O καλοκαιρινός δρόμος των δολαρίων στην Ανατολή (Sportday / Χρ.Χαραλαμπόπουλος)

H λειτουργία των επιχειρήσεων στον καπιταλισμό είναι ίδια και δεν διαφοροποιείται ανάλογα με το προϊόν. Μάλιστα, έχει διαπιστωθεί πως οι επιχειρήσεις παραγωγής θεάματος –αθλητικού, αν πρόκειται για ποδοσφαιρικές ομάδες- έχουν μεγάλες δυνατότητες επέκτασης και κερδοφορίας. Μια κερδοφορία που προέρχεται από την εκμετάλλευση καινούργιων αγορών. Αγορές στις οποίες οι συνθήκες ανάπτυξης των ντόπιων ποδοσφαιρικών ομάδων είναι κακές έως ανύπαρκτες, με αποτέλεσμα οι μεγάλες ποδοσφαιρικές δυνάμεις του πλανήτη, που εκμεταλλεύονται τη δημοφιλία που τους χαρίζει η τηλεόραση –τώρα και το διαδίκτυο αύριο– να μπαίνουν δυναμικά σε αυτές και να τις λεηλατούν.

Ισως θυμάστε πως η απόφαση της FIFA να διοργανώσει το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002 σε Κορέα και Ιαπωνία προήλθε ως αποτέλεσμα της βούλησης της παγκόσμιας ομοσπονδίας ποδοσφαίρου –και των χορηγών της- να βοηθήσει την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στη Νοτιοανατολική Ασία και την Κίνα. Το ερώτημα είναι ο τρόπος με τον οποίο φανταζόταν η FIFA πως θα γινόταν η ανάπτυξη. Αρκούσε μόνο μία τόσο μεγάλη διοργάνωση ή οι χορηγίες στο κινεζικό πρωτάθλημα ποδοσφαίρου και στην εθνική Κίνας από την Coca-Cola και την Pepsi; Οι μεγάλες ποδοσφαιρικές επιχειρήσεις είναι ευρωπαϊκές.

Και τα τελευταία οκτώ χρόνια, με την πρωτοβουλία των αγγλικών ομάδων, οι οποίες ήταν αυτές που ανακάλυψαν τη Ν.Α. Ασία και την Αμερική, είδαν ότι μπορούν να αντλούν από αυτές τις αγορές πολύ μεγάλα χρηματικά ποσά, προωθώντας παράλληλα την εικόνα τους –ή μάλλον πιο σωστά τα προϊόντα που έχουν το σήμα της ομάδας, το σήμα κατατεθέν. Η Γιουνάιτεντ ανοίγει φαστφουντάδικα στην Κίνα και καταστήματα που πουλούν είδη της ομάδας στη Σιγκαπούρη, την Ταϊλάνδη και το Τόκιο, κάτι που κάνει και η Λίβερπουλ και ετοιμάζονται να το κάνουν και η Ρεάλ με την Μπάρτσα. Η Μίλαν έχει χρηματοδοτήσει ένα καμπ ποδοσφαιρικών ταλέντων που λειτουργεί έξω από το Πεκίνο και πολύ σύντομα πρόκειται να τη μιμηθούν η Ρεάλ και η Αρσεναλ. Η Εβερτον και η Νιούκαστλ έχουν «υιοθετήσει» ποδοσφαιρικές ομάδες στο Χονγκ Κονγκ, εκμεταλλευόμενες την άνευ προηγουμένου δημοφιλία του αγγλικού ποδοσφαίρου στην περιοχή.

Η Τσέλσι, φέτος άρχισε κι αυτή να κάνει αισθητή την παρουσία της στην Ασία και την Αμερική, για να αρχίζουν σιγά-σιγά να υλοποιούνται οι φιλοδοξίες του Αμπράμοβιτς, ο οποίος θέλει να μεταμορφώσει την ομάδα του Λονδίνου σε ένα brand name με παγκόσμια απήχηση. Ομως αυτή η επαναλαμβανόμενη –κάθε χρόνο και με αυξανόμενη ένταση– εκστρατεία των μεγάλων ευρωπαϊκών ομάδων στην Ασία και την Αμερική, στην ουσία δεν κάνει τίποτε άλλο από το να λεηλατεί όποιους επιπλέον πόρους υπάρχουν, για να διατεθούν στην ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στις δύο αυτές περιοχές του πλανήτη. Φαντάζομαι ότι οι μεγάλες επιχειρήσεις της Ν.Α. Ασίας επιλέγουν να διαφημιστούν στις φανέλες των ευρωπαϊκών ομάδων ή να συνάψουν χορηγικά προγράμματα με αυτές για να εκμεταλλευτούν την δημοφιλία τους.

Ομως έτσι οι ντόπιες ομάδες συναντούν μεγάλες δυσκολίες στην εξεύρεση και τη διασφάλιση πόρων, που θα τις βοηθούσαν να αναπτυχθούν. Υπολογίζεται ότι η τελευταία περιοδεία που έκανε φέτος η Ρεάλ Μαδρίτης στην Ασία, την Απω Ανατολή και τις ΗΠΑ της απέφερε περίπου 28 εκατομμύρια δολάρια, ενώ η Μίλαν υπολογίζεται να βάλει στα ταμεία της από την αμερικανική περιοδεία της γύρω στα 12 εκατομμύρια δολάρια. Αλλα τόσα υπολογίζει να μαζέψει η Μπάρτσα στη δική της περιοδεία, ενώ όλες οι ομάδες που ακολουθούν αυτόν τον καλοκαιρινό δρόμο των δολαρίων ενδιαφέρονται για ένα και μόνο πράγμα: το κέρδος. Η κατάσταση αυτή προκάλεσε τη διαμαρτυρία των ποδοσφαιρικών ομοσπονδιών της περιοχής στη FIFA, η οποία μέσα στην άφατη υποκρισία που καλύπτει τις επιλογές και τους σχεδιασμούς της ανακάλυψε ότι οι περιοδείες των ευρωπαϊκών ομάδων υπονομεύουν την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στην περιοχή. Αλήθεια, πώς νόμιζε η FIFA ότι θα γινόταν η ανάπτυξη;