Μερικές ενοχλητικές αλήθειες (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Γιατί ξεκινούν πάντα τσούκου τσούκου οι Βραζιλιάνοι; Πιθανότατα διότι αισθάνονται τρομερή πίεση. Νιώθουν ότι όλος ο κόσμος τούς περιμένει και βάζουν στο κεφάλι τους ότι πρέπει πρώτα να γοητεύσουν κι έπειτα να νικήσουν: η ματαιοδοξία είναι ασθένεια. Είναι μεγάλη ομάδα η Βραζιλία –η μεγαλύτερη του πλανήτη, χωρίς αμφιβολία. Ομως κακώς την παρουσιάζουμε στον κόσμο ως κάτι εξωπραγματικό: δεν είναι. Απλώς έχει καλύτερη νοοτροπία από τους υπολοίπους. Και σχεδόν πάντα διάθεση να παίξει μπάλα.

Δεν είναι παράξενο το ότι οι Βραζιλιάνοι δεν ξεκινούν καλά –σύμπτωση που επαναλαμβάνεται δεν είναι σύμπτωση. Το 1978 έφεραν ισοπαλία με τους Σουηδούς, στους οποίους είχε στερήσει ο Ουαλός διαιτητής Τόμας ένα κανονικό γκολ, σφυρίζοντας το τέλος του ημιχρόνου ενώ η μπάλα κατευθυνόταν προς τα δίχτυα του Λεάο! Το 1982 η μεγάλη ομάδα του Ζίκο είχε φτύσει αίμα για να νικήσει την ΕΣΣΔ του Ντασάεφ 2-1. Το 1986 στο Μεξικό απογοήτευσαν τον κόσμο, επικρατώντας μόλις 1-0 της Ισπανίας, που είχε δύο απίστευτες ευκαιρίες προς το τέλος! Το 1990 νίκησαν 2-1 τη Σουηδία με καλύτερο παίκτη τον Ταφαρέλ, που προστάτευσε τα πολύτιμα γκολ του Καρέκα. Το 1994 η εμφάνισή τους με τη Ρωσία γέννησε ερωτήματα, μιας και η νίκη με 2-0 οφειλόταν μόνο στην εκτελεστική δεινότητα του Ρομάριο! Το 1998 οι Σκωτσέζοι τους έβγαλαν την ψυχή μέχρι να χάσουν 2-1 και το 2002 οι Τούρκοι έχασαν με το ίδιο σκορ επειδή ο Νοτιοκορεάτης διαιτητής Κιμ-Γιον Χο εφάρμοσε το δόγμα «η Κορέα και η Βραζιλία να κερδάνε και όλοι οι άλλοι να πά' να…».

Ιστορία

Ας πούμε δυο-τρεις αλήθειες πριν η ακατάσχετη μπουρδολογία διαλύσει τα πάντα. Η Βραζιλία είναι πολύ αγαπητή στο κοινό επειδή, αντίθετα με μια σειρά από άλλες μεγάλες ομάδες, δίνει σόου στα ματς με τους μικρότερους. Στην πρόσφατη ιστορία του Παγκοσμίου Κυπέλλου, μετά το 1974, όταν το ποδόσφαιρο έγινε πιο αθλητικό και πιο οργανωμένο, οι Βραζιλιάνοι ελάχιστες φορές διέσυραν κάποια δυνατή ομάδα σε Μουντιάλ: οι θρίαμβοί τους έχουν πολύ ιδρώτα. Το 2002 στον τελικό η πιο αδύναμη Γερμανία των τελευταίων είκοσι χρόνων έχασε από ένα τεράστιο λάθος του Καν: κρατούσε το 0-0 σχεδόν για 70 λεπτά. Το 1998 οι Γάλλοι τούς νίκησαν με το βαρύ 3-0 στον τελικό και προηγουμένως τους είχαν τρομάξει οι Ολλανδοί στον ημιτελικό (1-1 και ήττα στα πέναλτι), αλλά και οι πεισματάρηδες Δανοί, που έχασαν στον προημιτελικό 3-2. Το 1994 οι Σουηδοί για να χάσουν στον ημιτελικό έπρεπε να μείνουν με 10 παίκτες και οι «σκοτωμένοι» Ιταλοί, που είχαν παίξει όλο το τουρνουά σε θερμοκρασίες κόλασης, έχασαν στον τελικό στα πέναλτι. Το 1990 οι Βραζιλιάνοι έφυγαν νωρίς εξαιτίας του Ντιέγκο και το 1986 ηττήθηκαν από τη Γαλλία σε ένα από τα ωραιότερα ματς όλων των εποχών. Το 1982 τους έκανε το χουνέρι ο Ρόσι, το 1978 πέρασαν τον πρώτο γύρο ως δεύτεροι!

