Ο ρόμβος του Ριβάλντο (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Πριν σας γράψω για τον ρόμβο του Λεμονή, θέλω να κάνω μια μικρή υπενθύμιση: ότι άλλο είναι η διάταξη μιας ομάδας και άλλο το «σύστημα». Η διάταξη είναι ο τρόπος με τον οποίο η ενδεκάδα παρατάσσεται: διάταξη έχουν όλες οι ομάδες του κόσμου. Σύστημα είναι ο τρόπος με τον οποίο η ομάδα κινείται, η ιδέα στην οποία βασίζει το παιχνίδι της, ο μηχανισμός που της επιτρέπει να αμύνεται και να επιτίθεται. Ο Πανιώνιος είχε ίδια διάταξη με τον Ολυμπιακό. Ομως η διαφορά των δύο την Κυριακή ήταν ότι ο Πανιώνιος είχε ένα οργανωμένο (συστηματοποιημένο) παιχνίδι και ο Ολυμπιακός όχι. Ο Ολυμπιακός έπαιζε τον ρόμβο του Ριβάλντο…

Ο Ολυμπιακός δεν είχε κανένα σύστημα και επί Σόλιντ. Δεν υπήρχε κανένας μηχανισμός άμυνας, καμία πρόνοια για να διευκολυνθεί ο λιγότερο καλός παίκτης. Και έλειπε εντελώς κάθετι που να δείχνει προσχεδιασμένη ανάπτυξη, ομαδική λειτουργία, τακτική εφαρμογή. Φέτος στο Τσάμπιονς Λιγκ –στο οποίο οι εμπνεύσεις των μονάδων του δεν απέδιδαν πάντα– ο Ολυμπιακός σημείωσε συνολικά 6 γκολ: κανένα δεν έμοιαζε με το άλλο! Δέχτηκε 11 –όλα σχεδόν από ατομικά λάθη. Αυτή η απλή ανάγνωση δείχνει ότι σκόραρε χάρη σε πρωτοβουλίες και δεχόνταν γκολ επειδή οι αντίπαλοι εκμεταλλεύονταν ατομικές αδυναμίες: το 'χε πει κι ο προπονητής της Βαλένθια. «Είναι δύσκολο να καταλάβεις πώς παίζει, είναι εύκολο να δεις πού πονάει».

Εκτίμηση

Ο Σόλιντ, σε αντίθεση με τον Λεμονή, δεν φαινόνταν να έχει σε μεγάλη εκτίμηση τους παίκτες του. Οταν συμβιβάστηκε με τη θέλησή τους, σταματώντας νωρίς νωρίς διδασκαλία και πειραματισμούς, έψαχνε μια διάταξη που να του δίνει τη δυνατότητα να παίρνει από τους πιο χαρισματικούς ό,τι πιο πολύ είχαν. Ο «Τζόλε» έπαιζε ως επιθετικός για να κάνει λιγότερες κούρσες, ο Καστίγιο ως έξω δεξιά για να χωράει στην ενδεκάδα (όπως και ο Οκκάς), ο Κωνσταντίνου έπαιζε μόνος στην περιοχή για να ανοίγει χώρους και να κάνει σπόντες σε όσους έρχονταν από τα μετόπισθεν. Κυρίως ο Νορβηγός προβληματίστηκε πώς θα αξιοποιήσει τον Ριβάλντο.

Ιστορία

Η αξιοποίηση του Βραζιλιάνου είναι μια δύσκολη υπόθεση. Ο Σόλιντ, όπως και ο Μπάγεβιτς, ζητούσε από τον Ριβάλντο να παίζει κοντά στην αντίπαλη περιοχή. Εβαλε δύο κόφτες στην πλάτη του, για να τον αναγκάσει να περιμένει την μπάλα ψηλά και να μη γυρνάει. Του ζητούσε να βγαίνει ως κρυφός κυνηγός, του άφηνε κάθε ελευθερία κινήσεων, αλλά κατά βάθος αυτό που προσδοκούσε ήταν να μην παίζει πάρα πολύ. Το ίδιο ήθελε κι ο Μπάγεβιτς. Οι δύο προπονητές δεν ήταν τρελοί, αλλά πόνταραν στο προφανές: από τον «Ρίμπο» ήθελαν επίδειξη δυνατοτήτων και ουσία, δημιουργική παρέμβαση και όχι κυνηγητό, πινελιές και όχι κουμάντο. Για τον Μπάγεβιτς, κουμάντο έπρεπε να κάνει ο «Τζόλε»? για τον Σόλιντ, ο Τουρέ. Από τον Ριβάλντο ζητούσαν αποδείξεις κλάσης και όχι παιχνίδι ποσότητας. Μόνο που ο Ριβάλντο αυτού του είδους τον ρόλο δεν τον γουστάρει.

