Η ευκαιρία για μια νέα αρχή (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Η κριτική κατά δικαίων και αδίκων είναι ο μεγαλύτερος εχθρός της δίκαιης κριτικής. Στην περίπτωση του Λουτσιάν Σανμαρτεάν, η ΕΠΑΕ και η αρμόδια επιτροπή που διενεργεί του ελέγχους ντόπινγκ ακολούθησαν τον σωστό δρόμο: δεν έδωσαν το όνομα του ποδοσφαιριστή στη δημοσιότητα, κράτησαν μυστικό το αποτέλεσμα του πρώτου δείγματος, επέβαλαν τον ποδοσφαιριστή σε τετράμηνο τακτικό έλεγχο από αρμόδιους γιατρούς και έδωσαν την ιστορία στη δημοσιότητα όταν ολοκληρώθηκε. Επιτέλους έγινε κάτι σωστό.

Διαβάζω διάφορα αυτές τις μέρες για το θέμα του Σανμαρτεάν και των αποτελεσμάτων του ελέγχου ντόπινγκ που του έγινε μετά το ματς του Παναθηναϊκού με τη Χαλκηδόνα. Εγκαλούνται οι υπεύθυνοι της ΕΠΑΕ από ένα σωρό αρθρογράφους για το γεγονός ότι κράτησαν το όνομα του παίκτη κρυφό και δεν είναι λίγοι εκείνοι που ζητούν περαιτέρω εξηγήσεις. Στην πραγματικότητα, είναι η πρώτη φορά που όλα λειτούργησαν σωστά. Εξηγήσεις θα έπρεπε να απαιτούνται για τη διαχείριση παλιότερων ανάλογων περιπτώσεων και το σωστό είναι να ζητάμε από εδώ και πέρα η πρακτική να είναι πάντοτε αυτή.

Δημαγωγία

Δεν αντέχω να τα κάνουμε όλα σε αυτή τη χώρα αντιπαράθεση Ολυμπιακού και Παναθηναϊκού: υπάρχουν ευτυχώς πολύ σοβαρότερα πράγματα και οι έλεγχοι του ντόπινγκ δεν προσφέρονται για δημαγωγία και πολεμική.

Όνομα

Εγκαλείται η ΕΠΑΕ γιατί δεν έδωσε το όνομα του παίκτη στις εφημερίδες μετά τον πρώτο έλεγχο. Μάλιστα, δημαγωγικά αναφέρεται από κάποιους ότι αν αυτό είχε συμβεί, θα αναστατωνόταν ο Παναθηναϊκός και οι ανταγωνιστές του πέρυσι θα είχαν κάποιο αβαντάζ από τη δημοσιοποίηση αυτής της ιστορίας: δεν είμαι καθόλου βέβαιος. Αντίθετα πιστεύω ότι αν η ιστορία είχε γίνει γνωστή, ο ΠΑΟ θα συσπειρωνόταν, όπως συμβαίνει με όλες τις μεγάλες ομάδες στις στιγμές των κρίσεων, θα αντλούσε δύναμη από την επίθεση των αντίπαλων ηθικολόγων που πάντοτε εμφανίζονται, θα ξυπνούσε από τον αγωνιστικό λήθαργο στον οποίο βρέθηκε στο τέλος της σεζόν και ακόμα και αν δεν κέρδιζε τον τίτλο, σήμερα που η ιστορία θα αποδεικνυόταν «φούσκα», θα είχε κάθε λόγο να βάλει κατά πάντων. Επί της ουσίας, η πρακτική που ακολουθήθηκε έκανε καλό σε όλους. Γιατί είναι η πρέπουσα και προβλεπόμενη πρακτική και όταν τηρούνται τα σωστά και τα νόμιμα, κανείς δεν διαμαρτύρεται.

