Ο Μαλεζάνι, οι κάφροι, το εφήμερο και το στέρεο (Sportday / Αλέξης Σπυρόπουλος)

Η ανεξέλεγκτη έκρηξη του Βεζούβιου-Μαλεζάνι (εννοείται πως) δεν είναι απλή σύγκρουση του προπονητή του Παναθηναϊκού με την «Ηχώ» και τους «Ανεξάρτητους», ή όπως αλλιώς αυτοαποκαλούνται. Είναι σύγκρουση, μετωπική, του κόσμου του ποδοσφαίρου με τον κόσμο του παραποδοσφαίρου. Από τη μια, η ορθόδοξη λογική του σπορ, οι βασικές αρχές της μπάλας (που η ΠΑΕ, είναι αλήθεια, δεν τις έχει τηρήσει με ιδιαίτερη ευλάβεια τα τελευταία χρόνια), ο πολιτισμός του γηπέδου. Ο σεβασμός και, ακόμα περισσότερο, ο αυτοσεβασμός. Από την άλλη, το ποδόσφαιρο του καφενείου, της ημιμάθειας, των ραδιοφώνων, του Αλέφαντου, του υπερχειλίζοντος εξυπνακισμού, της αποθέωσης του ανούσιου. Των κόκκινων παπουτσιών του Λεοντίου (όπως, παλαιότερα, η «κόκκινη σφυρίχτρα» του Μπριάκου...).

Χρωστάμε στον Μαλεζάνι το «ευχαριστώ». Μας ανακούφισε. Επειδή συγκρούστηκε. Έδωσε την πιστολιά της τιμής. Επειδή έκανε αυτό που άλλοι κι άλλοι, ενώ είχαν όλους τους λόγους στον κόσμο, δίστασαν (ή δείλιασαν) να το κάνουν, σκεπτόμενοι ότι θα 'ναι και αύριο στον χώρο, π.χ., ο Μπάγεβιτς. Δεν είναι περίεργο, ίσα-ίσα είναι καθαρό μήνυμα, ότι η κοινωνία ταυτίστηκε με τον Ιταλό. Πες τα, Χρυσόστομε! Είναι ο κόσμος που συμπάσχει, σιωπηλός, κατά της ασχήμιας. Των κάφρων. Και των δημοσιογράφων-κάφρων. Λένε πως τον κόσμο τον ηδονίζει η ανθρωποφαγία. Επιχείρημα; Να, η εφημερίδα ανέβασε κυκλοφορία, τηρώντας τη γραμμή ότι το καλύτερο δώρο Χριστουγέννων είναι να δουν τον Μαλεζάνι κρεμασμένο στην κορυφή του δέντρου του Δήμου Αθηναίων. Ψέματα. Η ανθρωποφαγία ηδονίζει τον κάφρο.

Τον ίδιο που, κάποτε, έβγαλε «συμπαθή γεράκο» τον Ιβιτς. «Χωριάτη», τον Δανιήλ. «Μεθύστακα», τον Όσιμ. «Καρπουζά», τον Φερνάντο Σάντος. Πάντοτε, με την πολύτιμη βοήθεια της εκάστοτε (ανά εποχή) «Ηχούς». Και λοιπών φίλιων δυνάμεων. Ο Μαλεζάνι είχε αντιμετωπίσει και προ καιρού, σε πρες-κόνφερανς, ειρωνεία. Απάντησε με ευγένεια, χαμόγελο, κουλτούρα. Όλα (και η ευγένεια και το χαμόγελο και η κουλτούρα) έπεσαν σε τοίχο και γύρισαν πίσω. Χλαπάτσα, μες στα μούτρα του. Έφτασε η στιγμή που ανταπάντησε με κάτσο και κολιόνι και ρουφιάνι. Εσείς, τι λέτε; Ανεξήγητο; 'Η τάχα ασύμβατο με την ποιότητα της περιρρέουσας, στη δουλειά του, ατμόσφαιρας;

Δύο ποδοσφαιράνθρωποι με αυθεντική σκέψη για το άθλημα, πεντακάθαροι σαν το κρύσταλλο, τις τελευταίες ημέρες ομίλησαν. Ο ένας είναι ο Νίκος Νταμπίζας, που βρετανοθρεμμένος πλέον, συνεχάρη δημοσίως τον Τζίγκερ για την επιμονή του στο να στηρίζει, στον ανήφορο, τον Μαλεζάνι. Ο άλλος είναι ο Σάββας Κωφίδης, που, μολονότι τον... συνέφερε στη βραδιά, έριξε κατσάδα στους οπαδούς των «πρασίνων» για τη στάση απέναντι στη δοκιμαζόμενη ομάδα τους. Επειδή πιθανότατα δεν πρόκειται για τύπους που προσβλέπουν, είτε ο Νίκος είτε ο Σάββας, στο να τους πάρει το Βαρδινογιαννέικο στη δούλεψή του, το σίγουρο είναι ότι έδωσαν, σαν φωνές βοώντων, τροφή για σκέψη. Εάν έχει απομείνει, μες στον πανικό, περιθώριο γι' αυτό. Τη σκέψη, δηλαδή.

