Η καταστροφική γοητεία της ματαιοδοξίας (Sportday / Χρ.Χαραλαμπόπουλος)

Οι περισσότεροι αναλυτές, συνεκτιμώντας και τις πιθανές εξελίξεις στον τομέα του διαδικτύου και της επικοινωνίας, πιστεύουν ότι μόνο 4-6 ομάδες της Πρέμιερ Λιγκ θα μπορέσουν να αποδειχθούν κερδοφόρες επενδύσεις στο μέλλον

Καλή χρονιά σε όλους, με υγεία. Όλα τα άλλα, όταν είσαι υγιής, παλεύονται. Φαντάζομαι ότι όλοι προσδοκούν να δουν καλύτερο ποδόσφαιρο αυτή τη χρονιά. Μπορεί κάτι τέτοιο για τις ελληνικές ομάδες να δείχνει πολύ δύσκολο, αλλά επειδή το καλοκαίρι στα γερμανικά γήπεδα θα διεξαχθεί το Μουντιάλ, δεν νομίζω να μείνουμε παραπονεμένοι.

Επίσης, πιστεύω ότι μέσα σε τούτη τη χρονιά θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε και σοβαρές αλλαγές που θα αφορούν στο οργανωτικό–οικονομικό κομμάτι του ποδοσφαίρου. Αλλαγές που θα είναι πολύ γρηγορότερες απ' ό,τι στο παρελθόν.
Σκέφτομαι ότι δεκαπέντε μόλις χρόνια πριν, η εικόνα του αγγλικού ποδοσφαίρου δεν ήταν τόσο ελκυστική όσο μοιάζει να είναι σήμερα. Το ποδόσφαιρο στο νησί προσπαθούσε να συνέλθει από τις δύο μεγάλες τραγωδίες που το είχαν σημαδέψει ανεξίτηλα –το Χέιζελ και το Χίλσμπορο-, ενώ παράλληλα πολεμούσε τον χουλιγκανισμό και προσπαθούσε να βρει τον βηματισμό του στη νέα εποχή που χάραζε με τον γάμο της τηλεόρασης με το άθλημα.

Τότε, ο νόμος Μποσμάν δεν υπήρχε ακόμα, οι φίλαθλοι αγόραζαν το εισιτήριό τους από τις θύρες των γηπέδων λίγο πριν από τον αγώνα, τα γήπεδα ήταν γεμάτα κατά τα 2/3, ο μέσος όρος εισιτηρίων βρισκόταν στις 26.000, πολλά από τα γήπεδα των ομάδων της Πρέμιερσιπ είχαν ακόμα θέσεις ορθίων, ενώ η τηλεόραση του SKY έδειχνε ζωντανά μόλις 40 παιχνίδια τον χρόνο, την Κυριακή το απόγευμα και τη Δευτέρα το βράδυ.

Τώρα, για να παρακολουθήσεις ένα παιχνίδι, θα πρέπει να προαγοράσεις το εισιτήριό σου, ο μέσος όρος στα ποδοσφαιρικά παιχνίδια της Πρέμιερσιπ έχει ξεπεράσει τις 35.000 και στα 380 συνολικά παιχνίδια της Πρέμιερσιπ μέσα σε μια περίοδο, η πληρότητα των γηπέδων –που όλα τώρα έχουν μόνο θέσεις καθήμενων- φθάνει το 95%.

Το SKY δείχνει ζωντανά 146 παιχνίδια τον χρόνο, ενώ μόνο το Σάββατο, χάριν της τηλεόρασης, υπάρχουν τρεις διαφορετικές ώρες διεξαγωγής των αγώνων. Οι κορυφαίοι ποδοσφαιριστές κερδίζουν μέσα σε μία βδομάδα τόσα χρήματα που οι ποδοσφαιριστές το 1994 έκαναν μήνες για να τα κερδίσουν, ενώ το συνδρομητικό κανάλι BSKYB έχει δυόμισι φορές περισσότερους συνδρομητές απ' όσους είχε το 1994.

Χωρίς δυσκολία, μπορεί να πει κανείς ότι όλα τα χαρακτηριστικά δείχνουν ένα ποδόσφαιρο που σφύζει από υγεία και το οποίο δεν μπορούμε να συγκρίνουμε με το δικό μας. Μια σύγκριση που είναι απαγορευτική όχι μόνο διότι είναι χαώδεις οι διαφορές των μεγεθών της ποδοσφαιρικής αγοράς, αλλά και γιατί είναι εξίσου μεγάλες οι διαφορές στο θεσμικό πλαίσιο, την αντίληψη για το παιχνίδι και την ποδοσφαιρική παιδεία. Κι όμως. Παρ' όλα τα θετικά στοιχεία που εύκολα εντοπίζονται, το αγγλικό ποδόσφαιρο δεν είναι σε καλή κατάσταση, όπως θα μπορούσε κάποιος να υποθέσει.

