Τα Ολυμπιακά μετάλλια από το 1896 έως το Τόκιο

Η Αρχαία Ελλάδα γέννησε τους Ολυμπιακούς Αγώνες, κάτι που είναι εμφανέστατο στα Ολυμπιακά μετάλλια.

Στεφάνια με φύλλα δάφνης, η Θεά Νίκη, οι ολυμπιακοί κύκλοι, το Παναθηναϊκό στάδιο αποτελούν τα βασικά στοιχεία των μεταλλίων στο πέρασμά των χρόνων.

Μικρές διαφοροποιήσεις έχουν συμβεί, όμως έχουν ένα μεγάλο κοινό. Όλα τους... φωνάζουν «Ελλάδα».

Αθήνα 1896

Μόνο οι δύο πρώτοι της κατάταξης τιμήθηκαν με μετάλλιο στην αναβίωση των Ολυμπιακών Αγώνων στην Αθήνα. Από την μια πλευρά του μεταλλίου φαίνεται το πρόσωπο του Δία, που στο χέρι του κρατάει την Νίκη της Σαμοθράκης, η οποία, με τη σειρά της, υψώνει ένα κλαδί ελιάς. Από την άλλη πλευρά φαίνεται μια όψη της Ακρόπολης.

Παρίσι 1900

Μια φτερωτή θεά, που πετάει πάνω από το Παρίσι, κρατώντας ένα κλαδί δάφνης κοσμεί την μπροστινή όψη του μεταλλίου. Στην πίσω όψη φαίνεται ένας αθλητής πάνω στο βάθρο των νικητών, με κλαδιά δάφνης κι αυτός στα χέρια και θέα την Ακρόπολη.

Σεντ Λούις 1904

Ήταν η πρώτη φορά που το μετάλλιο συνόδευσε ένας χρωματιστός φιόγκος, με μια παραμάνα, για να τοποθετηθεί στο στήθος του νικητή.

Στην μπροστινή όψη του μεταλλίου, ένας αθλητής πάνω σε σκαλοπάτια κρατάει ένα δάφνινο στεφάνι, έχοντας το αριστερό του χέρι υψωμένο. Πίσω του φιγούρες που θυμίζουν κάποια από τα κλασικά ολυμπιακά αθλήματα και ακόμα πιο πίσω ένας ελληνικός ναός.

Στην πίσω μεριά, η θεά της νίκης, πάνω σε μια σφαίρα, κρατάει ένα στεφάνι δάφνης και φύλλα φοίνικα. Μπροστά της ένας κότινος αφήνει χώρο για να χαραχτεί το αγώνισμα που αφορά το μετάλλιο, ενώ πίσω της φαίνεται το πρόσωπο του Δία.

Λονδίνο 1908

Από την μια μεριά δύο θηλυκές φιγούρες τοποθετούν τον κότινο στο κεφάλι νεαρού αθλητή. Από την άλλη φαίνεται ο Άγιος Γεώργιος, πολιούχος Άγιος της Αγγλίας, που ο μύθος τον θέλει να πολεμάει έναν δράκο για να ελευθερώσει μια πριγκίπισσα.

Στοκχόλμη 1912

Η μπροστινή μεριά του μεταλλίου δεν είχε καμία διαφορά απ’ αυτή του Λονδίνου. Στην πίσω όψη, όμως, υπάρχει ένας αγγελιοφόρος που κηρύττει την έναρξη των αγώνων, δίπλα από το άγαλμα του βασιλιά Λινγκ, ο οποίος ασχολήθηκε πολύ με την γυμναστική στη Σουηδία.

Άντβερπ 1920

Ένας γυμνός αθλητής κρατάει έναν κότινο και φύλλα από φοίνικα, σύμβολα της νίκης, ενώ πίσω του φαίνεται η Φήμη, η οποία, κατά τη μυθολογία, είναι αυτή που αναγγέλλει τις νίκες, κυρίως σε αθλητικούς αγώνες.

