Τέλος εποχής (Sportday / Αντώνης Πανούτσος)

Τελικά τι ήταν η φετινή σεζόν για την ΑΕΚ; Οχι μέσα από το φίλτρο της επικοινωνίας, σύμφωνα με την οποία όμορφα γήπεδα χτίζονται σε ονειρεμένα μέρη της Αττικής, που μέχρι χθες νομίζαμε ότι είναι σκουπιδότοποι και ποδοσφαιριστές ανταλλάσσουν αστεία στις προπονήσεις κάτω από το βλέμμα του μεγάλου δασκάλου Φερνάντο Σάντος, βάζοντας στοίχημα μια πορτοκαλάδα. Οχι στο σκηνικό του Τρούμαν Σόου, αλλά στην πραγματικότητα. Στη ζωή, που ο μέσος όρος ηλικίας της ενδεκάδας σε ορισμένα ματς του δευτέρου γύρου ξεπερνούσε τον αντίστοιχο του Ολυμπιακού. Η φετινή σεζόν για την ΑΕΚ θα ήταν μέτρια. Το τέλος της, όμως, την κάνει να μοιάζει με καταστροφή.

Είναι απίθανο η Ξάνθη να κερδίσει το τελευταίο ματς στο ΟΑΚΑ. Στη λογική του ελληνικού πρωταθλήματος, ομάδα που δεν ενδιαφέρεται να κόψει βαθμό από άλλη, η οποία έχει ανάγκη τους βαθμούς, είναι casus belli. Αμφιβάλλω ότι θα υπάρχει έστω και ένας οπαδός της που θα θεωρεί τη σεζόν επιτυχημένη. Το ερώτημα, όμως, είναι τι πρόκειται να γίνει για την ΑΕΚ της επόμενης σεζόν. Γιατί μέχρι στιγμής και σε αντίθεση με την περσινή χρονιά, δεν έχει κλείσει ούτε μία μεταγραφή, ενώ έχει προστεθεί το πρόβλημα της εξεύρεσης προπονητή, το οποίο πέρυσι δεν υπήρχε.

Η ίδια μεταγραφική απραξία ισχύει και στον Παναθηναϊκό. Ο ένας-δύο Σκανδιναβοί ποδοσφαιριστές που θα ικανοποιήσουν τον Μπάκε θα αποκτηθούν, αλλά είναι αμφίβολο το κατά πόσο μπορούν να δυναμώσουν την ομάδα. Ιδιαίτερα όταν μοιάζει να ξεκινάει η κλασική ιεροτελεστία της αποκάλυψης του ετήσιου προδότη. Πρόπερσι ήταν ο Αντωνάκης, πέρυσι το Παλτό, φέτος φαίνεται ότι θα είναι ο Μύτος. Το χόμπι ικανοποιεί απόλυτα τη ματαιοδοξία των γνωστών ρουφιάνων που θα ήθελαν κάθε νέο παίκτη να χαμηλώνει τα μάτια, να βγάζει τα κόκκινα παπούτσια να τους μιλάει στον πληθυντικό. Μόνο που αυτή η περιγραφή είναι του άχρηστου, που ανεβαίνει γλείφοντας και έτσι ικανοποιείται η ματαιοδοξία των ρουφιάνων, αλλά ομάδα δεν γίνεται.

Ο Ολυμπιακός έχει φτάσει στο οριακό σημείο να προκαλεί τη φύση. Δύο χρόνια πριν, όταν ο Παναθηναϊκός κατακτούσε το νταμπλ, η ομάδα του Ολυμπιακού έδειχνε πολύ γερασμένη για να διεκδικήσει τίποτα ηρωικότερο από συντάξιμα. Προς έκπληξη όλων και με τη βοήθεια του Παναθηναϊκού που έκανε την ομάδα maison de tolerance, διώχνοντας τον Σουμ, η γερασμένη ομάδα του Ολυμπιακού πήρε δύο κολλητά νταμπλ. Η διοίκησή του μπορεί να προσπαθήσει να ανατρέψει κάθε φυσικό ποδοσφαιρικό κανόνα κυνηγώντας και τρίτο νταμπλ με τους ίδιους παίκτες. Θα προκαλεί, όμως, τους θεούς. Αυτό που οι αρχαίοι ονόμαζαν ύβριν και οι θεοί το τιμωρούσαν πολύ πολύ αυστηρά. Μέχρι και με το να στείλουν την ομάδα στο ΟΥΕΦA.