Πληρώνει την απατηλή λάμψη της ματαιοδοξίας στην οποία παραδόθηκε μετά το Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα του '96, που έγινε στην Αγγλία. Έπειτα από εκείνη τη χρονιά, οι αμοιβές των ποδοσφαιριστών εκτινάχθηκαν στα ύψη –με την προσδοκία των υψηλότερων εσόδων από την τηλεόραση-, 29 ομάδες μπήκαν στο χρηματιστήριο, οι ομάδες ξόδευαν τεράστια ποσά για μεταγραφές ώστε να γίνουν περισσότερο ανταγωνιστικές, δανείστηκαν χρήματα για να ανακατασκευάσουν τα γήπεδά τους και όλοι ήταν πεπεισμένοι ότι το ποδόσφαιρο ήταν η χρυσή αγελάδα που όλοι μπορούσαν να αρμέξουν.

Τότε, η αντίληψη που ήταν ευρύτατα διαδεδομένη υποστήριζε πως το να κερδίσει χρήματα ένας σύλλογος ήταν τόσο απλό όσο το να σκοράρεις σε άδειο τέρμα από τα τρία μέτρα.

Μεγάλοι οργανισμοί ΜΜΕ επένδυσαν σε μετοχές ομάδων, αποκτώντας το υψηλότερο ποσοστό που προέβλεπε ο νόμος –το 9,9% του συνόλου των μετοχών-, ενώ κάποιοι επενδυτικοί οργανισμοί, προσανατολισμένοι σε ποδοσφαιρικές επενδύσεις, κέρδιζαν απίστευτα ποσά.

Όπως οι Singer & Friedland, που το 1997 μέσα σε δύο μέρες «μάζεψαν» από το χρηματιστήριο 11 εκατομμύρια στερλίνες. Πέντε χρόνια αργότερα, όμως, ο συγκεκριμένος επενδυτικός οργανισμός έβαλε λουκέτο και όσοι εμπιστεύτηκαν σε αυτόν τις επενδύσεις τους έχασαν πάνω από το 50% των χρημάτων που είχαν επενδύσει.

Πολλές ομάδες αναγκάστηκαν να μπουν σε καθεστώς αναγκαστικής διαχείρισης μετά την κατάρρευση της ITV, οι τιμές των μετοχών άρχισαν να πέφτουν χαμηλά, ενώ υπήρξαν ομάδες που αποβλήθηκαν από το χρηματιστήριο.

Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είδε τα κέρδη της να μειώνονται κατά 29% και να καταλήγει στο χαρτοφυλάκιο της οικογένειας Γκλέιζερ, που ξόδεψε περίπου 1 δισ. 200 εκατομμύρια ευρώ για να την αποκτήσει και να τη φορτώσει χρέη.

Ακόμα και τα πολύ μεγάλα ποσά που έριξε ο Αμπράμοβιτς στην Τσέλσι θα αποσβεστούν σε ένα ποσοστό, αν ο Κένιον στηριχτεί στο άστρο του Μουρίνιο και μπορέσει να μετατρέψει την ομάδα σε φίρμα με παγκόσμια αναγνώριση, πράγμα οπωσδήποτε πολύ δύσκολο.

Οι περισσότεροι αναλυτές που ειδικεύονται στα θέματα της οικονομίας του ποδοσφαίρου, συνεκτιμώντας και τις πιθανές εξελίξεις στον τομέα του Διαδικτύου και της επικοινωνίας, πιστεύουν ότι μόνο 4-6 ομάδες της Πρέμιερσιπ θα μπορέσουν να αποδειχθούν κερδοφόρες επενδύσεις στο μέλλον.

Και αυτή την επισήμανση πρέπει να την πάρουμε σοβαρά υπόψη μας στην Ελλάδα, τώρα που ανακαλύπτουμε με τις Super και Pro λίγκες έναν άλλο «επενδυτικό» δρόμο για το ποδόσφαιρο, ο οποίος μπορεί να δείχνει λαμπερός και προσοδοφόρος, αλλά ίσως αποδειχθεί τόσο αληθινός όσο ένας αντικατοπτρισμός.