Τα πέντε σενάρια (SportDay/ Αντώνης Πανούτσος)

Στην πραγματικότητα, τα πιθανά αποτελέσματα του ντέρμπι είναι πέντε: 1) Συντριπτική νίκη του Παναθηναϊκού. 2) Απλή νίκη. 3) Ισοπαλία. 4) Απλή νίκη της ΑΕΚ. 5) Συντριπτική νίκη της ΑΕΚ. Κάθε αποτέλεσμα έχει και πιθανές επιπτώσεις. Κάποιες εκτιμήσεις.

Συντριπτική νίκη του Παναθηναϊκού. Τρία μηδέν και πάνω. Γκρίνια για τον Φερνάντο Σάντος. Δεν είναι συμπτωματικό ότι ενώ η ανανέωση του συμβολαίου του Πορτογάλου είχε εξεταστεί εδώ και καιρό και ο ίδιος έστειλε το μήνυμα ότι θέλει να μείνει στην ΑΕΚ, οι διαπραγματεύσεις δεν προχώρησαν. Με πανωλεθρία της ΑΕΚ και θρίαμβο του Παναθηναϊκού είναι αμφίβολο ότι το συμβόλαιο θα υπογραφεί μέχρι να φανεί αν η ΑΕΚ εξασφαλίζει τη δεύτερη θέση. Αντίθετα, ενισχύεται η θέση του Μαλεζάνι και το φάντασμα του Ντούσαν Μπάγεβιτς σταματάει να πλανιέται πάνω από την Παιανία. Πιθανότητες σεναρίου: 7%.

Νίκη Παναθηναϊκού με μάξιμουμ δύο γκολ διαφορά. Παρά το ότι ο Παναθηναϊκός θα έχει ισοβαθμήσει με την ΑΕΚ, λόγω προγράμματος θα έχει λιγότερες πιθανότητες κατάκτησης της δεύτερης θέσης. Στην ΑΕΚ θα υπάρξει γκρίνια για Σάντος, αλλά με ταυτόχρονη στήριξη της διοίκησης στον Πορτογάλο και προβολή του μηνύματος «ήταν μια άσχημη εμφάνιση, αλλά τίποτα δεν χάθηκε στο κυνήγι της δεύτερης θέσης. Δεν θέλουμε να καταστρέψουμε ό,τι χτίσαμε τη φετινή χρονιά. Πρέπει να διατηρήσουμε την ψυχραιμία μας». Από πλευράς Παναθηναϊκού, η παραδοσιακή δήλωση του Μαλεζάνι: «Βελτιωνόμαστε συνεχώς». Σάντος μένει, Μαλεζάνι μένει. Πιθανότητες σεναρίου: 33%.

Ισοπαλία. Για την ΑΕΚ είναι νίκη. Εξασφαλίζει τη δεύτερη θέση και βγαίνει από την κρίση. Ακόμα και αν ο Μαλεζάνι βρει ότι ο Παναθηναϊκός έπαιξε καλά από το 53' μέχρι το 57', δεν θα έχει κερδίσει ούτε ένα ντέρμπι και κουνάει μαντίλι. Ο Σάντος μένει, εκτός αν διαφωνήσουν στους όρους συμβολαίου. Πιθανότητες: 35%.

Νίκη της ΑΕΚ με ένα γκολ διαφορά. Ο Σάντος μένει και η συζήτηση για τη νέα ενισχυμένη ΑΕΚ του Τσάμπιονς Λιγκ ξεκινάει. Ο Μαλεζάνι μένει, αλλά με το ζόρι βγάζει τη σεζόν. Ο Παναθηναϊκός συνεχίζει, αλλά με τις κερκίδες άδειες και αναζητούνται οι εγχώριοι και ξένοι δαίμονες που οδήγησαν τον ΠΑΟ σε τέσσερις ήττες σε ισάριθμα ντέρμπι. Πιθανότητες: 18%.
Θρίαμβος ΑΕΚ. Δύο γκολ και πάνω. Στην ΑΕΚ διαγράφονται τα ματς με τον Ηρακλή και τον Ολυμπιακό και ο Σάντος υπογράφει με τον στυλό που ο Κατσουράνης υπέγραψε το φύλλο αγώνα. Ο Μαλεζάνι μένει για να μη χάσει μούρη ο Τζίγκερ, αλλά στα υπόλοιπα -χωρίς νόημα- ματς η μουρμούρα θα ξεκινάει από τον σταθμό του ηλεκτρικού. Φαινόμενα εκκαθαρίσεων τύπου Ριζούπολης «να φύγουν αυτοί που ξεφτίλισαν την ιστορία της ομάδας». Πιθανότητες σεναρίου: 2% (και στο μπόλικο).

