Tο γεγονός ότι η Βραζιλία έχει στεφθεί παγκόσμια πρωταθλήτρια 5 φορές, με τελευταία το 2002, θα μπορούσε να οδηγήσει στο λογικό συμπέρασμα ότι το ποδόσφαιρο της χώρας των καριόκας είναι από τα πλέον ανεπτυγμένα στον κόσμο. Αν ο αποκλειστικός δείκτης της προόδου και της ευρωστίας του ποδοσφαίρου μιας χώρας είναι ο αριθμός των παγκοσμίων κυπέλλων που έχει κατακτήσει, τότε το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο είναι το καλύτερο στον κόσμο.

Όμως, ευτυχώς ή δυστυχώς, τα πράγματα δεν υπολογίζονται έτσι. Κι η εικόνα του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου, πίσω από το κύπελλο που σήκωσε ο Καφού στον ουρανό της Γιοκοχάμα, είναι κάτι περισσότερο από μελαγχολική. Είναι τραγική. Η διαφθορά που έχει διαβρώσει τον κόσμο του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου είναι απίστευτη, έτσι που το πρόσφατο σκάνδαλο με την ομολογία διαιτητών που «έστηναν» παιχνίδια δεν προξένησε έκπληξη σε κανέναν από εκείνους που έχουν μια ιδέα για τον κόσμο του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου.

Ίσως έχει ενδιαφέρον, για όσους δεν γνωρίζουν, μία μικρή ιστορική αναφορά στον χάρτη της διαφθοράς, που ανάγκασε δύο επιτροπές του κοινοβουλίου της χώρας να ξεκινήσουν από τον Οκτώβριο του 2000 τη διερεύνηση των καταγγελιών για τρομακτικά σκάνδαλα, τα οποία είχαν ως αποτέλεσμα την πτώχευση περίπου 15 ομάδων. Μία οικονομική καταστροφή, από την οποία δεν έχουν μπορέσει να συνέλθουν ακόμη οι βραζιλιάνικες ομάδες κι αμφιβάλλω αν θα το καταφέρουν ποτέ.
Την ίδια στιγμή, τα μέλη της βραζιλιάνικης ομοσπονδίας ποδοσφαίρου ζούσαν στην απόλυτη χλιδή κι οι τραπεζικοί λογαριασμοί των περισσότερων είχαν επταψήφιο αριθμό αμερικανικών δολαρίων. Στην απίστευτης έκτασης διαφθορά, σύμφωνα με τα πορίσματα των επιτροπών, εμπλέκονται παράγοντες, προπονητές και μάνατζερ, ενώ στο κέντρο της διαφθοράς βρίσκεται η εθνική ομάδα και το μυθικό δεκαετές συμβόλαιο αποκλειστικής συνεργασίας με τη ΝΙΚΕ, που γνωρίζαμε ότι φθάνει τα 400 εκατομμύρια δολάρια και λήγει το 2006, αλλά φαίνεται ότι η NIKE έχει πληρώσει άλλα τόσα σε «παράπλευρες οικονομικές διευκολύνσεις».

Κατά τη διάρκεια του Μουντιάλ του 2002, ο παλιός διεθνής Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής Τοστάο, που είναι ο εγκυρότερος αθλητικογράφος της χώρας του, είχε δηλώσει ότι αν η Βραζιλία κατακτούσε το Παγκόσμιο Κύπελλο, η μέθη της επιτυχίας θα σκότωνε την τελευταία ευκαιρία εξυγίανσης του ποδοσφαίρου της χώρας.

