Ποιο ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα της Εθνικής στην Τουρκία; Βλέποντας ψύχραιμα το ματς, έχω καταλήξει στο συμπέρασμα ότι αυτή η ομάδα είναι σχεδόν εξαρτημένη από τον αρχηγό της, τον Θοδωρή Ζαγοράκη. Μπορεί οι προσπάθειες που έγιναν για να καλυφθεί το κενό του να ήταν φιλότιμες, όπως άλλωστε και η εμφάνιση, ωστόσο η εικόνα του ματς αποδεικνύει ότι ο κάπτεν είναι αναντικατάστατος.
Η ποδοσφαιρική καριέρα του Ζαγοράκη χωρίζεται σε δύο περιόδους. Η πρώτη ολοκληρώνεται το 2002, ακριβώς πριν ο παίκτης συναντήσει τον Φερνάντο Σάντος στην ΑΕΚ. Μέχρι τότε ο «Ζαγόρ» είχε αποδεχτεί το ρόλο του «μέσου-εργαλείου», του ποδοσφαιριστή που ακούει τον προπονητή και συμπληρώνει την ενδεκάδα αναλαμβάνοντας τις αποστολές που του αναθέτει. Με όπλα το ασταμάτητο τρέξιμο και ένα δυναμισμό στο παιχνίδι του, που του επιτρέπει να μασκαρεύει τις όποιες τεχνικές αδυναμίες, ο Ζαγοράκης έπαιξε μέχρι τότε στην καριέρα του ένα σωρό ματς εκτελώντας ειδικές αποστολές και όχι συμμετέχοντας δημιουργικά στο παιχνίδι. Τον χρησιμοποίησαν ως δεξί μπακ, ως κόφτη μπροστά από τα στόπερ, σαν «βεντούζα» στο αντίπαλο «δεκάρι», σαν «νεροκουβαλητή» του Τσιάρτα, ως δεξί χαφ: παντού και όπου υπήρχε μια τρύπα που κάποιος έπρεπε να την καλύψει.
Προαγωγή
Το 2002 ο Ζαγοράκης συναντάει τον Σάντος, που καταλαβαίνει κάτι πολύ σημαντικό: ότι όλες αυτές οι αποστολές που ο καλός «στρατιώτης» Ζαγοράκης έχει αναλάβει τον έχουν κάνει τόσο σοφό, ώστε ο παίκτης αυτός πρέπει να πάρει προαγωγή. Σαν τους αξιωματικούς, που παίρνουν τα γαλόνια τους στο πεδίο της μάχης και όχι στις σχολές και τις στρατιωτικές ακαδημίες, ο Ζαγοράκης αργά αλλά σταθερά αλλάζει, όχι χαρακτήρα, αλλά ρόλο. Για την ακρίβεια αποκτά ένα ρόλο, ό,τι δηλαδή του έλειπε όλα τα προηγούμενα χρόνια. Αυτή είναι νομίζω η σημαντική λεπτομέρεια στην περίπτωση του συγκεκριμένου –σπάνιου στην ιστορία του ελληνικού ποδοσφαίρου– παίκτη: σήμερα όλοι ξέρουμε τι παίκτης είναι χωρίς κανείς μας να μπορεί να ονομάσει τη θέση στην οποία αγωνίζεται. Ο Ζαγοράκης είναι ο καλύτερος παίκτης στην Ευρώπη σε μια θέση στην οποία παίζει μόνο αυτός.
Για όλα
Η Εθνική Ελλάδας στην Κωνσταντινούπολη είχε μια μεσαία γραμμή στην οποία υπήρχαν παίκτες για όλες τις θέσεις. Ο Κατσουράνης έπαιξε στο μεγαλύτερο διάστημα μπροστά από τα δύο στόπερ σαν «κόφτης-κυματοθραύστης», α λα Ντούνγκα ή Ντεσαγί ή Σαμπανάτζοβιτς αν προτιμάτε. Ο Μπασινάς έπαιξε αμυντικό χαφ-οργανωτής. Ο Γιαννακόπουλος έπαιξε ακραίος (πότε αριστερά, πότε δεξιά), με εντολή να δίνει βοήθειες στους δύο που έπαιξαν στην επίθεση. Ο Καραγκούνης έπαιξε λίγο ως αριστερό χαφ και πιο πολύ ως κουμανταδόρος. Η μεσαία γραμμή έμοιαζε πλήρης κι όμως δεν λειτούργησε όσο καλά ο Ρεχάγκελ ήθελε, ακριβώς γιατί έλειψε ο άνθρωπος που το παιχνίδι του δεν περιγράφεται, δηλαδή ο Ζαγοράκης!
