Παγκόσμιο 1990: Η ψυχρολουσία με Γκάλη, ο ασταμάτητος Γιαννάκης και η κυριαρχία της Γιουγκοσλαβίας

Το 11ο Παγκόσμιο Κύπελλο μπάσκετ ήταν επετειακό και διεξήχθη στην Αργεντινή, όπου είχε λάβει χώρα και η πρώτη διοργάνωση, 40 χρόνια νωρίτερα!

Με 16 ομάδες να συμμετέχουν στην τελική φάση και να χωρίζονται σε τέσσερις ομίλους των τεσσάρων ομάδων (οι δύο πρώτες κάθε ομίλου έπαιρναν την πρόκριση στα προημιτελικά, όπου οι ομάδες χωριζόντουσαν ξανά σε δύο ομίλους), η Γιουγκοσλαβία ταξίδεψε στη χώρα της Λατινικής Αμερικής με όλα της τα αστέρια πλην του Ντίνο Ράτζα, ο οποίος είχε σπάσει το πόδι του κατά τη διάρκεια της προετοιμασίας.

Ντράζεν Πέτροβιτς, Βλάντε Ντίβατς, Τόνι Κούκοτς, Ζάρκο Πάσπαλι, Άριαν Κόμαζετς, ακόμα και Ζέλικο Ομπράντοβιτς στα 36 του, ήταν όλοι εκεί, επιβεβαιώνοντας τον τίτλο του φαβορί και φτάνοντας μέχρι την κορυφή, επικρατώντας με άνεση (92-75) της Σοβιετικής Ένωσης στον μεγάλο τελικό που διεξήχθη στο Μπουένος Άιρες.

Όσον αφορά την Εθνική μας, συμμετείχε για δεύτερη φορά στην ιστορία της σε Παγκόσμιο Κύπελλο, έχοντας τερματίσει 10η τέσσερα χρόνια πριν στην Ισπανία και προερχόμενη από τις δύο πολύ μεγάλες επιτυχίες των αμέσως προηγούμενων Ευρωμπάσκετ. Πρωταθλήτρια Ευρώπης το 1987 και με ασημένιο μετάλλιο το 1989 στο Ζάγκρεμπ.

Ωστόσο, ο τραυματισμός του Νίκου Γκάλη σε μια αναμέτρηση με την Τσεχοσλοβακία για το τουρνουά «Ακρόπολις» τον έθεσε εκτός πλάνων, λίγες μόλις μέρες πριν η Εθνική μας ταξιδέψει στην Αργεντινή. Παρ’ όλα αυτά, ο Παναγιώτης Γιαννάκης πραγματοποίησε εντυπωσιακές εμφανίσεις (το τουρνουά ολοκληρώθηκε με εκείνον στην 3η θέση των κορυφαίων σκόρερ) και είχε άξιους συμπαραστάτες τους Παναγιώτη Φασούλα, Φάνη Χριστοδούλου και Νάσο Γαλακτερό, με τη «γαλανόλευκη» να φτάνει μέχρι την τιμητική 6η θέση.



Στον πρώτο γύρο εκείνου του Παγκοσμίου Κυπέλλου, η Εθνική μας αντιμετώπισε ΗΠΑ, Ισπανία και Νότια Κορέα, χάνοντας στην παράταση της πρεμιέρας της από τους Αμερικανούς (έφτασε «μια ανάσα» από τη μεγάλη νίκη, με το νικητήριο καλάθι του Γαλακτερού να κρίνεται εκπρόθεσμο), αλλά νικώντας Ισπανία (102-93) και Κορέα (119-76), για να πάρει την πρόκριση ως δεύτερη του ομίλου της. Στον όμιλο των προημιτελικών, η «γαλανόλευκη» ξεκίνησε με ήττα (57-75) από τη Σοβιετική Ένωση, στη συνέχεια επικράτησε (103-88) της Βραζιλίας, αλλά στην τελευταία και κρίσιμη αγωνιστική ηττήθηκε με 77-67 από την μετέπειτα πρωταθλήτρια Γιουγκοσλαβία, μένοντας να παίξει τους αγώνες κατάταξης για τις θέσεις 5-8. Αφού πήρε το ντέρμπι (81-78) με την οικοδέσποινα Αργεντινή, ηττήθηκε με 97-94 από την Βραζιλία και τερμάτισε στην 6η θέση της διοργάνωσης, έχοντας ως μεγάλο πρωταγωνιστή τον Παναγιώτη Γιαννάκη, ο οποίος έβαλε 23 πόντους στις ΗΠΑ, 31 στους Ισπανούς, 38 και 30 στα δύο παιχνίδια με τους Βραζιλιάνους, 36 στους Αργεντινούς.



