Η Ξάνθη στο θρανίο των εξετάσεων (Sportday / Αλέξης Σπυρόπουλος)

Η Ξάνθη, με (την ισοφάριση του Λαμπριάκου και) το 1-1 στο Φάληρο την περασμένη εβδομάδα, κέρδισε γι' απόψε το ανεπιθύμητο βάρος του φαβορί. Ο Τροντ Σόλιντ το πρώτο πράγμα που έσπευσε να κάνει, στην πρες-κόνφερανς τότε, ήταν τούτο το βάρος να το μεταβιβάσει τεχνηέντως στην πλάτη του Γιάννη Μαντζουράκη, με τελικό προορισμό τους (αντίπαλους) παίκτες. Σαν να 'θελε, ο Νορβηγός να το... σιγουρέψει. Μη τυχόν και δεν το σκεφτούν οι σημερινοί οικοδεσπότες!

Για την Ξάνθη, ακόμη μία έξοδος (μέσω του πρωταθλήματος) στο Κύπελλο ΟΥΕΦΑ θα 'ναι πιστοποιητικό σταθερότητας. Οχι ασήμαντο. Καθόλου. Αλλ' όχι και ό,τι ιστορικά -αν θέλετε εξελικτικά- της λείπει. Αυτό που (έχει σιγά-σιγά φτάσει στο επίπεδο να) της λείπει είναι ένας τελικός Κυπέλλου. Ακόμη καλύτερα, ένα τρόπαιο. Ισχύει, σε κάποιον βαθμό, και για την (καινούργια) Λάρισα. Εξ ου και το (εύστοχο, από πάσης πλευράς) τρικ του Γιώργου Δώνη ν' ανεβάσει, απ' την Κυριακή κιόλας, τη ρεβάνς χθες στα Ανω Λιόσια σε «ματς της χρονιάς», ν' απαιτήσει «το 1000%» απ' τους ποδοσφαιριστές της ΑΕΛ, κ.λπ.

Καλώς η κακώς, δεν ζούμε στη δεκαετία του '80. Τότε, σε μόνο μία δεκαετία μέσα, χώρεσαν να πάρουν πρωτάθλημα ο Ολυμπιακός, ο Παναθηναϊκός, ο ΠΑΟΚ, η Λάρισα, η ΑΕΚ. Επίσης, χώρεσαν να βγουν δεύτεροι (αλλά τότε δεν υπήρχε Τσάμπιονς Λιγκ) ο ΟΦΗ και ο Αρης. 'Η τρίτος ο Ηρακλής. 'Η τέταρτος ο Πανιώνιος. Σήμερα, πλέον, στην πρώτη δεκαετία της νέας χιλιετίας, στο Τσάμπιονς Λιγκ η είσοδος επιτρέπεται μόνο στους (δύο από τους) τρεις «γνωστούς» (τη μία και μοναδική φορά που συνέβη ν' ανοίξει το παράθυρο για τον «τέταρτο» ΠΑΟΚ, είδαμε τι απέγινε...), μάλιστα με ξεκάθαρη την τάση, στα αμέσως επόμενα χρόνια, ακόμη και για τους τρεις το άνοιγμα της πόρτας να περιοριστεί δραστικά.

Τι απομένει στο τραπέζι, λοιπόν, για τους υπόλοιπους; Ενα (ψιχίο) το ΟΥΕΦΑ, όχι επειδή θα βγουν και... θα το κατακτήσουν, μονάχα για να 'χουν «έναν κάποιο» στόχο στη ροή του εννεαμήνου, απ' τον Σεπτέμβριο ως και τον Μάιο. Δύο, το Κύπελλο. Το ΟΥΕΦΑ, μια θέση στο top-6, είναι πιο αξιόπιστο γράδο για να μετρήσουμε τι ψάρια έπιασε, στη χρονιά, η ομάδα. Το Κύπελλο, όμως, είναι άλλο. Είναι τίτλος. Ασήμι. Γιορτή. Κούπα. Πανηγύρι.

