Η ομολογία Μπλερ και οι τέως... απανωτές «νίκες» (Sportday / Διονύσης Ελευθεράτος)

Γλώσσα λανθάνουσα τ' αληθή λέγει... Στιγμιαία αφηρημένος, ο Βρετανός πρωθυπουργός Τόνι Μπλερ δέχθηκε ότι η έκβαση της επέμβασης στο Ιράκ είναι «σκέτη καταστροφή». Έχουμε ήδη παραλληλίσει με ποδοσφαιρική ομάδα τα αμερικανικά στρατεύματα στο Ιράκ. «Τέως προπονητής» είναι ο αποπεμφθείς επικεφαλής του Πενταγώνου Ντόναλντ Ράμσφελντ. Ιδού τώρα και η ομολογία του μεγαλομετόχου της… θυγατρικής ΠΑΕ, του Μπλερ.

Ακόμα κι αν δεν «δραπέτευαν» ψήγματα αλήθειας από το στόμα του Βρετανού πρωθυπουργού (κάτι εξωφρενικά ασυνήθιστο), θα αρκούσε η «εκπαραθύρωση» Ράμσφελντ. Σύμφωνοι, ο πρόεδρος της μητρικής ΠΑΕ (Μπους) είχε στριμωχτεί από την ομάδα μετόχων (Δημοκρατικό Κόμμα), η οποία συγκέντρωσε στα χέρια της το «πλειοψηφικό πακέτο», προσφάτως. Όμως, οπουδήποτε κι αν κατέληγε το «πακέτο μετοχών», καμία έμπρακτη ομολογία αποτυχίας δεν θα γινόταν, εάν η ομάδα δεν αποτύγχανε. Αυτή που υποτίθεται ότι θριάμβευε στο Ιράκ! Πώς κι έγινε αυτό;
Γράψαμε ήδη ότι στις ΗΠΑ άντλησαν πολύτιμα διδάγματα από την πανωλεθρία στο Βιετνάμ: ύστερα από αυτό, δεν θα άφηναν ποτέ την έκβαση του «πολέμου της προπαγάνδας» στην τύχη. Δεν θα ανέχονταν να αντιμετωπίσουν πάλι παγκόσμια κατακραυγή εξαιτίας τριών φωτογραφιών, ούτε να αντικρίσουν πλήθος ενοχλητικών ρεπορτάζ που θα αμφισβητούσαν το -εκ των προτέρων βέβαιο- συμπέρασμα: «νικάμε».

Τα παθήματα της Ουάσινγκτον -στο Βιετνάμ- έγιναν μαθήματα στους στενότερους, διαχρονικούς συμμάχους της: κατά τη Μάργκαρετ Θάτσερ, το 1982, στον πόλεμο των Φόκλαντ δεν ηττήθηκαν μόνο οι Αργεντινοί, αλλά και «αυτοί οι μπάσταρδοι του BBC». Ο περισσότερος κόσμος νομίζει ότι η καθολική «αιχμαλωσία» της ενημέρωσης, σε πόλεμο στον οποίο είχαν εμπλακεί οι ΗΠΑ, έγινε για πρώτη φορά το 1991, στον Κόλπο. Λάθος. Μπορεί τότε να επισημοποιήθηκε το νέο μοντέλο πολεμικής «ενημέρωσης», όμως η «γενική δοκιμή» είχε προηγηθεί -με τρόπο τραγικό- κατά δύο χρόνια: στην 26η(!) στρατιωτική επέμβαση των ΗΠΑ στον Παναμά.

