«Γι’ αυτό το γκολ του Μαραντόνα με το χέρι πανηγυρίστηκε τόσο πολύ. Γιατί πόνεσε πολύ περισσότερο τους Εγγλέζους επειδή ήταν κάλπικο, αλλά μέτρησε...», έλεγε ο Μενότι
Σε αυτή τη δουλειά, ποτέ δεν μπορείς να πεις ότι τα έχεις δει όλα. Στον αθλητισμό, όπως και στη ζωή, πάντα συμβαίνουν πράγματα που χαρακτηρίζονται πρωτόγνωρα.
Ενα από τα ποδοσφαιρικά παιχνίδια που ο γράφων θα ήθελε να δει κάποια στιγμή στη ζωή του είναι η σύγκρουση ανάμεσα σε δύο εθνικές ομάδες. Την Αργεντινή και την Αγγλία. Το παιχνίδι ανάμεσα στην Αγγλία και την Αργεντινή ήταν, είναι και θα είναι για πάντα, μία μάχη. Και αυτό θα συμβαίνει για πολύ περισσότερους και σοβαρότερους λόγους από το ζήτημα των Φώκλαντ.
Το παιχνίδι ανάμεσα στην Αγγλία και την Αργεντινή είναι ένα κλασικό ντέρμπι και ίσως το μόνο διηπειρωτικό ντέρμπι. Με την έννοια που δίνουμε στα κλασικά ντέρμπι, όπως Ρέιντζερς-Σέλτικ, ή Μπάρτσα-Ρεάλ. Αλλά, για τους Αργεντινούς μία νίκη εις βάρος των Αγγλων σημαίνει πολύ περισσότερα ακόμη κι από το ίδιο το Παγκόσμιο Κύπελλο.
Πριν από τέσσερα χρόνια, ο Λούις Σέζαρ Μενότι είχε πει στην ισπανική εφημερίδα «El Pais» ότι στο Μουντιάλ του 1986 ο πρωταρχικός στόχος των Αργεντινών ήταν να νικήσουν τους Εγγλέζους. Το Παγκόσμιο Κύπελλο ήταν δευτερεύων στόχος. «Γι’ αυτό, το γκολ του Μαραντόνα με το χέρι πανηγυρίστηκε τόσο πολύ. Γιατί πόνεσε πολύ περισσότερο τους Εγγλέζους επειδή ήταν κάλπικο, αλλά μέτρησε...», έλεγε ο Μενότι. Η εξήγηση γι’ αυτό βρίσκεται πίσω στο παρελθόν.
Παρά τα όσα συχνά πιστεύουμε, οι Αργεντινοί μοιάζουν με τους Εγγλέζους περισσότερο από κάθε άλλον. Για τους Αργεντινούς το ποδόσφαιρο είναι μία μονομανία. Όπως και για τους Εγγλέζους. Και δεν είναι το μόνο στο οποίο μοιάζουν. Υπάρχει ένας αφορισμός που ακόμη μπορεί ν' ακούσει κάποιος στο Μπουένος Αϊρες. «Ένας Αργεντινός είναι ένας Ιταλός που μιλά ισπανικά και ο ίδιος πιστεύει ότι είναι Εγγλέζος». Και αν τα δύο πρώτα σκέλη του αφορισμού μπορεί κάποιος να τα κατανοήσει, το τρίτο μοιάζει ακατανόητο. Πρέπει κάποιος να έχει ζήσει στην Αργεντινή ή να έχει συναναστραφεί με Αργεντινούς για να κατανοήσει την εμμονή τους στην εγγλέζικη κουλτούρα. Μία εμμονή που έχει ρίζες στο αποικιοκρατικό παρελθόν της Αργεντινής.
Κανένα άλλο κράτος στον κόσμο από τις πρώην εγγλέζικες αποικίες δεν κρατά τη συνήθεια του El five o’ clock tea. Το τσάι των πέντε. Η τελετουργία του τσαγιού είναι πολύ περισσότερο κοντά στη βρετανική παράδοση στο Richmond Salon του Μπουένος Αϊρες, απ' όσο στο Claridge’s του Λονδίνου. Οι Αργεντινοί νιώθουν πρόσφυγες στην ίδια τους τη χώρα.
Ίσως η πιο συνηθισμένη φράση που μπορεί ν' ακούσει κανείς από έναν ντόπιο αν επισκεφθεί την Αργεντινή ως τουρίστας είναι «vivimos en el culo del mundo» (ζούμε στον κώλο του κόσμου). Αυτό μαρτυρά μία βαθιά ριζωμένη αίσθηση στο υποσυνείδητο των Αργεντινών ότι είναι Ευρωπαίοι, οι οποίοι από «λάθος του θεού», όπως θα έγραφε και ο Μάρκες, κατέληξαν να ζουν 18.000 χιλιόμετρα μακριά από τον πραγματικό τους τόπο.
