Επαγγελματισμός και συναισθηματισμός στο ποδόσφαιρο (Sportday / Χρ.Χαραλαμπόπουλος)

Eίναι δεδομένο ότι ο οπαδός βρίσκεται στο πλευρό της ομάδας του όχι γιατί είναι επαγγελματίας οπαδός, αλλά γιατί την αγαπά. Οπως επίσης είναι δεδομένο ότι ο οπαδός δεν ζυγίζει ποτέ την ομάδα του με τους νόμους της αγοράς, αλλά με τους νόμους της καρδιάς. Πάρα πολλές φορές, όμως, όπως ομολογούν και οι ψυχολόγοι, ο κόσμος που ορίζουν τα συναισθήματα είναι πλασματικός. Είναι ένας εικονικός κόσμος, όπου όλες οι σχέσεις είναι ιδεατές.

Ομως, η σχέση του οπαδού με την ομάδα ή με κάποιους από τους ποδοσφαιριστές της συχνά τραυματίζεται. Και αυτό συμβαίνει όταν ο οπαδός ανακαλύπτει ότι ακόμη και στο χώρο του ποδοσφαίρου, όπου υπάρχει χώρος για να αναπνεύσει το συναίσθημα, αυτό το συναίσθημα αποδεικνύεται κίβδηλο. Γιατί και στο ποδόσφαιρο, όπως και οπουδήποτε αλλού, η πεζή δύναμη της πραγματικότητας μπορεί να συντρίψει την οποιαδήποτε ψευδαίσθηση. Είναι γενικά παραδεκτό ότι ευτυχία είναι η κατάσταση εκείνη κατά την οποία οι επιθυμίες μας συμπίπτουν με την πραγματικότητα.

Οσο μεγαλύτερο είναι το άνοιγμα ανάμεσα σε επιθυμία και πραγματικότητα, τόσο περισσότερο δυστυχείς είμαστε. Ο οπαδός, ζώντας σε έναν κόσμο ιδεατό, είναι ευτυχής όσο αγνοεί την πραγματικότητα. Και όταν αυτή μπαίνει στον κόσμο του, σκοτώνει τις ψευδαισθήσεις και απογυμνώνει τις επιθυμίες του. Μία από τις μεγαλύτερες ψευδαισθήσεις στο χώρο του σύγχρονου ποδοσφαίρου, όπου κυριαρχεί η επιδίωξη του μέγιστου δυνατού κέρδους για ομάδες και ποδοσφαιριστές, είναι αυτή που λέει ότι ένας σπουδαίος ποδοσφαιριστής αγωνίζεται σε μία ομάδα πρωτίστως γιατί είναι δεσμευμένος μαζί της συναισθηματικά. Οι εξαιρέσεις είναι τόσο λίγες, που επιβεβαιώνουν τον κανόνα.

Στην περίπτωση της μετακίνησης του Μιχάλη Κωνσταντίνου από τον ΠΑΟ στον Ολυμπιακό έχουμε την επανάληψη μιας σκηνής, η οποία έχει συμβεί άπειρες φορές στο ποδόσφαιρο κατά το παρελθόν. Οι οπαδοί του ΠΑΟ πληγώθηκαν από τη συγκεκριμένη επιλογή του Κωνσταντίνου κυρίως γιατί ο ίδιος είχε δηλώσει στο παρελθόν ότι ουδέποτε θα φορούσε τη φανέλα του «αιώνιου» αντιπάλου. Η δήλωση αυτή του Κύπριου επιθετικού ερμηνεύτηκε τότε από τους οπαδούς του «τριφυλλιού» ως δήλωση αιώνιας πίστης προς την πράσινη φανέλα. Μία ερμηνεία λανθασμένη πέρα για πέρα, καθώς δεν λάμβανε υπόψη της ότι τότε που ο Κύπριος έκανε τη δήλωσή του δεν ήταν αναγκασμένος να βάλει σε κάποια ζυγαριά την αγάπη του και τα χρήματα που του έδινε η ομάδα με κάποια άλλη προσφορά.

Με βάση τα όσα γνωρίζω, χωρίς να έχω υπόψη μου την επίσημη θέση της ΠΑΕ ΠΑΟ ως την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, με το τέλος του συμβολαίου του ο Κωνσταντίνου ανακοίνωσε στην ΠΑΕ ότι επιθυμούσε να συνεχίσει την καριέρα του στο εξωτερικό. Παράλληλα, είχε διερευνήσει το ενδεχόμενο να του προσφερθεί ένα νέο συμβόλαιο και το ύψος των απολαβών που θα μπορούσε να του εξασφαλίσει. Μετά την αποτυχία της εξεύρεσης ομάδας στο εξωτερικό, ο Κύπριος επιθετικός δέχθηκε την πρόταση του Ολυμπιακού, που ήταν καλύτερη από την πρόταση που θα δεχόταν από τον ΠΑΟ. Ο Κωνσταντίνου ανακάλυψε ότι στο εξωτερικό δεν έχουν τις αγωνιστικές του ικανότητες σε ιδιαίτερη εκτίμηση. Επίσης, ανακάλυψε ότι δεν θα μπορέσει να κερδίσει τα χρήματα που κέρδιζαν άλλοι Ελληνες ποδοσφαιριστές αγωνιζόμενοι στο εξωτερικό. Ετσι, ήταν αναμενόμενο το επόμενο βήμα του, δεδομένου ότι τα κίνητρά του ήταν –και είναι- η φιλοδοξία και τα χρήματα. Κίνητρα πάνω από την αγάπη για τη φανέλα, που δεν προσφέρει κανένα όφελος ούτε στον ίδιο ούτε στον μάνατζέρ του. Μπορεί η αγάπη του οπαδού να έχει συναισθηματική, όχι όμως και υλική αξία. Ο Κρόιφ, που άνοιξε για πολλούς το δρόμο του επαγγελματισμού, είχε πει κάποτε ότι «όταν σταματήσω το ποδόσφαιρο και πάω στο φούρνο να αγοράσω ψωμί, κανείς δεν θα μου το δώσει δωρεάν επειδή με λένε Κρόιφ». Ο οπαδός του ΠΑΟ, όπως και της κάθε ομάδας, θα συνεχίσει να αγαπά την ομάδα του και καλά θα κάνει. Μόνο που θα πρέπει να θυμάται πως στην εποχή του άκρατου επαγγελματισμού κανείς δεν είναι πάνω από την ομάδα.