Οταν το πειρατικό ήταν βαρκούλα... (Sportday / Ν.Παπαδογιάννης)

Eάν είστε 20 χρόνων ή νεότεροι, μπορεί να νομίζετε ότι οι λέξεις «Ελλάδα» και «πρωταθλήτρια Ευρώπης» τοποθετήθηκαν για πρώτη φορά στην ίδια φράση πέρυσι, χάρη στην Εθνική ομάδα ποδοσφαίρου. Δεν σας αδικώ. Η ασπρόμαυρη μπάλα έχει αλώσει σε τέτοιο βαθμό τα ΜΜΕ (για να μην πω ολόκληρη την ελληνική κοινωνία της σαχλαμάρας και της αβάσταχτης ελαφρότητας), ώστε ξεχάστηκε μέσα σε μερικούς μήνες ολόκληρη Ολυμπιάδα. Πόσο μάλλον ένα έπος που γράφτηκε πριν από 18 χρόνια, έβγαλε ολόκληρη την Ελλάδα στους δρόμους και γονιμοποίησε την έως τότε χέρσα γη ενός αθλήματος που έκτοτε κατακτά συνεχώς κορυφές και έφτασε να βαπτιστεί «εθνικό».

Μέχρι τον Ιούνιο του 1987 χαμόγελα χάριζαν στον Ελληνα φίλαθλο μοναχά κάτι ανώνυμοι «φτωχοί και μόνοι καουμπόηδες» από την πάλη, την ιστιοπλοΐα, την άρση βαρών. Η παρέα του Γκάλη μάς έκανε πρώτη να πιστέψουμε ότι μπορούμε. Οτι το βουνό δεν είναι δα και τόσο απότομο. Ειδικά σε ένα τουρνουά 10-12 ημερών και ακόμα ειδικότερα εντός έδρας, μπορεί να γεννηθεί ένα άθλημα από την τέφρα. Ενα άθλημα από αυτά που προσφέρονται για μαζική κατανάλωση, για λαϊκή εκτόνωση, αλλά και για μεγαλεπήβολες επενδύσεις. Οχι ιστιοπλοΐα, ούτε ελληνορωμαϊκή.
Ηταν 14 Ιουνίου 1987. Σαν σήμερα, ακριβώς πριν από 18 χρόνια. «Τυχαίο και ευκαιριακό» επίτευγμα; Εγώ είμαι ο πρώτος που θα το παραδεχθεί, όπως άλλωστε (ας μην κρυβόμαστε) πιστεύω ότι «τυχαίος και ευκαιριακός» ήταν ο περσινός θρίαμβος της Εθνικής ποδοσφαίρου. Αντίθετα, όμως, με το ποδόσφαιρό μας, στο οποίο όλα πάνε από το κακό στο χειρότερο, το μπάσκετ δούλεψε. Πήρε το στέμμα τού 1987 και το έθαψε στα θεμέλια του οικοδομήματος, ώστε να στεριώσει αυτό και να μακροημερεύσει.

Τα παιδιά που γέμισαν τα κλειστά γυμναστήρια τα χρόνια που ακολούθησαν αξιοποιήθηκαν σε μεγάλο βαθμό, στελέχωσαν συλλόγους και εθνικές ομάδες, σχημάτισαν υποδομή ζηλευτή για τα δεδομένα της ψωροκώσταινας. Το μπάσκετ έγινε και μόδα. Ανάγκασε λεφτάδες να σπεύσουν, βοήθησε ανθρώπους (ικανούς ή απλώς επιτήδειους) να θησαυρίσουν, υποχρέωσε τηλεοπτικά κανάλια να βάψουν το πρόγραμμά τους πορτοκαλί, δημιούργησε ένα μικρόκοσμο που έτρεχε με ταχύτητες πρωτοφανείς για τον ελληνικό αθλητισμό.

Ωσπου ήρθαν η αλαζονεία και ο νεοπλουτισμός. Και έφαγαν τους τοίχους του παλατιού όπως το σαράκι καταβροχθίζει το ξύλο. Τα θεμέλια αποδείχθηκαν λιγότερο στέρεα από ό,τι πιστεύαμε. Ο κύκλος έκλεισε ή κλείνει ή τέλος πάντων στενεύει σε διάμετρο.

Ομως σε τούτα τα 18 χρόνια γέλασε το χειλάκι του στερημένου νεοέλληνα φιλάθλου. Μαζέψαμε 11 τρόπαια σε επίπεδο συλλόγων. Αναδείξαμε 4 πρωταθλητές Ευρωλίγκας. Συμμετοχές σε φάιναλ φορ, χάσαμε πια το μέτρημα. Η Εθνική πήγε σε δύο Ολυμπιάδες, στις οποίες τερμάτισε 6η και 5η. Σε Παγκόσμια Πρωταθλήματ έφτασε ένα βήμα από το βάθρο. Σε Ευρωπαϊκά, ακόμα ψηλότερα: πρώτη το '87, δεύτερη το '89, τέταρτες και πέμπτες θέσεις ένα σωρό. Βγάλαμε πρωταθλήτρια κόσμου Εθνική Εφήβων και πρωταθλήτριες Ευρώπης Εθνικές Νέων και Παίδων. Στείλαμε παίκτες στο ΝΒΑ, αλλά και σε μεγάλες ομάδες της Γηραιάς Ηπείρου.

Εκείνη τη μαγική νύχτα της 14ης Ιουνίου 1987, πριν από δεκαοκτώ χρόνια (αλλά σαν να ήταν χθες) δεν ήμουν καν στο γήπεδο. Νεούδι ακόμα στην «Απογευματινή», έμεινα μόνος πίσω στο γραφείο για να καλύψω τους πανηγυρισμούς στην Ομόνοια και τα τηλεγραφήματα των πολιτικών αρχηγών. Το είχαμε πάρει απόφαση, δεν υπήρχε περίπτωση να το χάσουμε το τιμημένο. Κι έτσι το εισιτήριό μου για το ΣΕΦ (δεν είχα προλάβει να πάρω διαπίστευση, σαράντα ημερών «δημοσιογράφος») το αξιοποίησε, πανηγυρίζοντας, μια φίλη. Εγώ είδα τον τελικό από την τηλεόραση και ξέρω απ' έξω πια τις ατάκες του Συρίγου!

Τότε, λίγο πριν από το τζάμπολ του τελικού, μπορούσα πλέον να φανταστώ την Ελλάδα πρωταθλήτρια Ευρώπης. Η Εθνική ομάδα είχε αποδείξει ότι το όνειρο ανήκε στη σφαίρα του εφικτού. Εκείνο που δεν χωρούσε στο μυαλό μου είναι ότι δύο δεκαετίες αργότερα το μπάσκετ θα εξακολουθούσε να ευημερεί και να φέρνει τρόπαια. Δεν ήταν τελικά κομήτης αυτό που χτύπησε την ανύποπτη Ελλάδα τον Ιούνιο του 1987. Ηταν Σούπερ Νόβα.