Η Ευρωπαϊκή Ένωση προτείνει άμεσα μέτρα στον χώρο του ποδοσφαίρου. Τα σημαντικότερα είναι η καθιέρωση ορίου αμοιβής (χωρίς να διευκρινίζεται αν θα είναι για κάθε παίκτη ή το σύνολο της ομάδας), μέγιστου αριθμού παικτών σε μία ομάδα, χρήσης μέρους των εσόδων του Τσάμπιονς Λιγκ για ανάπτυξη υποδομών, μίνιμουμ αριθμού γηγενών παικτών, έρευνας των περιπτώσεων πολυϊδιοκτησίας και μεγαλύτερου ελέγχου των μάνατζερ. Σε μικρότερο ή μεγαλύτερο βαθμό, από τα συγκεκριμένα προβλήματα έχουμε απ' όλα. Συν μερικά made in Greece.
Το πρώτο καθαρά ελληνικό πρόβλημα είναι η ευκολία με την οποία μπορεί να φτάσει μια ομάδα στην Α' Εθνική. Ας το ονομάσουμε «σύνδρομο του Ακράτητου». Που ένας ιδιοκτήτης δίνει ή βρίσκει λεφτά για να ανεβάσει την ομάδα του στην Α' Εθνική. Το φαινόμενο εμφανίστηκε αρχικά στην πρώτη εποχή της Παράγκας, όταν οι Παραγκίτες μπορούσαν να ανεβάζουν και να κατεβάζουν ομάδες από το τρένο της ανόδου. Έτσι εμφανίστηκαν φαινόμενα τύπου Λεωνιδίου και Ακράτητου, που ο δεύτερος ανέβηκε και το πρώτο φιλοδοξούσε να ανέβει στην Α' Εθνική με σύνολο οπαδών που δεν γεμίζουν αίθουσα του Village και όχι γήπεδο. Επίσης, κυρίως την εποχή των μεγάλων τηλεοπτικών δικαιωμάτων, ένας ιδιοκτήτης μπορούσε να ανεβάσει μια ομάδα αδιαφορώντας για τα εισιτήρια. Η ΕΠΑΕ δεν προσπάθησε και η Σούπερ Λίγκα δεν έχει προτείνει λύση στο πρόβλημα των ομάδων-φαντασμάτων. Και όσο δεν ακούγεται λύση, το πρόβλημα παραμένει.
Το άλλο μεγάλο καθαρά ελληνικό πρόβλημα είναι η διαιτησία. Ενώ στην υπόλοιπη Ευρώπη οι ομοσπονδίες προσπαθούν να έχουν αδέκαστη διαιτησία –και όταν δεν το πετυχαίνουν γίνονται έρευνες, όπως στην Ιταλία– στην Ελλάδα έχουμε αντιληφθεί τη διαιτησία σαν μοίρασμα κουκουτσιών από αυτόν που δεν φωνάζει ή δεν τα χρειάζεται σε αυτόν που φωνάζει ή τα έχει ανάγκη. Το σύνδρομο «Πορφύρη». «Σφύρα, αγόρι μου, Πανιώνιο, που χρειάζεται βαθμούς για να σωθεί, και μην ασχολείσαι με τον ΠΑΟΚ. Δεν έχει τόσο μεγάλη ανάγκη τους βαθμούς ώστε να σκούζει και ο Γούμενος έχει μεγαλύτερα προβλήματα για να ασχολείται με τα πέναλτι».
Το μεγαλύτερο, όμως, πρόβλημα που έχει το ελληνικό ποδόσφαιρο αφορά στη διάθεση της ΕΠΟ να εφαρμόσει τον νόμο. Για την ΕΠΟ ο νόμος είναι κάτι σαν τις δίαιτες. Απαραίτητος, αλλά όχι τόσο ώστε να μην αρχίσουμε να τον εφαρμόζουμε από Δευτέρα. Δεν μπορεί ο ΠΑΟΚ να πάρει άδεια για τα ματς του ΟΥΕΦΑ. «Θα ζητήσουμε από την ΟΥΕΦΑ να δώσει δύο εβδομάδες παράταση». Οπότε ο επόμενος, γνωρίζοντας το προηγούμενο του ΠΑΟΚ, γιατί να κάθεται και να σκοτώνεται να είναι σύννομος μέσα στους προβλεπόμενους χρόνους; Έχει δικαίωμα στην 15ήμερη παράταση, όπως δόθηκε και στον προηγούμενο. Και, φυσικά, κανένας δεν παίρνει τις προθεσμίες στα σοβαρά...
