Ενας μεγάλος απροσάρμοστος (Sportday / Αντώνης Καρπετόπουλος)

Χρειάστηκε να οργανώσει ένα σεμινάριο ο σύλλογος των Ελλήνων προπονητών και να πάνε να μιλήσουν ο Σόλιντ, ο Σάντος και ο Μαλεζάνι για να μάθουμε δυο πράγματα παραπάνω για τον χαρακτήρα τους. Τα (λίγα) λόγια που είπαν ενώπιον των Ελλήνων συναδέλφων τους ήταν πιο μεστά και ουσιαστικά από χιλιάδες δηλώσεις που έχουν κάνει σε συνεντεύξεις Τύπου, στις οποίες οι βαρετές ερωτήσεις είναι σχεδόν κανόνας. Ετσι μάθαμε ότι ο Σάντος λατρεύει να δουλεύει με παίκτες με την υπακοή του Κατσουράνη, ότι ο Σόλιντ χαίρεται την Μπαρτσελόνα και ότι ο Μαλεζάνι (που συμπλήρωσε ένα χρόνο στην Ελλάδα) προτάσσει την αξιοπρέπειά του και όχι τη δημοφιλία του, επιδιώκοντας να είναι αληθινός και όχι ευχάριστος.

Δεν θυμάμαι κανέναν προπονητή του Παναθηναϊκού να δίνει συγχαρητήρια στον Ολυμπιακό δύο φορές μέσα σε τέσσερις μέρες. Από τον πάγκο του ΠΑΟ έχουν περάσει τα τελευταία χρόνια αληθινοί κύριοι, όπως ο Βασίλης Δανιήλ, ο Χουάν Ραμόν Ρότσα, ο Φερνάντο Σάντος, αλλά και ντόμπροι άνθρωποι, όπως ο μακαρίτης ο Κυράστας και ο Αγγελος Αναστασιάδης. Κανένας από αυτούς δεν είπε ποτέ μπράβο στον Ολυμπιακό για οτιδήποτε. Κανείς, επίσης, από τους προπονητές του Ολυμπιακού δεν θυμάμαι να έχει πει μισή καλή κουβέντα για κάποιο κατόρθωμα του ΠΑΟ. Ο Σρέτσκο Κάτανετς, που τόλμησε κάποτε να υποστηρίξει ότι δεν καταλαβαίνει την ψύχωση της κατάκτησης του πρωταθλήματος, όταν μάλιστα πρωτοπόρος είναι ο ΠΑΟ, που είναι μια καλή ομάδα, έφυγε νύχτα. Η απόλυσή του δεν σκανδάλισε κανέναν: ο Ελληνας δεν είναι συνηθισμένος να αναγνωρίζει αξίες.

Αντίθετα

Ο Ιταλός, αντίθετα, ναι. Ο Ιταλός ποδοσφαιρόφιλος είναι απαιτητικός και του αρέσει να θαυμάζει τον πρώτο. Μπορεί ταυτόχρονα να τον μισεί, αλλά το ένα δεν αποκλείει το άλλο: ο Ιταλός σέβεται και ταυτόχρονα στενοχωριέται ή θυμώνει. Ο Μαλεζάνι είναι ένα χρόνο στην Ελλάδα, αλλά δεν έχει αλλάξει κουλτούρα, δεν θέλει να καταλάβει τους κώδικες του ελληνικού ποδοσφαίρου (πιθανότατα γιατί τους αποστρέφεται), δεν θέλει να γίνει «δικός μας», δεν θέλει δηλαδή να κολλήσει τα χούγια μας. Δεν του δίνω πολύ άδικο, μολονότι καταλαβαίνω ότι με τέτοια συμπεριφορά δύσκολα θα συνεχίσει να δουλεύει στην Ελλάδα.

Ψεύτικος

Ο Μαλεζάνι όταν ξεσπάει κατά των δημοσιογράφων ή όταν πλέκει το εγκώμιο του Ολυμπιακού ή όταν υπερασπίζεται το δικαίωμα του Κωνσταντίνου να πανηγυρίσει το γκολ του στο ντέρμπι, λέγοντας ότι προτιμά τους αληθινούς ανθρώπους από τους υποκριτές, που δεν πανηγυρίζουν στο γήπεδο αλλά κάνουν χειρονομίες στα αποδυτήρια, ακολουθεί τη συνείδησή του. Δεν κρύβεται πίσω από κλισέ συμπεριφορές και δεν θέλει να γίνει αρεστός. Είναι φανερό ότι δεν τον ενδιαφέρει να μάθει τι ακριβώς ικανοποιεί τους οπαδούς της ομάδας που δουλεύει, αλλά προτιμά να πορευτεί στον δύσκολο και μοναχικό δρόμο του: θα φύγει όπως ήρθε, δεν θα κολακέψει κανέναν και δεν θα γίνει χυδαία ψεύτικος μόνο και μόνο για να είναι δημοφιλής σε μια χώρα που δεν πολυκαταλαβαίνει.

