Η στόφα του πρωταθλητή (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Έβλεπα την Κυριακή τα θαυμαστά κατορθώματα του Μίκαελ Σουμάχερ στο Γκραν Πρι της Βραζιλίας και αναρωτιόμουν γιατί ένας τέτοιος πρωταθλητής αποφάσισε μόλις στα 37 του χρόνια να πει «αντίο». Ο «Σούμι» βρέθηκε κάποια στιγμή 17ος -έναν ολόκληρο γύρο πίσω από τους προπορευόμενους. Μολονότι ο Αλόνσο ήταν ήδη ο βέβαιος νικητής του παγκόσμιου τίτλου και ο Φελίπε Μάσα είχε κλείσει την πρώτη θέση στο βάθρο, ο Γερμανός μετέτρεψε τον αγώνα σε προσωπικό σόου προσπερνώντας τους πάντες. Κατέληξε στην τέταρτη θέση, κάνοντας τρεις φορές τον ταχύτερο γύρο και αποθεώθηκε.

Η μοίρα χρωστούσε σε αυτόν τον σούπερ σταρ της οδήγησης ένα καλύτερο φινάλε: στη Βραζιλία έπρεπε να νικήσει επειδή κανείς δεν ήταν ταχύτερος ή πιο ριψοκίνδυνος. Στη συγκλονιστική αυτή τελευταία εμφάνιση του Σουμάχερ έβλεπε κανείς κάτι περισσότερο και από τη σύνθεση της καριέρας του: μια αληθινή στάση ζωής. Ο Γερμανός ακόμα και στην τελευταία του εμφάνιση αρνήθηκε πεισματικά να τα παρατήσει. Είναι και γι' αυτό άξιο απορίας γιατί σταμάτησε.

Καριέρα

Στη Βραζιλία δεν ολοκληρώθηκε μόνο η υπέροχη καριέρα του Μίκαελ Σουμάχερ –τελείωσε μια ολόκληρη εποχή, την οποία ο Γερμανός οδηγός σφράγισε. Φεύγοντας στα 37 του χρόνια, ο Σουμάχερ παραδίδει το σπορ σε προικισμένους νεαρούς. Η γενιά των ανταγωνιστών του τα παράτησε: δεν υπάρχει καλός οδηγός που να είναι τέσσερα ή πέντε χρόνια μικρότερός του –οι συνομήλικοί του δεν άντεχαν τη σκόνη του! Ο Αλόνσο είναι μόλις 25 χρόνων, ο Ραϊκόνεν που θα πάρει τη θέση του στη Ferrari δεν έχει κλείσει τα 27, ο Μάσα μόλις μπήκε στα 26, ο Κούμπικα που όλοι εκτιμούν πως θα είναι ένας από τους star του μέλλοντος δεν είναι καλά καλά ούτε 23: όλοι αυτοί ξεκινώντας τον είχαν ίνδαλμα. Οταν ο Σουμάχερ ήταν στην ηλικία τους είχε μπροστά του οδηγούς–θρύλους όπως ο Προστ, ο αδικοχαμένος Σένα, ο Μάνσελ. Ο Σουμάχερ υπήρξε τεράστιος διότι επί 15 ολόκληρα χρόνια κάλυψε το κενό που άφησαν όλοι αυτοί: ήταν ένα αληθινό σημείο αναφοράς –το σύμβολο ενός κόσμου.

Κλάση

Οι νίκες και οι θρίαμβοί του ήταν η επιβεβαίωση της κλάσης του: ο Γερμανός ήταν ο άνθρωπος που νικούσε τις μηχανές, ο αστάθμητος παράγοντας που κανένα τιμ μηχανικών δεν μπορούσε να προβλέψει. Τουλάχιστον τρεις από τους παγκόσμιους τίτλους του τους κέρδισε χωρίς να έχει το καλύτερο αυτοκίνητο –επικράτησε με τη δύναμη της θέλησής του, στηριγμένος και σε έναν εγωιστικό κυνισμό που τον έκανε ελάχιστα συμπαθή. Κυρίως όμως έγινε ο αδιαφιλονίκητος πρώτος επειδή όλοι σχεδόν οι αντίπαλοί του παραδέχονταν την ανωτερότητά του κι αυτό το αβαντάζ πάντοτε ήξερε να το χρησιμοποιεί όσο κανείς άλλος. Αυτός ο αέρας υπεροχής είναι τελικά και η αληθινή στόφα ενός πρωταθλητή.