Η πανίσχυρη Γιουγκοσλαβία έκανε τη μοναδική ήττα της στη διοργάνωση στην πρώτη φάση, κόντρα στο Πουέρτο Ρίκο, αλλά οι νίκες της επί Βενεζουέλας (92-84) και Ανγκόλας (92-79) ήταν αρκετές για να πάρει την πρόκριση, έστω και ως δεύτερη, ενώ στα προημιτελικά… τρόμαξε τους αντιπάλους της, κάνοντας το 3/3 κόντρα στην Εθνική μας, την Βραζιλία (105-86) και τη Σοβιετική Ένωση (100-77).

Στον ημιτελικό αντιμετώπισαν τις ΗΠΑ του Μαικ Σιζέφσκι, του Αλόνζο Μούρνινγκ, του Κένι Άντερσον και του Κρίστιαν Λέτνερ, καταφέρνοντας να πάρουν τη νίκη με 99-91, χάρη στις τρομερές εμφανίσεις των Πέτροβιτς (31 πόντοι με 6 εύστοχα τρίποντα) και Κούκοτς (19 πόντοι, 9 ασίστ), κλείνοντας έτσι το… μεγάλο ραντεβού με τη Σοβιετική Ένωση, η οποία στην ημιτελική φάση ξεπέρασε το εμπόδιο του Πουέρτο Ρίκο (98-82).

Σε έναν τελικό που έμελλε να είναι και ο τελευταίος μεταξύ των δύο χωρών όπως τις γνωρίζαμε μέχρι τότε, η Γιουγκοσλαβία κυριάρχησε απόλυτα στο παρκέ! Οι Πλάβι έδειξαν από το ξεκίνημα της αναμέτρησης την ανωτερότητά τους και προηγούνταν με 52-34 στο ημίχρονο, φτάνοντας τελικά στην άνετη επικράτηση με 92-75 και κατακτώντας το χρυσό μετάλλιο σε Παγκόσμιο Κύπελλο για τρίτη φορά στην ιστορία τους, μετά τους θριάμβους του 1970 και του 1978.



Πάσπαλι (20 πόντους), Πέτροβιτς (18 π.) και Κούκοτς (14 π.) αποτέλεσαν τους πρωταγωνιστές του τελικού, με τον τελευταίο να αναδεικνύεται και MVP της διοργάνωσης, λόγω της εντυπωσιακότατης ικανότητάς του στη δημιουργία, αφού ο Πέτροβιτς ήταν ο πρώτος σκόρερ της ομάδας με 18.4 πόντους ανά μέσο όρο. Κούκοτς, Ντίβατς, Όσκαρ Σμιντ (Βραζιλία, πρώτος σκόρερ της διοργάνωσης με 34,6 πόντους μέσο όρο), Κένι Άντερσον (ΗΠΑ) και Φίκο Λόπες (Πουέρτο Ρίκο) αποτέλεσαν την κορυφαία πεντάδα εκείνου του Μουντομπάσκετ, με τις ΗΠΑ να δυσκολεύονται πάρα πολύ στον μικρό τελικό κόντρα στο Πουέρτο Ρίκο, αλλά να παίρνουν τελικά τη νίκη με 107-105 στην παράταση (96-96 η κανονική διάρκεια του αγώνα) και να κρεμούν στα στήθη τους το χάλκινο μετάλλιο.



Έτσι, το συγκεκριμένο Παγκόσμιο Κύπελλο έμεινε στην ιστορία ως το τελευταίο στο οποίο παρακολουθήσαμε Γιουγκοσλαβία και Σοβιετική Ένωση όπως τις γνωρίζαμε μέχρι τότε, ενώ εκείνη η διοργάνωση αποτέλεσε και την πρώτη στην οποία η FIBA επέτρεψε σε παίκτες του NBA να αγωνιστούν.