάτης του νόμου και κυνηγημένος και ο Ιαβέρης πάντα κυνηγός. Η ξενοφοβία είναι μία παθητική στάση που πηγάζει από το φόβο για τον ξένο. Φοβάμαι τον ξένο, σημαίνει τον κοιτάω καχύποπτα, επιφυλάσσομαι, με ενοχλεί η παρουσία του. Μία ενόχληση που την εκφράζω με μορφασμούς ή με σχόλια και υποτιμητικές εκφράσεις. Η έλλειψη αντιμετώπισης των αιτίων που γεννούν την ξενοφοβία, μπορεί να τη μεταμορφώσει σε καλό αγωγό του ρατσισμού.
Ο πολίτης που φοβάται τον ξένο που ζει δίπλα του και που προσπαθεί να ενταχθεί στην ίδια με αυτόν κοινωνία, είναι πολύ εύκολο να αποδεχτεί το ρατσισμό. Στην Ελλάδα που μεταπολεμικά «πέτυχε» ένα υψηλότατο ποσοστό εθνικής ομοιογένειας με ελληνορθόδοξους κατοίκους σε ποσοστό 95%, στο τέλος της δεκαετίας του '80 δεχθήκαμε ένα ισχυρό σοκ με την είσοδο πολλών χιλιάδων οικονομικών μεταναστών, των οποίων ο κύριος όγκος προήλθε από την Αλβανία.
Το σοκ αποδείχτηκε πολύ ευεργετικό για την ελληνική οικονομία και ιδιαίτερα κερδοφόρο για πολλούς μικρούς και μικρομεσαίους επιχειρηματίες, αφού η «μαύρη εργασία» προωθούσε τη στυγνή και κερδοφόρα εκμετάλλευση χωρίς συνέπειες. Μια εκμετάλλευση που αποδείχτηκε ιδιαιτέρως συμφέρουσα και στα εργοτάξια των Ολυμπιακών έργων, στα οποία στοιχειώνουν οι 18 ψυχές των οικονομικών μεταναστών που χάθηκαν στην κατασκευή τους. Γιατί, ευτυχώς, οι νεκροί δεν χρειάζονται πράσινη κάρτα για να στοιχειώσουν τα γήπεδα.
Οι κυβερνήσεις των δύο μεγάλων κομμάτων αποδείχτηκαν αμήχανες απέναντι στο φαινόμενο και παντελώς ανίκανες να υιοθετήσουν πολιτικές υποδοχής, ενσωμάτωσης -και όχι αφομοίωσης- και νομιμοποίησης. Αυτό το σοκ της μαζικής και αιφνίδιας εισόδου των οικονομικών μεταναστών, που προκλήθηκε στην ελληνική κοινωνία, βρέθηκαν πολλοί επαγγελματίες και φανατικοί της εθνοκαθαρότητας, που το εκμεταλλεύθηκαν με την αγαστή συνεργασία των Μέσων Μαζικής Επικοινωνίας, τα οποία σε ορισμένες περιπτώσεις θυσίασαν την ανθρώπινη αξιοπρέπεια στο βωμό της θεαματικότητας και συνακόλουθα των αυξημένων διαφημιστικών εσόδων.
Ολοι αυτοί εκμεταλλεύτηκαν την άγνοια των πολλών, τις φοβίες τους, τις ανασφάλειές τους, τα συμπλέγματά τους. Και βοηθήθηκαν, ίσως, επειδή ο φτωχός, ο κακοντυμένος, ο φοβισμένος «Αλβανός» τούς θύμιζε την εικόνα που περιέφεραν στη Γερμανία, το Βέλγιο, την Αυστραλία, τον Καναδά ή τις ΗΠΑ πριν από 50 ή και 80 χρόνια, όταν ετούτη εδώ η χώρα ήταν η «Αλβανία» του δυτικού κόσμου. Στους ανόητους ισχυρισμούς κάποιων ότι «στην Ελλάδα δεν ήμασταν ποτέ ρατσιστές, οι Αλβανοί μάς έκαναν...» θυμίζω ότι ακόμη και σήμερα μπορούμε να συναντήσουμε στο λεξιλόγιό μας τη λέξη «τουρκόσπορος», με την οποία χαρακτηρίζαμε τους χιλιάδες Ελληνες πρόσφυγες που διασκορπίστηκαν στη χώρα μετά την καταστροφή του 1922.
Τα τελευταία χρόνια το φίδι του ρατσισμού έχει τρυπώσει και στις κερκίδες των γηπέδων, όπου εκμεταλλεύεται το πάθος του πλήθους για τη νίκη και την επιβολή, την κυριαρχία. Σήμερα στο γήπεδο Καραϊσκάκη θα παίξουν ποδόσφαιρο οι ομάδες της Ελλάδας και της Αλβανίας. Εκείνο που θα δοκιμαστεί στο σημερινό παιχνίδι δεν είναι η αμυντική λειτουργία και η επιθετική αποτελεσματικότητα των ομάδων. Εκείνο που θα δοκιμαστεί είναι η ανθρώπινη ποιότητά μας. Μία ποιότητα που αν την χάσεις άπαξ, δεν μπορείς να την ανακτήσεις. Ποτέ πια.