Στην πίσω μεριά φαίνεται ένα μνημείο του Άντβερπ, που αναπαριστά τον μύθο του Μπράμπο, που πέταξε στον ποταμό Σκάλδη, το χέρι του γίγαντα Αντιγκόν. Ο τρομερός γίγαντας τρομοκρατούσε όσα σκάφη επιχειρούσαν να διασχίσουν το ποτάμι, ζητώντας τους κάποιο οικονομικό αντίτιμο.

Αν ο καπετάνιος αρνούταν να πληρώσει, του έκοβε το χέρι. Όλα αυτά, μέχρι να φτάσει μπροστά του ο Σίλβιος Μπράμπο, Ρωμαίος στρατιώτης που κατάφερε να δολοφονήσει τον γίγαντα. Μάλιστα, για να τον εκδικηθεί, του έκοψε το χέρι και το πέταξε στο ποτάμι.

Παρίσι 1924

Εντελώς διαφορετικά απ’ ότι υπήρξε μέχρι τότε, τα μετάλλια του Παρισιού δείχνουν στην μπροστινή πλευρά τον νικητή να βοηθάει τον ηττημένο να σηκωθεί από το έδαφος.

Στην πίσω μεριά, μια άρπα και γύρω της σύνεργα που θυμίζουν ολυμπιακά αθλήματα θερινών και χειμερινών αγώνων.

Άμστερνταμ 1928, Λος Άντζελες 1932, Βερολίνο 1936, Λονδίνο 1948, Ελσίνκι 1952, Μελβούρνη 1956, Ρώμη 1960, Τόκυο 1964 Μεξικό 1968









Από τους Ολυμπιακούς αγώνες του Άμστερνταμ το 1928, μέχρι αυτούς του Μεξικού το 1968, οι φιγούρες των μεταλλίων ήταν πανομοιότυπες. Μπροστά απεικονίζεται η θεά της Νίκης, κρατώντας φύλλα φοίνικα στο αριστερό χέρι και κότινο στο δεξί. Στην πίσω μεριά, ένας Ολυμπιονίκης αποθεώνεται από το πλήθος που τον σηκώνει στα χέρια, στο Ολυμπιακό στάδιο. Μικρές διαφοροποιήσεις, βέβαια, παρουσιαζόταν ανά τα χρόνια.

Μόναχο 1972

Μπροστά ίδια με αυτά που κυκλοφορούσαν για τέσσερις δεκαετίας, αλλά η πίσω όψη έκανε τη διαφορά. Στην θέση των αθλητών, οι Γερμανοί τοποθέτησαν τους Κάστωρ και Πολυδεύκη, τους δίδυμους γιους του Δία και της Λήδας, γνωστών και ως Διόσκουροι.

Μόντρεαλ 1976

Η παραδοσιακή μπροστινή πλευρά διατηρήθηκε και στο Μόντρεαλ, ενώ το πίσω μέρο κόσμησε ένας κότινος, γύρω από το έμβλημα των αγώνων.

Μόσχα 1980

Μόνο στο πίσω μέρος του μεταλλίου εμφανίζονται και πάλι οι αλλαγές, με την Ολυμπιακή φλόγα να καίει πάνω από το στάδιο, ενώ από πάνω του εμφανίζεται το έμβλημα της διοργάνωσης.

Λος Άντζελες 1984

Επιστροφή στην «παράδοση». Το Λος Άντζελες επέστρεψε στα μετάλλια που χρησιμοποιήθηκαν για περίπου 40 χρόνια, αφήνοντας στους υπόλοιπους τα... μοντέρνα.

Σεούλ 1988

Ένα περιστέρι, ανοίγει τα φτερά του, κρατώντας ένα κλαδί δάφνης, ενώ πάνω του εμφανίζεται το έμβλημα της διοργάνωσης, στο πίσω μέρος του μεταλλίου, ενώ μπροστά η χαρακτηριστική φιγούρα της Νίκης.

