Νορβηγός από την Καλαμάτα (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Είμαστε σίγουροι ότι ο Τροντ Σόλιντ είναι Νορβηγός; Πιστεύω ότι η πραγματική του καταγωγή είναι από την Καλαμάτα! Δεν διαλέγω την Καλαμάτα τυχαία. Είναι μία από τις ωραιότερες πόλεις της Ελλάδας, έχει καλό καιρό 11 μήνες τον χρόνο και οι κάτοικοί της είναι «γάτες»: από τους πέντε ανθρώπους που ξέρω ότι ζουν υπέροχα στην Ελλάδα, οι τέσσερις είναι Καλαματιανοί! Είναι «γρήγοροι», δηλαδή το μυαλό τους παίρνει τρομερές στροφές κι έχουν την τάση να απλοποιούν τα πράγματα χωρίς να στέκονται σε λεπτομέρειες: η δουλειά να γίνεται. Δεν είναι τυχαίο ότι ο Θωμάς Μητρόπουλος είναι από τη Μεσσηνία. Το ίδιο αρχίζω να πιστεύω και για τον Σόλιντ.

Ολοένα και περισσότερο μου δημιουργείται η βεβαιότητα ότι ο Τροντ Σόλιντ μοιάζει με τον Σβεν Γκόραν Ερικσον, τον πρώτο προπονητή που κατάλαβε ότι για να κάνεις με ενθουσιασμό αυτό το επάγγελμα πρέπει να δουλεύεις σε συνθήκες (και πόλεις) που σου αρέσουν.

Ανάγκη

Το μεγαλύτερο πρόβλημα ενός προπονητή είναι ότι ως επαγγελματίας δεν έχει ένα ευδιάκριτο προσωπικό κίνητρο. Ο επιχειρηματίας βγάζει χρήματα, ο αγρότης καλλιεργεί, ο ποδοσφαιριστής αγωνίζεται. Ο προπονητής (όταν είναι σοβαρός και όχι κάνα νούμερο) ξέρει πως ούτε χάνει ούτε κερδίζει περισσότερα από τέσσερα–πέντε ματς τον χρόνο. Γνωρίζει επίσης ότι στην τελική επιτυχία η συμβολή του δεν ξεπερνά το 20–25% -το υπόλοιπο και σαφώς καθοριστικότερο ποσοστό ανήκει στους παίκτες και τη διοίκηση. Το κυριακάτικο αποτέλεσμα δεν μπορεί να είναι κίνητρο. Αν ζεις γι' αυτό, θα διαλυθείς ψυχολογικά είτε από την πίεση που δημιουργεί η ανάγκη του είτε από το άγχος που προκύπτει εξαιτίας της έλλειψής του.

Κίνητρο

Ποιο είναι το ιδανικό κίνητρο ενός προπονητή; Ας πούμε να φτιάξει μια καλή ομάδα. Άντε και την έφτιαξε. Και μετά; Η συντήρησή της απλώς δημιουργεί φθορά και η διάλυσή της ενοχές: άκρη δεν βγαίνει. Δεν μπορείς επίσης να είσαι προπονητής και να αλλάζεις συνέχεια ομάδες για να μην αντιμετωπίσεις τη φθορά της ρουτίνας. Τι απομένει; Κατά τον Ερικσον, το να ζεις καλά, εκμεταλλευόμενος κυρίως την ευκαιρία που σου δίνει το επάγγελμα να γίνεις κοσμοπολίτης. Ο Ερικσον μετέτρεψε τη ρουτινιάρικη καριέρα ενός προπονητή σε ταξίδι του Γκιούλιβερ: από το 1984 που πήγε στην Ιταλία και στη συνέχεια όλες οι επιλογές του είναι, όπως ο ίδιος λέει, «επιλογές ζωής», δηλαδή αποφάσεις που έχουν να κάνουν με το πόσο καλά θα περάσει στον (νέο) τόπο προορισμού. Μετά τη Ρώμη έζησε στη Λισσαβώνα, στη Φλωρεντία, στη Γένοβα, ξανά στη Ρώμη και τώρα στο Λονδίνο: και μόνο τα ονόματα των πόλεων προκαλούν ζήλια.

