Ορισμένες φορές κάποιοι αναγνώστες μού στέλνουν ηλεκτρονικά μηνύματα εκφράζοντας την απορία τους γιατί στην αρθρογραφία μου επιμένω τόσο πολύ στα οικονομικά στοιχεία των ομάδων και του ποδοσφαίρου γενικότερα. Δεν ένιωσα ποτέ την ανάγκη να δώσω μία απάντηση σε αυτό το ερώτημα, θεωρώντας ότι η απάντηση, πέρα από την αναγκαιότητα της ενημέρωσης, είναι προφανής. Η οικονομία είναι αυτή που καθορίζει πια τις συμπεριφορές και το μέλλον των ομάδων.

Αρκεί κάποια ομάδα να μην ανταποκρίνεται στις οικονομικές προϋποθέσεις που θέτει το σχέδιο αδειοδότησης της ΟΥΕΦΑ και από την επόμενη χρονιά θα αποχαιρετήσει τις ευρωπαϊκές διοργανώσεις. Ειδικά σε μία εποχή που θα σημαδευτεί βαθιά από την οικονομική κρίση που ξέσπασε πριν από λίγο καιρό, το ταμείο της κάθε ομάδας θα είναι αυτό που θα αποκαλύπτει τις δυνατότητες και τις φιλοδοξίες της. Στην Αγγλία, την πρώτη χώρα της οποίας το πρωτάθλημα πέρασε δυναμικά στην οικονομική σφαίρα, με την πρώτη συμφωνία πώλησης των τηλεοπτικών δικαιωμάτων των ομάδων το 1992, όλα καθορίζονται από τους ισολογισμούς και την οικονομική υγεία μιας ομάδας.

Τελευταία, πρώτο ορατό αποτέλεσμα της κρίσης είναι ότι οι ομάδες αρχίζουν να πονοκεφαλιάζουν, βλέποντας τον μέσο όρο των εισιτηρίων να πέφτει. Σε όλες τις κατηγορίες. Αν η μείωση συνεχιστεί μέχρι τις γιορτές, οι ομάδες θα αναγκαστούν να κάνουν προσφορές και μειώσεις στα «ανοικτά» εισιτήρια, δηλαδή στα εισιτήρια που δεν είναι διαρκείας. Είναι φυσικό, λοιπόν, σε ένα πρωτάθλημα όπως το αγγλικό οι ειδήσεις οικονομικού χαρακτήρα να έχουν αρκετές φορές την ίδια βαρύτητα με ειδήσεις που αφορούν αγωνιστικά θέματα. Η πιο μεγάλη είδηση οικονομικού χαρακτήρα που ήρθε στην επιφάνεια το τελευταίο τριήμερο είχε να κάνει με τις δηλώσεις του εκτελεστικού διευθυντή της Τσέλσι, Πίτερ Κένιον.

Πρόκειται για τον άνθρωπο που σχεδίασε την εμπορική επέκταση της Γιουνάιτεντ σε όλο τον κόσμο και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο τον πήρε ο Αμπράμοβιτς στην Τσέλσι. Για να αναδιοργανώσει την επιχειρηματική δομή της επιχείρησης Τσέλσι και να της προσδώσει εμπορική δυναμική ανάλογη –ει δυνατόν- με αυτή της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ. Πέρυσι, μετά την ανακοίνωση του ισολογισμού της Τσέλσι, ο οποίος αποκάλυπτε την εικόνα μιας υπερχρεωμένης -στον ιδιοκτήτη της- επιχείρησης (πράγμα που είναι και καλό, γιατί τα δάνεια είναι άτοκα), ο Κένιον είχε δηλώσει πως ο στόχος της Τσέλσι είναι να έχει οικονομική αυτάρκεια μέχρι το καλοκαίρι του 2009 και να μη βασίζεται στο πορτοφόλι του ιδιοκτήτη της.