Συμπεράσματα από τα πέντε σενάρια. Στα τέσσερα ο Μαλεζάνι φεύγει, ενώ ο Σάντος κινδυνεύει σοβαρά μόνο με συντριβή της ΑΕΚ. Επίσης, μόνο σε ένα σενάριο υπάρχει ανανέωση της ομάδας και είναι η νίκη της ΑΕΚ με δύο και πάνω γκολ διαφορά. Και η εκτίμησή μου για το ματς. Αφαιρουμένης της ισοπαλίας, νίκη του Παναθηναϊκού στο γκολ.
Οι δύο ομάδες έχουν τον δικό τους χαρακτήρα. Ο Παναθηναϊκός ήταν και θα είναι η ομάδα των αστών. Η ομάδα που οι οπαδοί της 100 χρόνια τώρα έχουν μαδήσει μισό τόνο χνούδι από Lacoste, πηγαίνοντας τη διαδρομή «πλατεία (μία είναι και λέγεται Κολωνακίου), Ναυτικό Νοσοκομείο, προσφυγικά, Λεωφόρο». Είναι η ομάδα που ήξερε να παίρνει ό,τι και όποιον ήθελε. Αφαιρουμένων των μαύρων σεζόν στα τέλη της δεκαετίας του '70, ο Παναθηναϊκός είχε πάντα στην ομάδα του το μεγαλύτερο όνομα του ελληνικού ποδοσφαίρου. Είτε λεγόταν Δομάζος είτε Σαραβάκος είτε Βαζέχα. Το κερασάκι στην τούρτα της ομάδας που τα έχει όλα. Ετσι για να καταλαβαίνουν οι αντίπαλοί μας ότι όλοι δεν είμαστε ίσα κι όμοια.
Ενώ ο Παναθηναϊκός πάντα έμοιαζε με βασιλική αυλή –«μπορείτε να μας θαυμάζετε, αλλά μη νομίζετε ότι θα γίνετε ένας από εμάς»– η ΑΕΚ δημιουργούσε έναν χαρακτήρα που ακόμα και σήμερα διατηρεί. Πιθανότατα να οφείλεται στη δυσκολία των προσφύγων να προσαρμοστούν στην Ελλάδα, πιθανότατα να οφείλεται στη γεωγραφική θέση του γηπέδου της, που δεν ήταν καν στην Αθήνα, αλλά η ΑΕΚ απέκτησε έναν μυστήριο χαρακτήρα. Οταν εκφράζεται θετικά, μπορεί να θεωρηθεί οικογενειακός. Οταν βγαίνει ανάποδα, γίνεται εσωστρέφεια. Οπως ταιριάζει σε μία ομάδα που οι οπαδοί της μετρούσαν τα λεφτά για να αγοράσουν παστέλι, η ΑΕΚ παραδοσιακά έπαιζε ωραία μπάλα, αλλά με φτηνότερους παίκτες και χωρίς τους κοσμοπολίτικους στόχους του Ευρωπαίου Παναθηναϊκού.

