Παιδική παχυσαρκία στην Ελλάδα

Είναι γεγονός ότι η παιδική παχυσαρκία αποτελεί πλέον παγκόσμιο πρόβλημα δημόσιας υγείας.

Δεδομένου ότι τα μέτρα για την αντιμετώπισή της που αφορούν την αλλαγή του τρόπου ζωής έχουν δυστυχώς κατ’ επανάληψη αποδειχθεί ανεπαρκή, ο συμπληρωματικός ρόλος της φαρμακευτικής αντιμετώπισης αποκτά ολοένα μεγαλύτερο ενδιαφέρον για την ιατρική κοινότητα. Δυστυχώς η Ελλάδα κατέχει την 1η θέση στην παιδική παχυσαρκία στην Ευρώπη και την 5η θέση παγκοσμίως!

Κάνοντας λόγο για την παιδική παχυσαρκία εκείνο που πρέπει να υπογραμμιστεί είναι ότι το πρόβλημα δεν εστιάζεται μόνο στην εξωτερική εμφάνιση αλλά σύμφωνα με τους ειδικούς τα σημερινά παχύσαρκα παιδιά είναι οι παχύσαρκοι ενήλικες του αύριο με ότι αυτό συνεπάγεται.

Σοκάρουν τα στοιχεία για την Ελλάδα

Θλιβερή αρνητική πρωτιά κατέχει η Ελλάδα με το υψηλότερο ποσοστό παιδικής παχυσαρκίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, σύμφωνα με στατιστικά στοιχεία του ευρωπαϊκού τμήματος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας, τα οποία δημοσιεύθηκαν πρόσφατα. Στα αξιοσημείωτα είναι ότι παρά την κρίση των τελευταίων ετών στη χώρα μας το γεγονός ότι όσο μειώνεται το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα, τόσο αυξάνει το ποσοστό της παιδικής παχυσαρκίας!



Σύμφωνα με την μελέτη «WHO European Childhood Obesity Surveillance Initiative» (COSI) καταγράφηκε το ποσοστό παχυσαρκίας και σωματικού βάρους πάνω από το φυσιολογικό, σε παιδιά 6-9 ετών, σε 16 ευρωπαϊκές χώρες συμπεριλαμβανομένης και της Ελλάδας.

Η οικονομική κρίση απογειώνει την παιδική παχυσαρκία

Για πρώτη φορά αποτυπώνεται σε μελέτη η επίπτωση της οικονομικής κρίσης στην υγεία της οικογένειας. Η ελληνική επιστημονική ομάδα που συμμετείχε στη μελέτη COSI συσχέτισε το ετήσιο οικογενειακό εισόδημα με αύξηση της παιδικής παχυσαρκίας στην Ελλάδα και ιδού κάποια χρήσιμα συμπεράσματα που προέκυψαν:

1. Σε αγόρια 7 ετών, που ζούσαν σε οικογένειες με ετήσιο εισόδημα κάτω των 12.000 ευρώ ο Δείκτης Μάζας Σώματος (ΔΜΣ) ήταν 18,1 kg/m2, ενώ στα συνομήλικά τους με εισόδημα άνω ή ίσο των 30.000 ευρώ ήταν 17,7 kg/m2.
2. Σε κορίτσια 7 ετών που ζούσαν σε οικογένειες με ετήσιο εισόδημα κάτω των 12.000 ευρώ ο ΔΜΣ ήταν 17,83 kg/m2, και στα συνομήλικά τους με εισόδημα άνω ή ίσο των 30.000 ευρώ 16,75 kg/m2.
3. Τα ποσοστά παχυσαρκίας στα αγόρια 7 ετών ήταν 25,5% για οικογενειακό εισόδημα κάτω των 30.000 ευρώ και 6,7% για μεγαλύτερο ή ίσο με 30.000 ευρώ.
4. Τα αντίστοιχα ποσοστά στα κορίτσια 7 ετών ήταν 26,4% για κάτω των 30.000 ευρώ ετήσιο οικογενειακό εισόδημα και 12,5% για εισόδημα μεγαλύτερο ή ίσο των 30.000.

Πολυάριθμες μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι το 9-13% των υπέρβαρων παιδιών έχουν αυξημένη αρτηριακή πίεση, όπως επίσης και το 30% των παχύσαρκων. Τα παιδιά με αυξημένο σωματικό βάρος πάσχουν επίσης από δυσλιπιδαιμία και ινσουλινοαντίσταση-υπερινσουλιναιμία. Συγκεκριμένα, το 25% των παχύσαρκων παιδιών έχει διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη.

Επίσης, το 65% των παχύσαρκων παιδιών 5-10 ετών, έχει τουλάχιστον έναν από τους κύριους παράγοντες καρδιαγγειακού κινδύνου, δηλαδή, υπέρταση, υπερλιπιδαιμία, διαταραγμένη ανοχή στη γλυκόζη. Το 30% των παχύσαρκων παιδιών και εφήβων πάσχει από μεταβολικό σύνδρομο, και το 33% εκδηλώνει αποφρακτική άπνοια ύπνου.

