Με το φτωχό μου το μυαλό, λέω εγώ (Sportday / Αντώνης Πανούτσος)

Στη μουσική οι caddies πέρασαν στην ιστορία με το τραγούδι της Μέριλιν Μονρόε «My heart belongs to daddy». Το είχε γράψει ο Κόουλ Πόρτερ το 1938 και έγινε επιτυχία όταν το τραγούδησε η Μέριλιν το 1960 στο «Let's make love». Οσο για το «caddy» του στίχου, ο Πόρτερ δεν έβρισκε ομοιοκαταληξία να πάει στο daddy, το κόλλησε, έριξε και 43 «ba, boom, da, ba» και καθάρισε.

Ποτέ δεν θα δεχόμουν να μαζέψω κείμενά μου της εφημερίδας σε βιβλίο. Από πιτσιρικάς, όταν είχα πρωτοπιάσει δουλειά σε εφημερίδα, το πρώτο που άκουσα και μου εντυπώθηκε ήταν «αυτό που γράφεις σήμερα, αύριο θα χρησιμεύει για να τυλίγουν ψάρια». Οι ψαράδες σήμερα τα ρίχνουν στις πλαστικές σακούλες, απόπατοι δεν υπάρχουν πια για να βρίσκεται το καρφί δίπλα στη λεκάνη με καρφωμένα κομμάτια εφημερίδας για την προβλεπόμενη χρήση, αλλά ό,τι ίσχυε πριν από 40 τόσα χρόνια ισχύει και σήμερα. Τα κείμενα στις εφημερίδες είναι αυτό που το όνομα του Μέσου προσδιορίζει. Εφήμερα. Προσωρινά. Δεν κρατάω ούτε καν αρχείο των κειμένων μου. «Κάνουνε παρέα στα ψάρια», όπως είχε στείλει το μήνυμα για τον Λούκα Μπράτσι ο Τούρκο στον «Νονό 1». Από την άλλη μεριά δεν έχω σταματήσει να ζηλεύω τους δημοσιογράφους που μπόρεσαν να γράψουν βιβλίο χρησιμοποιώντας πρωτότυπο κείμενο. Το αθλητικό βιβλίο στην αγγλική λογοτεχνία έχει και είναι μεγάλη ιστορία και αυτά τα φεγγάρια –λόγω κολλήματος με το γκολφ– διαβάζω το «For iron in the soul», του Lawrence Donegan.

Είναι η ιστορία ενός δημοσιογράφου που για ένα χρόνο έγινε caddy και μετέφερε τα μπαστούνια ενός μικρομεσαίου γκόλφερ ονόματι Russ Drummond στο European Tour. Μια ιστορία περισσότερο επιβίωσης και λιγότερο δόξας.

Οπως στην ιστορία μετά τον Keegan υπάρχει μια τάση ο ιστορικός αντί να ασχολείται με τις σκέψεις του στρατηγού να ασχολείται με τη ζωή του στρατιώτη, και στην αγγλική αθλητική βιβλιογραφία υπάρχουν προσπάθειες να καταγραφούν οι κομπάρσοι του χώρου. Το «You got have Wa» είχε εξιστορήσει τη ζωή των πρώτων παικτών του μπέιζμπολ που δοκίμασαν να βγάλουν το μεροκάματο στην Ιαπωνία. Αντίστοιχα βιβλία έχουν γραφτεί και για το χόκεϊ στον πάγο και για το αμερικανικό ποδόσφαιρο. Το γκολφ όμως είναι ιδανικό για την περιγραφή των δεύτερων χαρακτήρων. Μαζί με το τένις είναι το σπορ που το νούμερο 300 στον κόσμο έχει την πιθανότητα να παίξει με το νούμερο 1, αν είναι αρκετά νούμερο να κατέβει σ' ένα τουρνουά με ελεύθερη συμμετοχή, περάσει τα προκριματικά και μπει στο κυρίως τουρνουά. Συμβαίνει; Ποτέ. Πριν από 40 χρόνια οι ερασιτέχνες δεν είχαν καμία ελπίδα να κερδίσουν τους επαγγελματίες. Σήμερα επαγγελματίας που βρίσκεται έξω από την πρώτη εκατοντάδα δεν έχει ελπίδα να κερδίσει αντίπαλό του στη δεκάδα. Τα σπορ όμως είναι ο θρίαμβος της ελπίδας πάνω στη λογική. Ποιος γουστάρει σπορ και πριν τον πάρει ο ύπνος το βράδυ δεν έχει μια φορά ονειρευτεί ότι χτυπούσε το τελευταίο πέναλτι στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου, σούταρε το τρίποντο με τον χρόνο να έχει σταματήσει, έμπαινε στο στάδιο με τον κόσμο να τον αποθεώνει στον μαραθώνιο; Υποθέτω όλοι.

Είναι αυτό που καταγράφουν τα βιβλία με τους δεύτερους χαρακτήρες του αθλητισμού. Το πώς διατηρείται η ελπίδα ταξιδεύοντας σε van με πλαστικές τουαλέτες και πώς τη στιγμή που οι σούπερ σταρ σηκώνουν το χέρι για να απομακρύνουν τον κόσμο που τους ζητάει αυτόγραφα αυτοί το σηκώνουν μπας και σταματήσει ταξί στη βροχή σε μια άγνωστη πόλη.