Καλλιθέα

Ο Βραζιλιάνος θέλει εμφανώς να παίζει πολύ: έτσι έκανε πάντα. Στο πρώτο του ματς με τον Ολυμπιακό, εναντίον της Καλλιθέας, είχε χτυπήσει όλα τα στημένα και είχε έρθει (σύμφωνα με τον Γαλάνη) 58 φορές σε επαφή με την μπάλα, ενώ ο Στολτίδης μόλις 35! Για τον Σόλιντ, τα καλύτερα ματς του «Ρίμπο» ήταν με τον ΠΑΟ και την ΑΕΚ πέρυσι στο Καραϊσκάκη, όταν με δέκα αγγίγματα της μπάλας ξήλωσε τις άμυνες. Για τον Βραζιλιάνο, κάθε ματς στο οποίο δεν έχει μονοπωλήσει την ανάπτυξη, είναι άχρηστο. Οταν η μπάλα δεν περνάει από τα πόδια του συνεχώς, είναι σαν να μην έχει παίξει.

Απαίτηση

Ο ρόμβος του Λεμονή είναι ένα είδος τακτικής απαίτησης του Ριβάλντο. Οποιος από τους άλλους τρεις μέσους πάρει την μπάλα, είναι σχεδόν υποχρεωμένος να του τη δώσει –υποχρεωμένος όχι από τον προπονητή, αλλά από την ίδια τη διάταξη. Αν, μάλιστα, δεν λειτουργούν τα overlap και δεν υπάρχει κίνηση των ακραίων στο πλάι, όποιος κατεβάζει μπάλα, πρέπει να ψάξει τον Βραζιλιάνο ή για να παίξει το «1-2» ή για να του αφήσει την μπάλα και να προωθηθεί. Αλλο στήριγμα –από τη στιγμή που υπάρχουν δύο κυνηγοί που περιμένουν την μπάλα μπροστά– δεν αναμένεται.

Ξάνθη

Διάβασα ότι ο Ολυμπιακός ήταν στατικός με τον Πανιώνιο και την Ξάνθη. Δεν ήταν στατικός: ήταν πολύ απλωμένος και φρικτά προβλέψιμος. Ο Λεμονής παλεύει να στήσει μια ομάδα, βασιζόμενος σε αυτό που εν δυνάμει μπορεί να κάνει κάθε παίκτης του, μόνο που τα πράγματα δεν είναι όπως τα περίμενε. Αν ο «Ρίμπο» εξακολουθήσει να φθείρεται τόσο πολύ παίζοντας και τρέχοντας με την μπάλα τριάντα μέτρα γηπέδου, τότε η διάρκεια της απόδοσής του θα μειώνεται: ο Ολυμπιακός θα πρέπει να καθαρίζει τα ματς αποκλειστικά στο διάστημα που αυτός είναι καλός! Αν ο «Ρίμπο» χάνεται ή δεν «ανοίγει» την ομάδα γρήγορα, η κίνηση των υπόλοιπων πάει στράφι. Αν οι υπόλοιποι φρενάρουν για να ανεβούν στην αντίπαλη περιοχή μαζί με τον Βραζιλιάνο κάνοντας κατοχή μπάλας, ο αντίπαλος οργανώνεται: θυμηθείτε το δεύτερο ημίχρονο με την Ξάνθη.

Απόδοση

Υπάρχει λύση; Δεν το ξέρω. Αν ο Ριβάλντο δεν θέλει να παίζει μπροστά και πρέπει πάντα να βγαίνει στη σέντρα για να υποδεχτεί την μπάλα, τότε θα υπάρχει πρόβλημα όταν θα πέφτει η απόδοσή του. Ο ρόμβος με την Ξάνθη και με τον Πανιώνιο, μολονότι ταιριάζει στα χαρακτηριστικά των παικτών, δεν άλλαξε την εικόνα του Ολυμπιακού: τα μεμονωμένα σπριντ του Καστίγιο ήταν ο μόνος σχεδόν τρόπος με τον οποίο η ομάδα απείλησε, ειδικά όταν σταμάτησαν να γίνονται οι –έτσι κι αλλιώς ελάχιστες– πλαγιοκοπήσεις.