Οι ομάδες είναι, όμως, ζωντανοί οργανισμοί. Στα χέρια του Μπάρλου, τη δεκαετία του '70, η ΑΕΚ πήγε όσο κοντά μπορούσε για να φτάσει τον Παναθηναϊκό σε αγορές παικτών και ευρωπαϊκές πορείες. Την ίδια εποχή, ο Παναθηναϊκός για πρώτη και τελευταία φορά περνούσε σε χέρια αδύναμων οικονομικά προέδρων. Στο δεύτερο μέρος της δεκαετίας, στον Παναθηναϊκό έπαιξαν παίκτες που πριν από δέκα χρόνια ο Δομάζος δεν θα τους άφηνε να κλοτσήσουν μπάλα που ακούμπησε στο παπούτσι του. Ο άνθρωπος και οι ομάδες, όμως, ποτέ δεν αλλάζουν. Πρώτα φεύγει η ψυχή και μετά το χούι. Ο Παναθηναϊκός ξανάγινε η πιο εξωστρεφής ελληνική ομάδα αναζητώντας επιτυχίες στο εξωτερικό, ενώ η ΑΕΚ -όπως οι βιρτουόζοι της τζαζ, που τους φτάνει να έχουν 100 άτομα για να θαυμάζουν την τέχνη τους- κλείστηκε ανάμεσα στης Δεκελείας και το ποτάμι για να κάνει αυτό που οι οπαδοί της είχαν αγαπήσει. Να παίζει μπάλα. Τις παραδόσεις θα έρχονταν να διαλύσουν δύο άνθρωποι, που το μόνο κοινό ήταν το μικρό τους όνομα. Ο Γιάννης Βαρδινογιάννης και ο Γιάννης Γρανίτσας.

Υποθέτω ότι, πριν ο Κορτέζ κάψει τον στόλο του για να δείξει στους Κονκισταντόρες ότι δεν υπάρχει επιστροφή, κι άλλοι το είχαν κάνει. Μάλλον λιγότερο επιτυχημένα, αφού η ιστορία τούς ξέχασε. Ο Γιάννης Γρανίτσας έχει μόνο να ελπίζει ότι η ιστορία θα ξεχάσει τη μεγαλύτερη ταρζανιά που έκανε ποτέ παράγοντας στην Ελλάδα. Να ρίξει το γήπεδο της ομάδας του προτού να είναι βέβαιος ότι μπορεί να χτίσει καινούργιο. Με την κατεδάφιση του γηπέδου, ο Γρανίτσας ήταν σαν να κατέστρεφε έναν βιότοπο. Ακολούθησε ο Μάκης Ψωμιάδης και το γήπεδο του Ακράτητου και ο Ντέμης Νικολαΐδης, ο οποίος έπειτα από ένα σύντομο πέρασμα της ομάδας από το γήπεδο του Πανιωνίου πήγε την ομάδα στο ΟΑΚΑ. Οι παράγοντες άλλαζαν και ο χαρακτήρας της ομάδας αλλοιωνόταν. Η κατεδάφιση του γηπέδου είχε την επίδραση που έχουν οι πόλεμοι σε μια κοινωνία. Οι αλλαγές ήταν απότομες. Από τα σουβλάκια στη γωνία της Δεκελείας και τη βλαχομπαρόκ Κωνσταντινουπολίτικη Γωνιά, οι νέοι παράγοντες της ΑΕΚ ζητούσαν από τους οπαδούς τους να πηγαίνουν στο νέο καφέ της ομάδας, σχεδιασμένο σε στυλ deconstruction, σύμφωνα με τη θεωρία του Ντεριντά. Ανάμεσα στο σάμαλι και την πανακότα μεσολαβεί η σεράνο. Στην ΑΕΚ αυτό το σκαλί εξέλιξης είχε χαθεί. Περιέργως, το ίδιο ζημιάρικη ήταν η πρώτη επιτυχημένη χρονιά της μετά το 44 ΑΕΚ.

Ομολογουμένως, θα ήταν φοβερά δύσκολο για την ομάδα του Νικολαΐδη να πει μετά την περσινή χρονιά: «Είχαμε τύχη. Συνεχίζουμε στο πενταετές πλάνο μας και φέτος πάμε για τρίτοι». Εκαναν, όμως, ένα τραγικό λάθος. Μπήκαν στο παιχνίδι του πρωταθλητισμού με ανάπτυξη μπάτζετ.