«Και γιατί, ρε Πανουτσάκο, δεν γράφεις κι εσύ ένα τέτοιο βιβλίο, αφού τόσο το γουστάρεις;», μπορείτε να ρωτήσετε και εσείς με το φτωχό σας το μυαλό. Επειδή, αντίθετα με την αγγλική, η ελληνική αγορά λόγω μικρού αριθμού ανθρώπων που μιλάνε τη γλώσσα δεν μπορεί να δώσει σοβαρά λεφτά για ένα αθλητικό βιβλίο. Επίσης δεν μπορείς να σταματάς τη δουλειά σε μια εφημερίδα για να γράφεις βιβλία και ύστερα από ένα χρόνο να λες «παιδιά, με θυμόσαστε; Γύρισα». Οπότε ζηλεύω λίγο, διαβάζω πολύ και να είναι καλά γραφιάδες όπως ο Donegan, που γράφουν κάτι διαχρονικό για να μου φτιάχνουν τη νύχτα.

Περπατούσαν ή σέρνονταν;

Γράφτηκε για τους παίκτες του Παναθηναϊκού ότι είναι η ΑΔΕΔΥ. Αν ισχύει, οι παίκτες του Ολυμπιακού στο χθεσινό ματς δεν ήταν απλώς δημόσιοι υπάλληλοι, αλλά πριν από τριήμερη αργία. Η τύχη, όμως, περισσότερο από τους τολμηρούς, βοηθάει τους τεμπέληδες.

Αν οι παίκτες του Ολυμπιακού ήταν χώμα στο ματς με τον Λεβαδειακό, γιατί είχαν το μυαλό στο ματς με τον Θρασύβουλο, φρόντισαν επιμελώς να το κρύψουν. Οχι μόνο αυτό, αλλά κατάφεραν να είναι χειρότεροι -επίτευγμα στο ποδόσφαιρο και στη γραμματική, αφού το «χάλιας» δεν έχει συγκριτικό. Πώς όμως το κατάφεραν; Δεν ήταν εύκολο. Στο προηγούμενο ματς περπατούσαν. Τώρα βρήκαν μια νέα κίνηση, κάτι ανάμεσα στο περπατάω και το σέρνομαι. Σε ψυχολογικό επίπεδο ήταν ευκολότερο. Έτρεχαν και νόμιζες ότι έβλεπες μπαλονάκια κόμικ πάνω από τα κεφάλια τους. «Τι στο διάολο κάνω εδώ στα κατσάβραχα, χρονιάρες μέρες, να παίζω μπάλα αντί να βρίσκομαι δίπλα στη φωτιά και να παίζω με τα εγγονάκια μου;». Τώρα, γιατί δεν έχασαν...

Πρώτον, επειδή είχαν στο τέρμα τον Νικοπολίδη. Ο οποίος αποφάσισε να συμπεριφερθεί απαξιωτικά στους επιθετικούς του Θρασύβουλου, περιμένοντας όρθιος όποιον έμπαινε μόνος με την μπάλα στην περιοχή. Ψαρωμένοι από το θέαμα ενός τερματοφύλακα που αρνιόταν να πέσει στα πόδια τους, οι επιθετικοί σημάδευαν τις γωνίες πετυχαίνοντας τα περιστέρια. Δεύτερον, πίσω από τον Νικοπολίδη υπήρχε -μεταφορικά το γράφω- φάρδος απύθμενο. Η μπάλα πήγαινε στο δοκάρι, χτυπούσε σε λακκούβα και στο καλάμι του επιθετικού, έκανε σπόντα στο στήθος του αμυντικού για να πάρει την αντίθετη κατεύθυνση και να καταλήξει άουτ. Εκανε, τέλος πάντων, τα πάντα για να αποδείξει ότι όχι μόνο είναι πόρνη, αλλά μπορεί να ανταγωνιστεί τη Ρόζα, την πιο διάσημη μπαριτζού των Ελλήνων ναυτικών τη δεκαετία του '50 στο Ρότερνταμ.

Και ο Σόλιντ; Τι έκανε ο σοφός Νορβηγός όταν είδε την ομάδα του να κοροϊδεύει, όχι τους αντιπάλους, αλλά την κοινωνία; Έβαλε μέχρι και τον Πατσατζόγλου έπειτα από τρία χρόνια, πιστεύοντας σχεδόν μεταφυσικά ότι μερικές μέρες οι ομάδες δεν μπορούν να χάσουν. Είχε δίκιο. Χθες το άστρο του Νορβηγού έλαμπε, τη λάθος μέρα με τον λάθος αντίπαλο. Το ίδιο άστρο που είχε σβήσει ένα βράδυ του Σεπτεμβρίου, όταν αντιμετώπιζε τη Ρόζενμποργκ στο πρώτο ματς του Τσάμπιονς Λιγκ.