Τα πέντε χρόνια του φόβου (Sportday / Χρήστος Χαραλαμπόπουλος)

Θυμάμαι τις πρώτες ημέρες μετά την 11η Σεπτεμβρίου του 2001. Όποτε βλέπαμε στην τηλεόραση τις σκηνές από την πτώση των αεροπλάνων στους δίδυμους πύργους, μέναμε ακίνητοι μπροστά στην οθόνη σαν μαγεμένοι από το απίστευτο άγγιγμα της φρίκης. Όλοι καταλαβαίναμε ότι ο κόσμος, που έσπασε σε κομμάτια μετά την πτώση του τείχους του Βερολίνου τον Νοέμβριο του 1989, άλλαζε πάλι. Πολλοί τότε πίστεψαν ότι άλλαζε προς το χειρότερο. Δυστυχώς, δικαιώθηκαν.

Δύο χρόνια και κάτι μετά το μεγαλύτερο τρομοκρατικό κτύπημα στην ιστορία του σύγχρονου κόσμου, ένα πολυσέλιδο πόρισμα που κυκλοφόρησε στις ΗΠΑ, αντί να φωτίσει τις ελλείψεις στο σύστημα προειδοποίησης και αντιμετώπισης τέτοιων ή συναφών απειλών, δημιούργησε πολλά περισσότερα ερωτήματα απ' όσα υπήρχαν αρχικά. Και αυτά τα ερωτήματα έθρεψαν -και συνεχίζουν να το κάνουν- πάμπολλες θεωρίες συνωμοσίας. Λογικοφανείς και απίθανες. Θεωρίες που προσπαθούσαν να εξηγήσουν έναν κόσμο που είχε αλλάξει ριζικά.

Η πρώτη αντίδραση στην 11η Σεπτεμβρίου ήταν ο τίτλος της γαλλικής εφημερίδας «Le Μonde»: «Είμαστε όλοι Αμερικανοί». Η δεύτερη αντίδραση είναι ένας άλλος τίτλος: «Είμαστε όλοι φοβισμένοι». Αυτός ο τίτλος, σε αντίθεση με εκείνον της «Monde», δεν μπήκε πουθενά, ίσως επειδή περιγράφει μια αμετάκλητη και σκληρή πραγματικότητα. Το «είμαστε όλοι Αμερικανοί» ήταν βραχύβιο. Το «είμαστε όλοι φοβισμένοι» είναι διαρκές. Οπως ο πόλεμος κατά της τρομοκρατίας. Ενας πόλεμος που ξεκίνησαν οι ΗΠΑ, προσδιορίζοντας το περιεχόμενο και τους «εχθρούς» σύμφωνα με τα συμφέροντά τους.

Παράλληλα, πρόσφεραν στον δυτικό κόσμο μία σταυροφορία. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η δημοκρατία στη Δύση κινδύνευε από τον κομμουνισμό, ο οποίος έπρεπε να αναχαιτισθεί. Οι ΗΠΑ τότε τάχθηκαν επικεφαλής αυτής της μάχης για την αναχαίτιση. Οπως τώρα με την τρομοκρατία, η οποία έχει πρόσημο και, σύμφωνα με την άποψη των ΗΠΑ, εκπορεύεται από το Ισλάμ, το οποίο, πέραν όλων των άλλων, είναι ένα σοβαρότατο ανάχωμα στην παγκοσμιοποίηση, που προωθεί την ομογενοποίηση και απεχθάνεται τη διαφορετικότητα.

Αυτή η πενταετία μετά την 11η Σεπτεμβρίου γέννησε και προσπαθεί να επιβάλει ένα νέο και κίβδηλο ιδεολόγημα, που υποστηρίζει ότι η ελευθερία πρέπει να θυσιαστεί χάριν της ασφάλειας. Με αυτόν τον τρόπο επιτυγχάνεται ο περιορισμός των ατομικών, κοινωνικών και πολιτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών και η καταπίεση -ποινικοποίηση- οιασδήποτε μορφής αντίθεσης στην κυρίαρχη ιδεολογία. «Οποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας». Ο αυταρχισμός επιβάλλεται ευκολότερα με τον φόβο και οι ΗΠΑ επιδιώκουν να κάνουν τον φόβο θεμέλιο λίθο της δημοκρατίας, όπως την αντιλαμβάνονται οι ίδιες.

