Ελληνικό ποδόσφαιρο: οδός Αβύσσου, αριθμός μηδέν (Sportday / Φίλιππος Συρίγος)

Το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνουμε μετά τον αποκλεισμό της Εθνικής από το Παγκόσμιο Κύπελλο είναι να δούμε ποιοι είμαστε ποδοσφαιρικά. Και να το κάνουμε χωρίς εγωισμούς και εξαλλότητες, αλλά με σύνεση, με μέτρο και με τη γνώση ότι το συμπέρασμα στο οποίο θα καταλήξουμε σήμερα, θα είναι καθοριστικό για το αύριο.

Όλα τα άλλα (αν δηλαδή θα μείνει ή θα φύγει ο Ρεχάγκελ, αν για παράδειγμα θα ξανακληθούν ή όχι στην Εθνική ο Δέλλας, ο Ζαγοράκης ή ο Βρύζας, αν ο Γκαγκάτσης θα πρέπει να αντικατασταθεί -λέω τώρα- από τον Τριβέλα ή ο Λυκουρέζος από τον Βίκτωρα!) έχουν πολύ μικρότερη σημασία και μπορούμε να τα δούμε κατόπιν, με την ησυχία μας. Επαναλαμβάνω: εκείνο που προέχει είναι να δούμε ποιοι στην πραγματικότητα είμαστε, από πού ερχόμαστε, πού πατάμε και πού πάμε...
Πριν από 15 μήνες η ιστορία έγραψε ότι η Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Ελλάδας αναδείχθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης. Μάλιστα. Επί της ουσίας, επρόκειτο για τη μεγαλύτερη έκπληξη στα παγκόσμια χρονικά του ομαδικού αθλητισμού. Ηταν ένα κατόρθωμα εντελώς απροσδόκητο και γι' αυτό και ανεπανάληπτο.

Επί της ουσίας, το ελληνικό ποδόσφαιρο ελάχιστα είχε να κάνει με αυτό το ουρανοκατέβατο επίτευγμα. Ή, αν το καταλαβαίνετε καλύτερα έτσι, ο ιστορικός και ανεπανάληπτος θρίαμβος της Εθνικής τελούσε σε πλήρη δυσαρμονία με το πραγματικό επίπεδο του ελληνικού ποδοσφαίρου.

Πώς συνέβη λοιπόν; Απλώς κάποια στιγμή συντονίστηκαν, σχεδόν από μόνες τους, οι ελάχιστες υγιείς δυνάμεις που υπάρχουν στον χώρο και, χωρίς να το καταλάβουν στην αρχή, μπήκαν σε μια πορεία σταθερής ανόδου. Με σοβαρότητα, με κέφι, με συναίσθηση ευθύνης (όχι προς το ανύπαρκτο ελληνικό ποδόσφαιρο, αλλά ο καθένας προς τον εαυτό του), με ομαδικό πνεύμα και διάθεση αλληλεγγύης.

Η κίνηση που τάραξε τα νερά και δημιούργησε τη δυναμική που απαιτείτο για να δουλέψει η πεφωτισμένη μειονότητα ενός σάπιου συστήματος ήταν η πρόσληψη του Ρεχάγκελ. Το επόμενο βήμα έγινε όταν ο Γερμανός διαπίστωνε νωρίς-νωρίς ποιο ήταν το υλικό που του παρείχε το ελληνικό ποδόσφαιρο για να δουλέψει. Αυτομάτως, ο χερ Οτο ήξερε ποιο ήταν και αυτό το ίδιο το ποδόσφαιρο, στο πλαίσιο του οποίου θα προσπαθούσε να κάνει το γεροντικό θαύμα του. Και αμέσως πήρε τις αποφάσεις του. Ή, αν θέλετε, τα μέτρα του...

Γνωρίζοντας ότι έτσι κι αλλιώς δεν θα μπορούσε να στηριχθεί σε παίκτες υψηλής στάθμης, ικανούς (αν χρειαζόταν) να βοηθήσουν και με το προσωπικό ταλέντο τους την προσπάθεια που είχε αναλάβει, απαλλάχθηκε έγκαιρα από εκείνους που λόγω χαρακτήρα αδυνατούσαν να προσγειωθούν στην πραγματικότητα και επί της ουσίας «υιοθέτησε» έναν σχετικά μικρό αριθμό παικτών, που αποτέλεσαν τον κεντρικό πυρήνα του όλου εγχειρήματος.

Κύρια χαρακτηριστικά των εκλεκτών του χερ Οτο, η θητεία τους σε ομάδες του εξωτερικού –που αυτομάτως σήμαινε (μέχρις ενός βαθμού τουλάχιστον) ευρωπαϊκή νοοτροπία– ή η διάθεσή τους να διακριθούν, ώστε να περάσουν κι αυτοί με τη σειρά τους τα σύνορα της ποδοσφαιρικά υπανάπτυκτης πατρίδας.

Ο Ρεχάγκελ, βέβαια, ήξερε πολύ καλά σε ποιους στηριζόταν, γι' αυτό (εδώ ακριβώς ήταν η μεγάλη επιτυχία του) και από πλευράς τακτικής φρόντισε να στήσει μια ομάδα η οποία κύριο μέλημά της θα είχε το «μηδέν» στην άμυνα και ό,τι ήθελε προκύψει στην επίθεση... Ένα φάουλ-γκολ του Τσιάρτα, μια κεφαλιά έπειτα από κόρνερ του ίδιου παίκτη, ένα ξεπέταγμα του Γιαννακόπουλου, ένα μακρινό σουτ του Καραγκούνη!

