Τα μνημόσυνα είναι αποκρουστικά. Οι διαβολικές συμπτώσεις πάλι α(κατα)νίκητος πειρασμός. Για μια φορά, ενδίδω.
Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ-Παναθηναϊκός 3-1 (και 1-1), Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ-Παναθηναϊκός 5-0 (και 1-0). Μπαρτσελόνα-Παναθηναϊκός 3-1 (και 0-1), Μπαρτσελόνα-Παναθηναϊκός 5-0 (και 0-0).
Τα 3-1, προ Ριζούπολης. Τα 5-0, μετά. Στο 3-1 του «Ολντ Τράφορντ», προπονητής Αγγελος Αναστασιάδης. Στο 3-1 του «Καμπ Νου», προπονητής Σέρχιο Μαρκαριάν. Και ο ένας και ο άλλος, με όση αντικειμενική κρίση μπορεί να διαθέτει κάποιος, κατώτεροι έως... πολύ κατώτεροι (σε επαγγελματικό επίπεδο) απ' τον Αλμπέρτο Μαλεζάνι. Κι όμως.
Η «ομάδα της Ριζούπολης», η ομάδα μετά τη Ριζούπολη. Οι πάντες έχουν γράψει τα πάντα εδώ και δυόμισι χρόνια γι' αυτό. Δημοσιογράφοι που τότε λοιδορούσαν το τσούκου-τσούκου μπολ, τώρα αναπολούν. Έγραψε (άρθρο στο «Έθνος» τις προάλλες) έως και ο Αγγελος Φιλιππίδης!
Αρνήθηκα, για να 'μαι ειλικρινής, να το διαβάσω. Είναι ο άνθρωπος που (το 'χει πει σε συνέντευξή του ο Γιώργος Καραγκούνης) πριν από τη ρεβάνς με την Πόρτο στη Λεωφόρο, προημιτελικός Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ με νίκη ήδη 1-0 στο «Ντας Αντας», προειδοποίησε τους ποδοσφαιριστές «δεν μας ενδιαφέρει, το νου σας μην πάθουμε ζημιά την Κυριακή».
Εκείνη την Κυριακή, ο Παναθηναϊκός αντιμετώπιζε το ματς-ορόσημο της ιστορίας του... με το Αιγάλεω. Τούτο προείχε, όχι η όντως ιστορική ευκαιρία να διεκδικήσει το κλαμπ τη συμμετοχή του σε ευρωπαϊκό τελικό. Το Αιγάλεω! Το πρωτάθλημα. Ο Κόκκαλης. Η ψύχωση.
Η κατάληξη (ισοπαλία με το Αιγάλεω, τραυματισμός Μπασινά, αποκλεισμός απ' την Πόρτο, 3-0 στην «ελεγχόμενη ζούγκλα» της Ριζούπολης, η Πόρτο νικήτρια του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ) είναι γνωστή. Την επόμενη χρονιά, ο Παναθηναϊκός πήρε το νταμπλ. Συγχαρητήρια! Απ' την επόμενη χρονιά επίσης άρχισαν να εμφανίζονται οι πεντάρες (με, άλλη διαβολική σύμπτωση, 4-0 ημίχρονο). Δεν βαριέσαι!
Τα μνημόσυνα είναι, επαναλαμβάνω, αποκρουστικά. Αλλά μόνον υπ' αυτό το πρίσμα, της διαδρομής στον χρόνο, έχει κάποια αξία η προσέγγιση του 5-0. Υπό το πρίσμα ότι «μετά Ριζούπολη» έγινε συνειδητή επιλογή ο Παναθηναϊκός να σμικρυνθεί. Ν' αδιαφορεί για την Ευρώπη προκειμένου να 'ναι εφήμερος μάγκας εδώ, στο χωριό.
Το εισέπραξε. Εξακολουθεί να το εισπράττει. Σε Τσάμπιονς Λιγκ και σε Κύπελλο ΟΥΕΦΑ, «μετά Ριζούπολη», πέφτει και σκοντάφτει επάνω στο πρώτο-πρώτο εμπόδιο. Συστηματικά! Στο ελληνικό πρωτάθλημα πήρε το ένα, έχασε το επόμενο, μπορεί να πάρει ή να χάσει το μεθεπόμενο. Στο μεταξύ, δεν αλλάζουν πολλά.
Δίχως το πρίσμα, η προσέγγιση αναλώνεται στα μικρά. Στα επιμέρους. Στα συνήθως ασήμαντα. Και η Βέρντερ, τον χειμώνα πέρυσι, έφαγε... 10-2 απ' την Ολιμπίκ Λιόν στα νοκ άουτ (3-0 και 7-2). Δεν κλονίστηκε κανείς. Η πίστη στο πλάνο, που σημειώναμε τις προάλλες.
Με το τσούκου-τσούκου μπολ, ο Παναθηναϊκός πήγε στο Τορίνο και ηττήθηκε με 2-1 απ' τη Γιούβε. Στο Ούντινε φέτος, 3-0. Με το τσούκου-τσούκου μπολ, ο Παναθηναϊκός πήγαινε στη Γερμανία κι έκλεινε τα ωραιότερα σπίτια (Σάλκε, Αμβούργο). Ας πάει τώρα τον Δεκέμβριο στη Βρέμη.
Κι ασ παίξει και εκεί... ζώνη ψηλά, στη σέντρα! Είναι ομολογουμένως το καινούργιο («πράσινο») σόου. Και μάλιστα πότε; Αμέσως μετά το πράγματι έξοχο, στο αμυντικό κομμάτι, παιχνίδι με την Μπαρτσελόνα στην Αθήνα. Το 'κάναν (το καινούργιο) την περασμένη Κυριακή με τον ΠΑΟΚ στο Μαρούσι. Το ξανάκαναν στη Βαρκελώνη. Έζησαν επικινδύνως.
Όσα γλίτωσαν απ' τον Σαλπιγγίδη και τον Χριστοδουλόπουλο, τα έβαλαν ο Ετό κι ο Μέσι. Αφύσικο; Όχι δα. Ολυμπιακός, με τον Προτάσοφ, στο Τορίνο: 7-0 απ' την... ανόρεχτη Γιούβε! Βουλγαρία, πέρυσι στο Euro, με τη Σουηδία. Ζώνη στη σέντρα. Πέντε-μηδέν. Το έβλεπε στην TV ο Ρεχάγκελ και μουρμούριζε: «Μοντέρνα παίζεις, μοντέρνα χάνεις, μοντέρνα απολύεσαι». Σε μερικές ημέρες ο Βούλγαρος εκλέκτορας είχε απολυθεί.