Βέβαια, χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής των δανείων προς τον Αμπράμοβιτς (που φθάνουν τα 600 εκατομμύρια στερλίνες) δεν είχε εξαγγείλει, πράγμα που ήταν και λογικό, μια και δεν είναι δυνατόν να προβλεφθεί το ετήσιο κέρδος, όταν παρουσιάζεται... Πριν από λίγο καιρό, στην επικαιρότητα εμφανίστηκαν ειδήσεις που αφορούσαν τις περικοπές που κάνει η Τσέλσι στον τομέα των εξόδων από τους σκάουτερ, τις ακαδημίες μέχρι και το κυλικείο του προπονητικού κέντρου. Με βάση τα οικονομικά στοιχεία της Τσέλσι, όπως αυτά καταγράφηκαν στην ετήσια έκθεση της Deloitte & Touch για την περίοδο 2006/07, η άνοδος στο ποσό των χρημάτων που η ομάδα έδινε για μισθούς και συμβόλαια σημείωσε άνοδο 16,7% και έφτασε τα 132,8 εκατομμύρια στερλίνες.

Ο Κένιον ισχυρίστηκε πως αυτό το ποσό ήταν το πρώτο που συγκέντρωσε την προσοχή του οικονομικού επιτελείου των «μπλε». Στόχος η μείωσή του και απ' ό,τι ισχυρίζεται ο εκτελεστικός διευθυντής της ομάδας, τα έχουν πάει πολύ καλά μέχρι τώρα και θα συνεχίσουν. Αυτό σημαίνει ότι η Τσέλσι έχει τελειώσει με τις εντυπωσιακές μεταγραφές. Από δω και πέρα, όλες οι μεταγραφικές κινήσεις θα είναι ορθολογικές και μετρημένες. Ο Κένιον, ο οποίος θεωρεί ότι με το οικονομικό πλάνο που έχει η Τσέλσι θα μπορέσει να έχει και κέρδος το 2010, απέρριψε την οποιαδήποτε πιθανότητα μετακίνησης της ομάδας σε ένα νέο γήπεδο για τα επόμενα χρόνια -λόγω της οικονομικής κρίσης- και τόνισε ότι δίνουν πολύ μεγάλη προσοχή στην ανάπτυξη του δικτυακού τόπου της ομάδας και την ενίσχυση των εμπορικών συναλλαγών μέσω του Διαδικτύου.

Ανίκανος «τσάρος»

Αν είχαμε τη νοοτροπία μιας άλλης ευρωπαϊκής χώρας, ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας θα είχε πάει από καιρό σπίτι του. Θυμάμαι πριν από τις εκλογές του 2004, όταν διάφοροι πρόθυμοι δημοσιογράφοι φιλοτεχνούσαν το προφίλ του κ. Αλογογκούφη, πόσο τόνιζαν το γεγονός ότι υπήρξε καθηγητής στο LSE. Το γεγονός αυτό μπορεί να προσδίδει βάρος στο βιογραφικό του, αλλά στη διαχείριση της ελληνικής οικονομίας διόλου δεν βοήθησε. Φαντάζομαι οι γνώσεις του, οι οποίες αποδείχθηκαν ανεπαρκείς για τη βελτίωση της οικονομικής κατάστασης της χώρας, να αποδειχτούν χρήσιμες σε όσους υπήρξαν μαθητές του.

Αν κάποιος ανατρέξει στις δηλώσεις που κατά καιρούς έκανε ο «κ. καθηγητής» το τελευταίο δίμηνο για την οικονομική κρίση, τη σπουδαιότητά της, τις αντοχές της ελληνικής οικονομίας και το σχέδιο της κυβέρνησης για τη αντιμετώπιση των συνεπειών αυτής της κρίσης και επρόκειτο με βάση αυτές τις δηλώσεις να του εμπιστευθεί την ευθύνη ενός οικονομικού υπουργείου, πολύ πιθανόν να μην του εμπιστευόταν ούτε τη διαχείριση κυλικείου. Στα τέλη Σεπτεμβρίου, ο «κ. καθηγητής» μάς διαβεβαίωνε ότι η ελληνική οικονομία είναι αρκούντως οχυρωμένη απέναντι στους κινδύνους της οικονομικής κρίσης και παράλληλα μας ενημέρωνε πως ούτε οι ελληνικές τράπεζες κινδυνεύουν.