Κατά τη διάρκεια της διερεύνησης των καταγγελιών για τα σκάνδαλα από τις δύο κοινοβουλευτικές επιτροπές, ήρθαν στο φως απίστευτα πράγματα. Όπως το γεγονός ότι ο πρώην ομοσπονδιακός προπονητής, Βαλντερέι Λουξεμπούργκο, -τώρα στον πάγκο της Ρεάλ- μέσα σε μία τετραετία (1995-99) απέκρυψε εισοδήματα ύψους 9 εκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία προήλθαν από μίζες που έπαιρνε για μεταγραφές ποδοσφαιριστών. Αποκαλύφθηκε ο ρόλος των μάνατζερ που αντί 3-5000 δολαρίων, χορηγούσαν πλαστό πορτογαλικό διαβατήριο σε 16χρονους Βραζιλιάνους, τους υπόσχονταν καριέρα σ' ευρωπαϊκούς συλλόγους και τους οδηγούσαν στο Βέλγιο, την Ολλανδία ή την Πορτογαλία, όπου και τους εγκατέλειπαν.
Στις επιτροπές κλήθηκε και κατέθεσε κατ’ επανάληψη ο πρόεδρος της βραζιλιάνικης ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, Κάρλος Τεξέιρα, που δεν μπόρεσε να δικαιολογήσει τα μεγάλα ποσά που χορηγούσε ως δωρεές η ομοσπονδία σε πολιτικούς, κόμματα και διάφορα ιδρύματα, ενώ παράλληλα αρνήθηκε ότι η ΝΙΚΕ είχε λόγο στην κατάρτιση της εθνικής Βραζιλίας.
Ο πρόεδρος μίας από τις κοινοβουλευτικές επιτροπές, Τζεράλντο Αντολφ, παρουσίασε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ένα μεγάλο κομμάτι του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου διοικείται από «συμμορίες». Ο Αντολφ ανέφερε την περίπτωση της ομοσπονδίας του Μίνα Γκεράις, μία από τις μεγαλύτερες περιφέρειες της Βραζιλίας, στην οποία προεδρεύει η ίδια οικογένεια εδώ και 30 χρόνια κι ο τωρινός πρόεδρος της ομοσπονδίας Έλμερ Φερέιρα έχει προσλάβει 20 συγγενείς του, ως υπαλλήλους στην ομοσπονδία, η οποία απασχολεί συνολικά 66 υπαλλήλους.

Παρά το γεγονός ότι τον Δεκέμβριο του 2001 οι επιτροπές ολοκλήρωσαν τις έρευνές τους και παρέδωσαν το πόρισμά τους, με το οποίο ζητούσαν την ποινική δίωξη του Τεξέιρα και 16 ακόμη κορυφαίων στελεχών του βραζιλιάνικου ποδοσφαίρου με κατηγορίες φοροδιαφυγής, πλαστογραφίας, δωροδοκιών, παράβασης νόμων περί συναλλάγματος κι υπεξαίρεσης, δεν έγινε τίποτε. Από τότε, το κοινοβούλιο της Βραζιλίας ψήφισε δύο νόμους για το ποδόσφαιρο, που έθεταν σε νέες βάσεις τη λειτουργία του ποδοσφαίρου στη χώρα της σάμπας.

Οι νόμοι, εκτός των άλλων, έθεταν ένα νέο πλαίσιο για τις μεταγραφές στο εξωτερικό των Βραζιλιάνων ποδοσφαιριστών, μιας κι από την 11άδα του τελικού του Μουντιάλ, μόνο 3 ποδοσφαιριστές αγωνίζονται στο βραζιλιάνικο πρωτάθλημα. Φυσικά, από τότε που ψηφίστηκαν, οι σχετικοί νόμοι ξεπερνιούνται μ' ευκολία, κυρίως γιατί δεν εξυπηρετούν τα συμφέροντα όλων όσοι κάνουν κουμάντο στο βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο. Και κάποιοι απ' αυτούς συμπεριλαμβάνονται στο πόρισμα των κοινοβουλευτικών επιτροπών. Οι νέοι νόμοι για το βραζιλιάνικο ποδόσφαιρο είχαν πρόβλεψη και για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων, αλλά με τόσο χαλαρές ρυθμίσεις, που δεν προβλέπουν κανέναν απολύτως έλεγχο της προέλευσης των κεφαλαίων, έτσι ώστε οι «επενδυτές» να είναι σε θέση να ξεπλένουν χρήματα, χωρίς φόβο. Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι αυτό το «ανεκτικό» θεσμικό πλαίσιο προσέλκυσε και τον Αμπράμοβιτς, που με «αντιπρόσωπο» τον Γιουραμπχιάν, «επενδύει» στην Κορίνθιανς.

Η Βραζιλία, μία τεράστια χώρα, που αν το βορειότερο σημείο της ήταν στο Λονδίνο, το νοτιότερο θα ήταν στη Βαγδάτη -έτσι για να έχουμε μία εικόνα του μεγέθους- έχει φτωχούς κατοίκους, παρά τον φυσικό πλούτο της, τον οποίο εκμεταλλεύονται λίγοι ή ξένοι. Ετσι, το ποδόσφαιρο είναι για τους περισσότερους το διαβατήριο για μία καλύτερη ζωή, που όμως ελάχιστοι απολαμβάνουν κι ας λέγεται -με δόση υπερβολής καμιά φορά- ότι μετά τον καφέ, το πλέον εξαγώγιμο προϊόν της χώρας είναι οι ποδοσφαιριστές.








ON DEMAND: Όλα τα ρεπορτάζ στο επίσημο κανάλι του bwinΣΠΟΡ FM στο youtube