«Ω δινεν όρος και έτεκεν μυν». Αυτή ήταν η εκτίμηση του επικεφαλής της ισπανικής ομοσπονδίας ποδοσφαίρου και αντιπροέδρου της ΟΥΕΦΑ, Ανχελ Μαρία Βιγιάρ Λιόνα, για τη σημασία που αποδίδεται στην παρουσία φαινομένων ρατσισμού στο ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο.
Το σχόλιο του Λιόνα έγινε στο τέλος της συνόδου της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας, η οποία έγινε την περασμένη εβδομάδα στη Βαρκελώνη. Και ήταν ένα σχόλιο που εξέπληξε πολλούς, καθ' όσον τα φαινόμενα ρατσισμού δεν εξαφανίστηκαν από το ευρωπαϊκό ποδόσφαιρο, παρά την αντιρατσιστική δράση που έχει εκδηλώσει εδώ και αρκετά χρόνια η ΟΥΕΦΑ. Ο Λιόνα, μεταξύ άλλων, υποστήριξε ότι σχόλια με ρατσιστική χροιά που γίνονται από ποδοσφαιριστές και προπονητές κατά τη διάρκεια των παιχνιδιών δεν θα πρέπει να δημοσιοποιούνται. «Ρατσιστικές προσβολές που γίνονται μέσα στον αγωνιστικό χώρο θα πρέπει να μένουν εκεί», είπε ο Λιόνα, προκαλώντας άσχημη εντύπωση σε πολλούς από τους συμμετέχοντες.
Εκτός, όμως, από τα σχόλια του Λιόνα, άσχημη εντύπωση προξένησαν –ιδίως στους Αγγλους και οι εκτιμήσεις– του υπεύθυνου επικοινωνίας της ΟΥΕΦΑ, του Γουίλιαμ Γκαγιάρντ, ο οποίος υποστήριξε πως τα φαινόμενα ρατσισμού στα αγγλικά γήπεδα δεν διαφέρουν από αυτά που εκδηλώνονται στην Ισπανία. Παράλληλα, συμπλήρωσε ότι οι Αγγλοι μπορεί να ισχυρίζονται ότι έχουν καταπολεμήσει αποτελεσματικά τις εκδηλώσεις ρατσισμού, αλλά πρόκειται για λανθασμένη εντύπωση που οφείλεται στην απουσία της μεσαίας τάξης από τα γήπεδα, λόγω της υψηλής τιμής του εισιτηρίου στα παιχνίδια της Πρέμιερ Λιγκ.
«Νομίζω», είπε ο Γκαγιάρντ, «ότι στην Αγγλία, ακριβαίνοντας τα εισιτήρια, σπρώχνουν το πρόβλημα κάτω από το χαλί». Ομως, οι εμπνεύσεις του αξιωματούχου της ΟΥΕΦΑ πήγαν λίγο παρακάτω, όταν ανέφερε πως οι αποδοκιμασίες ρατσιστικού περιεχομένου κατά των παικτών Ασλεϊ Κόουλ και Σον Ράιτ Φίλιπς στο φιλικό της εθνικής Αγγλίας με την Ισπανία τον περασμένο Νοέμβριο στη Μαδρίτη, έχουν τη ρίζα τους στη συντριβή της ισπανικής αρμάδας το 1588 από τον αγγγλικό στόλο (!).
Οι δηλώσεις και τα σχόλια τόσο του Λιόνα όσο και του Γκαγιάρντ προκάλεσαν την αντίδραση του Γκαρθ Κρουκς, του έγχρωμου πρώην επιθετικού της Τότεναμ, ο οποίος τώρα εργάζεται ως δημοσιογράφος στο BBC, ο οποίος υποστήριξε ότι στην Αγγλία ο ρατσισμός έχει καταπολεμηθεί με αποτελεσματικότερο τρόπο απ' οπουδήποτε αλλού στην Ευρώπη.
Από την πλευρά της η Πιάρα Πόβαρ, επικεφαλής της αγγλικής αντιρατσιστικής κίνησης Kick it Out, απαντώντας στον Γκαγιάρντ, χαρακτήρισε ως πολύ βολικό στερεότυπο την αντίληψη ότι η μεσαία αγγλική τάξη είναι ρατσιστική και σημείωσε ότι πολύ πιο έντονη ρατσιστική διάθεση μπορεί κάποιος να εντοπίσει εκεί όπου υπάρχουν τα ακριβά εισιτήρια ή οι σουίτες.
