Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου: (Sportday /Χρήστος Χαραλαμπόπουλος)

το δημοφιλέστερο αθλητικό γεγονός του πλανήτη

Το κόστος των τηλεοπτικών δικαιωμάτων για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002 έφτασε το 1 δισ. 300 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα, τέσσερις δηλαδή φορές περισσότερα από το συνολικό κόστος και των τριών Μουντιάλ που προηγήθηκαν!

ΚανΕνα Αλλο ομαδικΟ άθλημα στον πλανήτη δεν συγκεντρώνει το ενδιαφέρον που συγκεντρώνει το ποδόσφαιρο. Από την πολική ζώνη μέχρι τη Γη του Πυρός, το σκηνικό είναι πάντα το ίδιο. Οι διαφορές αφορούν μόνο στους τόπους. Μία μπάλα, 22 παίκτες, ένας διαιτητής, δύο βοηθοί και λίγοι ή πολλοί φίλαθλοι. Οι κανόνες, ίδιοι για όλους. Πριν από πέντε χρόνια μια έρευνα που έκανε η FIFA, η Παγκόσμια Ομοσπονδία ποδοσφαίρου, έφερε στο προσκήνιο εντυπωσιακά νούμερα. Ενάμισι εκατομμύριο ποδοσφαιρικοί σύλλογοι παγκοσμίως και 250 εκατομμύρια ενεργοί ποδοσφαιριστές.

Για πολλΕΣ χΩρεΣ της Αφρικής δεν υπήρχαν στοιχεία, αλλά είναι σαφές ότι το ποδόσφαιρο είναι το ταχύτερα αναπτυσσόμενο άθλημα στη μαύρη ήπειρο. Τα νούμερα, λοιπόν, της έρευνας της ΦΙΦΑ είναι μεγαλύτερα και δείχνουν το τεράστιο ενδιαφέρον που παρουσιάζει το άθλημα. Αυτά, όμως, για τους αθλητές. Τι γίνεται με τους φιλάθλους;

Αν παρατηρΗσει κανείς τα νούμερα των τηλεθεατών που είδαν τα παραδοσιακά ντέρμπι της γηραιάς ηπείρου, ίσως αρχίσει να αντιλαμβάνεται πόσα εκατομμύρια φίλαθλοι θα βρεθούν μπροστά στους τηλεοπτικούς δέκτες αυτό το καλοκαίρι από τις 9 Ιουνίου, όταν αρχίζει το Παγκόσμιο Κύπελλο στα γήπεδα της Γερμανίας, και έπειτα.

Τα μεγΑλα ντέρμπι του αγγλικού πρωταθλήματος μεταδίδονται σε 170 χώρες. Σε 167 χώρες μεταδόθηκε το ντέρμπι της Ρεάλ με την Μπαρτσελόνα (0-3) με το σόου του Ροναλντίνιο, ενώ γύρω στις 145 χώρες είδαν το φετινό ντέρμπι της Ιταλίας ανάμεσα σε Μίλαν και Γιουβέντους. Είναι, άλλωστε, χαρακτηριστικό αυτό που συμβαίνει με τα λεγόμενα «εθνικά Μουντιάλ». Τα παιχνίδια της αγγλικής Πρέμιερσιπ μεταδίδονται σε περίπου 165 χώρες, της ιταλικής Σέριε Α' σε 138 και της ισπανικής Πριμέρα Ντιβιζιόν σε 145.

Ο συνολικΟΣ αριθμΟΣ των τηλεθεατών είναι σαφές ότι πολλαπλασιάζετε όταν πρόκειται για το Παγκόσμιο Κύπελλο. Πόσω μάλλον που στο φετινό Παγκόσμιο Κύπελλο αναμένεται να υπάρξει τουλάχιστον διπλάσια τηλεθέαση στην Κίνα σε σχέση με εκείνη που υπήρχε στο Μουντιάλ του 2002. Κι αυτό παρά το γεγονός ότι δεν παίρνει μέρος φέτος η ομάδα της Κίνας και παρά τη διαφορά της ώρας. Με τηλεοπτικούς όρους, το Παγκόσμιο Κύπελλο ποδοσφαίρου είναι μακράν η κορυφαία αθλητική διοργάνωση.

ΜεγαλΥτερη ακΟμα και από τους Ολυμπιακούς Αγώνες. Κάθε τέσσερα χρόνια, σε κάθε νέο Μουντιάλ καταρρίπτονται όλα τα ρεκόρ. Τους αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου που έγινε το 2002 σε Κορέα και Ιαπωνία τους παρακολούθησαν, συνολικά και τους 64, περίπου 35 δισεκατομμύρια άνθρωποι, ενώ το 1998 στη Γαλλία τους παρακολούθησαν 33,4 δισεκατομμύρια άνθρωποι. Ενα νούμερο που είναι σχεδόν τριπλάσιο από τα 13,5 δισεκατομμύρια τηλεθεατές που συγκέντρωσαν οι αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1986 στο Μεξικό.

ΑκολοΥθησαν οι αγΩνεΣ του Μουντιάλ της Ιταλίας το 1990 με 26,7 δισεκατομμύρια τηλεθεατές και οι αγώνες του Παγκοσμίου Κυπέλλου που έγινε στις ΗΠΑ το 1994 με 32,1 δισεκατομμύρια τηλεθεατές. Το γεγονός ότι ο πληθυσμός της Γης είναι κάτι παραπάνω από 6 δισεκατομμύρια φανερώνει ότι οι φίλαθλοι παρακολούθησαν, όχι μόνο ένα, αλλά αρκετά παιχνίδια των διοργανώσεων.