Δίλημμα

Ο Λεμονής είναι φανερό ότι έχει ένα δίλημμα στο ξεκίνημά του. Να τακτοποιήσει την ομάδα με έναν τρόπο που να βολεύει τον Ριβάλντο να παίζει πολύ ή να πείσει τον Ριβάλντο να θέσει τον εαυτό του στην υπηρεσία της ομάδας παίζοντας λιγότερο; Ο ρόμβος δεν θα τον βοηθήσει. Η ικανότητα στο ψηστήρι είναι αυτή τη φορά πιο σημαντική από τις όποιες τακτικές εμπνεύσεις…

Κουτόχορτο

Μετά την ανακοίνωση της Λάρισας για την έκθεση του παρατηρητή Κούτρη για τη διαιτησία του Μαζαράκου στο ματς της ΑΕΛ με τον Ατρόμητο, ανακοίνωση εναντίον παρατηρητή έβγαλε και η Ξάνθη, η οποία μάλιστα ρωτάει ανοιχτά τον αρχιδιαιτητή κ. Ψυχομάνη αν «το έργο θα συνεχιστεί». Η επιλογή της ΕΠΟ να δημοσιοποιεί τις εκθέσεις των παρατηρητών αποδείχτηκε φιάσκο. Μου έλεγε ένας πρόεδρος ομάδας Α' Εθνικής ότι κανονικά κάτω από τη βαθμολογία θα πρέπει να γράφουν και το πόσο κόστισε η παροχή υπηρεσιών. Η βαθμολογία του παρατηρητή δημοσιοποιείται, επειδή πρέπει να γνωρίζει η ομάδα και ο διαιτητής πώς είδε το ματς ο κριτής τους. Τι είναι όμως ο παρατηρητής κι έχει ανάγκη από λεζάντα; Η Κέλλυ Κελεκίδου, που τραγουδάει στο «Φως»; Και γιατί πρέπει να γνωρίζει όλη η Ελλάδα τι βαθμούς βάζει; Ποιον ενδιαφέρει αυτό, πέρα από τον προϊστάμενο της διαιτησίας;

Γιατί το κάνουν; Θεωρητικά, επειδή έτσι υπάρχει διαφάνεια. Στην πραγματικότητα, πίσω από την κίνηση αυτή υπήρχε κουτοπονηριά και μεροκάματο –ό,τι δηλαδή χαρακτηρίζει την ελληνική διαιτησία και την ελληνική ομοσπονδία από αρχαιοτάτων χρόνων. Η ομάδα βάζει στον νου της τον παρατηρητή, δηλαδή τον περιποιείται και τον φροντίζει. Ο παρατηρητής γίνεται κομιστής σπουδαίων ειδήσεων, σαν τον αγγελιοφόρο στις αρχαίες τραγωδίες. Ο διαιτητής ειδοποιείται από τον (κατά καιρούς) μέντορά του για το αν πρέπει να προσέξει ή να είναι χαλαρός ή καλόβολος με κάποια από τις ομάδες. Το αλισβερίσι αυτό δημιουργεί φιλίες, παρολιά και εξαρτήσεις. Και κάτι άλλο: ατελείωτη γελοιότητα, η οποία με τη σειρά της φέρνει καχυποψία και κακοπιστία! Είναι δυνατόν οι διαιτητές της περασμένης Κυριακής να είναι όλοι άριστοι; Είναι δυνατόν ο Μαζαράκος να έχει αξιολογήσει λάθος τουλάχιστον τρεις φάσεις και να μην παραπέμπεται; Γίνεται ο Σκουφίτσας να βγάζει 13 κάρτες σε ένα ματς και να έχει κάνει μια «καταπληκτική» διαιτησία; Δεν λέω να τους διαγράψουν και να τους ξηλώσουν, αλλά εδώ κάθε εβδομάδα τούς αξιολογούν σαν να πρόκειται για τους νέους Κολίνα, τη στιγμή που οι πιο πολλοί, ακόμα και από αυτούς που είναι διεθνείς, δεν χρησιμοποιούνται από την ΟΥΕΦΑ ούτε στα ματς του Ιντερτότο.
Στο μεταξύ, σε όποιον φωνάζει, του λένε: «Θες να έχεις καλές διαιτησίες; Βρες άκρη με τον σύνδεσμο Χ και τους παρατηρητές του». Ο Ψυχομάνης κουβαλάει τον σταυρό του μαρτυρίου, και στην πλάτη του κάποιοι κάνουν μεροκάματα. Οσο δεν μιλάει, αυτός θα εκτίθεται. Και είναι κρίμα, διότι είναι τίμιος άνθρωπος.