Το χρονικό ενός προαναγγελθέντος διαζυγίου (Sportday / Βασίλης Σαμπράκος)

Ο Σάντος και ο Νικολαΐδης είχαν αποφασίσει εδώ και αρκετές ημέρες, ο καθένας ξεχωριστά, να βάλουν τέλος στη συνεργασία τους και ο προπονητής επέλεξε να πει πρώτος και δημοσίως το «αντίο»

Το μόνο που εκπλήσσει τους παρατηρητές της πορείας του Φερνάντο Σάντος στον πάγκο της ΑΕΚ είναι η χρονική στιγμή που επέλεξε για να αποκαλύψει την απόφασή του να αποχωρήσει.

Το περιεχόμενο της απόφασης, όμως, δεν προκαλεί έκπληξη. Ο προπονητής που το καλοκαίρι του 2004 δέχθηκε πρόταση για 4ετές συμβόλαιο και προτίμησε να υπογράψει 2ετές, που άκουσε τα περασμένα Χριστούγεννα ότι του ετοιμάζουν πολυετές συμβόλαιο, το οποίο δεν είδε ποτέ, που ήξερε ότι αναλαμβάνει 4ετές πρότζεκτ και έμεινε το τελευταίο τρίμηνο δίχως ενημέρωση σχετικά με την παραμονή του, ήταν πολύ λογικό να αποφασίσει να πει αντίο. Είναι πιθανό, θα το μάθουμε στις επόμενες ημέρες, να αποδειχθεί ότι ο Σάντος πρόλαβε τον Ντέμη Νικολαΐδη και τον έβγαλε από τη δύσκολη θέση. Ακόμα και έτσι όμως να είναι, η κίνηση του Πορτογάλου δείχνει αξιοπρέπεια. Δεν έμεινε κολλημένος στον πάγκο με την ελπίδα να πάρει Κύπελλο και δεύτερη θέση και μετά να προσπαθήσει να πείσει τον Νικολαΐδη να τον κρατήσει, εκμεταλλευόμενος το τελευταίο χειροκρότημα της εξέδρας, το οποίο μετρά πάντα ως τελευταία εντύπωση. Επέλεξε να φύγει κύριος, όπως ήρθε και τις δύο φορές στην ΑΕΚ και όπως αποχώρησε το καλοκαίρι του 2002.

Η αδικία

Στις συζητήσεις του Μαρτίου ο Σάντος είχε διευκολύνει τον Νικολαΐδη στο θέμα του συμβολαίου του. Ο προπονητής δεν πίεσε να μάθει αν θα του προταθεί επέκταση της συνεργασίας. Είχε όμως, όπως αποδεικνύεται, δώσει καιρό μέχρι το Πάσχα. Στο διάστημα αυτό, από τον Μάρτιο μέχρι τα μέσα Απριλίου, δεν ήταν σε πολύ καλή ψυχολογική κατάσταση. Με την επιστροφή του από την Πορτογαλία, όπου πέρασε τις διακοπές του Πάσχα, ο 52χρονος προπονητής έδειχνε «ανεβασμένος». Ανθρωποι που τον γνωρίζουν καλά εκτιμούν ότι εκείνες τις ημέρες έφτασε στην απόφαση να μην περιμένει άλλο τον Νικολαΐδη.

Στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου δεν ήθελε να πει περισσότερα. Προφανώς επειδή υπάρχει ο σημερινός τελικός του Κυπέλλου και ο κυριακάτικος «τελικός» της δεύτερης θέσης. Για απαντήσεις παρέπεμψε σε συνέντευξη Τύπου, την οποία λογικά θα δώσει ύστερα από τη λήξη των αγώνων ως αποχαιρετιστήρια. Δεν είναι στον χαρακτήρα του να παραπονιέται δημοσίως. Η αλήθεια όμως είναι ότι τους τελευταίους μήνες η διοίκηση της ΑΕΚ δεν του φέρθηκε καλά. Τα ραντεβού με τον Νικολαΐδη τον τελευταίο μήνα αραίωσαν, ενημέρωση για το θέμα του συμβολαίου του δεν έλαβε, δημοσιεύματα που έφεραν τη διοίκηση να ψάχνει προπονητή στο εξωτερικό διάβασε, συμμετοχή στην επιλογή του προπονητικού κέντρου για το βασικό στάδιο της θερινής προετοιμασίας δεν είχε, ενημέρωση για ζητήματα που αφορούσαν στο ποδοσφαιρικό τμήμα τη δεχόταν τελευταίος αντί πρώτος. Η συμπεριφορά της διοίκησης απέναντί του το τελευταίο δίμηνο δεν υποδηλώνει σεβασμό απέναντι σε έναν άνθρωπο που ρίσκαρε το καλοκαίρι του 2004, όταν ανέλαβε μία ημιδιαλυμένη ομάδα και δούλεψε πολύ για να την κάνει νικήτρια. Η συμπεριφορά ήταν άδικη για τον Σάντος.

