Η απαίτηση της αβάντας (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Πρώτα κυκλοφόρησε το DVD με τις αποφάσεις των διαιτητών που αλλοιώνουν τη βαθμολογία. Μετά ο Γιάννης Γκούμας έβγαλε, έπειτα από το τέλος του ματς με τον Λεβαδειακό, τον «κατά πάντων των ρεπόρτερ που κάνουν κακό στην ομάδα» λόγο. Χθες η ΠΑΕ Παναθηναϊκός έβγαλε μια ανακοίνωση εναντίον του SuperSport, στο οποίο κάνει συστάσεις απειλώντας ότι αν τα ρεπορτάζ και οι εκπομπές του δεν βελτιωθούν, δεν θα συμφωνήσει μαζί του για τη νέα σεζόν. Η εντύπωσή μου είναι ότι ο Παναθηναϊκός χρησιμοποιεί τον χρόνο που απομένει μέχρι το καλοκαίρι για να ξεκαθαρίσει κυρίως την επικοινωνιακή του συμπεριφορά εν όψει της νέας σεζόν. Δικαίωμά του. Αρκεί η εκτίμηση της κατάστασης να είναι η πρέπουσα.

Στον Παναθηναϊκό εδώ και κάποια χρόνια πιστεύουν ότι η ομάδα τους αδικείται από τα ΜΜΕ σε σχέση με τον Ολυμπιακό. Φυσικά και στον Ολυμπιακό πιστεύουν ότι τα ΜΜΕ αδικούν την ομάδα τους. Οι δύο ΠΑΕ συμφωνούν μόνο σε ένα πράγμα: ότι οι κακοί δημοσιογράφοι είναι όλοι αυτοί που δεν ελέγχονται. Σήμερα θα γράψω για το σινάφι μας. Οποιος δεν ενδιαφέρεται μπορεί να διαβάσει οτιδήποτε άλλο: δόξα τω Θεώ, η εφημερίδα έχει πάρα πολλά.

Αβάντα

Υπάρχει μια πρωτοφανής απαίτηση των ομάδων από τους αθλητικογράφους: η απαίτηση της αβάντας! Πάντοτε ανάμεσα σ' εκείνους που ασκούσαν κριτική και στις ΠΑΕ υπήρχε κάποιο πρόβλημα: σε αυτή τη χώρα του τριτοκοσμικού ποδοσφαίρου των εκατοντάδων προβλημάτων όποιος αναδεικνύει προβλήματα γίνεται δυσάρεστος. Οχι γιατί παρουσιάζει μια κακή εικόνα, αλλά επειδή παρουσιάζει την πραγματικότητα κι αυτή είναι που συνήθως πονάει.

Πίεση

Οσο πιο πολλά είναι τα ΜΜΕ τόσο μεγαλύτερη είναι η ταραχή των ομάδων. Οι ελληνικές ΠΑΕ είναι συγκλονιστικά ανοργάνωτες και με ανοργανωσιά επικοινωνία δεν γίνεται. Οι δομές των ΠΑΕ δεν έχουν αλλάξει τα τελευταία είκοσι χρόνια. Οι πιο πολλές συντηρούν ένα Γραφείο Τύπου χωρίς πολλές αρμοδιότητες και αντιμετωπίζουν τα ΜΜΕ ως αναγκαίο κακό. Αν μπορούσαν θα τα καταργούσαν και θα κρατούσαν μόνο όσα ελέγχουν. Να είστε βέβαιοι γι' αυτό: οι περισσότεροι παράγοντες θεωρούν ότι έχουν δίκιο στο 99% των κινήσεών τους και το μόνο που θα ήθελαν είναι προβολή.

Φυλλάδια

Συμβαίνει και στο εξωτερικό, αλλά η μεγάλη διαφορά της Ελλάδας σε σύγκριση με άλλες πραγματικότητες είναι ότι εδώ το να φτιάξεις μια εφημερίδα δεν κοστίζει και πολύ. Μια εφημερίδα που πουλάει λιγότερα από το φυλλάδιο του Practiker στην Ευρώπη κλείνει: εδώ βγάζει και κέρδος. Γιατί δεν πληρώνει δημοσιογράφους, δεν καταβάλλει ασφαλιστικές εισφορές και δεν ελέγχεται από κανένα δημοσιογραφικό συνδικαλιστικό όργανο, πόσο μάλλον από το κράτος, οπότε προσλαμβάνει τον κάθε αληταρά και τον χρίζει δημοσιογράφο. Ενα τέτοιο μέσο, φθηνό όσο το χαρτί υγείας, υπάρχει μόνο για να πουλάει εκδουλεύσεις: τόσα δίνω, πόσα θες, στα Λαδάδικα πουλάν αυτό που θες, που λέει κι ο Μητροπάνος. Ο μέσος Ελληνας παράγοντας πιστεύει ότι ο αθλητικογράφος είναι σαν το σφαχτάρι στον χασάπη: μπορείς να τον κρεμάσεις από το τσιγκέλι του οπαδισμού και να τον σέρνεις. Η συγκεκριμένη εκτίμηση, που είναι χυδαία για την κατηγορία, δεν είναι εντελώς άδικη. Οι παράγοντες βρίσκουν και τα κάνουν.