Το ζητούμενο στη σχέση της διοίκησης της ΑΕΚ με τον νέο της προπονητή είναι η ειλικρίνεια. Θέλουμε νέα ομάδα ή θέλουμε την καλύτερη δυνατή θέση εδώ και τώρα; Αν υπολογιστεί ότι το προφίλ της ομάδας και της μπάλας που θα παίζει ήταν η αιτία του χωρισμού με τον Φερνάντο Σάντος, με τον οποίο η σχέση ήταν και μακρόχρονη και προσωπική, είτε η διοίκηση έχει πρόβλημα να εξηγήσει τι θέλει είτε πραγματικά δεν ξέρει τι θέλει. Το δεύτερο, την τάση της διοίκησης του Νικολαΐδη να αλλάζει γνώμη ανάλογα με τα αποτελέσματα, δείχνει η παραίτηση από το Δ.Σ. του Γιώργου Κιντή, όταν ο τελευταίος διαφώνησε στο κυνήγι των άμεσων αποτελεσμάτων.

Το ζητούμενο για την ομάδα του Νικολαΐδη είναι να προσδιορίσει τη σχέση της με τους οπαδούς. Την πρώτη χρονιά είχε την τύχη να μπορεί να έχει στο γήπεδο ολόκληρο το φάσμα των οπαδών της ομάδας. Από τις οικογένειες μέχρι τους χούλιγκαν. Τον δεύτερο, όμως, χρόνο ένα λάθος ψύχρανε τη σχέση με τους πρώτους και τα επεισόδια στο Περιστέρι έδειξαν τα όρια της σχέσης με τους δεύτερους.

Η σχέση με τη μεγάλη μάζα των οπαδών χάλασε, όταν η διοίκηση της ΑΕΚ ανέβασε αδικαιολόγητα τις τιμές των εισιτηρίων διαρκείας. Η αντίδραση μοιάζει να μην ήταν αναμενόμενη, αλλά το αποτέλεσμα ήταν εμφανές. Δραματική μείωση των θεατών στο ΟΑΚΑ. Η σχέση με τους οργανωμένους φάνηκε πόσο περίπλοκη ήταν μετά το Περιστέρι. Τότε έγινε σαφές κάτι σημαντικό. Οτι η «Original 21» ποτέ δεν θα στρεφόταν κατά «αδελφών», αλλά και ότι η ομάδα του Νικολαΐδη ήταν δύσκολο να απομακρυνθεί από την «21», που την είχε στηρίξει σε δύσκολες μέρες.

Φτάνουμε λοιπόν στον τελικό. Η διοίκηση της ΑΕΚ ακολούθησε την πάγια τακτική που είχε ακολουθήσει και στην περίοδο που προσπαθούσε να βάλει την ΠΑΕ στο 44. Τον καταλογισμό ευθύνης στο κράτος για πλημμελή εκτέλεση των καθηκόντων του. Η τακτική ξεκίνησε με την έκφραση δημόσιας δυσαρέσκειας για τον ορισμό του τελικού στην Κρήτη, σημειώνοντας πάντα ότι «αν συμβούν επεισόδια, το λάθος δεν θα είναι δικό μας». Αυτό γινόταν για να αντιμετωπιστεί ο κίνδυνος της τιμωρίας στην περίπτωση επεισοδίων. Τελικά επεισόδια δεν έγιναν στο γήπεδο, αλλά στο πλοίο της επιστροφής από το Ηράκλειο.

Εδώ η περίπτωση ήταν δυσκολότερη. Τα επεισόδια στο «Ιεράπετρα» δεν μπορούσαν να αποδοθούν σε προβοκάτσια των αντιπάλων οπαδών, σε προκλήσεις της αστυνομίας, σε σκοτεινούς αντιντεμικούς κύκλους. Τα εισιτήρια είχαν διατεθεί από την «Original» και όχι από τους «Πειρατές» ή τα «Πατήσια». Κάθε εισιτήριο είχε παραλήπτη με όνομα, αφού μιλάμε για εξακόσια άτομα. Τα επεισόδια κράτησαν ώρες και κανένας δεν μπορεί να πει «όλα έγιναν τόσο ξαφνικά». Και η ναύλωση του πλοίου δεν μπορεί να αποδοθεί σε ανθρωπιστική κίνηση για την αποφυγή επεισοδίων, σε περίπτωση που οι ΑΕΚτσήδες συνταξίδευαν με τους Ολυμπιακούς από τον Πειραιά. Αυτό θα συνέβαινε αν το πλοίο είχε ναυλωθεί από την αρχή. Το πλοίο ναυλώθηκε, ακολούθως η ναύλωση ακυρώθηκε επειδή δεν κλείνονταν θέσεις και ξαναναυλώθηκε όταν η «Original» το απαίτησε από τον Ντέμη, επειδή δεν ήθελαν να φύγουν από τον Πειραιά.

Τα επεισόδια όμως έγιναν, οι απαιτήσεις για αποζημίωση είναι μεγάλες και κάποιος πρέπει να βρεθεί να πληρώσει. Η ΑΕΚ, εκτός του ότι δεν θα ήθελε να χαλάσει τη σχέση της με την TUI, την οποία έχει για χορηγό, έχει δώσει εγγυητική επιστολή για να ναυλώσει το πλοίο. Οπότε επιστρατεύεται η κλασική από την εποχή του 44, τακτική της κρατικής ευθύνης. Ο Νικολαΐδης έχει στείλει επιστολή στον Πολύδωρα, το πλοίο θα έπρεπε να επιστρέψει στο Ηράκλειο, η αστυνομία έπρεπε να κάνει συλλήψεις ώστε η ΑΕΚ να μπορεί να κάνει αγωγές. Ad infinitum, ad nauseam...