Τίτλοι

Το 1994 κέρδισε τον πρώτο του τίτλο με την Benetton. Τιμωρήθηκε με αποκλεισμό δύο αγωνιστικών, δέχτηκε δέκα δευτερόλεπτα ποινής και έχασε τους βαθμούς στο Σιλβερστόουν, έτρεξε ουσιαστικά τρία γκραν πρι λιγότερα από τον Ντέμον Χιλ –για να βγει παγκόσμιος πρωταθλητής στην Αδελαΐδα δεν δίστασε να τον πετάξει εκτός πίστας στο δεύτερο φρενάρισμα. Ενα χρόνο αργότερα, για να κλείσει τα στόματα όσων γκρίνιαζαν για την αγωνιστική συμπεριφορά του (ένα μίγμα virtuosity και αλαζονείας) κέρδισε ξανά τον τίτλο κάνοντας επίδειξη δύναμης: πέτυχε εννέα νίκες με ένα αυτοκίνητο που από τότε που το εγκατέλειψε με δυσκολία ξανάκανε βαθμούς!

Ανίκητος

Έγινε σύμβολο της Ferrari; Οχι, η Ferrari υπήρξε το σύμβολο της δύναμής του. Από την ιταλική ομάδα ο Σουμάχερ επιλέχθηκε ως απαραίτητος και όχι επειδή ήταν απλώς χαρισματικός. Οταν το 2000 κέρδισε τον πρώτο παγκόσμιο τίτλο της έπειτα από 21 ολόκληρα χρόνια, πρώτος ο αρχιμηχανικός του Ζαν Τοντ παραδέχτηκε ότι χωρίς αυτόν δεν θα τα είχαν καταφέρει ποτέ! Τα τέσσερα σερί Παγκόσμια Πρωταθλήματα που ακολούθησαν για τη Ferrari ήταν μάλλον εύκολη υπόθεση από τη στιγμή που ο κόσμος της F1 είχε παραδεχτεί ότι ο Γερμανός οδηγός είναι σχεδόν ανίκητος. Ο Σουμάχερ ανάγκασε τη Ferrari να προσαρμοστεί στα δικά του μέτρα: η τελειομανία του στάθηκε η αιτία να αλλάξουν όλα και όλοι στο Μαρανέλο. Ποτέ του άλλωστε δεν έμαθε να ελίσσεται κι αυτό εν τέλει τον έκανε ακόμα πιο σκληρό, πιο περφεξιονιστή: η πρωτιά για τον Σουμάχερ ήταν ένα είδος αποστολής ζωής. Απορώ τι θα κάνει τώρα που σταμάτησε.

Ατύχημα

Τα τρία τελευταία χρόνια, ειδικά μετά το ατύχημα, η οδήγησή του έγινε λιγότερο ριψοκίνδυνη και οι απαιτήσεις του από τους μηχανικούς ολοένα και πιο μεγάλες. Ισως γι' αυτό αποφάσισε να σταματήσει: ένιωθε ότι ο δικός του ρόλος, ο ρόλος του πρωταθλητή, φθίνει. Ο Σουμάχερ δεν μπορούσε να αισθάνεται λιγότερο σημαντικός από το αυτοκίνητο που οδηγεί. «Οταν είσαι μικρός, τη στιγμή της εκκίνησης σκέφτεσαι τους φίλους σου, μια παλιοπαρέα που σε ξέρει και περιμένει από εσένα να την εντυπωσιάσεις. Οταν μεγαλώνεις, την ώρα που περιμένεις το φανάρι να γίνει πράσινο κι ακούς τους κινητήρες να ουρλιάζουν σκέφτεσαι πάντα λίγο τα παιδιά σου», είχε πει σε μια από τις τελευταίες του συνεντεύξεις: πιθανότατα αυτός ήταν ο λόγος που αποφάσισε να πει το «αντίο». Εχει δύο παιδιά, τη Μαρία-Χριστίνα και τον Μίκι, τώρα θα μπορέσει να τα χαρεί περισσότερο.