Τον Δεκέμβριο του 1989, τα αμερικανικά στρατεύματα βομβάρδισαν όσες συνοικίες της πόλης του Παναμά θεωρούσαν προπύργια αντίστασης. Ειδικά τις φτωχογειτονιές Ελ Τσορίγιο και Σαν Μιγκελίτο. Άφησαν πίσω τους περισσότερους από 4.000 νεκρούς, αμάχους κυρίως. Σύμφωνα, μάλιστα, με τον πρώην υπουργό Δικαιοσύνης των ΗΠΑ Ράμσεϊ Κλαρκ, ο πραγματικός αριθμός των θυμάτων έφθασε τις 7.000! Ομως... Ομως το CNN, το ABC και το CBS «δεν είδαν» τίποτε από όλα αυτά! Ανετα, λοιπόν, οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ ανακοίνωσαν στις 26 Δεκεμβρίου 1989 πως σκοτώθηκαν μόλις... 293 γηγενείς, καθώς και ότι 123 τραυματίστηκαν! Αμερικανικές απώλειες; Νεκροί 23 και τραυματίες 330. Αριθμοί που ταιριάζουν στο σενάριο «νίκη ύστερα από καθαρή στρατιωτική σύγκρουση». Με τον πληθυσμό, υποτίθεται, άθικτο...

Γιατί οι Αμερικανοί είχαν την ευχέρεια να αποκρύψουν ακόμα και την ισοπέδωση ολόκληρων οικοδομικών τετραγώνων; Είναι κυνικά απλό: φρόντισαν εγκαίρως, όχι μόνο να ελέγξουν τις «κινήσεις» των Αμερικανών δημοσιογράφων, αλλά και να αποθαρρύνουν με κάθε μέσο τους ανταποκριτές άλλων χωρών –κυρίως Ισπανούς, που ήσαν αρκετοί. Πεζοναύτες διέλυσαν τα γραφεία του «ενοχλητικού» ισπανικού πρακτορείου ειδήσεων EFE και σκότωσαν το φωτορεπόρτερ της «Ελ Παΐς» Χουάντσου Ροντρίγκεθ.

Η απεσταλμένη της ίδιας εφημερίδας Μαρούχα Τόρες εξιστόρησε τα συμβάντα: «Δεν υπήρχε ούτε ένας Παναμέζος στρατιώτης στην περιοχή, μόνο δημοσιογράφοι. Τους είχαμε γνωστοποιήσει τη δημοσιογραφική μας ταυτότητα. Είχαμε βγει από το αυτοκίνητο και είχαμε προχωρήσει καμιά δεκαριά μέτρα. "Δρόμο", μας φώναξαν οι Αμερικανοί. Τρέξαμε προς το αυτοκίνητό μας. Τότε εμφανίστηκαν δύο τανκς, ακολουθούμενα από τρία φορτηγά γεμάτα πεζοναύτες. Τα τανκς άρχισαν να βομβαρδίζουν το ξενοδοχείο μας κι οι στρατιώτες να πυροβολούν. Οσοι είχαμε ήδη πέσει στο χώμα, είδαμε κάποιον χτυπημένο. Δεν ξέραμε ποιος είναι, σφαίρες περνούσαν δίπλα μας».

Στον Παναμά το 1989, μαζί με τον φωτορεπόρτερ της «Ελ Παΐς», ξεψύχησε και η εποχή της ελευθερίας κινήσεων των πολεμικών ανταποκριτών. Το 1991 δεν χρειάστηκαν «ειδικοί σωφρονισμοί»: οι ανταποκριτές ήταν εξουδετερωμένοι πριν φθάσουν στον Κόλπο! Χάρη στο «κόλπο» του Ντικ Τσένι. Θα τα πούμε όλα αυτά σε επόμενο άρθρο: η διαδρομή ανάμεσα στην «προπαγάνδα της νίκης» και τη σημερινή ομολογία αποτυχίας, στο κατεχόμενο Ιράκ, είναι εξαιρετικά ενδιαφέρουσα – αξίζει ειδική μνεία.

ΥΓ.: Οι Ρώσοι στην Τσετσενία, οι Ισραηλινοί στην Τζενίν και τη Ραμάλα, ήσαν χαρακτηριστικές περιπτώσεις ισχυρών στρατών που υιοθέτησαν το δόγμα της μετά Βιετνάμ εποχής: κάθε ανεξέλεγκτος δημοσιογράφος που δεν φθάνει στην πηγή της πληροφόρησης, ισοδυναμεί με χίλιους εχθρούς νεκρούς. Ομως κανένα αντίγραφο δεν φθάνει τον «επαγγελματισμό» του αμερικανικού πρωτοτύπου...