Τα προαναφερθέντα ας είναι τροφή για σκέψη, μέρες πριν από την τελική αναμέτρηση μεταξύ Γκαγκάτση - Ορφανού για την ανεξαρτησία της ομοσπονδίας στην πίεση της κυβέρνησης. Διότι μπορεί η προσπάθεια του Ορφανού να σπρώξει τον Βίκτωρα και τα δικά του παιδιά να είναι χυδαία, αλλά και ο τρόπος με τον οποίο η ΕΠΟ αντιμετωπίζει τα προβλήματα του ελληνικού ποδοσφαίρου είναι, στην καλύτερη περίπτωση, ευκαιριακός. Στη χειρότερη, νταραβεριτζίδικος.
Επτακόσια πενήντα δύο τρισεκατομμύρια και τον τζίρο της Octagon από το 2004. Να ξανακάνω προσπάθεια; Εννιακόσια πεντάκις εκατομμύρια και τα κοσμήματα της Γιάννας μαζί με τα κουτιά. Να ξανακάνω; Και τι νόημα θα έχει; Ο παμμέγιστος Γιάννης Γούμενος το είπε καθαρά στον Κουρίδη και τον Πιλάβιο: «Μέσα σε δύο ημέρες ο ΠΑΟΚ θα έχει τόσα χρήματα, που δεν θα μπορεί κανείς σας να τα φανταστεί». Εγώ τουλάχιστον προσπάθησα, αλλά δεν τα κατάφερα.
Τι κατάφερε, όμως, ο Γούμενος; Να πάρει μια παράταση υποβολής της δήλωσης ονομάτων των ελληνικών ομάδων που θα καταθέσει η ΕΠΟ στην ΟΥΕΦΑ. «Σας παρουσίασε κάποιο χαρτί, κάποια, τέλος πάντων, απόδειξη ότι υπάρχει άνθρωπος που σκοπεύει να βάλει στον ΠΑΟΚ λεφτά;». Στην άλλη άκρη της γραμμής ο άνθρωπος της ΕΠΟ ακούστηκε να ψιλογελάει. «Κάτι, τέλος πάντων, από τον Θόδωρο Αγγελόπουλο;». Τα ντεσιμπέλ ανέβαιναν. «Μήπως σας έδειξε την ταυτότητα του Θόδωρου για να σας αποδείξει ότι έχουν βρεθεί;». Τουλάχιστον από το γέλιο κατάλαβα ότι είχα φτιάξει τη μέρα του ανθρώπου. Να είμαι καλά. Κάτι, όμως, που δεν προβλέπω να συμβεί στον ΠΑΟΚ.
Διότι ήδη έχουμε πέσει στο αγαπημένο επικοινωνιακό χόμπι παραγόντων και δημοσιογράφων. Που όταν βγαίνει μια είδηση η οποία μοιάζει απίθανη, το επιχείρημα είναι «και γιατί δεν τη διαψεύδει αυτός που τον αφορά;». Η σωστή απάντηση είναι «επειδή την έχει γραμμένη την είδηση», αλλά η απάντηση που βγαίνει μέσα από την πείρα είναι «και να τη διαψεύσει τι θα βγάλει;». Οταν κάποιος, όπως ο Θόδωρος Αγγελόπουλος, πρηστεί πια και βγάλει διάψευση, το επόμενο βήμα είναι… περιμένετε να σας το γράψω ακριβώς όπως συνηθίζεται: «Αλλά τι περιμένουμε να έκανε; Ήταν υποχρεωμένος να διαψεύσει την είδηση μέχρι να τελειώσουν οι διαπραγματεύσεις». Οπότε, διαψεύδεις, δεν διαψεύδεις, σε έχουν γραμμένο και συνεχίζουν.
