Αγοραπωλησίες ομάδων σε απίθανες τιμές. Ποιος κερδίζει; (Sportday / Χρίστος Χαραλαμπόπουλος)

Η Γουέστ Χαμ ήρθε στο προσκήνιο της ειδησεογραφίας του ευρωπαϊκού ποδοσφαίρου την τελευταία ημέρα των μεταγραφών του Αυγούστου, όταν ανακοινώθηκε ότι «απέκτησε» τους Αργεντινούς Τέβες και Μασκεράνο, οι οποίοι αγωνίζονταν στη βραζιλιάνικη Κορίνθιανς.

Η μεταγραφή αυτή ήταν –και παραμένει– μια πολύ σκοτεινή υπόθεση. Οι δύο Αργεντινοί είχαν συμβόλαιο με τη βραζιλιάνικη Κορίνθιανς, από την οποία πληρώνονταν άλλωστε, αλλά το 50% τουλάχιστον των δικαιωμάτων τους ανήκε στην εταιρεία MSI (Media Sports Investments). Ο ιδιοκτήτης της συγκεκριμένης εταιρείας είναι ο Ιρανός επιχειρηματίας, με σπουδές στη Βρετανία και βρετανικό διαβατήριο, Κία Γιουραμπχιάν, ο οποίος από πολλούς θεωρείται βιτρίνα του Ρόμαν Αμπράμοβιτς. Σύμφωνα με τα όσα ισχύουν στη Βρετανία, τα δικαιώματα ποδοσφαιριστών δεν μπορούν να ανήκουν σε άτομα, αλλά μόνο σε ομάδες. Ετσι, η εταιρεία του Γιουραμπχιάν φαίνεται ότι πούλησε το μερίδιό της στη Γουέστ Χαμ. Κανείς όμως δεν γνωρίζει το ποσόν και εδώ είναι το πρώτο σκοτεινό σημείο.

Οταν φέτος ο Μουρίνιο πήγε στη Βραζιλία να δει τον Τέβεζ, την ίδια εποχή που οι αγγλικές εφημερίδες έγραφαν για ενδιαφέρον τόσο της Μάντσεστερ όσο και της Αρσεναλ για τον Αργεντινό, ο Γιουραμπχιάν είχε δηλώσει ότι ο παίκτης δεν μπορεί να πουληθεί λιγότερο από 50 εκατομμύρια ευρώ. Αν είναι έτσι, πού στο καλό βρήκε τόσα χρήματα η Γουέστ Χαμ, η οποία τη σεζόν που τελείωσε τον Ιούνιο είχε συσσωρευμένες ζημίες που έφθαναν τα 23 εκατομμύρια ευρώ; Απάντηση σε αυτή τη σκοτεινή ιστορία δεν έχει δοθεί ακόμα και ίσως να μη δοθεί ποτέ, διότι η Γουέστ Χαμ πουλήθηκε σε μια ισχυρή επιχειρηματική ένωση της Ισλανδίας, την οποία ελέγχουν ο πρώτος Ισλανδός πολυεκατομμυριούχος, ο Μπιόργκολφουρ Γκούντμουντσον, και ο «έχων τον τρόπο του» πρόεδρος της ισλανδικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου Εγκερτ Μάγκνουσον, ο οποίος είναι και μέλος της εκτελεστικής επιτροπής της ΟΥΕΦΑ. Η αγορά του 83% των μετοχών της Γουέστ Χαμ αποτιμήθηκε στα 162 εκατομμύρια ευρώ, με την υποχρέωση των αγοραστών να αναλάβουν και τα χρέη της ομάδας.
Θυμίζω ότι η προηγούμενη προσφορά για την αγορά της Γουέστ Χαμ είχε γίνει τον περασμένο Ιανουάριο από τον Γιουραμπχιάν και έφθανε τα 90 εκατομμύρια ευρώ. Η διαφορά των 72 εκατομμυρίων είναι πολύ μεγάλη για να μπορεί να εξηγηθεί και τροφοδοτεί πολλά «περίεργα» σενάρια. Δεν γνωρίζω αν η ομάδα θα βγει κερδισμένη από αυτή την ιστορία, αλλά αυτό που γνωρίζω είναι ότι ο πρώην πρόεδρος του συλλόγου, ο Τέρι Μπράουν, πουλώντας τις μετοχές του (7.392.000 κομμάτια), έβαλε στην τσέπη του 52 εκατομμύρια ευρώ. Επίσης, ο προηγούμενος διευθυντής της ομάδας, ο Τσαρλς Γουόρνερ, που είχε στην κατοχή του 4.252.000 μετοχές του συλλόγου, τις οποίες είχε κληρονομήσει από την οικογένεια Χιλ, μία από τις δύο οικογένειες που είχαν ιδρύσει την ομάδα, πούλησε τις μετοχές του αντί 30 εκατομμυρίων ευρώ. Η Γουέστ Χαμ είναι η πέμπτη ομάδα της Πρέμιερσιπ της οποίας ο έλεγχος περνά σε επιχειρηματίες που δεν είναι Αγγλοι. Είχαν προηγηθεί η Τσέλσι, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ, η Αστον Βίλα και η Πόρτσμουθ. Προσθέστε και τη Φούλαμ, που ανήκει στον Αλ Φαγέντ. Ομως είναι πολύ πιθανό να ακολουθήσουν οι δύο ομάδες του Λίβερπουλ. Ηδη στην Εβερτον αγόρασε ένα πολύ μεγάλο μερίδιο μετοχών ο Αμερικανός πολυεκατομμυριούχος Ρόμπερτ Ερλ, ενώ η Λίβερπουλ ψάχνει έναν ισχυρό επενδυτή που με τα εκατομμύριά του θα τη βοηθήσει να κτίσει το καινούργιο γήπεδό της.

Από το 1895, που η αγγλική ποδοσφαιρική ομοσπονδία επέτρεψε στις ομάδες να εκδίδουν μετοχές που θα αγοράζουν οι οπαδοί τους για να τις ενισχύσουν οικονομικά και παράλληλα θα έχουν λόγο στη διαχείριση της ομάδας, μέσω των γενικών συνελεύσεων των μετόχων, έχει περάσει πολύς καιρός. Οι μετοχές σταδιακά πέρασαν σε πολύ λίγα χέρια και όταν το 1983 η Τότεναμ έγινε η πρώτη ομάδα που μπήκε στο χρηματιστήριο, το τοπίο άλλαξε τελείως. Οι ομάδες έγιναν επιχειρήσεις, που πρώτα απ' όλα τις ενδιαφέρει το κέρδος, οδηγώντας τους οπαδούς τους στο περιθώριο ή μεταλλάσσοντάς τους σε καταναλωτές. Καταναλωτές που θα βλέπουν πλέον το παιχνίδι μέσα από ένα –μάλλον– παραμορφωτικό πρίσμα και θα ψάχνουν τις καλύτερες αποδόσεις για το «άσο» ημίχρονο, «δύο» τελικό.