Αποτελέσματα

Αυτή η συμπεριφορά του Μαλεζάνι δεν φαίνεται μόνο στις δηλώσεις του (απλώς εκεί γίνεται πιο ευδιάκριτη), αλλά προκύπτει και από τον τρόπο με τον οποίο διαχειρίζεται την ομάδα. Ο Ιταλός συγκρίνει τον ΠΑΟ που βρήκε με αυτόν που (πιστεύει ότι) έφτιαξε, χρησιμοποιώντας ως κριτήριο σύγκρισης τα αποτελέσματα που η ομάδα είχε πέρυσι και έχει φέτος. Δεν καταλαβαίνει (και ούτε πρόκειται...) ότι το ελληνικό πρωτάθλημα δεν έχει τα χαρακτηριστικά του ιταλικού (που ξέρει), στο οποίο όντως η ποιοτική βελτίωση των ομάδων φαίνεται με το πέρασμα του χρόνου. Δεν καταλαβαίνει ότι στην Ελλάδα μπορεί να τύχει μια ομάδα να κάνει 28 νίκες σε 30 ματς όχι γιατί βελτιώθηκε, αλλά γιατί οι άλλοι έγιναν χειρότεροι. Δεν είναι σε θέση, επίσης, να καταλάβει τη διαφορά ανάμεσα σε μια ήττα σε ένα ντέρμπι και σε μια ήττα από μια μικρομεσαία ομάδα: γι' αυτόν μιλάμε πάντα για τρεις βαθμούς. Το γόητρο είναι κάτι που δεν τον αφορά. Οπως δεν τον αφορά να κάνει δηλώσεις για τη διαιτησία, τον Γερμανάκο, τους «ξοφλημένους γέρους» του Ολυμπιακού, το άρθρο 44 κ.λπ. Αν ήταν λαοπλάνος, θα τις έκανε ευχαρίστως: θα ήταν η απόδειξη ότι έχει γίνει «δικός μας».

Σοβαρό

Η διαχείριση του φετινού Παναθηναϊκού γίνεται από έναν εξαιρετικό άνθρωπο (πιθανότατα ένας από τους λίγους που έφεραν στην Ελλάδα αληθινή ποδοσφαιρική κουλτούρα), ο οποίος όμως δεν καταλαβαίνει ότι το ελληνικό πρωτάθλημα είναι μια υπόθεση της πλάκας και εξακολουθεί να το αντιμετωπίζει ως κάτι συγκλονιστικά σοβαρό. Ο Μαλεζάνι προσπαθεί να βάλει κανόνες εκεί που αυτοί δεν είναι απαραίτητο ότι χρειάζονται. Παίζει π.χ. με δύο κόφτες με αντίπαλο την Καλλιθέα, διότι έτσι προβλέπεται από το σύστημα που η ομάδα ακολουθεί. Πέρυσι για τον ίδιο λόγο έπαιζε με τρεις κεντρικούς αμυντικούς στη Λεωφόρο με αντίπαλο τον Αρη και τον Ηρακλή. Το σύστημα έτσι επέβαλε: η λογική όμως του ελληνικού πρωταθλήματος είναι άλλη.

«Ταρζανιές»

Στην Ελλάδα οι τακτικές «ταρζανιές» και οι άναρχες ενδεκάδες είναι πιο χρήσιμες για να φτάσει κάποιος σε αποτελέσματα: οι περισσότερες από τις ομάδες του ελληνικού πρωταθλήματος μόνο αμύνονται, παίζουν παθητικά, προσπαθούν να κλέψουν το ματς. Το να τις αντιμετωπίζεις εφαρμόζοντας ευλαβικά συστήματα (παραδόξως) είναι λανθασμένο. Αν αφήνεις τους παίκτες να κάνουν ό,τι γουστάρουν έχεις μεγαλύτερες πιθανότητες επιτυχίας. Φυσικά, αυτό επιβάλλει να είσαι λιγότερο προπονητής και να απαρνείσαι το δόγμα (ή τη μέθοδο) στο οποίο πιστεύεις ότι στηρίζεται η επιτυχία της δουλειάς σου. Το αντέχεις; Αλλοι μπορούν να το κάνουν, ο Μαλεζάνι όχι. Προτάσσει –από την επιτυχία– τη συνείδησή του. Δεν τον κατηγορώ, όσο κι αν ο δρόμος του μου φαίνεται ότι δεν οδηγεί (στην Ελλάδα που ζούμε) πουθενά.