Κάθε περίοδος και κάθε ομάδα έχει τους παράγοντες που, όταν η κατάσταση γίνεται στριμόκωλη, τους εμφανίζουν σαν σωτήρες. Στον Ολυμπιακό, όποτε η ομάδα έκανε να πάρει πρωτάθλημα πάνω από δύο χρόνια εμφανιζόταν η ομάδα των εφοπλιστών με επικεφαλής τον Ευθυμίου, που «θα αναλάβει και θα πουλήσει πέντε καράβια για να πάρει το μεγάλο "δεκάρι", που θα ξανακάνει τον Ολυμπιακό τεράστιο». Στην ΑΕΚ παλιότερα υπήρχε ο «Κύπριος Χατζηιωάννου», που όταν οι ΑΕΚτσήδες δεν άντεχαν πια να ακούν το όνομά του αντικαταστάθηκε από τον «μεγαλοεφοπλιστή Λάτση». Στα τέλη της εποχής της ENIC πρέπει να είχα πάρει και πέντε φορές στο τηλέφωνο ένα στενό συνεργάτη του Σπύρου Λάτση, τον κύριο Πλακόπιτα (το «κύριος» να ξέρετε ότι πάντα το βάζω όταν έχω ξεχάσει το μικρό όνομα κάποιου), για να τον ρωτήσω εάν ο Λάτσης ενδιαφέρεται να αγοράσει την ΑΕΚ. Ο άνθρωπος μου είχε πει «όχι» σε όλους τους τόνους –και αν συνεχίζονταν τα τηλέφωνα και σε όλες τις γλώσσες. Υποθέτω ότι το ίδιο είχε κάνει και με άλλους δημοσιογράφους. Παρά ταύτα, κάθε ημέρα δημοσιευόταν η είδηση «Κοντά στην αγορά της ΑΕΚ ο Λάτσης» και κάπου στα μικρά «…από το περιβάλλον του διαψεύστηκε το ενδιαφέρον. Αλλά είχαν υποχρέωση να το κάνουν». Διάβαζα το τελευταίο και σκεφτόμουν ότι αν βρισκόμουν στη θέση του Πλακόπιτα, θα είχα καρυδώσει άνθρωπο.
Τώρα γίνεται το νταβαντούρι με τον ΠΑΟΚ. Ο Θόδωρος, που είναι και γαύρος και αρκετά νούμερο για να θέλει να αγοράσει το μεγαλύτερο μαγαζί, βγάζει διάψευση. Τίποτα. Ο Γιώργος Κασιμάτης κάνει δηλώσεις: «Εδώ και δύο μήνες υπάρχει και συζητιέται το συγκεκριμένο θέμα. Αυτό που τώρα μπορούμε να πούμε είναι ότι φτάσαμε στο τέλος. Δεν υπάρχουν και άλλα χρονικά περιθώρια. Έχουν ξεκαθαρίσει όλα και απομένει μόνο η τελική απόφαση του επενδυτή». Και πάνω από τις δηλώσεις, στο ρεπορτάζ του Σταύρου Κόλκα, ο Κασιμάτης γράφεται με την ιδιότητά του. «Ο άνθρωπος που έχει φέρει σε επαφή τον Γούμενο με όλους εκείνους που δουλεύουν για την υπόθεση του μεγάλου εφοπλιστή». Ναι. Αν ο Βίκτωρας έχει καράβια…
Γιατί το να βγει ο Αγγελόπουλος και να πει «πήρα τον ΠΑΟΚ» το καταλαβαίνω και δεν μπορώ να γράψω κουβέντα. Να βγει, όμως, κάποιος άλλος και να πει ότι πήρε τον ΠΑΟΚ, ενώ στο περιθώριο τα ποδοσφαιρικά παπαγαλάκια θα λένε ότι τον αγόρασε ο Αγγελόπουλος –αλλά επειδή δεν θέλει να φανεί επίσημα θα εμφανίζεται ο πρόεδρος Φούφουτος– όχι μόνο δεν το πιστεύω, αλλά καταλαβαίνω κάτι άλλο: το παρολί που παίζεται χρησιμοποιώντας διάσημα ονόματα. Σε αυτά τα κόλπα θα έπρεπε να επεμβαίνει η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού, ζητώντας το πόθεν έσχες του κάθε φερόμενου ως ιδιοκτήτη ομάδας. Μόνο που για να επέμβει δεν θα έπρεπε να είναι ευνουχισμένη από την ίδια την κυβέρνηση.