Το θέμα δεν είναι αν για λόγους επικοινωνίας η ΑΕΚ ρίχνει το βάρος στο κράτος ή -ακόμα δυσκολότερο- αν μπορέσει να εγείρει αξίωση κατά της πολιτείας. Το θέμα είναι να εξεταστεί ειλικρινά η σχέση της με τους οργανωμένους. Μπορεί να συμβιώσει και να συνεργαστεί μαζί τους; Ο Ντέμης Νικολαΐδης δεν έχει παρά να κοιτάξει σαν σφαίρα μέντιουμ των βόμβα της «Original» που έχει τατουάζ στο μπράτσο για να δει την αλήθεια. Η «Original» από ιδεολογία και πρακτική θα βγάζει μια χλιαρή ανακοίνωση όποτε γίνεται ντου σε αεροδρόμιο ή πλιάτσικο σε καράβια, αλλά δεν πρόκειται να δώσει «αδελφό» ή ακόμα λιγότερο να πλακωθεί μαζί του. Εκτός του ότι αν επιλεγόταν ο δεύτερος δρόμος, το αποτέλεσμα μπορούσε να δείξει ότι η «Original» δεν είναι πια το δυναμικότερο κομμάτι της κερκίδας... Οπότε η απόφαση είναι σαφής. Συνεργαζόμαστε γνωρίζοντας ότι τα επεισόδια στο γήπεδο, στο αεροδρόμιο και το καράβι κατά καιρούς θα επαναλαμβάνονται ή κόβουμε τη σχέση; Μία απόφαση είναι μόνο.

Το μόνο που δεν μπορεί να γίνεται είναι η διοίκηση της ΑΕΚ να δηλώνει αμέτοχη για τα επεισόδια. Η διοίκηση δίνει τα εισιτήρια γνωρίζοντας πού πιθανότατα θα καταλήξουν. Η διοίκηση ναυλώνει το καράβι, δίνοντας τον απομονωμένο χώρο για κάθε φύσεως καφρίλες. Υπάρχει φυσικά το επιχείρημα: «Αν δεν τους δώσουμε εισιτήρια την επόμενη φορά, θα μας τα σπάσουν στο ΟΑΚΑ». Να το ακούσουμε, όμως, φωναχτά. Γιατί τότε η διοίκηση της ΑΕΚ θα ομολογεί ότι είναι θύμα εκβιασμού και ότι αυτοί που παίρνουν τα εισιτήρια των οργανωμένων είναι οι ίδιοι που κάνουν τα επεισόδια.

Ο Ολυμπιακός περισσότερο και ο Παναθηναϊκός λιγότερο έχουν αποφασίσει να έχουν την παραδοσιακή σχέση με τους οργανωμένους. Να τους δίνει εισιτήρια, να τους έχει σαν εκστρατευτικό σώμα και αν το παρακάνουν, να τους τραβάει λίγο το αυτί. Η ΑΕΚ λέει ότι θέλει μια διαφορετική σχέση. Δυστυχώς, σχέση δεν μπορεί να υπάρξει. Τουλάχιστον όσο η ηγεσία της «Original» δεν μπορεί να δεχθεί στο να δηλώνεις οπαδός μιας ομάδας ώστε να μπορείς να κάνεις επεισόδια -το χρώμα της φανέλας είναι συμπτωματικό.

Όλα τ' άλλα, περί «αδελφών» από τους οργανωμένους, περί «κυβερνητικής ανεπάρκειας» από τη διοίκηση, είναι φτηνοί συναισθηματισμοί από τους πρώτους και φτηνά επικοινωνιακά τρικ από τους δεύτερους. Το όργανο της τάξης μπορεί να είναι ανίκανο, ο ένοχος όμως είναι αυτός που κάνει το έγκλημα. Αυτοί ήταν οι 30, 40 ή 600 οργανωμένοι που βρίσκονταν στο πλοίο. Οπως και συναυτουργός είναι αυτός που δημιούργησε τις συνθήκες για την τέλεση του εγκλήματος. Και αυτή ήταν η διοίκηση της ΑΕΚ, που έδωσε τα εισιτήρια γνωρίζοντας πού πιθανόν θα καταλήξουν και ναυλώνοντας το καράβι γνωρίζοντας ποιοι θα ταξιδέψουν. Ολα τα υπόλοιπα είναι δικαιολογίες. Όσων κοιτάζουν τον καθρέφτη και ελπίζουν ότι θα δουν το πρόσωπο άλλων.