Κουλτούρα

Εγραφα πριν από λίγες μέρες ότι μου φαίνεται πως ο Σόλιντ είναι από την Καλαμάτα, εκθειάζοντας την προσαρμοστικότητα του Νορβηγού στη δική μας πραγματικότητα. Πολλοί φίλοι επισήμαναν με μηνύματά τους στο ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μου (karpetshow.yahoo.gr) ότι η προσαρμοστικότητα είναι δείγμα ευφυΐας: δεν διαφωνώ. Είναι όμως και θέμα χαρακτήρα, μυαλού, κουλτούρας: ο Μαλεζάνι υπό αυτό το πρίσμα είναι ένας μεγάλος απροσάρμοστος. Του οποίου, όμως, την ειλικρίνεια και την αντισυμβατικότητα ομολογώ ότι ζηλεύω...

Mονάρχης

Ο Γιώργος Ορφανός άναψε το «πράσινο φως» στο σχέδιο για τη δημιουργία της Σούπερ Λίγκας. Με πολιτικό προϊστάμενο τον Γιώργο Βουλγαράκη, αμφιβάλλω αν θα μπορούσε να κάνει και διαφορετικά. Είπε, βέβαια, ότι πρώτα θα φτιάξει μια επιτροπή (στην Ελλάδα είμαστε...), αλλά υποσχέθηκε να νομοθετήσει. Το θέμα είναι τι ακριβώς.

Η ιστορία αυτή (αν και είναι η πιο σοβαρή κίνηση που έχει γίνει στο ελληνικό ποδόσφαιρο από το 1980 –όταν θεσπίστηκε το επαγγελματικό ποδόσφαιρο– και μετά) έχει ξεκινήσει με ένα μικρό λάθος: οι εμπνευστές της κίνησης πιστεύουν ότι υπάρχει ένας μαγικός νόμος που μπορεί να λύσει τα προβλήματα: δεν είναι έτσι απλό. Αυτή τη στιγμή προκύπτουν λογιών λογιών προβλήματα, που δεν είναι φανερό πώς θα αντιμετωπιστούν. Δεν είναι σαφές ούτε τι θα γίνει με την ΕΠΑΕ και τους υπαλλήλους της ούτε τι θα γίνει με τα δικαιοδοτικά όργανα της ΕΠΑΕ (αθλητικούς δικαστές κ.ά.) ούτε τι θα γίνει με τις ομάδες της Β' και της Γ' Εθνικής. Ποιος θα είναι ο φορέας που θα τις εκπροσωπεί; Ποιος θα αναλάβει τα χορηγικά τους προγράμματα ή τη συνδικαλιστική τους εκπροσώπηση, δεν έχει γίνει ακόμα κατανοητό. Οπως δεν έχει γίνει κατανοητό και ποιοι θα είναι οι υπάλληλοι που θα τρέξουν το νέο μαγαζί, ποιοι οι διευθυντές, πώς θα επιλεγούν κ.λπ.

Είμαι, όπως έχω γράψει, υπέρ του σχεδίου και έχω εξηγήσει την αναγκαιότητά του. Ξέρω όμως από την πείρα μου πως οτιδήποτε στο ελληνικό ποδόσφαιρο δεν αρχίζει σωστά, δύσκολα διορθώνεται στη συνέχεια. Το χειρότερο που μπορεί να συμβεί στο νέο εγχείρημα είναι να μείνει η ΕΠΑΕ ως έχει, σαν φόρουμ ας πούμε των επαγγελματικών ομάδων όλων των κατηγοριών (και να χρηματοδοτείται από τον Ορφανό, δηλαδή από το κράτος, δηλαδή από τον Ελληνα φορολογούμενο) και να προκύψει κι ένα νέο όργανο, που θα λέγεται Σούπερ Λίγκα και θα έχει κι αυτό το κόστος του.

Το ακόμα χειρότερο είναι να «καπελωθεί» το νέο όργανο από τον Βασίλη Γκαγκάτση: η πρόταση που έγινε στον Ορφανό από τον Γιάννη Βαρδινογιάννη να καταργηθεί η Επιτροπή Επαγγελματικού Αθλητισμού και να περάσει ο έλεγχος των ομάδων στην ΕΠΟ δείχνει ότι είμαστε προς αυτή την κατεύθυνση. Δεν διαφωνώ. Φτάνει του χρόνου αυτοί που έχουν τόσο ωραίες ιδέες, να κάνουν τον Γκαγκάτση μονάρχη του ελληνικού ποδοσφαίρου, να μη βγάζουν DVD για τη διαιτησία...