Πρωτοβουλία

Πού βρίσκεται το εξαιρετικό των Βραζιλιάνων; Ο κόσμος τούς αγαπάει διότι σε όλα τα ματς παίζουν ποδόσφαιρο πρωτοβουλίας και επειδή ακόμα κι όταν χάνουν, έχουν προσπαθήσει να παίξουν. Πριν από τους νέους κανονισμούς ήταν φανερό ότι οι Βραζιλιάνοι έπαιζαν πιο πολύ από τους υπολοίπους: ακόμα κι όταν γύριζαν την μπάλα στη μεσαία γραμμή, το έκαναν με χάρη. Οι Βραζιλιάνοι γοητεύουν πιο πολύ ως παίκτες παρά ως ομάδα. Για τον Ντιρσέου, τον Σόκρατες, τον Ζοσιμάρ, τον Καφού, το Μουντιάλ δεν είναι η ευκαιρία να βρουν ομάδα στην Ευρώπη: είναι το παλκοσένικο της αποθέωσης. Οι παίκτες αυτοί, που συνήθως έχουν επίγνωση της τύχης τους επειδή έχουν γνωρίσει την αληθινή φτώχεια, παίζουν για να ευχαριστήσουν τον κόσμο. Γι' αυτό και ενώ δυσκολεύονται με τους μεγάλους αντιπάλους τους (από τους οποίους, παρά τα αντιθέτως λεγόμενα, δεν απέχουν πολύ), μετατρέπουν τα ματς με τους μικρούς σε πάρτι.

Πάρτι

Το 1982 διέλυσαν τη Σκωτία και τη Νέα Ζηλανδία. Το 1986 σκόρπισαν την Ιρλανδία (3-0) και την Πολωνία (4-0). Το 1994 έβαλαν τρία γκολ στο σκληροτράχηλο Καμερούν, το 1998 την κακή πρεμιέρα τους πλήρωσαν το Μαρόκο (3-0) και η Χιλή (4-1) και το 2002 φόρτωσαν γκολ την Κίνα και την Κόστα Ρίκα. Ο κόσμος έμαθε να τους εκτιμά σαν διασκεδαστές, που στις παραστάσεις για ένα ρόλο δίνουν τον καλύτερο εαυτό τους. Ομως αν με αυτές τις αδύναμες ομάδες είχαν οι Τσέχοι π.χ. τα ίδια αποτελέσματα, κανείς δεν θα τους αποκαλούσε «μάγους».

Παρασκηνιακοί

Οι Βραζιλιάνοι είναι επίσης συγκλονιστικά παρασκηνιακοί και δεν είναι «άγγελοι». Ο Χαβελάνζε το 1994 «έστησε» ένα ολόκληρο τουρνουά, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να παίξουν όλα τα ματς στη δροσιά του Λος Αντζελες, την ώρα που οι Ευρωπαίοι πέθαιναν από τη ζέστη και την υγρασία στην ανατολική ακτή: δεν είναι τυχαίο το ότι οι Σουηδοί, που είχαν την ίδια δυνατότητα, τερμάτισαν τρίτοι σκορπίζοντας τη Βουλγαρία στον μικρό τελικό! Το 1998 υπάρχει η υποψία ότι η ομοσπονδία τους «πούλησε» το τρόπαιο -αυτό είναι το μυστικό της ασθένειας του Ρονάλντο, που όλοι φοβούνται να πουν! Το 2002 οι διαιτητές τούς προστάτευσαν από την αρχή μέχρι το τέλος: οι Τούρκοι και οι Βέλγοι –κυρίως– «χειρουργήθηκαν» επιστημονικά.