Απόδειξη

Η περίπτωση αυτή είναι ένα ωραίο χρήσιμο προηγούμενο. Οσοι ασκούν κριτική θα πρέπει να απαιτούν όλες οι περιπτώσεις να αντιμετωπίζονται έτσι. Αυτό θα ήταν μια αληθινή απόδειξη ότι αρχίσαμε ως χώρα να αντιμετωπίζουμε το θέμα σοβαρά, χωρίς «κανιβαλισμούς», χωρίς υπερβολές, χωρίς υποκρισία και κυρίως με το ήθος που οι διεθνείς οργανισμοί απαιτούν. Για μια χώρα που μέχρι προχθές έκρυβε αθλητές στο Κατάρ μπας και αποφύγουν ελέγχους, το να εφαρμόζει τα πρέποντα είναι μεγάλο βήμα. Η ορθή εφαρμογή των νόμων δημιουργεί συνείδηση και η συνείδηση είναι το φάρμακο της υποκρισίας. Αν συνηθίσεις τον κόσμο στην ιδέα ότι κάνεις το σωστό και ότι δεν χρησιμοποιείς ακόμα και το θέμα του ντόπινγκ ως τρόπο δημιουργίας φτηνών εντυπώσεων, έχεις κάνει πρόοδο. Κυρίως γιατί στερείς από τους υποστηρικτές των κατ' επάγγελμα φαρμακωμένων το δικαίωμα να επικαλούνται την αναξιοπιστία των θεσμών ή πιθανές τυπολατρικές παραλείψεις. Τους κλείνεις το στόμα.

Μπουρδολογία

Στην ιστορία του ντόπινγκ δεν είναι πρόβλημα οι ντοπαρισμένοι. Αυτοί όταν πιάνονται τιμωρούνται. Το αληθινό πρόβλημα είναι η μπουρδολογία, η δημιουργία εντυπώσεων, η διαπόμπευση, η φτηνή αντιμετώπιση των αθλητών, το «τσουβάλιασμα», η ευκολία με την οποία κοντά στα ξερά καίγονται και τα χλωρά. Θυμάμαι το 2000 τις ανακοινώσεις του Ολυμπιακού περί φανταστικής φυσικής κατάστασης των παικτών του ΠΑΟ και τις απαιτήσεις του ΠΑΟ για ντόπινγκ κοντρόλ πριν από τα ντέρμπι με τον Ολυμπιακό λίγο καιρό αργότερα: τι θλίψη! Θυμάμαι τους γκεμπελισμούς που κατά καιρούς έχουν κυκλοφορήσει στην πιάτσα με ευθύνη των «αιώνιων» (και συχνά παρανοϊκών) αντιπάλων, τη δυσπιστία με την οποία αντιμετωπίστηκαν οι περιπτώσεις του Ζαγοράκη και του Βρύζα. Ωρα ήταν να γίνει μια αρχή.

Βήμα

Το δεύτερο βήμα είναι ακόμα δυσκολότερο. Αφού βρήκαμε έναν τρόπο να προστατεύσουμε τους αθλητές από ρετσινιές και αθλιότητες που επιτρέπονταν από ερασιτεχνικούς χειρισμούς των αρμοδίων, τώρα θα πρέπει σοβαρά να δούμε πώς θα βοηθήσουμε εκείνους που πιάνονται ντοπέ. Οι τιμωρίες δεν μου λένε τίποτα. Οταν υπάρχει ένα ολόκληρο σύστημα που σπρώχνει τα παιδιά προς τη φαρμακοληψία από τα σχολικά χρόνια, οι αθλητές είναι θύματα. Το να τιμωρούνται με χρόνιους αποκλεισμούς και να κυκλοφορούν ατιμώρητοι αυτοί που τους δίνουν φάρμακα μου προκαλεί αηδία. Ετσι όπως είναι διαρθρωμένο το σύστημα, επιβραβεύονται εκείνοι που δεν πιάνονται από τους ελέγχους και όχι εκείνοι που είναι καθαροί. Το χειρότερο απ’ όλα είναι ότι τυχόν συνεργασία τους με τις αρχές δεν προβλέπεται και δεν ανταμείβεται. Οι αρχές προτιμούν από τη συνεργασία των θυμάτων τη σιωπή των στιγματισμένων.

Τυχερός

Ο Σανμαρτεάν ήταν τυχερός γιατί βρέθηκε σε έναν μεγάλο σύλλογο και δεν σπιλώθηκε. Η δική μου έκκληση (με αφορμή την αληθινά υποδειγματική πρακτική που οι αρμόδιες υπηρεσίες ακολούθησαν στην περίπτωσή του) είναι να υπάρξει πρόνοια και για τους άτυχους. Να βρεθεί ένας τρόπος να τιμωρούνται οι αληθινοί ένοχοι.