«Στην πρώτη συνεδρίασή μας μπήκε ο Γιώργος Ορφανός και μας έδωσε γραμμή». Ήταν η φράση ενός από τα μέλη της ΕΕΑ για την εμπειρία του στο βάπτισμα του πυρός. Εφόσον, λοιπόν, εξήγησε στην «ανεξάρτητη» επιτροπή πως ό,τι γίνεται θα γίνεται σε συνεργασία μαζί του, τι μπορούμε να περιμένουμε από τον Γιώργο Ορφανό; Ότι θα αφήσει την επιτροπή να ελέγξει ουσιαστικά τη νέα ιδιοκτησία του ΠΑΟΚ; Fat chance, που λένε και στο χωριό μου... Όταν θα πει ο πρώτος παρολιτζής ότι πίσω από την ιδιοκτησία βρίσκεται ο Αγγελόπουλος, ο Ορφανός θα έχει πιαστεί όμηρος. Με την απελπισία που έχει πιάσει τους ΠΑΟΚτσήδες και μπροστά στον κίνδυνο να επαναστατήσουν, που εμποδίζει τον Αγγελόπουλο να βάλει τα δισεκατομμύρια ευρώ στον ΠΑΟΚ, ο Ορφανός θα δώσει εντολή στην επιτροπή να κάνει την πάπια.
Το δράμα των ομάδων της Θεσσαλονίκης μπορεί να συνοψιστεί στη φράση ενός πρώην προέδρου του ΠΑΟΚ, του Θανάση Ακριβόπουλου: «Εχουμε φτάσει στο σημείο που όποιος και να εμφανιστεί λέμε "άσε να τον δούμε πρώτα και μετά τον κρίνουμε". Όσο χάλιας κι αν μοιάζει ο υποψήφιος».
Μόνο που κάποια στιγμή και οι Θεσσαλονικείς θα πρέπει να κάνουν την αυτοκριτική τους. Πριν από μερικές μέρες, αντίθετα με τις συνήθειές μου, τα έπινα σε ένα από τα αγαπημένα μου μπαρ. Δίπλα μου καθόταν ένας φίλος, στέλεχος της κυβέρνησης, και παραδίπλα ένας δικός του φίλος, πενηντάρης, κατασκευαστής παιδικών ενδυμάτων και φόλα ΠΑΟΚτσής. Η κουβέντα είχε έρθει στον Γούμενο. «Τουλάχιστον κανείς δεν μπορεί να τον κατηγορήσει ότι είναι πράκτορας των αθηναϊκών κέντρων αποφάσεων. Θεσσαλονικιός είναι ο άνθρωπος», του είχα πει. Το πρόσωπο του πήρε μια έκφραση αηδίας. «Ε, όχι και Θεσσαλονικιός... Απ' το Αγρίνιο είναι ο Γούμενος».
Και ρωτάω εγώ με το φτωχό μου το μυαλό: υπάρχει σοβαρός άνθρωπος που να μην είναι Θεσσαλονικιός και να θέλει να μπλεχτεί στα ιδιοκτησιακά ομάδας της Θεσσαλονίκης; Ο τελευταίος που μπλέχτηκε ήταν ο Κοντομηνάς και οι Σουπεράδες ακόμα τον κατηγορούν ότι έφαγε την αμύθητη περιουσία του Άρεως. Έτσι και μπλέξεις με Θεσσαλονικιά ομάδα, το πρώτο που κάνουν είναι να αναλύσουν στο γενεαλογικό σου δένδρο τις προηγούμενες πέντε γενεές, μπας κι έχεις πρόγονο από τη Νότια Ελλάδα. Και μην πει κάποιος ότι σε όλα τα επαρχιακά μέρη το ίδιο γίνεται. Ο Πηλαδάκης και ο Λυράκης, που διαχειρίζονται την ΠΑΕ Λάρισα, μέχρι να την αναλάβουν αμφιβάλλω αν είχαν πάει στην πόλη, έστω παίρνοντας λάθος έξοδο στην εθνική. Δικαίωμά τους στη Θεσσαλονίκη να ζητάνε μόνο ακραιφνείς Θεσσαλονικιούς για ιδιοκτήτες των ομάδων, αλλά και ευθύνη τους όταν δεν βρίσκονται και οι ομάδες πατώνουν.