Απουσία

Ο Γερμανός δεν είχε τίποτε άλλο να περιμένει: κέρδισε δόξα, θαυμασμό, αναγνώριση, χρήματα. Τρεις από τους χορηγούς του, παρά το γεγονός ότι σταμάτησε, έχουν ανανεώσει τα συμβόλαιά τους μαζί του, ακριβώς επειδή εκτιμούν ότι δεν υπάρχει η παραμικρή φθορά στον μύθο του. Δεν έχουν άδικο. Τα χρόνια που έρχονται οι νέοι οδηγοί θα πρέπει να προσπεράσουν τον μύθο του –δεν θα είναι εύκολο.

Στιγμή

Ο Σουμάχερ σταμάτησε την κατάλληλη στιγμή –ήδη λείπει. Για κάποιον που πάντοτε πατούσε το γκάζι και δεν σταματούσε μπροστά σε κανέναν και τίποτα, αυτό ακούγεται γοητευτικά παράδοξο.

Αξιος

Είναι άξιος πρωταθλητής στην F1 ο Φερνάντο Αλόνσο: στον αθλητισμό η επιβεβαίωση είναι πάντοτε δυσκολότερη από την έκπληξη. Στην ιστορία της F1 δεν έλειψαν οι ινδιάνοι πιτσιρικάδες καμικάζι που έκαναν μια εξαιρετική χρονιά, έπιασαν στον ύπνο τους αληθινούς πρωταθλητές και –εκμεταλλευόμενοι και την υπεροχή του αυτοκινήτου τους– κέρδισαν. Αυτό που διαφοροποιεί έναν καμικάζι της πίστας από έναν πρωταθλητή είναι η ωριμότητα: ο 25χρονος Ισπανός φέτος οδήγησε από το πρώτο μέχρι το τελευταίο Γκραν Πρι ως πρωταθλητής. Στο πρώτο κομμάτι της χρονιάς, βλέποντας τις χτυπητές αδυναμίες της Ferrari, ο Αλόνσο μάζεψε βαθμούς για να «χτίσει» μια διαφορά ασφαλείας από τους διώκτες του. Στο δεύτερο μισό ο Ισπανός απέναντι στην ορμή του Σουμάχερ αντέταξε μυαλό και σύνεση: δεν είναι τυχαίο ότι έχασε μόνο έναν αγώνα εγκαταλείποντας εξαιτίας «σπασίματος» του μοτέρ –στην πραγματικότητα ποτέ δεν οδήγησε το αμάξι στα όριά του.

Ο Αλόνσο απέδειξε με τη συμπεριφορά του ότι ο περσινός τίτλος τον έκανε πιο σοφό. Το ταλέντο δεν του λείπει: δύο-τρία προσπεράσματά του στα όρια της επικινδυνότητας ακόμα και στον ίδιο τον Σουμάχερ υπήρξαν το «αλατοπίπερο» της χρονιάς. Ομως το ρίσκο από μόνο του δεν φτάνει. Η συμπεριφορά του στο τελευταίο Γκραν Πρι της χρονιάς στη Βραζιλία είναι η απτή απόδειξη της ωριμότητάς του: περιορίστηκε αρχικά στην τέταρτη θέση, απέφυγε τα κόλπα στην εκκίνηση, έτρεξε εξασφαλίζοντας τη σιγουριά της βαθμολόγησης, αλλά ταυτόχρονα έχοντας στόχο να βρίσκεται στην τριάδα. Το 'κανε, όχι μόνο για να βοηθήσει τη Renault να κατακτήσει το Πρωτάθλημα Κατασκευαστών, αλλά και για να έχει ο ίδιος ένα σχέδιο στο κεφάλι του να τηρήσει ώστε να μη γίνει μαλθακός και αποκοιμηθεί μπροστά στον επερχόμενο θρίαμβο!

Καλό αυτοκίνητο είχε κάποτε και ο Ντέμον Χιλ. Ταλέντο είχε και ο Βιλνέβ Τζούνιορ, ρίσκα έπαιρναν και ο Χάκινεν και ο Ραϊκόνεν. Κανείς όμως από αυτούς δεν είχε στόφα πρωταθλητή. Ο Αλόνσο, με τη σοφία που χαρακτήριζε τον καθηγητή Αλεν Προστ και την αγάπη για το ρίσκο του Νίκι Λάουντα, έχει βάλει ήδη ως υποθήκη τον τίτλο του καλύτερου για πολλά χρόνια. Το ότι αφήνει μάλιστα τη Renault για την προβληματική τα τελευταία χρόνια Mc Laren δείχνει ότι τολμάει όχι μόνο στις πίστες, αλλά και στη ζωή.