Κομπογιαννίτες

Για χρόνια ανεχθήκαμε καριέρες στηριγμένες στην ντόπα. Η δική μας στάση (υποκριτική και εθνικά υπερήφανη κάθε φορά που αυτό βόλευε) δεν διέφερε και πολύ από την αντίληψη της πολιτείας: το «εικόνα σου είμαι και σου μοιάζω» έχει τέλεια εφαρμογή. Αν αλλάξει η δική μας στάση, υπάρχει περίπτωση να αλλάξει και η στάση της πολιτείας: ας σοβαρευτούμε. Ο σεβασμός του αθλητή είναι το καλύτερο αντιντόπινγκ κοντρόλ. Αν μάθουμε στα παιδιά που τώρα αρχίζουν να αθλούνται ότι υπάρχουν κανόνες ηθικής που τηρούνται απ' όλους, υπάρχει ακόμα ελπίδα. Και για να σώσουμε παιδιά από τα φάρμακα και για να τιμωρήσουμε με τη βοήθεια των αθλητών–θυμάτων όλους τους κομπογιαννίτες…

Λογική απόφαση

Προκάλεσε εντύπωση και άσχημα σχόλια το γεγονός ότι μεταξύ των βραβευθέντων του ΠΣΑΠ δεν ήταν ούτε ο Ντούσαν Μπάγεβιτς ούτε ο Ριβάλντο, αλλά εγώ κάπου καταλαβαίνω τους Ελληνες ποδοσφαιριστές που παίρνουν μέρος στο σχετικό δημοψήφισμα και θα ήθελα να δικαιολογήσω την ετυμηγορία τους.
Κανείς, πιστεύω, απ' όσους πήραν μέρος δεν αδυνατεί να εκτιμήσει τον καθοριστικό ρόλο του Ριβάλντο στην εξέλιξη του περσινού πρωταθλήματος. Ολοι επίσης θεωρούν ότι ο Μπάγεβιτς ήταν ο πρωτομάστορας του νταμπλ που πέρυσι κέρδισε ο Ολυμπιακός. Ομως, κάνοντας μια ανασκόπηση στη χρονιά που έφυγε, δεν μπορεί κανείς από τους παίκτες που ψήφισαν να ξεχάσει το γεγονός ότι και οι δύο υπήρξαν πρωταγωνιστές σε γεγονότα που δεν έχουν να κάνουν με την όποια αξία τους. Οι παίκτες με την ψήφο τους έδειξαν και στους δύο ότι αναλώθηκαν σ' έναν καβγά χαμηλής ποιότητας, που εν τέλει επισκίασε τα όποια επιτεύγματά τους: για να το πω πιο απλά, αν τους έδιναν κάποιο βραβείο, θα ήταν σαν να επιβράβευαν τους καβγάδες τους.

Κάτω από αυτό το πρίσμα η τελική κρίση ήταν δίκαιη. Αν βραβευόταν ο Μπάγεβιτς, οι παίκτες θα του έδιναν δίκιο για μια σειρά από πράγματα που έκανε πέρυσι και τα οποία δεν θυμίζουν τον Μπάγεβιτς που ξέρουμε. Θα επιβράβευαν τους καβγάδες του και τους συμβιβασμούς του με τους Λάτιν, τις επιθέσεις και τα μέτωπα που άνοιξε με τους οργανωμένους, την αδυναμία του εντέλει να διαχειρισθεί τα αποδυτήρια του Ολυμπιακού: μην ξεχνάτε ότι μιλάμε για ποδοσφαιριστές–ψηφοφόρους και όχι για προπονητές, οπαδούς, παράγοντες, δημοσιογράφους κ.ά. Αν πάλι βράβευαν τον Ριβάλντο, θα ήταν σαν να του αναγνωρίζουν το δικαίωμα να αναστατώνει μια ομάδα με πρωτοβουλίες και δηλώσεις, θα ήταν σαν να τον νομιμοποιούσαν να κάνει κριτική επί παντός επιστητού, θα ήταν σαν να του εκχωρούσαν το προνόμιο να δημιουργεί προβλήματα ακόμα κι εκεί που δεν υπάρχουν. Πολύ λογικά οι ποδοσφαιριστές που ψήφισαν είπαν όχι στους δύο πρωταγωνιστές της χρονιάς ακριβώς γιατί με την ψήφο τους ήθελαν να δείξουν και στους δύο πόσο πολύ κούρασαν με τα καπρίτσια τους. Κατά τη γνώμη μου, η κρίση αυτή αδικεί τον Μπάγεβιτς, αλλά την καταλαβαίνω. Και τη θεωρώ και αρκετά ενδεικτική για το πώς βλέπουν τον ρόλο του προπονητή (και του ξένου σούπερ σταρ) οι Ελληνες ποδοσφαιριστές…