«Ευχαριστώ», χρωστάμε και στον Εκι. Ο Αργεντινός, δίπλα στον κόουτς, περιέγραψε με «λίγα λόγια και καλά» την αντιδιαστολή. Τι σημαίνει ευκαιριακή επιτυχία, που ο πάσα ένας μπορεί κάποια στιγμή να την κερδίσει. Και τι σημαίνει ασφαλής βάση, που οδηγεί στις επιτυχίες σε μάκρος χρόνου. Το νταμπλ του τριφυλλιού το 2004 υπήρξε ο ορισμός της ευκαιριακής επιτυχίας, κι ακριβώς γι' αυτό δεν οδήγησε στην παραμικρή συνέχεια. Έμεινε στιγμή, δεν εξελίχθηκε σε κύκλο. Ενα πρωτάθλημα, ένα νταμπλ, εφόσον δεν ερείζεται σε κάτι στέρεο, έρχεται και φεύγει. Γίνεται αέρας. Καπνός. Το απλό-απλούστατο νόημα της περιβόητης «εφήμερης χαράς», που είπε ο Ντέμης Νικολαΐδης. Και δαιμονοποιήθηκε!

Ισχύει, το εφήμερο και το στέρεο, φυσικά για όλους. Για την ΑΕΚ, εν όψει του Τσάμπιονς Λιγκ. Για τη Λάρισα και το όνειρο του Κυπέλλου ΟΥΕΦΑ. Ο Γιώργος Δώνης το είχε θέσει θαυμάσια, πρόσφατα. Δεν θέλω να βγω στην Ευρώπη, κατά τύχη. Επειδή, ενδεχομένως, οι άλλοι θα 'ναι ανύπαρκτοι. Θέλω να βγω στην Ευρώπη, όταν η ομάδα μου θα 'ναι έτοιμη για την Ευρώπη. Αν δεν είσαι ώριμος, η Ευρώπη δεν είν' ευλογία. Είναι ταλαιπωρία. Μες από το ίδιο (το περσινό ισπανικό) πρωτάθλημα, Τσάμπιονς Λιγκ βγήκαν και η Βιγιαρεάλ και η Μπέτις. Τερμάτισαν, 3η-4η, με μόλις τρεις πόντους απόσταση ανάμεσά τους. Κι όμως. Για τη Βιγιαρεάλ, ήταν ευλογία. Για την Μπέτις, ταλαιπωρία. Φάνηκε, εφέτος, ποιος ήταν έτοιμος και ποιος όχι. Φαίνεται. Και στο (τρέχον) ισπανικό πρωτάθλημα.

Σκέπτομαι όχι λίγες φορές, όσο... προκλητικό κι αν είναι για τους φίλους της ΑΕΚ, τι καλό τους έκανε την άνοιξη στη Λεωφόρο ο Κύρος Βασσάρας. Πρώτον, «έχουν να λένε» (πράγματα που ουδέποτε θα επιβεβαιωθούν και ουδέποτε, επίσης, θα διαψευσθούν). Δεύτερον, θα μπορούσε κάλλιστα σήμερα, αντί να απολαμβάνουν την ευφορία για τις οκτώ-εννέα συνεχείς νίκες, να είχαν βυθιστεί (με το Τσάμπιονς Λιγκ στο καλεντάρι τους) σε τούνελ σκληρής φθοράς. Σε κρίση, δύσκολη στη διαχείριση. Θα μπορούσε να έχει συμβεί, ακόμα και με την ήσσονα επιβάρυνση του (ομίλου στο Κύπελλο) ΟΥΕΦΑ. Ενώ, με μόνο το εσωτερικό μέτωπο ανοικτό, προφανώς το πράγμα διαφέρει.

Οι (ολίγον παλαιότεροι) Παναθηναϊκοί θα το θυμούνται, οπωσδήποτε. Η ανοικοδόμηση του 1983-84, με τον Γκμοχ, είναι πολύ πιθανό ότι δεν θα επιτυγχανόταν, εάν, στη χρονιά, μεσολαβούσε ο οποιοσδήποτε (αχρείαστος) ευρωπαϊκός περισπασμός. Αλλά τότε, εκείνη τη σεζόν, ο Παναθηναϊκός είχε ξεμείνει εκτός Ευρώπης. Και το 'κανε, ετούτο το αδιανόητο, από στραπάτσο... αφετηρία επιτυχίας.