Χειρότερα
Τα ίδια και χειρότερα έχουν κάνει κι άλλοι. Ομως ενώ για τους άλλους τα λέμε, με τους Βραζιλιάνους φοβόμαστε τη δημοφιλία τους και προτιμάμε να μιλάμε για σάμπα, μάμπο αέα κ.λπ.! Λίγη αλήθεια δεν κάνει κακό. Ας πούμε, λοιπόν, ότι στο ματς με την Κροατία έκαναν μια κάκιστη εμφάνιση, ειδικά στο δεύτερο ημίχρονο. Στη συνέχεια του τουρνουά θα δούμε αν αυτή ήταν αποτέλεσμα του «ιστορικού» άγχους τους ή αν φταίνε η διάταξη και η σύνθεση. Διότι ταλέντο έχουν πάντα, πολύ περισσότερο από όλους.

Επίδειξη πίστης

Από την αρχή του τουρνουά αποφεύγω να κάνω προγνωστικά, όχι από έλλειψη θάρρους, αλλά επειδή δεν είχα παραστάσεις που θα με βοηθούσαν να κάνω μια πρόβλεψη. Μετά το τέλος του πρώτου γύρου, έχοντας δει τις φιναλίστ στην πασαρέλα, τολμώ να πω ότι η πρώτη ομάδα που θα παίξει σε ημιτελικό είναι η Ισπανία.
Η ομάδα του σοφού Αραγονές, που διέλυσε την Ουκρανία, είναι ένα κομψοτέχνημα. Εχει έναν έμπειρο τερματοφύλακα με ρεφλέξ πιτσιρίκου, έχει μια άμυνα γεμάτη από παιδιά με εμπειρία και νεύρο, έχει μια μεσαία γραμμή που δημιουργεί, πιέζει και αμύνεται κι έχει μια επίθεση με ταλαντούχους πιτσιρικάδες, που ακολουθούν ένα σχέδιο: αν μία ομάδα που έχει όλα αυτά δεν παίξει στον ημιτελικό, θα πρέπει οι πρωταγωνιστές της να πάνε γυρνώντας σπίτι στον ψυχίατρο.

Οι Ισπανοί είχαν ιστορικά ένα μεγάλο πρόβλημα. Τους έλειπε το πατριωτικό φρόνημα των Βραζιλιάνων, των Γερμανών, των Αργεντινών. Οι συμμετοχές τους στις μεγάλες διοργανώσεις δεν ήταν κακές, ήταν άνευρες: χωρίς να πιστεύεις σε ένα θεό δεν μπορείς να κάνεις μια σταυροφορία. Χθες στο ματς με τους Ουκρανούς κατάλαβα ότι ο Αραγονές έδωσε σε αυτή την ομάδα τον θεό που έψαχνε. Εμαθε σε αυτούς τους εξαιρετικούς παίκτες να πιστεύουν στο καλό ποδόσφαιρο!

Πιο πολύ κι από μια νίκη, το σόου των Ισπανών με την Ουκρανία ήταν κάτι σαν επίδειξη πίστης: έξι παίκτες παίζουν στην εθνική σε άλλους ρόλους από αυτούς που παίζουν στις ομάδες τους, αλλά για χάρη του ωραίου παιχνιδιού προσαρμόστηκαν. Οι Ισπανοί δεν φρέναραν στο 2-0, καλά καλά δεν φρέναραν ούτε στο 4-0! Με τη χαρά του πιστού που νιώθει ότι βρήκε τον προορισμό του, έβγαιναν μέσα στο λιοπύρι συνέχεια πρώτοι στην μπάλα, απολαμβάνοντας την απόλυτη υπεροχή τους. Σαν τον Σαούλ που είδε το φως, ομολογώ ότι ο Τόρες, ο Σένα, ο Ράμος, ο Πουγιόλ, ο Αλόνσο, ο Λουίς Γκαρσία με έπεισαν. Κι εγώ, μαζί τους, πιστεύω.