Από χθες μάθαμε –όσοι δεν τα γνωρίζαμε ήδη- και μερικά ακόμη πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία για την ελληνική οικονομία, της οποίας, θυμίζω, την ευθύνη έχει «ο κ. καθηγητής». Η Ελλάδα, λοιπόν, είναι η πιο χρεωμένη χώρα της Ε.Ε. και για το 2009 προβλέπεται να δανειστεί γύρω στα 53 δισ. ευρώ. Τη χρονιά που φεύγει είχαμε δανειστεί 10 δισ. λιγότερα. Βέβαια, «ο κ. καθηγητής» είχε προβλέψει ότι θα δανειζόμασταν μόνο 37 δισ. Φαντάζομαι ότι ανάλογη επιτυχία στις προβλέψεις θα έχει και φέτος, δηλαδή καλά 60 δισ. Βέβαια «ο κ. καθηγητής» δεν μπήκε στον κόπο να μας εξηγήσει πώς συνέβη και ξέφυγε ο δανεισμός, πού πήγαν τα οφέλη του υψηλού ρυθμού ανάπτυξης, πώς η οχυρωμένη οικονομία αποδεικνύεται ξύλινη παράγκα και πού είναι το περίφημο σχέδιο της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση της κρίσης.

Το χρέος θα κληθούμε να το πληρώσουμε όλοι εμείς και κυρίως να αντιμετωπίσουμε τις συνέπειες αυτού του χρέους. Πράγμα που σημαίνει λιγότερα χρήματα για παιδεία, υγεία, κοινωνική προστασία. Ο «κ. καθηγητής» βέβαια ανησυχεί σοβαρά γι’ αυτή την επιπλοκή. Τρεις Κυριακές έχει να παίξει τένις στο «Πολιτεία κλαμπ».

Ψυχραιμία, παιδιά

Η απόδοση του Ολυμπιακού στα τελευταία τρία παιχνίδια του ήταν πάρα πολύ καλή. Σε ορισμένα διαστήματα αυτών των παιχνιδιών του, μέχρι και «μαγική» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί. Αναμενόμενο το γεγονός αυτό να προκαλέσει ενθουσιασμό στους φίλους της ομάδας, αλλά και σε όλους όσοι θέλουν να βλέπουν όμορφο ποδόσφαιρο. Εναν ενθουσιασμό που σιγοντάρουν και τα πρωτοσέλιδα των αθλητικών εφημερίδων. Ομως οι διθύραμβοι είναι κάπως βιαστικοί.

Τρία παιχνίδια, στα οποία η δυναμικότητα των αντιπάλων δεν ήταν και πολύ μεγάλη, δεν αποτελούν ασφαλές κριτήριο για τις αγωνιστικές δυνατότητες της ομάδας. Η τάση του όμορφου ποδοσφαίρου θέλει χρόνο για να καταγραφεί ως κατάσταση, πόσω μάλλον όταν οι συνθήκες στο παιχνίδι είναι ιδιαίτερα ευμετάβλητες. Μπορεί η δήλωση Ρεκόμπα περί δυνατότητας κατάκτησης του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ να ήταν μία υπερβολική αναγνώριση της ανωτερότητας των Πειραιωτών, αλλά καλό είναι ο κόσμος να μένει προσγειωμένος.

Ενας τραυματισμός μπορεί να τινάξει τα πάντα στον αέρα. Καλό είναι να απολαμβάνει κάποιος το όμορφο ποδόσφαιρο, αλλά να μένει και προσγειωμένος. Ο ευρωπαϊκός τίτλος δεν έρχεται με ενός ή δύο μηνών καλά παιχνίδια.

ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube