O κότινος και το χρήμα

Η θέση «να νομιμοποιηθούν οι απαγορευμένες ουσίες στον αθλητισμό» έχει εκφραστεί αρκετές φορές. Στο πρώτο άκουσμα ακούγεται λογικό, αλλά σε δεύτερη σκέψη τα προβλήματα που δημιουργούνται είναι μεγαλύτερα από αυτά που λύνονται.

Ανάμεσα στον Αλβανό οικονομικό μετανάστη και τον απόφοιτο της σχολής Μωραΐτη, ποιος νομίζετε ότι είναι περισσότερο υποψήφιος για να ντοπαριστεί; Δεν χρειάζεται καν σκέψη για να απαντηθεί «ο Αλβανός». Γιατί το Μωραϊτόπαιδο θα έχει γονείς που θα ζητήσουν να μάθουν τι παίρνει και κυρίως δεν έχει λόγο να διακινδυνεύσει τη ζωή του για να γίνει πρωταθλητής. Τουλάχιστον δεν έχει την ανάγκη να τη διακινδυνεύσει για τα λεφτά που δίνει ο πρωταθλητισμός. Αντίθετα για τον Αλβανό, τον Γεωργιανό και τα περισσότερα παιδιά της εργατικής τάξης, ο πρωταθλητισμός είναι ένα κοινωνικό εφαλτήριο. Οπότε οι αντιστάσεις είναι μικρές και στο φινάλε, ανάμεσα στο να καταστρέψεις την υγεία σου δουλεύοντας στο εργοστάσιο ή τα πνευμόνια σου ανακατεύοντας ασβέστη, καλύτερα ο κίνδυνος να χαλάσεις το συκώτι σου ως πρωταθλητής. Νομιμοποιώντας το ντόπινγκ, είναι σαν να νομιμοποιούμε το δικαίωμα της αστικής τάξης να διασκεδάζει με μονομάχους μιας κατώτερης τάξης. Το επόμενο βήμα θα είναι να επιτρέψουμε την πυγμαχία χωρίς γάντια και μετά τις μονομαχίες.

Ακόμη όμως και αν αυτός που παίρνει την ντόπα δεν ήταν λούμπεν που προσπαθεί να επιβιώσει, αλλά ένας αστός που θα έλεγε «μεγάλα παιδιά είμαστε και ξέρουμε τι ρίσκα παίρνουμε», το επιχείρημα δεν στέκει. Μεγάλο –έως πολύ μεγάλο- παιδί είμαι και εγώ και ξέρω τι ρίσκα παίρνω όταν οδηγάω τη μηχανή χωρίς κράνος, αλλά το κράτος δεν μου το επιτρέπει. Το ίδιο ισχύει και με τα ναρκωτικά, το ίδιο θα ισχύσει αν αποφασίσω να βγω με ιστιοπλοϊκό με εννέα μποφόρ. Η Αστυνομία θα με τσιμπήσει και το Λιμενικό θα μου το απαγορεύσει, ακόμη και αν πω ότι «αν βρεθώ σε δύσκολη θέση, δεν χρειάζεται να μπείτε στον κόπο να με σώσετε». Τελευταίο επιχείρημα είναι το «να επιτραπούν τα βοηθήματα που δεν βλάπτουν πολύ την υγεία». Πάλι όποιος θα θέλει να έχει το αβαντάζ στον αγώνα θα παίρνει από τα απαγορευμένα, που και πάλι θα βρεθούν γιατροί να τα εξελίξουν για να διαφεύγουν από τους ελέγχους. Δηλαδή μία από τα ίδια…

Χιλιάδες άτομα είναι πρόθυμα να διακινδυνεύσουν την υγεία τους για να φτιαχτούν οικονομικά, αλλά ελάχιστα πρέπει να είναι αυτά που θα το έκαναν για τον κότινο και τη δόξα της νίκης. Η μόνη λύση να περιοριστεί αλλά όχι και να εξαλειφθεί το ντόπινγκ είναι να πάψει να έχει οικονομικό ενδιαφέρον. Τα πολλά λεφτά δεν έρχονται από τους χορηγούς, αλλά από το κράτος και τις ημικρατικές εταιρίες, όπως οι τράπεζες και οι ΔΕΚΟ και τη μέρα που θα σταματήσουν να δίνουν οι αθλητές θα σταματήσουν να παίρνουν.


Eυχαριστώ τον Γ.Κ. για την υπενθύμιση των δηλώσεων της Φανής Χαλκιά μετά το χρυσό του 2004. «H επιμονή, η ελληνική ψυχή και τίποτε άλλο δεν χρειάζεται για την κορυφή. Οτιδήποτε άλλο είναι υποκατάστατο για τους δεύτερους, που προσπαθούν να φθάσουν τους πρώτους. Εμείς οι Ελληνες είμαστε γεννημένοι πρωταθλητές και δεν χρειαζόμαστε δεκανίκια. Εχουμε στα κύτταρά μας γραμμένη την ιστορία των προγόνων μας». Συμφωνώ και καταλήγω στο λογικό συμπέρασμα. Το 2004 η Φανή Χαλκιά είχε ελληνικά κύτταρα και δεν χρειαζόταν ντόπα, μια μέρα όμως τα ξέχασε σε ένα ταξί και χρειάστηκε να κυλιστεί στον βούρκο.

Τη μεγαλύτερη όμως πλάκα την έχουνε οι εφημερίδες. Οποτε πιάνεται κάποιος αθλητής ντοπαρισμένος, περιμένουν να ξηγιούνται «Ντροπή», «Εξευτελισμός» και τα προβλεπόμενα. Μετά κάποιος παίρνει ένα μετάλλιο. «Μας ξεντρόπιασαν», «Να ποια είναι η Ελλάδα» και τα επόμενα προβλεπόμενα. Στην επόμενη μεγάλη διοργάνωση πιάνουν ντοπαρισμένο τον ξεντροπιαστή. «Μας ξεφτίλισε ο καριόλης». Μετά παίρνει το μετάλλιο ένας φρέσκος. «Ευτυχώς που υπάρχουν Ελληνόπουλα όπως ο υπεραθλητής Φούφουτος». Μετά πιάνουν τον Φούφουτο ντοπαρισμένο και φτου και από την αρχή.

«Και τι να κάνει η εφημερίδα;» μπορεί εύλογα να ρωτήσει κάποιος. «Να κερδίζει ο αθλητής και να τον κράζει ή να τον πιάνουν ντοπέ και να αρχίζει τα "μας το φαρμάκωσαν οι κακοί ξένοι το παλικάρι"»; Το μόνο που καταλαβαίνω ότι μπορεί να κάνει, είναι να κρατάει αποστάσεις, ώστε να μην κάνει τους αναγνώστες της σχιζοφρενείς. Για παράδειγμα, πριν από τέσσερα χρόνια, όταν στους Ολυμπιακούς η Χρυσοπηγή Δεβετζή είχε κερδίσει μετάλλιο, το είχε αφιερώσει στον Κεντέρη και τη Θάνου. Η Δεβετζή έχει φυσικά το δικαίωμα να αφιερώνει τις νίκες της όπου γουστάρει, αλλά οι εκδηλώσεις θαυμασμού δίνουν κάποιο στίγμα. Αν αφιερώσω τη σημερινή στήλη στον Αδόλφο Χίτλερ, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι είμαι ναζιστής, αλλά Σάιμον Βίζενταλ δύσκολο να είμαι…

Ολα τα προαναφερθέντα δεν έχουν να κάνουν με την ίδια τη Δεβετζή, η οποία αυτή τη φορά κράτησε αποστάσεις από την περίπτωση της Χαλκιά, αλλά με την ανάγκη να κρατιούνται οι δημοσιογραφικές αποστάσεις. Το ίδιο ισχύει και για τον σημαιοφόρο της ελληνικής αποστολής, τον Ηλία Ηλιάδη (για τους παιδικούς του φίλους Τζαρτζίλ Ζβιανταουρί). Μια χαρά συμπαθής άνθρωπος είναι ο Λιάκος και, παρά την ήττα του, αθληταράς επιπέδου. Το να κάνει όμως τον Ζακ Τατί στη φαρσοκωμωδία «Ο κύριος Ουλό συναντά την Αννα και τον Πουρουπουπού», που παίχτηκε την περασμένη Τετάρτη στη ΝΕΤ, ξεπερνάει τα όρια του σουρεαλισμού. Από τη μία καθόταν ο Παπαδημητρίου με την Καραμανλή, από την άλλη ο πρόεδρος του τζούντο Βαγγέλης Σουφλέρης και ο «πατέρας» τού Ηλιάδη και προπονητής του, ο Νίκος Ηλιάδης, και η συζήτηση πήγαινε περίπου ως εξής: «Πώς έγινε και έχασες τον αγώνα, Ηλία;» Η απάντηση ερχόταν με την ακόλουθη μέθοδο. Η κάμερα έδειχνε το πρόσωπο του Λιάκου να παίρνει εκφράσεις οδύνης και από το υπερπέραν ακουγόταν μια φωνή. «Επαιξε μεγάλο ρόλο και η διαιτησία. Εδωσε ippon, ενώ έπρεπε να δώσει βαζάρι».

Τη μία φορά απάνταγε ο προπονητής και την άλλη ο πρόεδρος. Το άκουγες και νόμιζες ότι παλεύανε και οι τρεις μαζί εναντίον του Ολλανδού. Μέχρι και μία ώρα μιλάγανε έτσι, μέχρι που ο Λιάκος έβαλε τα κλάματα και, κατά «το έκλαψε ο τζουντόκα, σχόλασε η εκπομπή», η σεμνή τελετή έκλεισε. Ο λόγος της φαρσοκωμωδίας ήταν ότι, φυσικά, ο Ηλιάδης, αν και σημαιοφόρος της Εθνικής, η γερή του γλώσσα είναι τα Γεωργιανά. Από την άλλη, μια χαρά επιλογή για σημαιοφόρος ήταν ο Λιάκος. Γιατί, αν δεν είχε σηκώσει τη σημαία ο Ηλιάδης, το μεγάλο φαβορί για να μπει πρώτη στο γήπεδο ήταν η Φανή Χαλκιά.

Μερικές λοιπόν ακόμα διευκρινίσεις. Είδατε πόσο σκληρός ήταν ο Μίνως Κυριακού για την περίπτωση της Χαλκιά; Δεν είναι όμως ανάγκη να του φορέσετε και ρόμπα και να του κλείσετε τα μάτια για να παίξει την αδέκαστη Δικαιοσύνη. Γιατί η Φανή είναι πουλέν του προέδρου του ΣΕΓΑΣ και ο Κυριακού είναι ορκισμένος εχθρός του Σεβαστή. Επίσης, στο επιχείρημα του Κυριακού ότι είμαστε μια χώρα των 10 εκατομμυρίων και δεν μπορούμε να απαιτούμε συνέχεια χρυσά μετάλλια, υπάρχει και το αντεπιχείρημα «Το 2004 πόσοι είμαστε;». Γιατί είτε πριν από τέσσερα χρόνια ήμασταν καμιά κατοσταριά εκατομμύρια είτε, επειδή κάναμε τους Ολυμπιακούς στην Αθήνα, η WADA έδειχνε κατανόηση.

Υστερα από όλα αυτά, να προσθέσω ότι οι Ολυμπιακοί παραμένουν το πιο ενδιαφέρον αθλητικό θέαμα στη γη. Εκτός από τις περιπτώσεις που Ελληνας κατακτάει μετάλλιο και πρέπει να βγει στο στούντιο για δηλώσεις. Πόσο Πολύμερο και Μούγιο μπορεί να αντέξει ο άνθρωπος μέχρι να βλαστημήσει την ώρα και τη στιγμή που γεννήθηκε με ελληνικό DNA με τη Χαλκιά; Ιδιαίτερα όταν ο Πουρουπουπού έκλεισε την εκπομπή, λέγοντας στον Πολύμερο και τον Μούγιο «Μη νομίζετε ότι γλιτώσατε. Θα σας ξαναέχουμε στο στούντιο».

Υπάρχουν όμως και άνθρωποι του αθλητισμού που, όταν διαμαρτύρονται, για λογαριασμό τους μιλάνε οι αριθμοί. Οπως ο πάντα σαφής προπονητής του Ηλία Παυλίδη, ο Εφρέμ Μαρτίνες Σίλβα, ο οποίος, διαμαρτυρόμενος για την αδικία στον αθλητή του, είπε «Από την αρχή του αγώνα μάς ανάγκασαν να κυνηγάμε το σκορ με δύο και τρία σημεία διαφορά». Το αποτέλεσμα του πρώτου γύρου του ματς του Παυλίδη ήταν 0-0…


Oι πραγματικοί όμως τηλεοπτικοί connoisseur παρακολουθούν Ολυμπιακούς μόνο μέσω ΡIK. Εκτός του ότι ανακαλύπτει νέους ήρωες «Το ξεύρω ότι θα περάσει τα 2,15 ο Ιωάννου», ανακαλύπτει και τη μαγεία της γνήσιας ελληνικής γλώσσας. Το «Ο αθλητής της Ιαμαϊκής», όταν αναφέρεται στον Ουσέιν Μπολτ, έχει αυτό το κάτι τις, της εποχής που το Αμστερνταμ ονομαζόταν Αμστελόδαμο.