Σχεδόν ξεχασμένη μέχρι να ανοίξει το χρονοντούλαπο της ιστορίας η Έμα Κλαρκ κατάφερε να σπάσει κάθε τετριμμένο αιώνες πριν. Τότε που το γυναικείο ποδόσφαιρο ήταν έτσι και αλλιώς χόμπι και όχι άθλημα και πόσω μάλλον οι μαύρες γυναίκες ήταν ανήκουστο να συμμετάσχουν σε τέτοια δρώμενα.
Η ζωή της θεωρούνταν περίεργη όχι ως προς τη διαβίωση, αφού, δεν έχουν καταφέρει να γίνουν πολλά γνωστά για την ίδια ή την οικογένειά της. Ήταν, όμως, άμεσα συνυφασμένη με την πορεία που ακολούθησε το γυναικείο ποδόσφαιρο στη Μεγάλη Βρετανία και στο αποτύπωμα που άφησε στην ιστορία του αθλήματος λόγω του ριζοσπαστικού χαρακτήρα του.
Η ιστορία της άργησε σχεδόν δύο αιώνες να γίνει γνωστή. Ο λόγος δεν είναι άλλος από το γεγονός πως τα στοιχεία που υπήρχαν για εκείνη την περίοδο, σήμερα 143 μετά, ήταν σχεδόν ανύπαρκτα και απαιτούνταν ώρες αναζήτησης από ιστορικούς για να βρουν την άκρη του νήματος.
Η κόρη από τα 14 παιδιά που «ξεστράτισε»
Η Έμα Κλαρκ ήταν ένα από τα 14 παιδιά της οικογένειας Κλαρκ και γεννήθηκε το 1876 σε μια περιοχή του Λίβερπουλ.
Τόσο η ίδια όσο και οι δύο αδερφές της είχαν από μικρές το μικρόβιο της μπάλας. Ωστόσο, σε μια τέτοια κοινωνία, τόσο πίσω στο χρόνο και με νοοτροπίες τότε αυστηρά τηρούμενες δεν μπορούσαν να κάνουν και πολλά.
Μάλιστα, η ιστορία περιπλέκεται αρκετά γιατί πολλοί ιστορικοί τοποθετούν την αδερφή της Έμα, τη Φλόρενς ως την πρώτη μαύρη γυναίκα παίκτρια ποδοσφαίρου στη Μεγάλη Βρετανία.
Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το ποια τελικά έκανε την παρθενική της εμφάνιση, αυτό που πέτυχαν ήταν πρωτόγνωρο και πρωτοποριακό για τα δεδομένα της αγγλικής κοινωνίας τη δεκαετία του 1880.
Πόσο εύκολο είναι να πας κόντρα σε ολόκληρο κατεστημένο και μάλιστα, να υπάρξει ολοκληρωμένο κίνημα γυναικών που θα αποφασίσει τι μπορεί και τι όχι να κάνει εκτός σπιτιού.
Το ταλέντο των κοριτσιών Κλαρκ δεν άργησε να φανεί. Ήδη από νεαρή ηλικία μαζεύονταν στα στενά της γειτονιάς τους και έπαιζαν άτυπα το άθλημα που θα έμελλε να τους χαρίσει υστεροφημία αργότερα.
Η Έμα είχε ξεκινήσει από τα 15 της να εργάζεται ως μαθητευόμενη ζαχαροπλάστη στη γειτονιά του Μπούτλ. Δεν το ήθελε, όμως, και βαθιά μέσα της το γνώριζε. Το ποδόσφαιρο ήτα νη μεγάλη της αγάπη. Και θα το διεκδικούσε ακόμη και αν είχε κόντρα της τους πάντες. Με συμμάχους τις αδερφές της δεν άργησε να βρεθεί στο δρόμο του πρώτου βρετανικού γυναικείου ποδοσφαιρικού συλλόγου.
Το γυναικείο «γκροτέσκ» χόμπι και η ίδρυση του πρώτου γυναικείου συλλόγου
Η Έμα Κλαρκ αναμφίβολα ήταν μια από τις κεντρικές παρουσίες της νεοιδρυθείσας αυτής ομάδας. Πριν, όμως, συμβεί αυτό το ρηξικέλευθο για την εποχή και τα δεδομένα γεγονός μεσολάβησαν αρκετά ανεπιτυχή γυναικεία ματς που απλά επιτάχυναν τις διαδικασίες ίδρυσης του.
Φυσικά, όταν γίνεται αναφορά στο ρόλο της γυναίκας πίσω στο χρόνο και ιδιαίτερα σε κοινωνίες όπως αυτή της δεκαετίας του 1880 και 1890 είναι δεδομένο πως δεν είχαν και πολλές παραχωρήσεις.
Έτσι, λοιπόν, το πρώτο παιχνίδι διεξήχθη μεταξύ εθνικών ομάδων, της Αγγλίας και της Σκωτίας στο Λονδίνο αρχικά το Μάιο του 1881. Έντεκα μέρες μετά, έλαβε χώρα ο επαναληπτικός στη Γλασκώβη αυτή τη φορά. Μόνο που δεν ολοκληρώθηκε ποτέ. Εκατοντάδες άνδρες εισέβαλαν μέσα από το κοινό των 5.000 θεατών στον αγωνιστικό χώρο στηλιτεύοντας το δρώμενο και αναγκάζοντας τις γυναίκες αθλήτριες να εγκαταλείψουν άρον άρον με άμαξες το ματς.
