Οι νόμοι της ζούγκλας λέγονται «οδηγίες» (Sportday / Χαραλαμπόπουλος)

Eίναι κοινός τόπος ότι την επικαιρότητα σε πολύ μεγάλο βαθμό τη διαμορφώνουν τα κατ’ ευφημισμόν δελτία ειδήσεων της τηλεόρασης. Δελτία τα οποία πολύ συχνά είναι μονοθεματικά και ασχολούνται με ζητήματα που ευνοούν την ίντριγκα και την αντιπαράθεση των παραθύρων.

Μία αντιπαράθεση περισσότερο πολιτικάντικη κι ελάχιστα πολιτική. Μία αντιπαράθεση που έχει το πλεονέκτημα να γοητεύει τα μηχανάκια της AGB και να φέρνει διαφημίσεις. Η πολύ σοβαρή υπόθεση των τηλεφωνικών υποκλοπών, που έχει όλα τα στοιχεία του θρίλερ, και το ζήτημα της γρίπης των πτηνών, το οποίο μπορεί να τρομοκρατήσει το τηλεοπτικό κοινό, μονοπωλούν την ενημέρωση.
Ετσι, μία σειρά από ζητήματα μεγάλου ενδιαφέροντος, τα οποία όμως δεν πληρούν τους όρους της τηλεοπτικής προβολής, εξορίζονται από τη σφαίρα της ενημέρωσης. Είναι, τουλάχιστον, θλιβερό να παρακολουθείς στα τηλεοπτικά δελτία τις χαριτωμένες ανοησίες για τον άγιο των ερωτευμένων και να μην μπορείς να ενημερωθείς για μία έκθεση που θα ψηφιστεί μεθαύριο στο Ευρωκοινοβούλιο. Την έκθεση Gebhardt, που αφορά στα εργασιακά δικαιώματα των Ευρωπαίων και γενικότερα την αντίληψη που διαμορφώνει η Ε.Ε. για το κοινωνικό κράτος. Η έκθεση αυτή έχει ως αντικείμενο την περίφημη οδηγία Μπόλκεσταϊν, που διατυπώθηκε πριν από περίπου 18 μήνες και η οποία έθετε το πλαίσιο της πλήρους απελευθέρωσης των υπηρεσιών στην Ε.Ε. Μιας απελευθέρωσης που είναι κεντρικό στοιχείο της στρατηγικής της Λισσαβώνας που υιοθέτησε η Ε.Ε. με στόχο μέχρι το 2010 να γίνει η πιο ανταγωνιστική και δυναμική οικονομία της γνώσης παγκοσμίως.

Οι αντιδράσεις που προκλήθηκαν τότε ανάγκασαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και το Συμβούλιο Υπουργών να δεχθούν κάποιες τροποποιήσεις, οι οποίες όμως δεν αλλάζουν το αρχικό πνεύμα του πυρήνα της οδηγίας Μπόλκεσταϊν. Με την οδηγία θεσμοθετείται «η αρχή της χώρας προέλευσης». Τι ακριβώς προβλέπει αυτή η αρχή; Αν, για παράδειγμα, μία εταιρεία που προέρχεται από την Ιρλανδία ή την Τσεχία ιδρύσει μία θυγατρική στην Ελλάδα δεν θα είναι υποχρεωμένη να τηρεί την ελληνική νομοθεσία (σε ό,τι αφορά εργατικά δικαιώματα και αμοιβές), αλλά τη νομοθεσία της «χώρας προέλευσης», δηλαδή της Ιρλανδίας ή της Τσεχίας. Με αυτήν την οδηγία ουσιαστικά ενθαρρύνονται οι επιχειρήσεις παροχής υπηρεσιών να μετεγκατασταθούν στα κράτη-μέλη της Ε.Ε. με τη χαμηλότερη φορολογία, τις μικρότερες περιβαλλοντικές απαιτήσεις και τα λιγότερα εργασιακά δικαιώματα.

Αξίζει να σημειωθεί ότι από το πεδίο εφαρμογής της εν λόγω οδηγίας έχουν εξαιρεθεί «λόγω ιδιαιτεροτήτων» τα τυχερά παιχνίδια, ο οπτικοακουστικός τομέας, οι νομικές υπηρεσίες και οι υπηρεσίες υγείας. Στην έκθεση Gebhardt έχει απαλειφθεί ο όρος «αρχή της χώρας προέλευσης», αλλά διατηρείται η ουσία αυτής της αρχής, καθώς η κάθε εταιρεία παροχής υπηρεσιών που έχει έδρα ένα κράτος-μέλος είναι ελεύθερη να παρέχει τις υπηρεσίες της και στα υπόλοιπα κράτη-μέλη, υπαγόμενη μόνο στη νομοθεσία του κράτους, στο οποίο έχει την έδρα της.