Εμπράκτως

Σε αυτό ο Σόλιντ μου θυμίζει τον Ερικσον: έδειξε εμπράκτως πόσο πολύ του αρέσει να ζει εδώ. Ο Ολυμπιακός δεν ήταν μια επαγγελματική επιλογή, αλλά ένας προορισμός ζωής. Το καλοκαίρι ο Γιώργος Λούβαρης ψιλογκρίνιαζε όταν η κυρία Σόλιντ απέρριπτε τα σπίτια που δεν είχαν πισίνα: λάθος του. Αυτή η αναζήτηση έδειχνε ότι οι άνθρωποι έρχονται εδώ για να ζήσουν καλά κι όχι για να κάνουν ένα σύντομο πέρασμα.

Λογικές

Όταν είχε ξεκινήσει η σεζόν, ο Νορβηγός απορούσε για το πώς γίνεται παίκτες με προσόντα να μην έχουν αυτό που οι Σκανδιναβοί αποκαλούν «τακτική παιδεία» και να παίζουν μόνο έχοντας την μπάλα στα πόδια. Δεν καταλάβαινε πώς είναι δυνατόν οι Έλληνες να μην πίνουν τον καφέ τους βλέποντας την Ακρόπολη και να τρέχουν σε μέρη που δεν έχουν τη μαγική αυτή θέα φάτσα κάρτα. Αυτές του οι απορίες ήταν λογικές. Οπως λογικό ήταν και ότι προσπάθησε να αλλάξει πολλά στην αρχή. Οχι μόνο το σύστημα ή τους ρόλους των παικτών, αλλά και τις μεθόδους προπόνησης και τη νοοτροπία. Ο Σόλιντ επιχείρησε να μάθει πολλά στα παιδιά του Ολυμπιακού –μόνο που τα παιδιά αυτά τα ξέρουν όλα. Ή θα άλλαζε ο Σόλιντ ή θα άλλαζαν τα παιδιά.

Εκτίμηση

Ένας Σκανδιναβός μετά τις αποτυχίες στο Τσάμπιονς Λιγκ θα γινόταν ξεροκέφαλος. Θα απαιτούσε περισσότερη διάθεση, σκληρότερη προπόνηση, ξεκαθάρισμα του ρόστερ ήδη από τον Δεκέμβριο ώστε να αξιοποιηθεί το διάστημα που απομένει για να χτιστεί μια νέα ομάδα. Ένας καλός Καλαματιανός θα έλεγε την ώρα της κρίσης δυο καλαμπούρια, θα πήγαινε με τα νερά των παικτών και θα ζητούσε τη βοήθειά τους. Κυρίως θα άλλαζε κι ο ίδιος, όχι για να μη χάσει την εκτίμηση της ομάδας (που, αρχικά, ανάθεμα κι αν υπήρχε), αλλά για να δείξει εμπράκτως ότι είναι μαζί της.

Επιλογή

Ο Σόλιντ σαν καλός… Καλαματιανός έκανε το δεύτερο. Οι δηλώσεις του στυλ «είναι μια ομάδα της οποίας ο μέσος όρος ηλικίας πρέπει να κατέβει» αντικαταστάθηκαν από επαίνους. Οι διαπιστώσεις ότι η ομάδα πρέπει να γίνει πιο γρήγορη πετάχθηκαν στον κουβά των αχρήστων, μαζί με το περίφημο μπλοκάκι, το οποίο έχει πολύ καιρό να το εμφανίσει, ακριβώς επειδή ενοχλούσε οπαδούς και δημοσιογράφους. Ο Σόλιντ υπερασπίστηκε με την αλλαγή του μια επιλογή ζωής: όπως κάνει ο Ερικσον.

Άψογα

Ο Ολυμπιακός θέλει νίκες, όχι χτίσιμο. Βασικός ο Σούρερ κι ας είναι 36 χρόνων. Το 4-3-3 είναι πλέον προσχηματικό, ο καθένας παίζει όπως γουστάρει. Η ομάδα δεν χρειάζεται εντάσεις: ο Καστίγιο που, κατά δήλωσή του, είχε τελειώσει, γύρισε στην αγκαλιά του, ο Τουρέ πήρε πριμ για τη νίκη επί της ΑΕΚ, ο Μπαμπανγκίντα έγινε ευκαιρία για ανέκδοτα και γελάκια κι ας είχε χαθεί για μια εβδομάδα. Με τον ΠΑΟ έγινε στρατολόγηση για να παίξουν οι πάλιουρες και με την ΑΕΚ δόθηκε ο λόγος στον «Ρίμπο» και τον «Τζόλε» για να αποφασίσουν αν θα παίξει ο Τουρέ. Η ομάδα αντάμειψε τον προπονητή κάνοντας στα δύο ντέρμπι άψογα ματς. Στα άλλα έχει το δικαίωμα να παίζει όσο χρειάζεται για να κερδίζει.