Απουσία

Σε μια χώρα που το εισιτήριο στο πέταλο κοστίζει όσο μια καλή θεατρική παράσταση, το μέτρο έχει χαθεί. Οι παράγοντες απαιτούν αβάντες –το θέμα είναι εμείς τι κάνουμε. Ο ΠΑΟ π.χ. θα ήθελε να χειροκροτούν όλοι το DVD για τη διαιτησία και να μην επισημαίνει κανένας ότι την ημέρα που στην ΕΠΟ συζητήθηκε το θέμα o εκπρόσωπός του έλαμπε διά της απουσίας του. Θα ήθελε επίσης αυτοβούλως να πέφτουν οι δημοσιογράφοι στα πόδια του Γκούμα και να του ζητούν να τους συγχωρέσει –το γλείψιμο δεν κούρασε κανέναν. Δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία ότι ο ΠΑΟ θα ήθελε η εκτίμηση για την τρέχουσα χρονιά να είναι ότι όλα ήταν τέλεια, αλλά φταίνε η ατυχία και το σύστημα του Ολυμπιακού. Και ο Ολυμπιακός άλλωστε το ίδιο κάνει: νομίζει ότι ο έλεγχος της ενημέρωσης φέρνει και τον έλεγχο της πραγματικότητας –μην ξεχνάτε ότι μιλάμε για μια ομάδα στην οποία ο πρόεδρος εγκρίνει τις συνεντεύξεις των παικτών: πρόκειται για παγκόσμια πρωτοτυπία!

Συνείδηση

Οι ομάδες κάνουν καλά. Οι δικές μας οι συνειδήσεις είναι το πρόβλημα. Οποιος αισθάνεται ότι κάνει καλά τη δουλειά του μπορεί να πορευτεί χωρίς Ερινύες. Είτε ως τσάτσος είτε ως πνεύμα αντιλογίας είτε ως ξερόλας –αν τα έχει καλά με τη συνείδησή του, δεν μας πέφτει λόγος. Από εκεί και πέρα, ο κόσμος έχει κρίση και κρίνει. Και επιβραβεύει ή απορρίπτει.

Δυνατότητες

Ετσι κι αλλιώς, οι ομάδες υπερτιμούν τις δυνατότητες των δημοσιογράφων (τους). Ας πούμε ότι εγώ έγλειφα τον Κονσεϊσάο ή τον Μαλεζάνι, πως πάθαινα αφυδάτωση από το γλείψιμο! Τι θα άλλαζε; Απολύτως τίποτα! Ο ΠΑΟ θα ήταν πάλι εκτός στόχων από τον Δεκέμβριο και όποιος σαν εμένα έγλειφε τον περιπατητή Βραζιλιάνο θα είχε χρεωθεί όχι την αποτυχία της ομάδας, αλλά την αποτυχία της εκτίμησης. Κανένας δημοσιογράφος δεν προκάλεσε κάποιο αποτέλεσμα: απλώς το καταγράφει.

Κάλυψη

Οι αποτυχημένες εκτιμήσεις (όπως και η απουσία κριτικής) δημιουργούν έλλειψη κύρους κι αυτό είναι μια ωραία τιμωρία και για τους δημοσιογράφους που βιάζουν την πραγματικότητα, αλλά και για όλες εκείνες τις ΠΑΕ που προτιμούν αυτού του είδους την κάλυψη. Στο τέλος, ο κόσμος δυσπιστεί και θεωρεί τις ΠΑΕ κάτι σαν το Κομμουνιστικό Κόμμα της Σοβιετίας και τους δημοσιογράφους (τους) κάτι σαν την Πράβδα. Κάποτε είναι αλήθεια ότι το ΚΚΣΕ εξουσίαζε τη μισή Ευρώπη και η Πράβδα ήταν ευαγγέλιο. Μόνο που σήμερα δεν υπάρχουν. Δεν αμφιβάλλω ότι κάποιοι νοσταλγούν την εποχή τους: είναι όμως λίγοι και η νοσταλγία γενικά είναι κακός σύμβουλος.

Κριτική

Μια μεγάλη ΠΑΕ πρέπει να έχει μια σαφέστατη στρατηγική που να γίνεται κατανοητή –αν αυτό δεν συμβαίνει, φταίει η ίδια. Και πρέπει να επιδιώκει την κριτική. Οχι γιατί μόνο έτσι γίνεται καλύτερη, αλλά γιατί σταματάει να δείχνει αυταρχική και ταυτόχρονα κερδίζει συμπάθειες. Το γλείψιμο κουράζει, άσε που ύστερα από ένα σημείο η γλώσσα του γλείφτη βρομάει. Η συμπάθεια είναι ανεκτίμητη…