Τον τελικΟ της διοργάνωσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου της Γαλλίας ανάμεσα στη διοργανώτρια χώρα και τη Βραζιλία παρακολούθησαν 1 δισεκατομμύριο τηλεθεατές, ενώ στον τελικό του 2002 το νούμερο ανέβηκε στο 1,3 δισ. Το παγκόσμιο ενδιαφέρον για το Μουντιάλ αυξάνεται διαρκώς. Στους προκριματικούς αγώνες για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1986 πήραν μέρος 166 χώρες, για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 1998 πάνω από 190 χώρες και για τους προκριματικούς αγώνες των Μουντιάλ του 2002 και του φετινού αγωνίστηκαν 206 χώρες. Το αυξανόμενο παγκόσμιο ενδιαφέρον φαίνεται και από το σύνολο των ωρών της τηλεοπτικής μετάδοσης.

ΑπΟ το σΥνολο των 16.500 ωρών τηλεοπτικής μετάδοσης του Παγκοσμίου Κυπέλλου των ΗΠΑ το 1994, φτάσαμε στις 29.700 του Μουντιάλ της Γαλλίας, στο οποίο 32 ομάδες έδωσαν 64 παιχνίδια συνολικά. Για τον ίδιο αριθμό παιχνιδιών και παρά τη διαφορά ώρας, το Μουντιάλ του 2002 κάλυψε 32.000 ώρες τηλεοπτικής μετάδοσης, νούμερο που αναμένεται να ξεπεραστεί στο Μουντιάλ της Γερμανίας.

Τα υψηλΑ ποσοστά τηλεθεατών εξηγούνται από το γεγονός ότι η Παγκόσμια Ομοσπονδία ποδοσφαίρου επιμένει οι αγώνες του Μουντιάλ να μεταδίδονται από την «ανοιχτή» τηλεόραση. Δηλαδή η ΦΙΦΑ θέλει οι αγώνες να μεταδίδονται από τις κρατικές τηλεοράσεις περισσότερο παρά από συνδρομητικά κανάλια, ώστε να διασφαλίζεται η ελεύθερη τηλεοπτική πρόσβαση.

Ο απΙστευτοΣ αριθμός τηλεθεατών και οι ώρες τηλεοπτικής μετάδοσης καθιστούν το Παγκόσμιο Κύπελλο ένα πολύ ακριβό τηλεοπτικό γεγονός. Οπου υπάρχει μεγάλη τηλεθέαση υπάρχει και μεγάλο ενδιαφέρον των διαφημιστών να αγοράσουν τηλεοπτικό χρόνο για τους πελάτες τους. Το1987 η ΦΙΦΑ, που έχει τα τηλεοπτικά δικαιώματα του Μουντιάλ, αποφάσισε να πουλήσει τα δικαιώματα των διοργανώσεων των Παγκοσμίων Κυπέλλων του 1990, του 1994 και του 1998 σε μια σύμπραξη δημόσιων-κρατικών τηλεοράσεων. Τα τηλεοπτικά δικαιώματα του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1990 πουλήθηκαν για 95 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα, του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994 για 110 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα και του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1998 για 135 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα. Σύνολο και για τα τρία Μουντιάλ, 340 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα. Οι συγκρίσεις με το κόστος των κατοπινών διοργανώσεων προξενούν πονοκέφαλο.

Το κΟστοΣ των τηλεοπτικών δικαιωμάτων για το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2002 έφτασε το 1 δισ. 300 εκατομμύρια ελβετικά φράγκα, τέσσερις δηλαδή φορές περισσότερα από το συνολικό κόστος και των τριών Μουντιάλ που προηγήθηκαν, ενώ σε ελβετικά φράγκα το Μουντιάλ του 2006 έχει φτάσει σχεδόν τα 2 δισ. Οι οικονομικές διαπραγματεύσεις που πραγματοποιούσε η ΦΙΦΑ μέχρι πέρυσι γίνονταν σε ελβετικά φράγκα, αλλά από φέτος υιοθετεί το ευρώ. Τα μέτρα ασφαλείας του φετινού Μουντιάλ θεωρείται ότι θα είναι πολύ αυστηρά, ενώ αναμένεται να χρησιμοποιηθούν ως προσωπικό ασφαλείας σε διάφορες ειδικότητες περίπου 70.000 άτομα.

ΠαρΑ το γεγονΟΣ ότι δεν υπάρχει συνολική εκτίμηση για τα κέρδη των διαφημιζομένων ή το συνολικό κόστος του τηλεοπτικού διαφημιστικού χρόνου, μία μελέτη της σχολής επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου του Χάρβαρντ μας βοηθά να πάρουμε μια ιδέα. Σύμφωνα με αυτή τη μελέτη, η MasterCard πραγματοποίησε πωλήσεις αξίας 500 εκατομμυρίων δολαρίων μόνο και μόνο από την προβολή μιας διαφημιστικής πινακίδας που βρισκόταν στο στάδιο του τελικού του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994. Ο συνολικός χρόνος εμφάνισης της πινακίδας στους τηλεοπτικούς δέκτες ήταν 12 λεπτά και 8 δεύτερα!

Το ΔιαδΙκτυο, που έκανε, ουσιαστικά, τηλεοπτική πρεμιέρα στο Μουντιάλ του 2002, αναμένεται να έχει πολύ μεγαλύτερο ενεργό ρόλο φέτος. Αυτός ο ρόλος θα μεγαλώνει όσο διευρύνεται η χρήση των ευρυζωνικών υπηρεσιών δικτύου, γεγονός που θα ανεβάζει το κόστος των τηλεοπτικών δικαιωμάτων και των διαφημίσεων. Και του οφέλους για όσους θα έχουν τη δυνατότητα να προβληθούν σε ένα τέτοιο παγκόσμιο κοινό.