Τέλος, το 57% των παχύσαρκων κοριτσιών και το 35% των παχύσαρκων αγοριών εμφανίζει σημαντική ψυχολογική επιβάρυνση λόγω της εικόνας του σώματος τους και του κοινωνικού στίγματος που συνοδεύει την παχυσαρκία.



Ο ρόλος οικογένειας-σχολείου

Είναι αδιαμφισβήτητο γεγονός ότι η οικογένεια κατά τη νηπιακή και προσχολική ηλικία επηρεάζει και διαμορφώνει σε μεγάλο βαθμό τις διατροφικές συνήθειες του παιδιού. Με πολύ προσπάθεια και υπομονή οι γονείς θα πρέπει να γνωρίσουν από μικρά στα παιδιά τους όλες τις μη δημοφιλείς τροφές όπως πχ όσπρια, λαδερά, φρούτα και λαχανικά.

Οι γονείς παίζουν καθοριστικό ρόλο στο αν τα παιδιά τους θα γίνουν ή όχι παχύσαρκα στο μέλλον καθώς λειτουργούν ως πρότυπα στα μάτια των παιδιών τους υιοθετώντας τις διατροφικές συνήθειες των γονιών τους. Πιο απλά αν πχ οι γονείς αθλούνται τότε και τα παιδιά έχουν σοβαρές πιθανότητες να κάνουν το ίδιο. Και προφανώς είναι σημαντικό όταν προσπαθούμε να αντιμετωπίσουμε την παιδική παχυσαρκία αλλάζοντας τη διατροφή των παιδιών και εντάσσοντας την άθληση στην καθημερινότητά τους, στην όλη προσπάθεια να συμμετέχουν και όλοι όσοι ασχολούνται με την ανατροφή τους προκειμένου να επιτευχθούν οι απαραίτητες αλλαγές που αφενός θα εξασφαλίσουν απώλεια βάρους και αφετέρου θα υπάρχει διάρκεια υποστηρίζουν οι ειδικοί.

Άλλος ένας σημαντικός παράγοντας είναι και το περιβάλλον του σχολείου εκεί όπου τα παιδιά περνούν το μεγαλύτερο χρόνο της ημέρας τους. Η σωστή γυμναστική σε όλες τις τάξεις, η εκπαίδευση για τις σωστές διατροφικές συνήθειες αλλά και η μη πρόσβαση σε ανθυγιεινές επιλογές φαγητού στο σχολείο θεωρούνται επιβεβλημένες.

Μέτρα που ίσως βοηθήσουν



Οι ειδικοί μάλιστα προτείνουν κάποια μέτρα που θα μπορούσαν ενδεχομένως να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση αλλά και βελτίωση της παιδικής παχυσαρκίας.

*Τον περιορισμό εκείνων των τροφών που είναι πλούσιες σε θερμίδες και φτωχές σε θρεπτικά συστατικά τροφών (όπως fast food και αναψυκτικά).

*Τον περιορισμό των προσλαμβανόμενων ημερησίων θερμίδων μέσω ελέγχου των μερίδων του φαγητού.

*Τον αποκλειστικό μητρικό θηλασμό τουλάχιστον των 6 πρώτων μηνών ζωής του βρέφους.

*Την κατανάλωση τακτικών γευμάτων σε σταθερές ώρες.

*Τη μείωση των προσλαμβανόμενων κορεσμένων λιπαρών σε παιδιά ηλικίας άνω των 2 ετών.

*Την αποφυγή συνεχούς ‘τσιμπολογήματος’ κατά την διάρκεια της ημέρας και ιδιαίτερα μετά το σχολείο.

*Την αύξηση προσλαμβανόμενων φυτικών ινών, φρούτων και λαχανικών και φυσικά

*Την ιδιαίτερη επιμονή των μεγάλων στο θέμα του πρωινού των παιδιών που δεν πρέπει να παραλείπεται.

Το TOP 10 των χωρών στην παιδική παχυσαρκία

1. ΚΟΥΒΕΙΤ
2. ΜΠΑΧΡΕΙΝ
3. ΗΠΑ
4. ΚΑΤΑΡ
5. ΕΛΛΑΔΑ
6. ΙΤΑΛΙΑ
7. ΜΕΞΙΚΟ
8. ΝΕΑ ΖΗΛΑΝΔΙΑ
9. ΜΑΛΤΑ
10. ΚΑΝΑΔΑΣ

INFO: Περισσότερες πληροφορίες για την παιδική παχυσαρκία στην Ελληνική Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας www.eiep.gr

Επιμέλεια: Τασία Μπαλικούρα