Δεν ζούμε στα '80s αλλ' ούτε η Ξάνθη είναι πια η Ξάνθη των '80s. Ελπίζω ότι η ντόπια συλλογική μνήμη έχει κρατήσει θέση για τον Μανούκο, τον Βασιλειάδη, τον Πανίδη, τον Ζαπουνίδη, τον Σαλπιγγίδη, τον Πασχαλάκη, τον Χατζόπουλο, τον Τουργκάι, τον Μελισσόπουλο, τον Γιοβανούδη, τον Μαρινάκη. Ελπίζω, ωστόσο, ότι και οι ίδιοι αντιλαμβάνονται πως η Ξάνθη του 2006 δεν είναι εκείνο το κουτσοχώρι που στο Κύπελλο Ελλάδας συμμετείχε διαδικαστικά, υποχρεωτικά, και τη μία φορά που κατάφεραν κάτι μεμονωμένο (ν' αποκλείσουν τον Πανιώνιο, Οκτώβριο του '87, μες στη Νέα Σμύρνη με 4-2 από 0-2) είχαν να τη θυμούνται για μια ζωή.

Η Ξανθη του 2006 είναι, τρόπον τινά, θύμα της κλιμακωτής επιτυχίας της. Είναι... καταδικασμένη να 'ναι διεκδικητική. Ως και σήμερα, για όσα έχουμε να τη θυμόμαστε (στον θεσμό-Κύπελλο) όλα τα έκανε ή πλησίασε να τα κάνει, πάντοτε από θέση αουτσάιντερ. Πάντοτε.
• Το '95, όταν αποκλείστηκε στο Μαρούσι απ' τον Παναθηναϊκό με το γκολ του Καπουράνη στο 119', είχε ηττηθεί εντός έδρας 1-0. Και στη ρεβάνς, αίφνης, έφτασε να προηγείται στην παράταση 3-2. Εγινε 3-3.
• Το '97, όταν προκρίθηκε εις βάρος της ΑΕΚ (τη βραδιά που ο Κέλβιν Σέμπουε κέρδισε, πρακτικά, τη μεταγραφή του στην «Ενωση»), το έκανε στη Νέα Φιλαδέλφεια... δίχως να το περιμένει κανείς.
• Το 2002, όταν απέκλεισε τον Αρη, το έκανε με ήττα, πρώτα, στην Ξάνθη και νίκη, ύστερα, μες στου Χαριλάου. Κι όταν όλοι την είχαν περίπου ξεγραμμένη στον ημιτελικό με την ΑΕΚ, βγήκε με το ζόρι νοκ άουτ στην παράταση (απ' το γκολ του Ιλια Ιβιτς).
Απο θεση αουτσάιντερ, κουμπωμένη στο ξεκίνημα και εν συνεχεία εκμεταλλευόμενη το ότι έπιασε τον Ολυμπιακό στον ύπνο, πήρε και το 1-1 τώρα στο Καραϊσκάκη. Μία εβδομάδα μετά, οι όροι έχουν αλλάξει. Δεν θα 'ναι ανταρτοπόλεμος, στα κουφά. Θα 'ναι, απ' την αρχή ως το τέλος, τακτική μάχη. Το αποτέλεσμα είτε θα το πάρει στα ίσα είτε δεν θα το πάρει. Να το... υποκλέψει δεν γίνεται.
Θα 'ναι, συνάμα, χρήσιμο μέτρο (το εάν η Ξάνθη θ' αντέξει ν' αντεπεξέλθει στα υψηλά stakes του παιγνιδιού) για ν' αξιολογήσουμε την, σε σχέση με κοντά ένα χρόνο πίσω, πρόοδό της. Θυμίζω ότι, ένα χρόνο πίσω, αυτά τα stakes δεν τα άντεξε. Ηταν ένα βήμα πριν από τον τελικό, όχι δύο. Ηταν αντίπαλος ο Αρης, όχι ο Ολυμπιακός. Και ήταν ακόμη μεγαλύτερο το πλεονέκτημά της, απ' την πρώτη αναμέτρηση. Ηταν, δηλαδή, το πιο ωφέλιμο, όσο και το πιο οδυνηρό, μάθημα.

Σήμερα, επανέρχονται στο θρανίο των εξετάσεων για να δείξουν τι διδάχθηκαν.