Παγκόσμιο Κύπελλο 2010. Business as usual (Sportday / Χρήστος Χαραλαμπόπουλος)

Το στοίχημα που έβαλε η ΦΙΦΑ για το επόμενο Παγκόσμιο Κύπελλο, όσο μεγάλο είναι τόσο παρακινδυνευμένο θεωρείται. Οχι, όμως, από τους ανθρώπους της παγκόσμιας ομοσπονδίας. Υποτίθεται ότι το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010 που θα γίνει στη Ν. Αφρική θα βοηθήσει ακόμη περισσότερο την ανάπτυξη του αφρικανικού ποδοσφαίρου.

Ενoς ποδοσφαιρου, που μπορεί σε επίπεδο εθνικών ομάδων να μην έχει μία σταθερή παρουσία σε υψηλό επίπεδο, αλλά τροφοδοτεί με σταθερό ρυθμό το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο με ιδιαίτερα ταλαντούχους ποδοσφαιριστές. Το Παγκόσμιο Κύπελλο του 2010 έχει ένα πολύ ιδιαίτερο μειονέκτημα. Είναι μία διοργάνωση παγκόσμιας εμβέλειας, για την ακρίβεια πρόκειται για το δημοφιλέστερο αθλητικό γεγονός του πλανήτη, που θα διοργανωθεί από μία αναπτυσσόμενη χώρα σε μία υποανάπτυκτη ήπειρο.

Το μειονεκτημα δεν είναι αυτό, αλλά το γεγονός ότι θα συγκριθεί με το αμέσως προηγούμενο, που έγινε στη Γερμανία. Σε μία από τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου, όπου η οργανωτικότητα είναι εθνική αρετή. Σε διοργανώσεις τέτοιου επιπέδου, το πρώτο βήμα είναι η ύπαρξη και η λειτουργία σύγχρονων υποδομών. Στη Ν. Αφρική, οι υποδομές για ένα Μουντιάλ δεν υπάρχουν. Οι άνθρωποι της ΦΙΦΑ και της Οργανωτικής Επιτροπής πιστεύουν ότι θα είναι έτοιμες στην ώρα τους. Και κυρίως θα λειτουργούν αποτελεσματικά.

Φυσικα η ανησυχια δεν αφορά τόσο τα γήπεδα. Αυτά θα φτιαχτούν μέσα στα χρονοδιαγράμματα και με όλες τις σύγχρονες απαιτήσεις. Το μεγάλο στοίχημα βρίσκεται στις τηλεπικοινωνίες, τη φιλοξενία, τις οδικές υποδομές και την προσβασιμότητα στους αγωνιστικούς χώρους. Μόνο για τη βελτίωση των υποδομών των μεταφορών η κυβέρνηση της Ν. Αφρικής υπολογίζεται ότι θα ξοδέψει περίπου 430 εκατομμύρια ευρώ. Δύο ακόμη πονοκέφαλοι των οργανωτών αφορούν την ασφάλεια και τον περιορισμό της εγκληματικότητας, ο δείκτης της οποίας στη Ν. Αφρική, είναι από τους υψηλότερους στον κόσμο. Στους υπολογισμούς που έχει κάνει η οργανωτική επιτροπή, προβλέπεται ότι θα δημιουργηθούν 160 χιλιάδες θέσεις εργασίας, θα επισκεφθούν τη χώρα 400–500 χιλιάδες άνθρωποι κατά τη διάρκεια της διοργάνωσης, ενώ η χώρα θα έχει ένα συνολικό οικονομικό όφελος της τάξης των 5 δισ. ευρώ.