Δεν ξέρω τι έχει και τι θέλει να βάλει ο κάθε Γκούμας και Νοτιάς. Το μόνο που ξέρω είναι ότι για να συναγωνιστούν τα τριπλάσια μπάτζετ του Παναθηναϊκού και του Ολυμπιακού, θα έπρεπε είτε να παίξουν σε ίδια μεγέθη είτε να σκεφτούν κάτι άλλο. Το μόνο που σκέφτηκαν ήταν να περάσουν την υποχρέωση στον υφιστάμενό τους. «Φερνάντο, χτυπάμε πρωτάθλημα». Και με τη σειρά του, ο Σάντος το μόνο που μπορούσε να κάνει είναι να συντηρητικοποιήσει το παιχνίδι της ομάδας και να περάσει το άγχος στους παίκτες. «Μηδέν πίσω κι ό,τι βγει μπροστά. Πάμε για πρωτάθλημα». Για πρώτη φορά η ΑΕΚ γινόταν συντηρητική στο παιχνίδι της. Οχι συμπτωματικά και από αδυναμία, αλλά κατόπιν σχεδίου. Σχεδόν αταβιστικά, οι οπαδοί της αντέδρασαν αρνητικά. Απομένει να φανεί τι κατάλαβε η ομάδα του Νικολαΐδη από μία σεζόν για την οποία το αν η ΑΕΚ τερματίσει δεύτερη ή τρίτη αφορά μόνο στο μπάτζετ. Η μπάλα που παίζει αφορά στην ιστορία της.
Ο Γιάννης Βαρδινογιάννης μπήκε στον Παναθηναϊκό ποδοσφαιρικώς μωρό. «Τι έκανε ο θείος, όταν ήταν πρόεδρος; Κάτι ανάλογο πρέπει να κάνω. Μόνο που πρέπει να κοιτάζω και το μπάτζετ, γιατί στο μεταξύ το ποδόσφαιρο έγινε ακριβή υπόθεση». Ο Γιάννης Βαρδινογιάννης, όμως, δεν ήταν αρκετά βαθύς μελετητής του θείου του. Ολος ο κόσμος θυμάται την περίπτωση του Πάρι Γεωργακόπουλου, που ο «Καπετάνιος» «κάρφωσε το δελτίο του στην πόρτα των αποδυτηρίων». Ελάχιστοι θυμούνται ότι ο Δημήτρης Σαραβάκος είχε υπογράψει για τον Κοσκωτά. Γιατί ο Γιώργος Βαρδινογιάννης ήξερε ότι όταν ο παίκτης είναι μοναδικός, πρέπει να ξέρεις να κάνεις τα στραβά μάτια και να αφήνεις την ιστορία να ξεχνιέται. Η διπλωματία ήταν πάντα η μεγάλη δύναμη του Παναθηναϊκού. Ανανέωση το 1967 με τον Μπόμπεκ; Βεβαίως να πέσουν τα κεφάλια όσων αντέδρασαν. Φτάνει το κεφάλι να μην έχει από κάτω το σώμα του Δομάζου... Ο Γιάννης Βαρδινογιάννης, σαν τη βασίλισσα των τραπουλόχαρτων στην «Αλίκη στη χώρα των θαυμάτων», έπαιρνε κεφάλια χωρίς να καταλαβαίνει ότι ακόμα δεν φτιάχτηκε ράφι στα σούπερ μάρκετ για να αγοράσει καινούργια. Για πρώτη, όμως, φορά ο Παναθηναϊκός δεν έχει ηγέτη Ελληνα. Μπορεί ο Γκονζάλες να είναι ο ηγέτης του Παναθηναϊκού, αλλά ας μην ξεχνάμε ότι πριν από τρία χρόνια δεν ήξερε άλλο παρά το όνομα. Ο Παναθηναϊκός πάει να γίνει μία ομάδα «εργατών». Πολύ συμπαθής στον ιδιοκτήτη της, αλλά ελάχιστα στον ελίτ κόσμο του.