Οι προθέσεις της ΟΥΕΦΑ για την καταπολέμηση του ρατσισμού μπορεί να είναι τίμιες, όμως τα μέτρα που έχει πάρει μέχρι τώρα δεν έχουν αποδώσει. Στη σύνοδο της Βαρκελώνης, την περασμένη εβδομάδα, φάνηκε καθαρά η αντίθεση των εκπροσώπων κάποιων ομοσπονδιών στην πρόταση για αυστηρότερη τιμωρία των συλλόγων στα παιχνίδια των οποίων εκδηλώνονται ρατσιστικές προσβολές. Η ΟΥΕΦΑ δείχνει να πιστεύει ότι ο ρατσισμός είναι θέμα κακών φιλάθλων, τους οποίους αν οι ομάδες κρατήσουν μακριά από τα γήπεδα, το πρόβλημα θα διορθωθεί.
Ο ρατσισμός στα γήπεδα υπάρχει γιατί υπάρχει ρατσισμός και στις ευρωπαϊκές κοινωνίες. Πρόκειται για ένα πρόβλημα νοοτροπίας που σχετίζεται με την άγνοια και την έλλειψη κουλτούρας. Η καταπολέμηση του ρατσισμού πρέπει να ξεκινήσει πρώτα από τα σχολεία, για να κοπεί η πρόσβασή του σε κάθε τομέα της κοινωνικής ζωής και, φυσικά, στα γήπεδα.
Διαφορετικά, το ποδόσφαιρο, το παιχνίδι, θα γίνει μία ακόμα αρένα εθνοφυλετικών αναμετρήσεων, στις οποίες θα μετράμε νεκρούς και τραυματίες.
Το δικαίωμα στην κριτική και τα «όρια»
Ας πάρουμε τα πράγματα από την αρχή. Οι δημοσιογράφοι δεν μπορεί να είναι υπεράνω κριτικής. Ο καθένας έχει δικαίωμα να κρίνει τη δουλειά τους. Κανείς, λοιπόν, δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι ο Γιάννης Γκούμας δεν έχει δικαίωμα να διατυπώνει την κριτική του για τη δουλειά κάποιων συναδέλφων.
Ομως, τυχαίνει το περιεχόμενο της έννοιας της κριτικής αρκετοί να το αντιλαμβανόμαστε διαφορετικά. Για τον Γιάννη Γκούμα «κριτική» είναι «να στείλει στο εκτελεστικό απόσπασμα αυτούς που γράφουν παραμύθια γα την ομάδα... που είναι δήθεν Παναθηναϊκάρες... που σκάβουν τον λάκκο της ομάδας και όταν προσπαθεί να αναρριχηθεί, της δίνουν μια κλοτσιά και της κάνουν πόλεμο... που δεν κάνουν έγκυρο ρεπορτάζ γιατί δεν έχουν πρόσβαση στην ομάδα... που έχουν θέσει τον εαυτό τους εκτός ομάδας...» και στους οποίους αυτή τη φορά «τη χάρισε...» και δεν είπε τα ονόματά τους. Σε ποιους δεν τα είπε δηλαδή; Προφανώς στους φίλους του ΠΑΟ, οι οποίοι «παρασύρονται» και δεν μπορούν να αντιληφθούν αυτούς που έχουν στόχο να καταστρέψουν την ομάδα.
Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο χρειάζεται η παρέμβαση του μεγάλου αρχηγού, για να τους ανοίξει τα μάτια. Βέβαια, για τον αρχηγό, κριτική μπορούν να κάνουν μόνον οι γνήσιοι «Παναθηναϊκάρες» και όχι οι «δήθεν», λες και το πρόβλημα είναι το ποιος λέει τι και όχι το τι λέει. Ασε που οι «γνήσιοι» έχουν πρόσβαση στην ομάδα, αφού δεν έχουν θέσει τον εαυτό τους εκτός της «πράσινης» οικογένειας» και «κάνουν έγκυρο ρεπορτάζ». Ολα καλά και άγια. Βέβαια, δεν θυμάμαι ποτέ τον Γιάννη Γκούμα να είχε αντιδράσει όταν η ΠΑΕ απαγόρευε –όπως και άλλες ΠΑΕ, δημοκρατικότατα– τις δηλώσεις στους ποδοσφαιριστές. Και δεν νομίζω ότι η «πράσινη» ΠΑΕ δεν έχει τη δυνατότητα να διαψεύδει τα «παραμυθένια δημοσιεύματα» ώστε να χρειάζεται τη βοήθεια του Γιάννη Γκούμα. Και ένα τελευταίο. Αν φοβάσαι ότι ο προφορικός σου λόγος θα παρεξηγηθεί, επιλέγεις τον δρόμο της γραπτής δήλωσης. Για να μη λες μετά «άλλο εννοούσα» και να σε ρωτούν γιατί δεν είπες αυτό που εννοούσες, αλλά προτίμησες το «άλλο». Το παρεξηγήσιμο.
Ακολουθήστε τον bwinΣΠΟΡ FM 94.6 στο Google News για να μαθαίνετε πρώτοι τα τελευταία νέα από την Ελλάδα και τον κόσμο.