Βαρκελώνη 1992

Μια πιο μοντέρνα εκδοχή του παραδοσιακού μεταλλίου εμφανίστηκε στους Ολυμπιακούς αγώνες της Βαρκελώνης, ενώ στο πίσω μέρος υπάρχει μόνο το έμβλημα.

Ατλάντα 1996

Μόνο η πίσω όψη αλλάζει και στο μετάλλιο της Ατλάντα. Πίσω από την χαρακτηριστική φιγούρα της θεάς Νίκης, φαίνεται το έμβλημα των αγώνων, με ένα κλαδί ελιάς.

Σύδνεϋ 2004

Η θεά Νίκη στο μπροστινό μέρος στην χαρακτηριστική φιγούρα για τελευταία φορά και πίσω η όπερα του Σύδνεϋ και η δάδα των Ολυμπιακών αγώνων, ενώ οι Ολυμπιακοί κύκλοι κυριαρχούν.

Αθήνα 2004

Για πρώτη φορά μετά τους Ολυμπιακούς του Άμστερνταμ το 1928 άλλαξε εντελώς η μορφή των μεταλλίων, για να τιμηθεί η επιστροφή των αγώνων στην χώρα της γέννησής του.

Η θεά Νίκη παρέμεινε, όμως αυτή τη φορά είναι όρθια στο Παναθηναϊκό στάδιο. Για την ακρίβεια, μοιάζει σαν να… πετάει πάνω από το στάδιο όπου διοργανώθηκαν οι πρώτοι σύγχρονοι Ολυμπιακοί Αγώνες το 1896.

Στο πίσω μέρος φαίνεται η φλόγα των Ολυμπιακών αγώνων, το έμβλημα «Αθήνα 2004» και οι πρώτοι στίχοι της όγδοης ωδής του Πινδάρου για τους Ολυμπιακούς Αγώνες, που υμνεί τη νίκη του Αλκιμέδονα από την Αίγινα, στην πάλη.

Πεκίνο 2008

Η βασική έμπνευση των συγκεκριμένων μεταλλίων προέρχεται από την κινεζική παράδοση και συγκεκριμένα το «bi», κυκλικό αντικείμενο από την νεολιθική περιοχή, με κυρίαρχο υλικό το νεφρίτη.

Η πίσω όψη του είναι αυτή που θυμίζει αρκετά έντονα τον αρχαίο δίσκο. Στο κέντρο της έχει το έμβλημα των αγώνων του Πεκίνου, ενώ στο κάτω μέρος γράφει το αγώνισμα στο οποίο απονεμήθηκε.

Η μπροστινή όψη έχει αντίστοιχη εικόνα με αυτή των Ολυμπιακών της Αθήνας,

Λονδίνο 2012

Ένα αφηρημένο σχέδιο κοσμεί τα μετάλλια που δόθηκαν στους Ολυμπιακούς του Λονδίνου, συμβολίζοντας την μοντέρνα οπτική της πόλης, ενώ ένα πλέγμα μοιάζει σαν να ακτινοβολεί.

Ρίο 2016


Απλό και λιτό το σχέδιο των μεταλλίων του Ρίο. Ένα κλαδί με φύλα δάφνης, που έχει στο κέντρο του το έμβλημα των Ολυμπιακών αγώνων . Μάλιστα, είναι τα πιο… οικολογικά που έχουν υπάρξει, αφού ακολούθησαν αυστηρά τους περιβαλλοντικούς νόμους.

Τόκιο 2020


Στο μοτίβο των τελευταίων ετών κινήθηκε και το Τόκιο. Οι διοργανωτές επέλεξαν ανάμεσα σε 400 σχέδια που προέκυψαν από ανοιχτό διαγωνισμό που προκηρύχθηκε, χωρίς όμως να διαφοροποιηθούν ιδιαίτερα. Όπως αναφέρουν οι ίδιοι, πάντως: «Τα μετάλλια αυτά συμβολίζουν την ενέργεια των αθλητών και όσων τους υποστηρίζουν».