Αν η έκθεση τελικά υιοθετηθεί, και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις στην Ελλάδα θα αντιμετωπίσουν πολύ σοβαρά προβλήματα. Με αφορμή την έκθεση Gebhardt, εκείνο που παρατηρεί κανείς είναι ότι η στρατηγική της Λισσαβώνας επιτάσσει την προσαρμογή των δικαιωμάτων των εργαζομένων «προς τα κάτω», γεγονός που είναι αποτέλεσμα των νεοφιλελεύθερων οικονομικών αντιλήψεων που θεωρούν ότι το κοινωνικό μοντέλο δεν είναι μία αυτοτελής αξία, αλλά ότι υπάρχει ως παράγωγο της οικονομικής ανάπτυξης. Αυτή η αντίληψη, βέβαια, δεν απαντά σε αφελή ερωτήματα της μορφής «γιατί οι τράπεζες που έχουν τεράστια κέρδη θέλουν να τα μεγαλώσουν ακόμα περισσότερο, ροκανίζοντας κοινωνικά και ασφαλιστικά δικαιώματα των εργαζομένων;».

Οταν λείπει η πίεση

Ο ΠΑΟ και ο ΠΑΟΚ είναι δύο τελείως διαφορετικές ομάδες. Σε οργάνωση, ιστορία, κόσμο, συμπεριφορά, οικονομική δυναμική και αγωνιστικό υλικό. Κι όμως, στην αρχή της χρονιάς και οι δύο ξεκίνησαν, αν και με διαφορετικούς στόχους, με την ίδια πίεση γι' αποτελέσματα.

Ενα ακόμα κοινό στοιχείο των δύο ομάδων ήταν το γεγονός ότι από την αρχή της χρονιάς αρκετοί νέοι ποδοσφαιριστές πέρασαν στη βασική εντεκάδα. Οι ομοιότητες, όμως, σταματούν εδώ. Στον ΠΑΟ, αφού ξεπέρασαν με σημαντικό κόστος τη σχεδόν σίγουρη απώλεια της πρώτης θέσης στο πρωτάθλημα και την κακή παρουσία της ομάδας στην Ευρώπη, «ευτύχησαν» να απαλλαγούν από τη φθοροποιό συζήτηση για την παρουσία του Μαλεζάνι στον πάγκο των «πρασίνων».

Κι αυτό χάρη στη γενναία επιλογή του ιδιοκτήτη να επιμείνει στον Ιταλό μέχρι το τέλος της περιόδου. Οσο κι αν σε επίπεδο διακρίσεων η χρονιά μπορεί να θεωρηθεί αποτυχημένη, ιδίως αν ο ΠΑΟ δεν μπορέσει να καταλάβει τη δεύτερη θέση, θα έχει αποφέρει σημαντικά κέρδη που θα έχουν να κάνουν με την ανάδειξη των νέων ποδοσφαιριστών. Ποδοσφαιριστών οι οποίοι με τον Μαλεζάνι και χωρίς την πίεση για τον τίτλο αποκτούν εμπειρίες και ποδοσφαιρικές παραστάσεις, ωριμάζουν και την επόμενη περίοδο ο Παναθηναϊκός θα έχει τέσσερις-πέντε νεαρούς ποδοσφαιριστές εντεκαδάτους.
Μία πολύ καλή βάση πάνω στην οποία μπορούν να χτιστούν σπουδαία πράγματα στο μέλλον. Αντίθετα στον ΠΑΟΚ, αφού έκαναν προπονητή έναν πολύ καλό τεχνικό διευθυντή, τον φόρτωσαν με την πίεση των αποτελεσμάτων -λες και ο ΠΑΟΚ είναι ομάδα με δομές για πρωταθλητισμό- με την ακόλουθη συνεπαγωγή ο Κωστίκος για να φέρει τα αποτελέσματα, που δεν ήρθαν, να θυσιάσει τους ταλαντούχους νεαρούς ποδοσφαιριστές.

Ποδοσφαιριστές που, αν η διοίκηση του «Δικεφάλου του Βορρά» ήξερε να θέτει εφικτούς στόχους και να τους περνάει στον κόσμο, θα μπορούσαν να αποκτήσουν φέτος παραστάσεις που θα τους επέτρεπαν, του χρόνου, να πατήσουν γερά και να αποτελέσουν ένα παράθυρο για το αύριο. Μία χαμένη χρονιά για ΠΑΟ και ΠΑΟΚ αξιοποιείται από τους «πράσινους», ενώ ο «Δικέφαλος του Βορρά» χάνοντας αυτήν, χάνει και την επόμενη. Λάθος που δεν κάνουν οι μεγάλες ομάδες. Ο ΠΑΟΚ ήταν κάποτε. Αλλά όχι τώρα πια.