Οι λόγοι

Οι κινήσεις του Νικολαΐδη στο θέμα αυτό «φώναζαν» από τον περασμένο Μάρτιο ότι έχει προβληματιστεί. Εδώ και περίπου ένα μήνα έδειχναν ότι έχει αποφασίσει. Οι λόγοι που τον έχουν οδηγήσει στην επιλογή να αντικαταστήσει τον Φερνάντο Σάντος θα αποκαλυφθούν προφανώς από τον πρόεδρο της ΑΕΚ στη συνέντευξη Τύπου που έχει «τάξει» στο τέλος των αγώνων. Αν το βασικό κριτήριο επιτυχίας που είχε τεθεί στον Σάντος ήταν η επίτευξη στόχων, η απόφαση τον αδικεί κατάφωρα. Το επιχείρημα περί μη αξιοποίησης των πιτσιρικάδων καταρρίπτεται από τη δήλωση του Σάντος («Δεν μου ζήτησε κανείς να βασιστώ στους νεαρούς. Σε αυτή την περίπτωση δεν θα μιλούσαμε για 4ετές πλάνο, αλλά για 6ετές ή 7ετές. Με άλλους στόχους. Το πλάνο έλεγε ξεκάθαρα ότι πρέπει να δημιουργήσουμε μια βάση ομάδας που θα απαρτίζεται από 20-22 ποδοσφαιριστές και μέσα σε αυτούς να υπάρχουν 5-6 νεαροί, που θα προετοιμάζονται για να γίνουν το μέλλον της ομάδας»). Η ευθύνη για τις μεταγραφές είναι συνολική, αφού συναποφάσισαν οι Νικολαΐδης, Ιβιτς και Σάντος. Κατά συνέπεια, στον προπονητή θα χρεωθεί κυρίως η έλλειψη ποιότητας στο θέαμα που προσέφερε η ΑΕΚ των πολλών αγχωτικών νικών στα τελευταία λεπτά και η διαπίστωση ότι σε αρκετά σημαντικά παιχνίδια η ομάδα έδειξε ότι δεν είχε προετοιμαστεί κατάλληλα στον ψυχολογικό τομέα. Δηλαδή, πολύ κομψά, το «με αυτόν δεν μπορούμε να πάμε παραπάνω».
Από τη στιγμή που αποφάσισε ότι είναι πιο συμφέρουσα για την ομάδα η επιλογή της αλλαγής προπονητή, ο Νικολαΐδης είχε μπροστά του τρεις δρόμους συμπεριφοράς απέναντι στον Σάντος: να του πει την αλήθεια, να υποκριθεί ότι δεν έχει αποφασίσει και το σκέφτεται, να αποφύγει να του μιλήσει επί του θέματος ώστε να μην αναγκαστεί να πει ούτε αλήθεια ούτε ψέματα. Επέλεξε τον τρίτο δρόμο, που ήταν ο πιο εύκολος από πλευράς ψυχολογικής φθοράς για τον ίδιο και ο δεύτερος πιο μειωτικός για τον Σάντος. Γιατί δεν επέλεξε τον πρώτο; Είτε επειδή διατηρούσε αμφιβολίες και ήθελε να κερδίσει χρόνο για να το ξανασκεφτεί μέχρι την τελευταία στιγμή είτε επειδή φοβήθηκε το ενδεχόμενο να επιδράσει αρνητικά στη δουλειά του Πορτογάλου αυτή η είδηση.

Το timing

Προτού ανακοινώσει την απόφασή του στους παίκτες, ο Σάντος την είχε ανακοινώσει στον Νικολαΐδη. Αυτό προδίδει το «η απόφαση ήταν κοινή» που απαντούσαν στη σχετική ερώτηση τα στελέχη της ΠΑΕ. Τι σημαίνει αυτό; Οτι ο Σάντος είπε «φεύγω» και ο Νικολαΐδης συμφώνησε ότι είναι καλύτερο να μην συνεχίσουν τη συνεργασία τους. Συμφώνησαν να βάλουν τέρμα σε μία 2ετή συνεργασία που αν κλείσει με Κύπελλο και δεύτερη θέση θα χαρακτηριστεί πάρα πολύ επιτυχημένη. Δεδομένου ότι συζήτησαν επί του θέματος, είναι μάλλον απίθανο να μη μοιράστηκε ο Σάντος με τον Νικολαΐδη τη σκέψη του να προχωρήσει σε αυτή την αποκάλυψη πριν από τον τελικό. Αυτή είναι και η αίσθηση όσων βρίσκονται κοντά σε πρόεδρο και προπονητή από προχθές το απόγευμα στο ξενοδοχείο «Aldemar» της Κρήτης όπου μένουν.

Ο προπονητής έφτασε σε αυτή την επιλογή, επειδή εκτιμά ότι η δημοσιοποίηση μιας απόφασης την οποία είχαν αντιληφθεί οι ποδοσφαιριστές μόνο θετική επίδραση θα έχει στην απόδοσή τους. Θέλει πολύ να αποχαιρετήσει την ΑΕΚ με το Κύπελλο και τη δεύτερη θέση. Τόσο για συναισθηματικούς λόγους όσο και λόγω εγωισμού και επαγγελματικού συμφέροντος. Και επειδή ξέρει ότι είναι πολλοί οι ποδοσφαιριστές που τον σέβονται, τον εκτιμούν και τον εμπιστεύονται, εκτιμά προφανώς ότι θα παίξουν και γι' αυτόν σήμερα στο Παγκρήτιο.