Είκοσι χρόνια στον ίδιο πάγκο (Sportday / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Ο μόνος προπονητής που έχει γράψει περισσότερα παιχνίδια στον πάγκο μιας ομάδας από τον σερ Αλεξ Φέργκιουσον ήταν ο Γκι Ρου. Όμως η Οσέρ δεν είναι Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, με την έννοια ότι πρόκειται για δύο ομάδες με διαφορετικό ειδικό βάρος στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο. Αλλωστε, η Γιουνάιτεντ είναι και η μεγαλύτερη επιχείρηση ποδοσφαιρικού θεάματος στη γηραιά ήπειρο και αυτό το οφείλει σε μεγάλο βαθμό στον Φέργκιουσον.

Λίγοι ίσως γνωρίζουν ή θυμούνται πώς αντιμετώπιζαν τη Γιουνάιτεντ οι Αγγλοι φίλαθλοι. Οπου έπαιζε η Μάντσεστερ οι φίλαθλοι των άλλων ομάδων της φώναζαν ένα σύνθημα που λίγο–πολύ έλεγε «δεν θα πάρεις πρωτάθλημα ποτέ, Γιουνάιτεντ, Γιουνάιτεντ». Η Γιουνάιτεντ ήταν μια ανυπόληπτη ομάδα, η οποία είχε μεν μία πολύ μεγάλη ιστορία, αλλά έμενε μακριά από τον τίτλο, ενώ το ποδόσφαιρο που έπαιζε ήταν άχρωμο και βαρετό.

Αυτή την ομάδα ανέλαβε το 1986 ο Σκωτσέζος για να την οδηγήσει το 1999 στον τίτλο της πρωταθλήτριας Ευρώπης και το τρεμπλ, ενώ για περισσότερο από μία δεκαετία ήταν η κορυφαία ομάδα στο νησί. Ο Φέργκιουσον, μετά την ήττα στο πρώτο του παιχνίδι στον πάγκο της Γιουνάιτεντ από την Οξφορντ, τον Νοέμβριο του 1986, και γνωρίζοντας ότι οι οικονομικές δυνατότητες της ομάδας του ήταν περιορισμένες, στράφηκε στα τμήματα υποδομής.

Δημιούργησε ομάδες προπονητών και σκάουτς και η προσπάθειά του, που πολλοί τότε είχαν αμφισβητήσει, απέδωσε την περίφημη γενιά του '92. Την εφηβική ομάδα της Γιουνάιτεντ που κατέκτησε το πρωτάθλημα Αγγλίας και είχε στις τάξεις της μια φουρνιά ποδοσφαιριστών που αγωνίζεται ακόμα και σήμερα. Μπέκαμ, Γκιγκς, αδελφοί Νέβιλ, Μπατ και αργότερα ο Σκόουλς. Ο σερ Αλεξ, τότε, έδειξε την ίδια επιμονή στην αναζήτηση ταλέντων που είχε δείξει και ο Μπάσμπι, όταν δημιούργησε τη μεγάλη ομάδα που χάθηκε στο δυστύχημα του Μονάχου. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που συνέβη με τον Γκιγκς.

Επί τρεις μήνες ένας τύπος που δούλευε ως part time steward στα ματς της Γιουνάιτεντ, μιλούσε στους διοικητικούς της ομάδας για έναν απίστευτο 14χρονο που προπονούνταν με τη Μάντσεστερ Σίτι, χωρίς να έχει δελτίο. Κανείς δεν του έδινε σημασία ώσπου ο τύπος πήγε και το είπε στον ίδιο τον Φέργκιουσον, ο οποίος βρισκόταν ήδη ένα χρόνο στο «Ολντ Τράφορντ». Ο σερ Αλεξ πήγε, τον είδε και τον πήρε αμέσως στους «κόκκινους διαβόλους». Πέρα από τους ποδοσφαιριστές, η παρουσία του Φέργκιουσον συνέπεσε και με τις διοικητικές αλλαγές στην ομάδα, που αποτέλεσαν τη βάση για την οικονομική της ανάπτυξη.

Σε κάποιες από τις αλλαγές αυτές έπαιξε ρόλο και ο Φέργκιουσον, αφού ήταν αυτός που έφερε στην ομάδα τους δύο Ιρλανδούς πολυεκατομμυριούχους Μάγκνιερ και ΜακΜάνους, ισχυροποιώντας με αυτόν τον τρόπο τη θέση του στην ομάδα, και στήριξε την εξαγορά του Γκλέιζερ. Οταν η Μάντσεστερ κατέκτησε το Τσάμπιονς Λιγκ το 1999, ο Φέργκιουσον είχε πει στους ποδοσφαιριστές του ότι μεγάλος είναι ο προπονητής που έχει κατακτήσει τουλάχιστον δύο φορές τον ευρωπαϊκό τίτλο. Κι αυτόν τον τίτλο ο Φέργκιουσον τον κυνηγά από τότε, αλλά αμφιβάλλω αν προλάβει να τον κατακτήσει πριν ολοκληρώσει την καριέρα του στο Μάντσεστερ.