Ελ Ντοράντο

Φτάνει η ώρα που ο Σόλιντ θα σκαρφαλώσει στα κάγκελα! Αν στο Μπριζ μάθαιναν τη μεταμόρφωσή του θα πάθαιναν σοκ. Αλλά στο Μπριζ κοιμούνται νωρίς, έχει υγρασία και κρύο, τα παιδιά κολυμπούν σε δημοτικές πισίνες, ο πρόεδρος δεν δίνει πριμ νίκης για τα ντέρμπι. Εδώ είναι το Ελ Ντοράντο κι ο Σόλιντ το βρήκε…

Αξιοπρέπεια

Πιο πολύ και από την εμφάνιση της ΑΕΚ μου άρεσε η στάση του Ντέμη Νικολαΐδη μετά το τέλος του ντέρμπι. Ο πρόεδρος της ΑΕΚ θα μπορούσε να λαϊκίσει. Να πει ότι στον Σορεντίνο έπεφταν δυναμιτάκια, ενώ στο πρώτο ματς επικράτησαν συνθήκες κολεγίου. Να τα βάλει με τον Τσίκινη επικαλούμενος τη μαρτυρία του Βαρούχα, ο οποίος είδε πέναλτι στο χέρι του Ανατολάκη, και να υπενθυμίσει ότι πέρυσι δεν τον ήθελε για διαιτητή των ματς της ΑΕΚ. Θα μπορούσε να βρει δικαιολογίες (όπως το γρήγορο γκολ του Οκκά) ή δεν ξέρω τι άλλο: γενικά όσο πιο μεγάλη είναι μια ήττα τόσο πιο πολλές οι κουταμάρες που ακούς από τον ηττημένο. Ο Ντέμης δεν έπεσε σε αυτή την παγίδα. Έδωσε σε όλους ένα μεγάλο μάθημα αξιοπρέπειας.

Στο φινάλε, τι θα μπορούσε να πει ο Ντέμης; Να τα βάλει με τον Τσίκινη; Πρώτον, ο διαιτητής δεν διαμόρφωσε το αποτέλεσμα και δεν είναι σίγουρα αυτός ο λόγος που η ΑΕΚ ηττήθηκε και μάλιστα με βαρύ σκορ. Και δεύτερον, ο Νικολαΐδης ακολουθεί απέναντι στην ΕΠΟ και τη διοίκησή της (δηλαδή απέναντι στους καθ’ ύλην αρμόδιους της ελληνικής διαιτησίας) μια πολιτική αγάπης και συμπάθειας: τα αισθήματα είναι τόσο αμοιβαία που αν έβαζε τις φωνές για τον διαιτητή, θα γελούσαν και οι καρέκλες του γραφείου του Πατρίκ και του Κουρίδη!

Ένας ηγέτης όπως ο Ντέμης, ο οποίος μάλιστα προσπαθεί να κάνει πρωταθλητισμό επενδύοντας σε ιδέες και επικοινωνιακές στρατηγικές και όχι σε χρήματα (τα οποία άλλωστε δεν υπάρχουν), πρέπει σε αυτές τις στιγμές να αντιδρά ψύχραιμα. Κυρίως οφείλει να κάνει σωστά την ανάλυση της κατάστασης τη στιγμή που πρέπει: η ευθύνη του Ντέμη θα υπάρξει αν δεν αναλύσει την κατάσταση σωστά.

Για την ώρα, είναι μια καλή ευκαιρία να βγάλουν τη χολή που κρατούσαν στο στόμα όλοι όσοι τον περιμένουν καιρό τώρα στη γωνία. Όποιος θα ήθελε να γίνει «Νικολαΐδης στη θέση του Νικολαΐδη», όποιος φαντάζεται τον εαυτό του διοικητή της «Ένωσης» μετά την ανακοίνωση της έφεσης της Εnic για την τριτανακοπή, καλό είναι τώρα να ξεσαλώσει. Το να κατηγορείς εκ του ασφαλούς είναι πολύ βολικό. Ειδικά όταν δεν έχεις τίποτα να προτείνεις…