Ο Τύπος της εποχής χαρακτήρισε «γκροτέσκ» το να παίζουν οι γυναίκες ποδόσφαιρο και φυσικά, δεν θεωρούνταν άθλημα αλλά χόμπι αυτό που έκαναν οι παίκτριες.
Η απόφαση ήταν πια ειλημμένη. Με τη συμβολή κυρίως οικονομική αλλά παράλληλα και ψυχολογική από τη Λαίδη Ντίξι -γνωστή για το φεμινιστικό χαρακτήρα συγγραφέα- και πρωτεργάτη τη Νέτι Χόνειμπολ ο ποδοσφαιρικός γυναικείος σύλλογος της Μεγάλης Βρετανίας ιδρύθηκε το 1895. Μάλιστα, για να προσελκύσει αθλήτριες, είχαν τοποθετηθεί διαφημίσεις σε κεντρικά σημεία και το αποτέλεσμα ήταν 30 γυναίκες να δηλώσουν συμμετοχή για τη νεοσύστατη ομάδα.
Σε αυτό το σημείο είναι που εισέρχονται και η Έμα με τις αδερφές της στο σύλλογο.
Ο πρώτος αγώνας με άρωμα... πολυπολιτισμικό
Ο σύλλογος αριθμούσε πολλές γυναίκες γι’ αυτό σύμφωνα με τα όσα έχουν δει το φως της δημοσιότητας από αναλυτές εκείνης της περιόδου το πρώτο ματς διεξήχθη μεταξύ αυτών και ονομάστηκε οι «Βόρειοι» εναντίον των «Νότιων».
Ο αγώνας έγινε στις 23/3/1895 με κάθε επισημότητα σε στάδιο της περιοχής Κράουντς Έντ στο Λονδίνο συγκεντρώνοντας πάνω από 10.000 θεατές. Οι κανόνες ήταν οι ίδιοι και παρά το γεγονός ότι δεν έχουν γίνει περισσότερς πληροφορίες γνωστές, το μόνο άξιο αναφοράς ήταν ότι η μπάλα ήταν μικρότερη από την κανονική.
Αυτό θεωρείται και το ντεμπούτο της Κλαρκ στον κόσμο του ποδοσφαίρου, έναν κόσμο που δεν έβλεπε με καλό μάτι τιε γυναίκες που είχαν ως κύρια ενασχόλησή τους αυτό, όμως, οι μαύρες γυναίκες βίωναν λίγο πιο ιδιαίτερα τα σχόλια αυτά.
Ο σύλλογος έπαιξε για τα επόμενα δύο χρόνια πάνω από 100 ματς, ωστόσο, η έλλειψη πόρων οδήγησε γρήγορα προς το τέλος του. Άτυπα, φαίνεται με τα ιστορικά δεδομένα να ρίχνει αυλαία σταδιακά από το Σεπτέμβριο του 1896 και μετά.
Η Κλάρκ, όμως, δεν το έβαλε κάτω.
Το 1897 αγωνίστηκε ξανά με μια ομάδα γυναικών σε ένα ματς «Γυναίκες» εναντίον «Ανδρών» με το σκορ να λήγει 3-1 υπέρ των γυναικών. Παρά τη νίκη τους το γεγονός επισκιάστηκε από τις εφημερίδες.
Το λιθαράκι για μια αλλαγή νοοτροπίας
Η Κλάρκ προσπάθησε άτυπα να καταρρίψει μύθους και για την εποχή της θεωρήθηκε αρκετά πιο σύγχρονη.
Η ιστορία τείνει, όμως, να ξεχνά πολλά γεγονότα και έτσι, χρειάστηκαν πάνω από 140 χρόνια από τη γέννησή της για να μαθευτεί στον κόσμο ποια ήταν η πρώτη μαύρη γυναίκα που τόλμησε να μπει σε ένα μέχρι τότε ανδροκρατούμενο χώρο.
Οι αναζητήσεις έγιναν εντονότερες το 2017 και χρειάστηκε να προχωρήσει ο καιρός μέχρι το Δεκέμβριο του 2019 ώστε να αναγνωριστεί η επιρροή της στην ιστορία και να της απονεμηθεί μετά θάνατον τιμητική πλακέτα που μάλιστα, τοποθετήθηκε και στο σχολείο Κάμπσμπουρν κοντά στη γειτονιά της στο Λονδίνο.
Φυσικά, η πλακέτα δεν αφορά μόνο εκείνη αλλά και όλες τις γυναίκες που δεν άφησαν τα χρώματα και τους πολιτισμούς να επηρεάσουν αυτό που ήθελαν και στο σύνολό του το γυναικείο ποδόσφαιρο που ακόμη και σήμερα εν έτει 2020 ίσως ακόμη να βρίσκεται στις απαρχές του.
Επιμέλεια: Φαίη Λέντα
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.