Όμως το μεγάλο μυστικό της ομάδας, εκείνο που τελικά αποτέλεσε το ανίκητο άρμα μάχης που οδήγησε στην «αποθέωση των μετρίων», ήταν το ομαδικό και συντροφικό πνεύμα που εμπεδώθηκε. Ο αλτρουισμός και ο αυτοματισμός σε κάθε αμυντική ή επιθετική προσπάθεια -στοιχεία που ανέβασαν τα στάνταρ πολύ πάνω από το ατομικό στάτους και των πιο προικισμένων παικτών που μετείχαν σε αυτή την προσπάθεια.

Για όλα τα παραπάνω ο «προφήτης» Ρεχάγκελ δεν είχε την ομάδα του ανοιχτή σε παίκτες που μπορεί να εντυπωσίαζαν κατά διαστήματα στο πρωτάθλημα ή να προκαλούσαν αίσθηση με τις επιδόσεις τους στο εξωτερικό. Επιπλέον, όταν είχε αναγκαστικές απουσίες προτιμούσε να τις αντιμετωπίζει με εσωτερικές αλλαγές των παικτών που αποτελούσαν τον σκληρό πυρήνα της ομάδας, παρά με ανοίγματα στις τάξεις των... εφέδρων!

Ο Γερμανός ήθελε ανά πάσα στιγμή να ξέρει τι έχει. Γι' αυτό και επέμεινε ακόμα και σε παίκτες που για κάποια περίοδο δεν είχαν ομάδα ή σε άλλους που μπορεί να έπαιζαν από λίγο μέχρι καθόλου. Γι' αυτό ακριβώς δοκίμαζε (και προσευχόταν...) μέχρι την τελευταία στιγμή τους Δέλλα, Φύσσα, Χαριστέα πριν από το ματς με τη Δανία.

Μετά το 1-0 στην Κοπεγχάγη και τον αποκλεισμό από το επόμενο Μουντιάλ, οι περισσότεροι μίλησαν για τέλος εποχής. Επικίνδυνο λάθος. Το πιο σωστό που θα μπορούσαμε να πούμε είναι ότι η παρένθεση έκλεισε. Όχι μόνο διότι οι μέρες κρασιού και λουλουδιών δεν κράτησαν όσο απαιτείται για την επιβολή μιας ολόκληρης εποχής, αλλά και διότι, όπως δείχνουν τα πράγματα, αυτό που θα ακολουθήσει σε τίποτα δεν θα διαφέρει, επί της ουσίας, με ό,τι προηγήθηκε του μεγάλου κατορθώματος. Ένας ποδοσφαιρικός Μεσαίωνας...

Και εδώ δεν θέλω «ουουου...», όπως έλεγε κάποτε ο Γ. Ράλλης. Διότι στους 15 μήνες που η Εθνική Ελλάδας είναι πρωταθλήτρια Ευρώπης τίποτα δεν έγινε καλύτερο από πριν. Ισα ίσα που πολλά πράγματα έγιναν πολύ, μα πολύ χειρότερα... Για παράδειγμα, ο Αρης περιήλθε πλήρως στα χέρια των πιο ακραίων κατ' επάγγελμα οπαδών του. Φαντάσματα του ξορκισμένου παρελθόντος επανήλθαν, άλλα πανηγυρικά και άλλα δια της τεθλασμένης, στο προσκήνιο του επαγγελματικού ποδοσφαίρου. Τα δικαιοδοτικά όργανα αποφασίζουν όχι με στόχο την ισονομία και την κάθαρση, αλλά με βάση τις πολιτικές –κυρίως– σκοπιμότητες. Όσο για την πολιτεία, αρκείται να απειλεί ότι σε, σχέση με τα άπειρα κακώς κείμενα, «το μαχαίρι θα φτάσει στο κόκαλο». Όμως -τι ειρωνεία!- εκείνοι που ένιωσαν την παγωμένη αίσθηση του μαχαιριού μέσα στο κορμί τους ήταν τρεις αθλητικοί συντάκτες, χτυπημένοι από τα κυκλώματα της διαφθοράς. Τόση πρόοδος!

Επί της ουσίας, αυτό είναι το ελληνικό ποδόσφαιρο. Έρμαιο στα χέρια κακοποιών και επιχειρηματιών, που το χρησιμοποιούν ως μέσο για να αποκομίσουν κάτι άλλο. Υποταγμένο σε τσάτσους που εννοούν να το παίζουν αφεντικά και σε αφεντικά που κάνουν κουμάντο μέσω τσάτσων.

Φυσικά, όλα αυτά δεν εμπνέουν καμία αισιοδοξία για το μέλλον. Όμως μας βοηθούν να κατανοήσουμε το μέγεθος του κατορθώματος του Ρεχάγκελ και των παιδιών του και -φυσικά- να κάνουμε την ανάλογη ταξινόμηση και να αποτίσουμε τον απαιτούμενο φόρο τιμής προς τα πρόσωπά τους.
Σε κανέναν άλλον όμως...