Η αληθεια και η ακρίβεια τέτοιας μορφής υπολογισμών είναι μία πολύ συζητήσιμη υπόθεση, όπως καλά γνωρίζουμε από τους Ολυμπιακούς της Αθήνας. Η Οργανωτική Επιτροπή, με την έγκριση και της ΦΙΦΑ, θα ορίσει χαμηλές τιμές εισιτηρίων, έτσι ώστε να ενθαρρυνθούν οι μετακινήσεις Αφρικανών φιλάθλων, των οποίων η αναλογία στο Μουντιάλ του 2002 ήταν 5 Αφρικανοί φίλαθλοι στους 500. Οσο όμως φτηνά και να είναι τα εισιτήρια -που δεν μπορούν να είναι και πολύ φτηνά, αφού η μέση τιμή υπολογίζεται γύρω στα 140 ευρώ- για τη μεγάλη πλειονότητα των Αφρικανών φιλάθλων, θα είναι πολύ ακριβά και το κόστος του ταξιδιού δυσβάσταχτο.

Ετσι κι αλλιώς, φαίνεται ότι το κόστος της διοργάνωσης θα ξεπεράσει τα 2,4 δισ. ευρώ, ενώ όταν η Ν. Αφρική κέρδισε τη διοργάνωση το 2004 ο υπολογισμός του κόστους δεν ξεπερνούσε τα 1,6 δισ. ευρώ. Πολλοί κατηγορούν την Οργανωτική Επιτροπή ότι απέκρυψε τις εκτιμήσεις για το πραγματικό κόστος της διοργάνωσης, αφού στα αρχικά σχέδια προβλεπόταν η ανακατασκευή και ο εκσυγχρονισμός των γηπέδων του ράγκμπι που υπάρχουν στη χώρα. Τώρα, η κατασκευή έξι καινούργιων γηπέδων σε 5 διαφορετικές πόλεις θα ξεκινήσει τον Γενάρη, θα ολοκληρωθεί μέσα σε 34 μήνες και θα κοστίσει 1,3 δισ. ευρώ. Δύο από τα καινούργια στάδια θα είναι χωρητικότητας 70 χιλιάδων θεατών και υπάρχουν πολλοί που υποστηρίζουν ότι οι εγκαταστάσεις αυτές μετά το Παγκόσμιο Κύπελλο θα μείνουν αχρησιμοποίητες και θα έχουν τεράστιο κόστος συντήρησης.

Ο μεσος ορος της χωρητικότητας των γηπέδων στη Ν. Αφρική δεν είναι μεγαλύτερος από 15 χιλιάδες θέσεις και θα πρέπει να σημειωθεί ότι το ράγκμπι είναι εξίσου δημοφιλές -αν όχι περισσότερο- με το ποδόσφαιρο. Η χώρα της Ν. Αφρικής είναι η ισχυρότερη οικονομικά χώρα της ηπείρου, αλλά όπως σε πάρα πολλές περιπτώσεις, ο πλούτος είναι συγκεντρωμένος σε ελάχιστα χέρια, ενώ υπάρχουν πολύ υψηλά ποσοστά ανεργίας ανάμεσα στον μαύρο πληθυσμό που αποτελεί πλειοψηφία και έχει συγκεντρωθεί στις πόλεις. Η κυβέρνηση της χώρας εκτιμά ότι το ΑΕΠ θα αυξηθεί το 2010 κατά 6%, μία αισιόδοξη εκτίμηση που δεν μπορεί να επιβεβαιωθεί από πουθενά. Είναι φανερό ότι ο κατασκευαστικός τομέας θα είναι ο περισσότερο ευνοημένος, αλλά η «ανάπτυξη του αφρικανικού ποδοσφαίρου» στην οποία θα συμβάλει η διεξαγωγή του Παγκοσμίου Κυπέλλου σύμφωνα με τη ΦΙΦΑ, κάθε άλλο παρά εξασφαλισμένη θεωρείται.

Η αναλογη επιδίωξη της παγκόσμιας ομοσπονδίας ποδοσφαίρου στο Μουντιάλ του 2002 δεν βοήθησε την ανάπτυξη του ποδοσφαίρου στη Νοτιοανατολική Ασία. Απλά χρησίμευσε σαν βατήρας για την απογείωση του παράνομου τζόγου και άνοιξε νέες αγορές σε κάποιες μεγάλες πολυεθνικές εταιρείες. Με το αζημίωτο, φυσικά, για τη ΦΙΦΑ που έπαιξε -όπως θα κάνει και το 2010- τον ρόλο του μεσάζοντα.