Αλλωστε, η ομάδα βρίσκεται σ' ένα μεταβατικό στάδιο, αναζητώντας αγωνιστική φυσιογνωμία. Είναι σαν ένα παιδί που ακόμα δεν έχει διαμορφώσει τον χαρακτήρα του, πράγμα που θα χρειαστεί χρόνο. Χρόνο που δεν νομίζω ότι διαθέτει ο σερ Αλεξ. Τα πράγματα, βέβαια, είναι τελείως διαφορετικά τώρα από τότε που ο σερ Αλεξ είχε και τον χρόνο και τη διάθεση. Την πρώτη του περίοδο, από το 1986 μέχρι το 1992, προσπαθεί να ξεκαθαρίσει το έμψυχο υλικό της Γιουνάιτεντ για να αρχίσει να δημιουργεί τις βάσεις μιας καινούργιας ομάδας.

Η καινούργια ομάδα που φτιάχνει, έχει δύο περιόδους. Η πρώτη είναι μέχρι το 1996-97, οπότε αποχωρεί ο Καντονά, και η δεύτερη όταν αποχωρεί ο Μπέκαμ. Η περίοδος του 2002-03 ήταν η τελευταία καλή περίοδος του Φέργκιουσον και της Μάντσεστερ. Από τότε ψάχνει να βρει τον καινούργιο Ρόι Κιν, γύρω από τον οποίο θα κτίσει μια καινούργια ομάδα. Το τελευταίο του στοίχημα είναι ο Κάρικ, αλλά δεν δείχνει και τόσο σπουδαίο.

Μια ενδιαφέρουσα πτυχή της 20χρονης ιστορίας του σερ Αλεξ στη Γιουνάιτεντ αφορά την ομάδα που ήταν υπεύθυνη για την πρώτη του ήττα. Την Οξφορντ Γιουνάιτεντ. Την ομάδα που τότε βρισκόταν στην πρώτη κατηγορία και τώρα βρίσκεται στην κορφή της Conference. Την ώρα που η Μάντσεστερ προχθές νικούσε 3-0 την Πόρτσμουθ με την παρουσία 74 χιλιάδων θεατών, η Οξφορντ νικούσε στο γήπεδό της την Αλντερσοτ 2-0.

Ενα ματς που παρακολούθησαν 2.500 θεατές, ενώ εκείνο το ματς του 1986 με τη Μάντσεστερ το είχαν παρακολουθήσει 13.545 θεατές. Η ομάδα της Οξφορντ ποτέ δεν είχε πολλούς οπαδούς, αλλά αφοσιωμένους και ήταν μια ομάδα που έπαιζε όμορφο ποδόσφαιρο και έβγαλε δύο μεγάλα ονόματα του αγγλικού και του ιρλανδικού ποδοσφαίρου. Τους Όλντριτζ και Χάουτον. Το 1986 ήταν η καλύτερη χρονιά στην ιστορία της Οξφορντ, η οποία κατέκτησε το Λιγκ καπ, νικώντας στον τελικό του Γουέμπλεϊ 3-0 την ΚΠΡ. Η Οξφορντ έμεινε και την επόμενη χρονιά στην πρώτη κατηγορία, αλλά όταν ο μεγιστάνας των μίντια Ρόμπερτ Μάξγουελ το 1987 σταμάτησε να τη χρηματοδοτεί, άρχισε ένας αργός και θλιβερός κατήφορος.

Ετσι κι αλλιώς, η εποχή της πλήρους εμπορευματοποίησης του ποδοσφαίρου δεν έχει χώρο για ιστορίες όπως αυτή της Οξφορντ, που χάζευα μερικές φορές παλιότερα, όταν ανέβαινα στο Λονδίνο και δεν έβρισκα εισιτήριο για κάποιο παιχνίδι της Αρσεναλ ή της Τότεναμ. Μία ακόμα περίεργη σύμπτωση αυτής της ιστορίας αφορά τον Ρον Ατκινσον. Τον προπονητή που διαδέχθηκε στον πάγκο της Γιουνάιτεντ ο Φέργκιουσον. Ο Ατκινσον αγωνίστηκε από το 1959 έως το 1971 ως χαφ στην ομάδα της Οξφορντ Γιουνάιτεντ.