Τα συμφέροντα των ομάδων και η ΕΠΑΕ (Sportday / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Πριν από μία ακριβώς εβδομάδα η ΕΠΑΕ έδωσε συνέντευξη Τύπου, με αφορμή το μπάχαλο που δημιουργήθηκε από τις ενέργειες της ίδιας της Ενωσης σε ό,τι αφορά τις ώρες έναρξης και τηλεοπτικής κάλυψης των δύο ντέρμπι της περασμένης αγωνιστικής. Στη συνέντευξη ακούστηκαν αρκετά φαιδρά πράγματα, τα οποία θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει ότι δεν ταιριάζουν στη σοβαρότητα μίας ένωσης εταιρειών, όπως αυτή που υποτίθεται ότι είναι η ΕΠΑΕ. Ομως, όσο σοβαρές είναι οι εταιρείες που την αποτελούν, άλλο τόσο σοβαρή εμφανίζεται στους σχεδιασμούς και τις διεκδικήσεις της η ΕΠΑΕ.

Οι ελληνικές ομάδες ή μάλλον κάποιοι παράγοντες των ομάδων μόλις τώρα αρχίζουν να αντιλαμβάνονται τι ακριβώς σημαίνει η οργάνωση και η λειτουργία μιας ποδοσφαιρικής ανώνυμης επιχείρησης. Οι περισσότεροι παραμένουν προσκολλημένοι σε μία ανόητη και ξεπερασμένη αντίληψη λειτουργίας μιας ΠΑΕ. Στην αντίληψή τους αυτή προέχει το χρήμα και το πώς θα το εξασφαλίσουν, αδιαφορώντας για οτιδήποτε άλλο. Αδιαφορούν για την ποιότητα του θεάματος που προσφέρουν στους φιλάθλους-καταναλωτές, αδιαφορούν για το κόστος αυτού του θεάματος, αδιαφορούν για τη μακροπρόθεσμη και εύρυθμη εμπορική λειτουργία των ΠΑΕ, αδιαφορούν για το ελληνικό ποδόσφαιρο γενικότερα.

Αυτή η συμπεριφορά των ΠΑΕ και η αδιαφορία τους για το ελληνικό ποδόσφαιρο οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην εμπλοκή του κράτους στο ποδόσφαιρο. Τα κόμματα που κυβέρνησαν -και κυβερνούν- τον τόπο από την εποχή που το ποδόσφαιρο έγινε επαγγελματικό, δημιούργησαν ένα θεσμικό και οικονομικό ομφάλιο λώρο με τις ποδοσφαιρικές ομάδες, για να μπορούν να τις ελέγχουν ώστε να εξασφαλίζουν ψήφους. Οι ομάδες «εκπαιδεύτηκαν» να αντιμετωπίζουν το κράτος σαν τον μεγάλο χορηγό και οι όποιες επιχειρηματικές τους πρωτοβουλίες ήταν αποτέλεσμα κρατικών ενεργειών. Ακόμη και τώρα, τα γήπεδα των μεγάλων ομάδων είναι «προσφορά» της πολιτείας. Εχουμε ένα κρατικοδίαιτο ποδόσφαιρο, με όλα τα αρνητικά αποτελέσματα.

Φυσικά, θα ήμουν εκτός τόπου και χρόνου αν απέρριπτα την τάση των ΠΑΕ να αναζητούν όλο και περισσότερες πηγές εσόδων, αφού τα λειτουργικά έξοδα είναι μεγάλα και ο ανταγωνισμός είναι σκληρός. Αν η ομάδα δεν ενισχύεται οικονομικά και αγωνιστικά, δεν θα σημειώσει επιτυχίες, δεν θα προσελκύσει κόσμο και ενδιαφέρον και σταδιακά θα σβήσει. Βέβαια, οι παραστάσεις που όλοι έχουμε από την οικονομική διαχείριση των ομάδων, θυμίζουν τη βίβλο των μεγάλων καταχρήσεων, αλλά το συγκεκριμένο θέμα άπτεται και της ποιότητας των ατόμων.

Θα ξαναγυρίσω στην ΕΠΑΕ γιατί ο ισχυρισμός -που για μία ακόμη φορά επαναλήφθηκε στη συνέντευξη της Παρασκευής- ότι η ένωση προασπίζεται τα συμφέροντα των ομάδων, σηκώνει μεγάλη συζήτηση. Αν πραγματικά η ΕΠΑΕ ήθελε να προστατεύσει τα συμφέροντα των ομάδων και του ελληνικού ποδοσφαίρου, θα επέλεγε -για παράδειγμα- την οδό της συλλογικής διαπραγμάτευσης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων. Ετσι, το άνοιγμα της ψαλίδας μεταξύ των μεγάλων και των μικρών θα ήταν ελεγχόμενο, η διανομή των χρημάτων από την τηλεόραση θα γινόταν πιο δίκαια, θα υπήρχε δυνατότητα να συντηρηθεί μία κατηγορία με 16 ομάδες και το θέμα της τηλεοπτικής κάλυψης θα εξεταζόταν από άλλο πρίσμα, που δεν θα οδηγούσε στη σημερινή τηλεοπτική υπερπροσφορά. Η ατομική διαπραγμάτευση οδηγεί σε ένα πρωτάθλημα 2-3 πρωταγωνιστών, ένα πρωτάθλημα περιορισμένης ανταγωνιστικότητας, με πολλές προβληματικές ΠΑΕ και περιορισμένο ενδιαφέρον.

Η ελληνική αγορά είναι μικρή σε μέγεθος και η ΕΠΑΕ δεν δείχνει να το καταλαβαίνει. Το επιχείρημα της «προάσπισης των συμφερόντων» των ομάδων είναι μια καραμέλα που έχει λιώσει από καιρό. Κάποιοι όμως συνεχίζουν να πιπιλίζουν αέρα κοπανιστό. Για ποιο λόγο, άραγε;