Οι ΗΠΑ εκμεταλλεύτηκαν την 11η Σεπτεμβρίου για να επιβάλουν τις δικές τους αντιλήψεις για την πολιτική και την οικονομία σε ολόκληρο τον κόσμο. Και αυτή η προσπάθεια δεν διαφέρει σε τίποτε από τον ολοκληρωτισμό του Χίτλερ ή του Στάλιν. Οι ΗΠΑ, καθοδηγούμενες από τις ιδεολογικές αντιλήψεις των νεοσυντηρητικών κύκλων της Ουάσινγκτον, έχουν μεταβληθεί στον μεγαλύτερο τρομοκράτη του κόσμου. Οι δύο επεμβατικές επιχειρήσεις που σχεδίασαν και προκάλεσαν (στο Αφγανιστάν και το Ιράκ) για την -δήθεν- καταπολέμηση της τρομοκρατίας οδήγησαν επί της ουσίας στην επιβολή μιας νέας. Και αυτή η «νέα τρομοκρατία» ανατρέπει τα πάντα, ακόμα και τις κατακτήσεις του νομικού πολιτισμού της ανθρωπότητας.

Η CIA γεμίζει τον κόσμο με κάμερες και Γκουαντανάμο, ενώ όλοι πλέον θεωρούνται ένοχοι μέχρις αποδείξεως του εναντίου. Για το οποίο «ενάντιο» οι εξουσίες δεν δείχνουν να ενδιαφέρονται. Η Δημοκρατία κινδυνεύει. Οχι από την τρομοκρατία, αλλά απ’ όλους εκείνους που διατείνονται ότι ζητούν να την προστατέψουν και προωθούν ή αντιπροσωπεύουν τον σύγχρονο ολοκληρωτισμό.

Η Γιουνάιτεντ της μετάβασης

Το ξεκίνημα της Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ στο αγγλικό πρωτάθλημα είναι εντυπωσιακό. Η προχθεσινή νίκη της επί της Τότεναμ, που ξεκίνησε φέτος με μεγάλες φιλοδοξίες, ήταν ιδιαίτερα σημαντική, αν σημειωθεί ότι η ομάδα του Φέργκιουσον είχε και επτά απουσίες. Φυσικά, σε έναν μαραθώνιο, όπως αυτός της ΠρέμιερΛιγκ, τέσσερις συνεχείς νίκες και μάλιστα στην αρχή δεν σημαίνουν πολλά πράγματα.

Η Γιουνάιτεντ τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια είναι μέσα στην τριάδα των πρωταγωνιστών. Ομως, η εξαγορά της ομάδας από την οικογένεια Γκλέιζερ δημιούργησε πολλές αμφιβολίες για τη δυνατότητά της να μείνει στη στενή ομάδα των πρωταγωνιστών και να διεκδικήσει τον τίτλο.

Οι οικονομικές δυνατότητες της ομάδας έχουν περιοριστεί, η κερδοφορία της έχει μειωθεί σημαντικά, οι αντίπαλοί της έχουν ενισχυθεί, ενώ το αγωνιστικό δυναμικό της δεν έχει ανανεωθεί, την ίδια ώρα που δεν έχει ακόμα αποκτήσει την ομοιογένεια και την αγωνιστική ταυτότητα που είχε παλιότερα. Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι μία ομάδα σε μετάβαση, πράγμα που σημαίνει ότι στην απόδοσή της θα υπάρξουν πάρα πολλές μεταπτώσεις.

Και πάρα πολλές προσθαφαιρέσεις στο αγωνιστικό υλικό της. Ενα ερώτημα που δεν έχει απαντηθεί είναι αν οι ιδιοκτήτες της Μάντσεστερ θέλουν να φτιάξουν μία νέα ομάδα ή να διατηρήσουν μία ομάδα που θα βρίσκεται στις 5 μεγάλες του αγγλικού πρωταθλήματος. Αν συμβαίνει το πρώτο, είναι μάλλον λάθος να αναθέσουν τη δουλειά στον Φέργκιουσον, εκτός αν εκείνο που επιδιώκουν είναι απλώς η συντήρηση. Ο Φέργκιουσον τα τελευταία τέσσερα χρόνια ψάχνει μετά μανίας τον αντικαταστάτη του Κιν στη μεσαία γραμμή. Η τελευταία επιλογή του είναι ο 25χρονος Κάρικ, αλλά θα χρειαστεί χρόνο γα να δείξει αν μπορεί να αναλάβει τέτοιον ρόλο.

Ο σερ Αλεξ πιστεύει ότι η μεσαία γραμμή του θα δυναμώσει μόνο με τον Χάργκριβς της Μπάγερν και λέγεται ότι τον περιμένει τον Ιανουάριο στο «Ολντ Τράφορντ». Ομως, ένας κούκος δεν μπορεί να φέρει την άνοιξη στους «κόκκινους διαβόλους», που πορεύονται ακόμα με κεκτημένη ταχύτητα. Κάποτε θα σταματήσουν και τότε θα πρέπει να μας δείξουν αν μπορούν να ξεκινήσουν σε ανηφόρα.