Πασπαρτού
Θα έλεγα ότι ειδικά στη συγκεκριμένη ομάδα ο ρόλος του «Ζαγόρ» είναι να βοηθά τους συμπαίκτες του να παίζουν καλά! Αν έπαιζε ο Κατσουράνης έχοντάς τον ως στήριγμα θα έβγαινε πιο πολύ και κατά συνέπεια η αμυντική γραμμή θα ήταν πιο ψηλά και η πίεση λιγότερη. Ο Μπασινάς θα έπαιρνε περισσότερες πρωτοβουλίες και θα είχε ήσυχο το κεφάλι του ανασταλτικά -το ίδιο και ο Καραγκούνης. Το σπουδαιότερο, όμως, είναι ότι ο Ζαγοράκης θα μπάλωνε τις τρύπες στα δεξιά καλύπτοντας τον κουρασμένο Γιούρκα Σεϊταρίδη και θα έβγαζε και την μπάλα γρηγορότερα στην επίθεση, αφού αυτό είναι η σπεσιαλιτέ του. Και το πιθανότερο είναι ότι ο Γκούμας δεν θα χρεωνόταν τον Μπαστούρκ και το κεντρικό δίδυμο της άμυνας θα έπαιζε με αλληλοβοήθειες, αφού πάνω στο δαιμόνιο Τούρκο θα έπεφταν εναλλάξ οι μέσοι, όπως είχαν κάνει και με τον Ζιντάν πέρυσι το καλοκαίρι στο ματς με τη Γαλλία.
Παρουσία
Το καταπληκτικό της περίπτωσης είναι ότι ο Ζαγοράκης τα προκαλεί όλα αυτά μόνο με την παρουσία του: δεν χρειάζεται δηλαδή η απόδοσή του να είναι εξαιρετική. Για την ακρίβεια, αν η απόδοσή του είναι σούπερ η Εθνική κερδίζει το Εuro, αν η παρουσία του είναι απλώς ανεκτή η ομάδα στη μεσαία γραμμή είναι σκληρή και λειτουργική, όπως η περίσταση απαιτεί. Είναι τόσο μεγάλη η γνώση του παιχνιδιού της ομάδας από τον αρχηγό της, που οι πρωτοβουλίες του αρκετές φορές έχουν καθαρά τεχνικό χαρακτήρα. Αν το Σάββατο έπαιζε, θα πήγαινε μόνος του να βοηθήσει τον Σεϊταρίδη -σιγά μη χρειαζόταν να του το ζητήσει κάποιος από τον πάγκο. Και είναι για μένα βέβαιο ότι και επιθετικά μόνος του θα αναλάμβανε τα κατεβάσματα στο πλάι που ο Γιούρκας δεν έκανε: όχι γιατί θα είχε εντολή, αλλά γιατί έχει γνώση της κατάστασης.
Περίπτωση
Το κακό είναι ότι όλα αυτά δεν διδάσκονται. Η περίπτωση του Ζαγοράκη είναι εξαιρετικά παράξενη: το ποδόσφαιρό που παίζει είναι αποτέλεσμα μιας γνώσης που απέκτησε με τον καιρό και τα χρόνια. Το μόνο χρήσιμο συμπέρασμα της περίπτωσής του είναι ότι οι ποδοσφαιριστές (και ειδικά αυτοί που οι προπονητές αποκαλούν «εργαλεία») θα πρέπει να ενθαρρύνονται να παίρνουν πρωτοβουλίες: ο αρχηγός είναι η απόδειξη ότι μπορούν να φτάσουν ψηλά.
Κυνηγητό
Φτάνει η παρουσία του για να νικήσουμε την Ουκρανία; Φυσικά και όχι. Χρειάζεται πολύ τρέξιμο από όλους και πολύ κυνηγητό. Ομως αν έλειπε και με τους Ουκρανούς ο «Ζαγόρ» δύσκολα θα παίρναμε το ματς, γιατί άλλον τέτοιον δεν έχουμε. Αν από στρατιώτη τον είχαμε κάνει έφεδρο αξιωματικό κάποια χρόνια πριν, θα είχαν χτιστεί πάνω στα πνευμόνια του κι άλλες άρτιες μεσαίες γραμμές. Και αν οι προπονητές του τον ενθάρρυναν να παίρνει από μικρός τις πρωτοβουλίες που παίρνει τώρα, θα είχαμε χαρεί αυτόν τον ολοκληρωμένο παίκτη, που τόσο έλειψε στο «Ινονού», πολύ περισσότερο. Αλλά έστω κι έτσι, έστω και για λίγο, πάλι καλά…