Ένας Αργεντίνος και ειδικότερα κάποιος γεννημένος στο Μπουένος Αϊρες, έχει πολύ περισσότερα κοινά πολιτιστικά στοιχεία μ' έναν Ισπανό, έναν Ιταλό ή ακόμη κι έναν Εγγλέζο, απ' όσα έχει μ' έναν Μεξικανό ή έναν Περουβιανό ή ακόμη κι έναν Χιλιανό. Μετά, προσέξτε κι ένα ακόμη χαρακτηριστικό στοιχείο. Σε καμία άλλη ισπανόφωνη χώρα του κόσμου δεν χρησιμοποιούνται οι αγγλικοί ποδοσφαιρικοί όροι. Στην Αργεντινή λένε corner, centro-forward ή wing. Ακόμη και τα ονόματα αρκετών ομάδων είναι εγγλέζικα. Ρίβερ Πλέιτ, Ρασίνγκ ή Νιούελς Ολντ Μπόις. Ισως αυτό να εξηγείται πιο εύκολα απ' οτιδήποτε άλλο. Ενας Εγγλέζος δάσκαλος ήταν αυτός που έβαλε τα θεμέλια του ποδοσφαίρου στην Αργεντινή στα τέλη του 19ου αιώνα. Ο Γουότσον Χάτον, ο οποίος πήγε στο Μπουένος Αϊρες για να αναλάβει τη διεύθυνση του αγγλικού κολεγίου του Σειντ Αντριους, ήταν αυτός που οργάνωσε το πρώτο πρωτάθλημα το 1891. Και οι 5 ομάδες που πήραν μέρος αποτελούνταν από Αγγλους ποδοσφαιριστές και μόνον, αφού απαγορευόταν η συμμετοχή Αργεντινών ποδοσφαιριστών. Τυπική εγγλέζικη συμπεριφορά. Η ανωτερότητα του αποικιοκράτη. Αυτό είναι που μισούν οι Αργεντινοί περισσότερο απ' οτιδήποτε άλλο. Επειδή πιστεύουν ότι είναι «Ευρωπαίοι» θεωρούν ότι η συμπεριφορά των Εγγλέζων τους υποτιμά.
Γι’ αυτό, οι πλούσιες οικογένειες του Μπουένος Αϊρες στέλνουν τα παιδιά τους σε αγγλικά σχολεία. Γιατί θεωρούν ότι αυτή η εκπαίδευση τους αξίζει. Εν τούτοις, οι Αργεντινοί όταν μπαίνουν στο γήπεδο, δεν είναι τόσο αφελείς όσο οι Εγγλέζοι. Έχουν πάντα ένα σχέδιο στο νου τους για να νικήσουν. Ενα σχέδιο που έχει χώρο και για την πονηριά και για το σκληρό μαρκάρισμα, αλλά και την ποδοσφαιρική ζωγραφιά.
Τα Φώκλαντ ήταν, φυσικά, ένας ακόμα κρίκος σε μία σειρά λόγων που τροφοδοτούν αυτή την αντιπαλότητα που θέριεψε το 1966. Τότε, στο μεταξύ τους παιχνίδι, όταν το ματς τελείωσε, ο κόουτς των Εγγλέζων, ο σερ Αλφ Ράμσεϊ, όρμησε τρέχοντας μέσα στον αγωνιστικό χώρο, όχι όμως για να πανηγυρίσει, αλλά για να εμποδίσει τους παίκτες του ν' αλλάξουν φανέλες με τους Αργεντινούς. «Δεν αλλάζουμε φανέλες με ζώα!» φώναζε. Πολλές φορές, όμως, ένα πληγωμένο ζώο γίνεται ιδιαίτερα επικίνδυνο. Και οι Αργεντινοί όποτε συναντούν τους Εγγλέζους νιώθουν πληγωμένα ζώα. Πιθανόν αυτό να μη φανεί στο σαββατιάτικο φιλικό ανάμεσα στις δύο ομάδες, στη Γενεύη.
Ενα παιχνίδι που θεωρώ must για έναν ποδοσφαιρόφιλο και για το οποίο σκαρφίστηκα τις πιο ευφάνταστες δικαιολογίες προκειμένου να το παρακολουθήσω, τόσο προς τη «σεβαστή διεύθυνση του παρόντος εντύπου» που θα έγραφε και ο Φουρκέτας όσο και προς τη σύζυγο. Και να σκεφθεί κανείς ότι εκείνο το επιχείρημα που χρησιμοποίησα για να πείσω το έτερον ήμισυ να μην με συνοδεύσει «... και σιγά τις γυναίκες που έχει η Ελβετία… ψυχρές σαν τράπεζες είναι...», νόμιζα ότι θα έπιανε τόπο… Ετσι, για μία ακόμη φορά θ' αρκεστώ στην τηλεόραση…
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.
